Μεγάλη συζήτηση στην Ευρώπη: Περισσότερη ελευθερία σε όσους κάνουν το εμβόλιο

Η Deutsche Welle, επικεντρώνεται στη συζήτηση που έχει ανοίξει στην Ευρωπαϊκή Ένωση για το ενδεχόμενο όσοι εμβολιαστούν κατά του κοροναϊού να «απολαμβάνουν» περισσότερη ελευθερία και προνόμια σε σχέση με τους υπόλοιπους. Αν κάποιος δεν έχει εμβολιαστεί, θα μπορεί να πηγαίνει στα καταστήματα, τα εστιατόρια ή να ταξιδεύει σε άλλες χώρες; 

Η ιδέα για την έκδοση ενός «διαβατηρίου εμβολιασμού» ξεκίνησε από το γεγονός ότι πολλές χώρες έχουν δηλώσει ότι δεν θα δέχονται στο έδαφός τους ανθρώπους που δεν έχει κάνει το εμβόλιο, άρα θα είναι επικίνδυνοι να μεταδώσουν τον ιό. Ακόμη και η ελληνική κυβέρνηση και τα στελέχη της σε όλους τους τόνους επιμένουν ότι με το εμβόλιο «θα πάρουμε πίσω τις ζωές μας, θα αγκαλιάσουμε τους δικούς μας και θα ανακάμψει η οικονομία». Είναι έτσι; Ειδικά όταν η εκστρατεία εμβολιασμού θα κρατήσει πολλούς μήνες μέχρι να επιτευχθεί η πολυπόθητη ανοσία.

Ο εμβολιασμός για τις παιδικές ασθένειες όπως η ιλαρά είναι υποχρεωτικός για πηγαίνουν τα παιδιά στο σχολείο σε πολλές χώρες, όπως η Γερμανία, αλλά και η Ελλάδα, όπως και σε άλλες χώρες για να μπορέσεις να ταξιδέψεις πρέπει να κάνεις εμβόλια κατά του κίτρινου πυρετού. Πολλοί εκτιμούν ότι ήδη υπάρχει η βάση για να επιβληθεί με νόμο και ο εμβολιασμός κατά του κοροναϊού, με επιχείρημα τις δεδομένες συνέπειες της πανδημίας στην κοινωνία και την οικονομία.

Στην Ισπανία, όπου ακόμη το ζήτημα δεν έχει τεθεί με την ίδια ένταση όπως στη Γερμανία, ο υπουργός Υγείας, Σαλβαδόρ Ίγια, ανακοίνωσε ότι θα δημιουργηθεί ένα μητρώο εμβολιασμού, όπου θα καταγράφονται όσοι έχουν εμβολιαστεί και όσοι αρνήθηκαν να εμβολιαστούν. Όπως είπε, το μητρώο αυτό δεν θα είναι δημόσιο, αλλά θα ενημερωθούν σχετικά οι αρχές των χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Στην Ελλάδα, ο γ.γ. Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Μάριος Θεμιστοκλέους, έχει πει ότι όσοι θα λαμβάνουν και τη δεύτερη δόση του εμβολίου, θα μπορούν να λαμβάνουν σε ψηφιακή μορφή πιστοποιητικό εμβολιασμού, το οποίο θα μπορούν να το αξιοποιούν για προσωπική χρήση και θα περιλαμβάνει όλα τα απαραίτητα στοιχεία.

Προσωπικά δεδομένα και προσωπικές ελευθερίες

Σύμφωνα με ρεπορτάζ της Deutsche Welle, στη Γερμανία η συζήτηση έχει προχωρήσει πιο πολύ. Τόσο ο πρόεδρος της Διεθνούς Ιατρικής Ένωσης, Φρανκ Ούλριχ Μοντγκόμερι όσο και ο λοιμωξιολόγος Τόμας Μέρτενς, επικεφαλής της Γερμανικής Επιτροπής Εμβολιασμών είπαν ότι κάποια μέρα, ένα είδος διαβατηρίου εμβολιασμού θα δίνει στους πολίτες πρόσβαση σε πτήσεις, εστιατόρια, συναυλίες, θέατρα και κινηματογράφους. 

Ο Μοντγκόμερι είπε ότι, αν και είναι νωρίς για να ανοίξει αυτή η συζήτηση, δεν μπορεί να αποκλείσει ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Ωστόσο ο Μέρτενς, μιλώντας στη Welt, προχώρησε λίγο παρακάτω, υποστηρίζοντας ότι μπορεί να φανταστεί ένα κόσμο όπου οι επιχειρήσεις θα ζητάνε απόδειξη εμβολιασμού από τους πελάτες τους. «Αυτό μπορεί να γίνει με ιδιωτικές συμφωνίες μεταξύ εστιατορίων, αεροπορικών εταιρειών και διοργανωτών συναυλιών», είπε κρίνοντας ότι «αυτό πάντως θα πρέπει να το αποφασίσουν οι νομικοί».

Η γερμανική κυβέρνηση έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν θα καταστήσει υποχρεωτικό τον εμβολιασμό και ο υπουργός Εσωτερικών, Χορστ Ζεεχόφερ, έσπευσε να δηλώσει ότι αν και «ο εμβολιασμός είναι σημαντικός για όλους, δεν μπορεί οι εμβολιασμένοι να έχουν ειδικά προνόμια! Αν υπάρξουν διακρίσεις μεταξύ όσων κάνουν εμβόλιο και όσων δεν κάνουν, τότε είναι σαν να γίνεται ο εμβολιασμός υποχρεωτικός».

