Χιλιάδες πρόσφυγες σε νομική ομηρία

Συνέντευξη Τύπου από οργανώσεις για την αντιπροσφυγική πολιτική Ελλάδας και Ε.Ε. Φόβος, αγωνία, οδύνη, απελπισία είναι τα συναισθήματα που βιώνουν μέρα-νύχτα δεκάδες χιλιάδες αιτούντες άσυλο και αναγνωρισμένοι πρόσφυγες, καθώς με την αναγνώριση της Τουρκίας ως ασφαλούς τρίτης χώρας απειλούνται άμεσα με απέλαση ή, μέχρι αυτή να καταστεί δυνατή, με νομικό εγκλωβισμό στην Ελλάδα υπό κράτηση.

Μετά τις 7 Ιουνίου που δημοσιεύτηκε η ΚΥΑ που ορίζει ασφαλή τρίτη χώρα την Τουρκία για πρόσφυγες από τη Συρία, το Αφγανιστάν, τη Σομαλία, το Μπαγκλαντές και το Πακιστάν, η νεαρή Α.Β., που ζει σε προσφυγική δομή, έχει εφιάλτες και αϋπνίες.

Γεωργιάδης: Lockdown μόνο για ανεμβολίαστους – Γραφικοί χθες στη συγκέντρωση – Τι είπε για τις απολύσεις

«Θέλω να σας πω πως έχει φέρει πολύ μεγάλη αγωνία στους πρόσφυγες. Με κουράζει πολύ ακόμα και να μιλάω γι’ αυτό. Είναι πολύ δύσκολο να ζεις χωρίς να μπορείς να δεις το μέλλον. Από τη στιγμή που πέρασα τη συνέντευξη ασύλου σχετικά με την Τουρκία, δεν κοιμάμαι, από φόβο για την απόφαση. Μας επηρεάζει όλους άσχημα αυτός ο νόμος, επικρατεί μεγάλη αναστάτωση», είπε χτες στη συνέντευξη Τύπου που διοργάνωσαν οι οργανώσεις Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (ΕΣΠ), Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο (ΥΠΑ), Ελληνική Ενωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ) και Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων (ΕΦΠ), με θέμα «Ο αποκλεισμός των προσφύγων στην Ελλάδα: ορισμός της Τουρκίας ως “ασφαλούς τρίτης χώρας”».

«Νιώθω να μου φέρονται σαν ρομπότ που ακολουθεί οδηγίες χωρίς αισθήματα», είπε η Α.Β. και κάλεσε τα μέσα ενημέρωσης, τις οργανώσεις και τους ανθρώπους της αλληλεγγύης να δώσουν τη μάχη μαζί με τους πρόσφυγες για την ανατροπή της ΚΥΑ, που αποτελεί πια την επιτομή της αντιπροσφυγικής πολιτικής της κυβέρνησης και της Ε.Ε.

Την ίδια αγωνία εξέφρασε και η Η.Σ., που βρίσκεται στην Ελλάδα πέντε χρόνια, περιμένοντας πώς και πώς τη συνέντευξή της για το άσυλο, αλλά τώρα αναγκάζεται να περάσει μια άλλη διαδικασία, όπου θα πρέπει να πείσει ότι γι’ αυτήν δεν είναι ασφαλής χώρα η Τουρκία, διαφορετικά θα απελαθεί στην Τουρκία. Αν πάλι δεν είναι εφικτή η απέλασή της, καθώς η Τουρκία έχει κλείσει την πόρτα για απελάσεις από την Ελλάδα, κινδυνεύει να εγκλωβιστεί στην Ελλάδα σε μετέωρο νομικό καθεστώς, χωρίς χαρτιά, πιθανότατα σε κράτηση για απροσδιόριστο διάστημα.

Την απόσυρση της ΚΥΑ ζήτησε η Κάθριν Γούλαρντ, γενική γραμματέας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες και τους Εξόριστους, μια οργάνωση – ομπρέλα περισσότερων από 90 οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων από όλη την Ευρώπη. Σημείωσε ότι η ΚΥΑ βασίζεται σε διαστρεβλωμένες ερμηνείες του διεθνούς δικαίου και ότι υπονομεύει το προσφυγικό δίκαιο, καθώς επιχειρεί να μεταθέσει σε τρίτες χώρες την ευθύνη των ευρωπαϊκών κρατών να παρέχουν διεθνή προστασία, όπως και να μετακινήσει τους ίδιους τους πρόσφυγες σε μη ασφαλείς περιοχές.

Σημείωσε ότι η Τουρκία δεν είναι ασφαλής σχεδόν για κανέναν από τους πρόσφυγες που υπάγονται στην ΚΥΑ, διότι δεν παρέχει ισοδύναμη προστασία με αυτή της Σύμβασης της Γενεύης. «Είναι διαφορετικός πλανήτης», είπε χαρακτηριστικά.

