Κυρ. Μητσοτάκης: Η Συμφωνία των Πρεσπών δεν αλλάζει – Τι λέει για Σαμαρά, πρωτοσέλιδο Αυγής, ανασχηματισμό, Ερντογάν
«Το συνολικό όφελος που θα αποκομίσει η χώρα από μια ειρηνική επίλυση της μίας διαφοράς που έχουμε με την Τουρκία, θα είναι πολλαπλάσιο του όποιου κόστους μπορεί να υπάρχει στην κοινή γνώμη από κάποια απόφαση» υπογραμμίζει, μεταξύ άλλων, ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην τετρασέλιδη αποκλειστική συνέντευξή του στα «Νέα» και τον Γιάννη Πρετεντέρη. Μια συνέντευξη που καλύπτει όλα τα θέματα της επικαιρότητας…
Δίκη Χρυσής Αυγής
Ανακουφισμένος και ικανοποιημένος -όπως ο ίδιος δηλώνει- από την ετυμηγορία του δικαστηρίου για τη Χρυσή Αυγή, ο Κ. Μητσοτάκης εκτιμά ότι με τη δίκη αυτή «κλείνει ένας κύκλος που τραυμάτισε τη χώρα», θυμίζει δε, πως είχε αποτελέσει «κεντρικό πολιτικό στόχο» για τον ίδιο, η μη είσοδος της Χρυσής Αυγής στη Βουλή.
Στο θέμα του Ποινικού Κώδικα, χρεώνει στην προηγούμενη κυβέρνηση μια «ακατανόητη βιασύνη», και τούτο παρά το γεγονός ότι «πολλές από τις αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα κινούνταν προς τη σοβαρή κατεύθυνση».
Στο σημείο αυτό όμως, επιτίθεται κατά της αξιωματικής αντιπολίτευσης, με αφορμή το χθεσινό πρωτοσέλιδο της «Αυγής», το οποίο και χαρακτηρίζει «χυδαίο». Ενώ σημειώνει επίσης: «…με ενοχλεί η σπουδή με την οποία κάποιοι έσπευσαν να εκμεταλλευθούν πολιτικά αυτή τη δίκη» και με «κορυφαίο παράδειγμα» το εν λόγω πρωτοσέλιδο, υποστηρίζει ότι αυτό δείχνει, όπως αναφέρει, «τον πανικό κι αν θέλετε την πολιτική ένδεια του ΣΥΡΙΖΑ (…) οι δημοκρατικοί πολίτες γυρίζουν την πλάτη σε τέτοιες συμπεριφορές».
Ταυτοχρόνως απονέμει τα εύσημα στον Αντώνη Σαμαρά για όσα εκείνος έκανε ως πρωθυπουργός το 2013 για την εν λόγω υπόθεση: «Είναι κάτι το οποίο οφείλουμε να του το πιστώσουμε. Η Ιστορία θα γράψει ότι η Νέα Δημοκρατία είχε καθοριστικό ρόλο στο να κλείσει το κεφάλαιο Χρυσή Αυγή».
Covid-19
Σε ό, τι αφορά τη διαχείριση του δεύτερου κύματος του covid-19, ο πρωθυπουργός υπενθυμίζει πως η κυβέρνησή του είχε προειδοποιήσει, με την ταυτόχρονη αξιολόγηση ότι τα πράγματα στην Ελλάδα είναι πολύ καλύτερα από ό,τι στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, κάτι που οφείλεται στα μέτρα που πήρε η κυβέρνηση. Επαναλαμβάνει τη θέση του ότι «θα πρέπει να αποφύγουμε πάση θυσία ένα καθολικό lockdown», με τη διευκρίνιση ότι δεν είναι ευρωπαϊκή συμφωνία, αλλά κατανόηση, «ότι θα κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας…». Στη δημοσιογραφική διαπίστωση ότι υπήρξε καθυστέρηση στις προσλήψεις στο ΕΣΥ, ο πρωθυπουργός απαντά ως εξής: «Μακριά από εμένα η άποψη ότι τα κάναμε όλα τέλεια», θυμίζει, ωστόσο, τις 6.000 προσλήψεις νοσηλευτών και επικουρικών γιατρών.
Συγχρόνως δηλώνει ενοχλημένος από «κάποιες εικόνες συνωστισμού στα μέσα μαζικής μεταφοράς, αλλά, μετά την προσθήκη λεωφορείων «συνωστισμός παρατηρείται πλέον σε σχετικά λίγα δρομολόγια. Θα θέλαμε να μην παρατηρείται σε κανένα, αλλά…». Ερωτηθείς για το εμβόλιο επαναλαμβάνει την εκτίμησή του ότι θα υπάρχει προς το τέλος του Δεκεμβρίου και τις αρχές Ιανουαρίου, και μάλιστα από συμβόλαια προαγοράς που έχει κάνει η Ε.Ε. Εν κατακλείδι, «έχουμε μπροστά μας ένα δύσκολο χειμώνα αλλά από την άνοιξη του 2021 τα πράγματα θα είναι πολύ καλύτερα».
Επίσης, σημειώνει, «μέχρι στιγμής δεν έχουμε χάσει (την κοινωνία)», και τούτο χάρη στην ειλικρίνεια και την αυτοκριτική της κυβέρνησης. Στο τελευταίο ερώτημα επί του θέματος, για ενδεχόμενο lockdown στο μέλλον, ο πρωθυπουργός επιλέγει να απαντήσει ως εξής: «Εφόσον ακολουθήσουμε τα μέτρα που μας έχουν υποδείξει οι ειδικοί, είμαι περίπου σίγουρος ότι δεν θα χρειαστεί να κάνουμε κάτι δραστικό, το οποίο θα είχε σημαντικές οικονομικές συνέπειες».
Οικονομία
Στα θέματα της οικονομίας, ο Κ. Μητσοτάκης διατυπώνει την πεποίθησή ότι θα έχει τον αναγκαίο δημοσιονομικό χώρο για να κάνει μόνιμη την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης, και γενικότερα, «ο πυρήνας του προγράμματός μας, ο οποίος διαπνεόταν από τη σταδιακή μείωση φόρων και εφαρμογή μεταρρυθμίσεων που κάνουν τη χώρα ανταγωνιστική, όχι απλά ισχύουν, αλλά θεωρώ ότι πρέπει να επιταχυνθούν».
Κάνει, μάλιστα, λόγο για ένα «όπλο» που τελευταία προστέθηκε στην κυβερνητική φαρέτρα, και που δεν είναι άλλο από τους «σημαντικούς ευρωπαϊκούς πόρους», ως εκ τούτου «για πρώτη φορά δεν υφίσταται ερώτημα από πού θα χρηματοδοτηθούν οι επενδύσεις και οι αλλαγές που θέλουμε να κάνουμε». Σε μια στιγμή, προσθέτει, που «η Ελλάδα μπαίνει με μεγάλη ταχύτητα στο διεθνή επενδυτικό χάρτη. Με επενδύσεις που πολύ δύσκολα στο παρελθόν θα κατάφερνε να προσελκύσει».
Ενώ φέρνει και δύο παραδείγματα: την επένδυση της Microsoft, που «εκτός από τον οικονομικό της αντίκτυπο, έχει και τεράστια συμβολική και επικοινωνιακή σημασία» κι εκείνη του Ελληνικού, με την επισήμανση ότι «η πρόταση για την άδεια του καζίνο ήταν πέντε φορές πάνω από την ελάχιστη τιμή προσφοράς».
Αναγνωρίζει, από την άλλη, ότι έχουμε μπροστά μας ένα δύσκολο χειμώνα, υπογραμμίζοντας το χρέος του κράτους να στηρίξει τους πιο αδύναμους: «είναι κάτι το οποίο έχουμε ήδη κάνει σε μεγάλο βαθμό. Και θα εξακολουθούμε, χωρίς υπερβολές και χωρίς να θέτουμε σε κίνδυνο τη συνολική δημοσιονομική σταθερότητα».
Φιλελεύθερος ναι, νεοφιλελεύθερος όχι
Όταν ο Γιάννης Πρετεντέρης του ζητά να αυτοπροσδιοριστεί πολιτικά, ο πρωθυπουργός απαντά: «Είμαι φιλελεύθερος, αλλά δεν είμαι νεοφιλελεύθερος», σημειώνοντας ότι σε εποχές κρίσης το κράτος πρέπει να αναπληρώσει τον ιδιωτικό τομέα.
Τσίπρας – ΣΥΡΙΖΑ
Ερωτηθείς για τον πολιτικό του αντίπαλο, λέει πως «η αντιπολίτευση και ο κ. Τσίπρας δεν έχουν ακόμα συμβιβαστεί με την ήττα τους», ενώ υπερασπίζεται τη συνειδητή, όπως αναφέρει, επιλογή του να μην υποβιβάζει το επίπεδο του πολιτικού διαλόγου με χαρακτηρισμούς του τύπου, πολιτικός απατεώνας κ.ο.κ. Κάνει πάντως και την αυτοκριτική του γιατί στα πρώτα χρόνια που ήταν αρχηγός της αντιπολίτευσης «μερικές φορές ανέβαιναν οι τόνοι περισσότερο…». Άλλωστε, προσθέτει, όταν η κοινωνία «βλέπει δύο πολιτικούς αρχηγούς να τσακώνονται έτσι, απλά κλείνει την τηλεόραση και δεν ακούει κανέναν».