Παρ’ όλα αυτά παραδέχθηκε ότι η κυβέρνηση δεν μπορεί να αποτρέψει επιχειρήσεις από το να ακολουθήσουν κάποια πολιτική διακρίσεων: «Μόνο να προειδοποιήσω μπορώ. Η ειδική αντιμετώπιση θα διχάσει την κοινωνία», είπε.

Η ίδια κατάσταση σύγχυσης επί του θέματος επικρατεί και στη Βρετανία, όπου οι εμβολιασμοί ξεκίνησαν πολύ νωρίτερα. Η κυβέρνηση απέκλεισε την έκδοση πιστοποιητικών εμβολιασμού, αλλά ο υπουργός αρμόδιος για τον εμβολιασμό, Ναντίμ Ζαχάουι, δήλωσε ότι εστιατόρια και παμπ μπορεί να αρνηθούν την είσοδο σε όσους δεν εμβολιαστούν χρησιμοποιώντας «τεχνολογία εντοπισμού». «Υπάρχουν επιχειρήσεις, εστιατόρια, σινεμά, μπαρ, που θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτό το σύστημα», είπε. 

H Ρωσία δίνει μια βεβαίωση σε όσους έχουν εμβολιαστεί με το Sputnik-V.

Στις ΗΠΑ, αρκετές εταιρείες έχουν ήδη αρχίσει να αναπτύσσουν συστήματα ώστε να φορτώνουν τα δεδομένα για τον εμβολιασμό τους οι χρήστες και να αποδεικνύουν ότι «είναι ακίνδυνοι» για τη μετάδοση του ιού, κινούμενες ανεξάρτητα από τις πολιτειακές αρχές και τις δικές τους αποφάσεις. Άλλο παράδειγμα είναι το Common Trust Network, που δημιουργήθηκε από το ελβετικό μη κερδοσκοπικό Ίδρυμα Commons Project Foundation και το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ για τη δημιουργία μιας εφαρμογής σε συνεργασία με αεροπορικές εταιρείες.

Τι έκανε η Κίνα

Στην Κίνα, που βρέθηκε αντιμέτωπη με την πανδημία και τον κίνδυνο μετάδοσης του κορονοϊού πολύ νωρίτερα από όλους, έχει δημιουργηθεί ένα σύστημα με χρωματιστούς κωδικούς που λέει στους πολίτες τι μπορούν και τι δεν μπορούν να κάνουν. Το σύστημα έχει ενσωματωθεί στην εφαρμογή WeChat και στο σύστημα πληρωμών μέσω κινητού AliPay.

Οι πολίτες αφού συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο σε σχέση με την κατάσταση της υγείας τους, η εφαρμογή αποφασίζει πόσο πιθανό είναι να μεταδώσουν τον ιό και ανάλογα με το ποσοστό πιθανότητας, «παίρνουν» ένα χρώμα που καθορίζει τι μπορούν να κάνουν και πού μπορούν να πάνε. Ο πρόεδρος της Κίνα Σι Τζινπίνγκ δήλωσε πολύ υπερήφανος για το σύστημα κατά τη σύνοδο της G20, προτείνοντας να εφαρμοστεί σε όλο τον κόσμο.

Το σύστημα της IBM

Στο ίδιο περίπου επίπεδο λειτουργεί και το «Ψηφιακό Διαβατήριο Υγείας» που δημιουργεί ο ψηφιακός κολοσσός IBM, με στόχο να «φέρει ξανά τους ανθρώπους στο φυσικό περιβάλλον εργασίας, εκπαίδευσης, άθλησης ή διασκέδασης» και το οποίο θα επιτρέπει στους οργανισμούς «να επιβεβαιώνουν τα ιατρικά πιστοποιητικά υπαλλήλων, πελατών και επισκεπτών βάσει κριτηρίων που θα θέτουν οι επιχειρήσεις».

Όλα αυτά, εύλογα, δημιουργούν ένα αίσθημα φόβου για το μέλλον που μας επιφυλάσσεται με πρόσχημα την πανδημία και τον κίνδυνο οι ζωές μας να περνούν από ελέγχους πέρα από κάθε ηθικό και πολιτικό φραγμό.

Σύμφωνα με τον Καρλ Λότερμπαχ, μέλος του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος της Γερμανίας και επιδημιολόγο, που έχει ταχθεί αναφανδόν εναντίον των προνομίων σε όσους έχουν εμβολιαστεί, για επιστημονικούς και ηθικούς λόγους, «ακόμη δεν ξέρουμε αν οι εμβολιασμένοι μπορούν να μεταδώσουν τον ιό», καθώς το εμβόλιο προστατεύει από το να νοσήσουμε βαριά.

Και εξηγεί ότι το οικονομικό επιχείρημα ότι θα μπορέσει να ανοίξει σύντομα η οικονομία είναι «αντικατοπτρισμός».

«Αυτό που είναι επικίνδυνο για την κοινωνία και την οικονομία είναι το διαρκές άνοιγμα και κλείσιμο της δημόσιας ζωής. Και το ζήτημα αν κάποιο λίγοι που έχουν κάνει εμβόλιο μπορούν να απολαμβάνουν προνόμια είναι εντελώς άσχετο με αυτό», λέει.