«Η Ελλάδα και η Ε.Ε. θα έπρεπε να κοιτάζουν πώς θα λειτουργήσει αποτελεσματικά η διαδικασία ασύλου, κάτι απολύτως εφικτό, δεδομένου του αριθμού των αφίξεων, που δεν είναι μη διαχειρίσιμος, παρά να σπαταλούν τόσο πολλή ενέργεια και χρόνο σε αναποτελεσματικά μέτρα σαν αυτό», σημείωσε.

Την απόσυρση της ΚΥΑ ζήτησε και ο διευθυντής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της γερμανικής οργάνωσης ProAsyl. Σημείωσε ότι η ΚΥΑ εφαρμόζεται στο 66% όλων όσοι ζήτησαν άσυλο την περασμένη χρονιά και στο 77% όλων όσοι αναγνωρίστηκαν πρόσφυγες, γεγονός που ενέχει σοβαρό κίνδυνο να εγκλωβιστούν δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες στην ενδοχώρα ή στα νησιά, σε κέντρα κράτησης και σε άλλες δομές, σε άθλιες συνθήκες, χωρίς πρόσβαση σε κράτος πρόνοιας.

Επισήμανε ότι η ΚΥΑ εκδόθηκε λίγο μετά τις αβάσιμες διαμαρτυρίες της Γερμανίας, της Γαλλίας και άλλων κρατών της βόρειας Ευρώπης για τη λεγόμενη δευτερογενή ροή προσφύγων από την Ελλάδα και έρχεται ως απάντηση σε αυτές τις διαμαρτυρίες, συμπληρώνοντας τη συστηματική πολιτική των παράνομων επαναπροωθήσεων. «Θα επιφέρει τεράστια οδύνη», υπογράμμισε, και συμπλήρωσε ότι θα ενισχύσει τα δίκτυα παράνομης διακίνησης.

«Αν οι επαναπροωθήσεις αποτελούν ένα φυσικό εμπόδιο στην πρόσβαση στη διαδικασία ασύλου, η ΚΥΑ της ασφαλούς τρίτης χώρας αποτελεί ένα νομικό εμπόδιο», σημείωσε ο Αλέξανδρος Κωνσταντίνου από το ΕΣΠ και σημείωσε ότι ανατρέπεται η έννοια της διεθνούς προστασίας, όπως αναπτύχθηκε στην Ευρώπη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Εφερε το παράδειγμα των Αφγανών προσφύγων από το Ιράν, που κινδυνεύουν να επαναπροωθηθούν από την Τουρκία στο Ιράν, καθώς η Τουρκία το αναγνωρίζει ασφαλή τρίτη χώρα, και στη συνέχεια στο Αφγανιστάν, όπου κινδυνεύει.

Για κακοποίηση της έννοιας της ασφαλούς χώρας μίλησε η Μαριάνα Τζεφεράκου από την ΥΠΑ. Σημείωσε ότι η Τουρκία δεν είναι αξιόπιστη, εξαιτίας των παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της εισβολής στη Συρία, της έλλειψης ανεξαρτησίας του δικαστικού της συστήματος και του χαμηλού επιπέδου δημοκρατίας. Και επισήμανε ότι μέχρι και η Υπατη Αρμοστεία στην Τουρκία αποφεύγει να δημοσιεύει αναφορές ή να παρεμβαίνει σε εθνικά και διεθνή δικαστήρια για την εφαρμογή του διεθνούς δικαίου στην Τουρκία.

Εξέφρασε την ελπίδα να προστατεύσουν τους πρόσφυγες οι δικαστές σε δεύτερο βαθμό και στα διοικητικά δικαστήρια, αποφασίζοντας ότι η Τουρκία δεν είναι ασφαλής τρίτη χώρα, και προανήγγειλε ότι οι οργανώσεις θα εξαντλήσουν όλα τα νομικά μέσα κατά των απορριπτικών αποφάσεων με βάση την ΚΥΑ.

Από την πλευρά της Υπατης Αρμοστείας, ο Γιώργος Δαφνής σημείωσε ότι ο διεθνής οργανισμός τάσσεται υπέρ της δίκαιης και γρήγορης εξέτασης ασύλου επί της ουσίας και ζητά από το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου να αναθεωρήσει την εκτεταμένη χρήση της διαδικασίας του απαράδεκτου αιτήματος με βάση την ασφαλή τρίτη χώρα, μιας διαδικασίας που έχει μειονεκτήματα ως προς την αποτελεσματικότητά της.

Σε περιπτώσεις ασυνόδευτων ανήλικων προσφύγων που φεύγουν από τις δομές από φόβο για τις επιπτώσεις της ΚΥΑ αναφέρθηκε ο Λευτέρης Παπαγιαννάκης από την ΕλΕΔΑ. «Βλέπουμε αύξηση του αριθμού των ανθρώπων χωρίς χαρτιά σε μια παρατεταμένη κατάσταση ανασφάλειας, κράτησης και αδράνειας που παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα», είπε.

Την επίταση της αγωνίας που έχει φέρει η ΚΥΑ στις προσφυγικές δομές ύστερα από ενάμιση χρόνο αβεβαιότητας και άγχους, λόγω της πανδημίας, επισήμανε ο Χρήστος Λαζαρίδης από το ΕΦΠ.

Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών