“Καταρρέει” η θεωρία του V – Γιατί η Ελλάδα μπορεί να αντιμετωπίσει πολύ σοβαρό πρόβλημα

Στον μπλε κάδο της… ανακύκλωσης οδηγούνται πολύ γρήγορα οι προβλέψεις του υπουργείου Οικονομικών για την ύφεση του τρέχοντος έτους αλλά και την, προσδοκώμενη, ανάκαμψη του 2021, καθώς η πραγματικότητα αποδεικνύεται πολύ πιο σκληρή. Την ίδια στιγμή, όμως, καταγράφονται τα πρώτα σημάδια απομάκρυνσης της ελληνικής οικονομίας από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Και πρώτα τα στοιχεία: οι υπολογισμοί του προσχεδίου του προϋπολογισμού για ύφεση 8% φέτος, ακυρώνονται ήδη, και τη σχετική εκτίμηση διαδέχεται άλλη, που θέλει την ύφεση να διαμορφώνεται στην περιοχή γύρω από το 10%, δικαιώνοντας έτσι και όλες εκείνες τις «Κασσάνδρες» που από το πρώτο ακόμη, κύμα κοροναϊού, είχαν εκτιμήσει ότι η ύφεση θα ανέλθει σε διψήφια ποσοστά.

Αλλά ούτε και το σενάριο για γρήγορη ανάκαμψη την επόμενη χρονιά φαίνεται να επιβεβαιώνεται -στο 7,5% την προσδιόριζε το οικονομικό επιτελείο- καθώς, όπως όλα δείχνουν, για τον covid-19 θα συζητάμε και το α’ τρίμηνο του επόμενου έτους ενώ και τα τουριστικά πακέτα θα παραμένουν «παγωμένα».

Αλλά και η απολύτως αναγκαία συνδρομή του Κοινοτικού Ταμείου Ανάκαμψης μετατίθεται χρονικά, μάλλον από το καλοκαίρι του 2021. Αντίστοιχη, εξάλλου, εικόνα ντόμινο εμφανίζουν όλοι οι επιμέρους δείκτες, με μείωση των κρατικών εσόδων, με αύξηση πρωτογενούς ελλείμματος, έκρηξη χρέους κ.ο.κ.

Αξίζει να σημειωθεί πως, σύμφωνα με όσα έγραφε η Έλενα Λάσκαρη στο euro2day.gr. αρκετές ημέρες πριν την ανακοίνωση των κυβερνητικών μέτρων, «ένα ‘μερικό’ lockdown στη βάση των χαρακτηριστικών που έχει ήδη προδιαγράψει η κυβέρνηση, με διατήρηση του λιανεμπορίου και των σχολείων σε λειτουργία και με δραστικό περιορισμό αλλά χωρίς γενικό ‘λουκέτο’ στην εστίαση, αναφέρουν απώλεια 1,5 μονάδας ΑΕΠ κάθε μήνα». Σκεφθείτε τώρα με το απόλυτο λουκέτο στην εστίαση…

Καθόλου παράλογη η άσχημη αυτή (οικονομική) κατάσταση, αφού όλος ο πλανήτης έχει να αντιμετωπίσει την πανδημία και τις κοινωνικό-οικονομικές επιπτώσεις της, θα πει κάποιος –και σωστά. Μια ματιά, ωστόσο, στους δείκτες της ευρωζώνης προκαλεί αμφιβολίες μήπως στη χώρα μας γίνεται κάτι λάθος, κάτι χειρότερα πιο σωστά σε σχέση με τους ευρωπαίους εταίρους μας.

Σύμφωνα με οικονομικούς αναλυτές που συμμετείχαν στην έρευνα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (Survey of Professional Forecasters) για το τέταρτο τρίμηνο του 2020, η ύφεση στην ευρωζώνη για φέτος προσδιορίζεται στο 7,8% (έναντι 8,3% που προέβλεπαν στην προηγούμενη έρευνα), ενώ για το 2021 προβλέπουν ανάπτυξη 5,3% (και αυτή μειωμένη κατά 0,4% εν συγκρίσει με την προηγούμενη έρευνα). Με άλλα λόγια, η ύφεση στη χώρα μας είναι πολύ πιο πάνω από το μέσο όρο της ευρωζώνης.

Ενώ και για την ανεργία, οι αναλυτές εκτιμούν ότι θα διαμορφωθεί στο 8,3% φέτος και στο 9,1% το 2021 –κι αυτό είναι ένα πολύ κακό “double score” για την Ελλάδα, το εργατικό δυναμικό, τους νέους που εξαναγκάζονται να μεταναστεύσουν.

Παρατηρείται δηλαδή το οξύμωρο ότι, παρά το γεγονός ότι, όπως και η κυβέρνηση υποστηρίζει, η χώρα μας τα πηγαίνει -ακόμη- πολύ καλύτερα στον πόλεμο κατά της πανδημίας, οι οικονομικοί δείκτες είναι αρκετά χειρότεροι για την Ελλάδα. Αποτυπώνεται με τον τρόπο αυτό, πιθανώς, η τεράστια, και ανισομερής, «επένδυση» στην τουριστική βιομηχανία, που αδυνατεί στις μέρες μας να τραβήξει προς τα πάνω την υφεσιακή εθνική οικονομία. Ενώ τη δική τους σημασία φαίνεται πως έχουν κι άλλες ιδιαιτερότητες της ελληνικής οικονομίας, όπως ότι η συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων είναι μικρές (ή πολύ μικρές).

Το γεγονός όμως ότι η Ελλάδα τείνει να γίνει και πάλι το «μαύρο πρόβατο» των ευρωπαϊκών οικονομιών, σε συνδυασμό με τη διαπίστωση των ιδιαιτεροτήτων της οικονομίας μας, επαναφέρει το γνωστό προβληματισμό, μήπως τα μέτρα που ανακοινώνει η κυβέρνηση -και χθες- είναι πολύ λίγα, αμυντικά και εντελώς εκ των υστέρων –και παρά την… προειδοποίηση Σκυλακάκη, «αυτή τη στιγμή ό,τι ξοδεύουμε είναι μελλοντικοί φόροι» (στα τέλη Σεπτεμβρίου στο ρ/σ Alpha 989).

Κατά την άποψη της αξιωματικής αντιπολίτευσης και της «σκιώδους» υπουργού Οικονομικών, Έφης Αχτσιόγλου, τα μέτρα που ανακοίνωσαν χθες οι κ. Μητσοτάκης και Σταϊκούρας, δεν προσφέρουν:

«Καμία ενίσχυση του δημόσιου συστήματος υγείας. Καμία απευθείας επιχορήγηση των επιχειρήσεων που κλείνουν με ευθύνη της κυβέρνησης, καμία αποζημίωση για τους επαγγελματίες. Καμία κάλυψη των μισθών των εργαζομένων, καμία προστασία των σχέσεων εργασίας τους, αλλά μόνο οι ‘επιλογές’ της απόλυσης, της επιδοτούμενης ανεργίας και της μείωσης μισθών, που έχουν ήδη οδηγήσει σε 130.000 νέους ανέργους και το 12% των εργαζομένων με μισθούς έως 200 ευρώ».

Όπως πάντα η ζωή -και μόνον αυτή- θα αποδείξει ποιος είχε δίκιο, ποιος είχε άδικο.

Νίκος Παπαδημητρίου