Αναγνωρίζει πάντως το δικαίωμα του Α. Τσίπρα να επιλέγει εκείνος τη δική του «ξεπερασμένη τακτική». Ενώ ρίχνει και το γάντι με τη φράση, «όσο για το ποιος μπορεί να μιλά για πολιτική απάτη ή αυταπάτη, χρησιμοποιώ όρους που έχει πει ο κ. Τσίπρας, νομίζω ότι θα το κρίνουν καλύτερα οι πολίτες».
Πρόωρες εκλογές – ανασχηματισμός
Ερωτηθείς από τα «Νέα» αν προβληματίστηκε να κάνει πρόωρες εκλογές, ξεκαθαρίζει, «δεν το σκέφτηκα ούτε μια στιγμή (…) ούτε μια στιγμή, γιατί να κάνω;» Και, επαναλαμβάνοντας στοιχεία όπως ότι διαθέτει πλειοψηφία 158 εδρών, ότι απολαμβάνει πολιτική αποδοχή μεγαλύτερη από εκείνη που είχε στις εκλογές αλλά και ότι τον περιβάλλει με την εμπιστοσύνη του ένα σημαντικό τμήμα της κοινωνίας, υπογραμμίζει: «Θα ήταν πράξη οπορτουνισμού, κυνικού οπορτουνισμού, που δεν μου ταιριάζει, αν σκεφτόμουν νέες εκλογές. Και δεν πιστεύω ότι θα μου προσέθετε και κάτι πολιτικά».
Στο αυτονόητο ερώτημα περί ανασχηματισμού («φρεσκάρισμα» το χαρακτηρίζει ο Γιάννης Πρετεντέρης), ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρει ότι στην ερώτηση αυτή «δεν πρόκειται να σας απαντήσω. Αυτό που μπορώ να σας πω είναι ότι δίνουμε μια μάχη σε πολλά μέτωπα. Προτιμώ να βελτιώνω την απόδοση του στρατού παρά να κάνω αλλαγές».
Συμφωνία Πρεσπών
Στα εθνικά θέματα και ξεκινώντας από το κεφάλαιο των σχέσεων με τη Βόρεια Μακεδονία, αναφέρει πως «η Συμφωνία των Πρεσπών κατά την άποψή μας δεν ήταν ιστορική συμφωνία. Κατά την άποψη των Ηνωμένων Πολιτειών ήταν ιστορική συμφωνία», κι αποδέχεται το λάθος που έγινε στο προσχέδιο της δήλωσης. Επιμένει δε, ότι «η συμφωνία αυτή είχε σημαντικότατα προβλήματα, με πρώτο το γεγονός ότι αναγνωρίζει μακεδονική γλώσσα και μακεδονική ταυτότητα», αλλά «η συμφωνία δεν μπορεί να αλλάξει». Διαβεβαιώνει ότι «θα κοιτάξουμε, όσο γίνεται, να βελτιώσουμε τις διμερείς σχέσεις, ελέγχοντας πάντα αν οι βόρειοι γείτονές μας την εφαρμόζουν σωστά». Και, προσθέτει, «εγώ δεν έχω καμιά αμηχανία. Ήμουν από την πρώτη στιγμή πάρα πολύ ξεκάθαρος».
Σε ό,τι αφορά ειδικότερα την ψήφιση από το ελληνικό Κοινοβούλιο, των συμφωνιών με τη Βόρεια Μακεδονία, ο πρωθυπουργός φαίνεται πως πηγαίνει το… ντενεκεδάκι αρκετά παρακάτω, αφού ανακοινώνει ότι «θα έρθουν εντός των επόμενων μηνών» και πάντως, «όταν κρίνουμε ότι κοινοβουλευτικά βολεύει τον προγραμματισμό μας». Δηλώνει πως δεν φοβάται διαρροές και υποστηρίζει πως «θα ήταν πάρα πολύ εύκολο για μένα να είμαι προεκλογικά πολύ πιο οξύς με τη συμφωνία αυτή», αλλά δεν το έκανε, όπως σημειώνει, αναλογιζόμενος τις δεσμεύσεις που αναλαμβάνει η χώρα. Και, κάνοντας μια «γέφυρα» με τα ελληνο-τουρκικά, «αυτή η κυβέρνηση που έχει σημαία της τη διεθνή νομιμότητα, δεν είναι δυνατόν να αμφισβητήσει μία διμερή κυρωμένη διεθνή συμφωνία».
ΑΝΑΛΥΣΗ/ Ελληνοτουρκικά: Μια συνέντευξη (του πρωθυπουργού) που δημιουργεί ερωτήματα…
Ερντογάν – Τουρκία
Για τις σχέσεις του με τον Ρ. Τ. Ερντογάν, λέει πως ξεκίνησε με καλή διάθεση, εξάλλου «εγώ δεν ψάχνομαι για καβγά χωρίς λόγο» κι αναφέρεται στη, βήμα βήμα, κλιμάκωση από την άλλη πλευρά (τουρκολιβυκό μνημόνιο, Έβρος, τα γεγονότα του καλοκαιριού). Για τις πρόσφατες αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου υποστηρίζει πως το κέρδος είναι ότι η Ευρώπη δεν αντιλαμβάνεται πλέον τις σχέσεις Ελλάδας, Τουρκίας και Κύπρου «ως μια ιδιαιτερότητα κάποιων περιφερειακών γειτόνων (…) αλλά τις ανάγει σε γεωπολιτικό ζήτημα που αφορά την ίδια την Ευρώπη». Και αναγνωρίζει «με ξεκάθαρο τρόπο ότι σε αυτήν την ένταση υπάρχει κάποιος ο οποίος την προκαλεί –και αυτός είναι η Τουρκία».
Στο θέμα των κυρώσεων ειδικότερα, ο πρωθυπουργός δηλώνει πως πιστεύει «στην απειλή των κυρώσεων. Αν φτάσει στο σημείο κανείς να επιβάλει κυρώσεις, τότε θα πρέπει να γνωρίζει ότι η ένταση μπορεί να συντηρηθεί για αρκετό χρονικό διάστημα». Και το ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων σε μια οικονομία με πολλά προβλήματα φαίνεται πως έπαιξε το ρόλο της: «Δεν νομίζω πως είναι τυχαίο ότι τελικά υπήρξε μια -ας μη χρησιμοποιήσω τον όρο ‘αναδίπλωση’- προσαρμογή της τουρκικής θέσης».
«Πιστεύω πως θα ξεκινήσουν οι διερευνητικές επαφές», λέει ακόμη, «αυτή τουλάχιστον είναι και η διαβεβαίωση που είχα από τον υπουργό Εξωτερικών», συμπληρώνει. Με μοναδικό θέμα, τις θαλάσσιες ζώνες, ενώ αποκαλύπτει ότι κάτι τέτοιο είχε συμφωνηθεί και στην τριμερή συνάντηση του Βερολίνου. «Βεβαίως, έχουμε πολλά θέματα να συζητήσουμε αλλά…», σημειώνει και διευκρινίζει ότι το συγκεκριμένο μοναδικό ζήτημα «είναι το θέμα το οποίο έχει νομική διάσταση».
Στην περίπτωση εξάλλου που η Τουρκία δεν προσέλθει στις διερευνητικές, «θα είναι μία ακόμα ένδειξη για τους Ευρωπαίους ότι η Τουρκία συνεχίζει την προκλητική της συμπεριφορά». Χαρακτηρίζει δε, «κατεξοχήν προκλητική κίνηση» όσα έκανε η Τουρκία στα Βαρώσια. Διαψεύδει εξάλλου ότι κατά την πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής υπήρξε ένταση με την Α. Μέρκελ, άλλωστε «δεν είμαι και άνθρωπος, ο οποίος εύκολα ανεβάζω τους τόνους», εξηγεί όμως πως το τελικό κείμενο δεν έχει σχέση με το αρχικό προσχέδιο. Δηλώνει δε, πως αναγνωρίζει τις «ειλικρινείς προσπάθειες» της καγκελαρίου, επίσης ότι εκτιμά την εν γένει στάση του Ε. Μακρόν.
Προσφυγή στη Χάγη
«Η κυβέρνηση μπορεί να αντέξει πολιτικά την όποια απόφαση της Χάγης;», είναι το τελευταίο ερώτημα και σε αυτό ο πρωθυπουργός απαντά: «Πιστεύω ότι έχουμε δίκιο». Παρά ταύτα, «ένα διεθνές δικαιοδοτικό όργανο πολύ δύσκολα θα σου δώσει το 100% όσων διεκδικείς» κι αυτό είναι κάτι που το λαμβάνει υπόψη του.
Αλλά, «το συνολικό όφελος που θα αποκομίσει η χώρα από μια ειρηνική επίλυση της μίας διαφοράς που έχουμε με την Τουρκία, θα είναι πολλαπλάσιο του όποιου κόστους μπορεί να υπάρχει στην κοινή γνώμη από κάποια απόφαση». Και, μιλώντας έξω από τα δόντια, όπως λέει, «το γεγονός ότι η Ελλάδα έρχεται και συζητάει ένα ζήτημα που αφορά την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, σημαίνει πως αναγνωρίζουμε ότι αυτή είναι μια περιοχή όπου και η Τουρκία έχει διεκδικήσεις. Εάν δεν το αναγνωρίζαμε αυτό, δεν θα πηγαίναμε σε συζήτηση».
Νίκος Παπαδημητρίου