Βουλή:Αλλάζει διάταξη για τους ιατροδικαστές το Υπ. Δικαιοσύνης-Γιατί η αντιπολίτευση το συνέδεσε με τα Τέμπη

Συζητείται και ψηφίζεται σήμερα στην Ολομέλεια το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης  “Αντιμετώπιση νέων μορφών βίας κατά των γυναικών – Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2024/1385 – Πρόσθετες ρυθμίσεις στον νόμο περί ενδοοικογενειακής βίας – Αναδιοργάνωση των ιατροδικαστικών υπηρεσιών – Ενίσχυση της λειτουργίας της Eurojust – Μέτρα για την προστασία των ανηλίκων και την καταπολέμηση της εγκληματικότητας – Δικονομικές διατάξεις αρμοδιότητας των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων και άλλες ρυθμίσεις”.

Υπερ του νομοσχεδίου τάσσεται μόνο η ΝΔ, καθώς  σύσσωμη η αντιπολίτευση, αλλά και εξωκοινοβουλευτικοί φορείς αντιδρούν θεωρώντας ότι και αυτό το νομοσχέδιο εξαντλείται στην αυστηροποίηση των ποινών και δεν ανταποκρίνεται στην ευρωπαϊκή νομοθεσία.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Δημήτρης Βερβεσός, πρόεδρος της Ολομέλειας των Δικηγορικών Συλλόγων μιλώντας στην Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης και Δικαιοσύνης με αφορμή τη επεξεργασία του νομοσχεδίου είπε πως η κυβέρνηση, όποτε θέλει να αντιμετωπίσει ένα κοινωνικό ζήτημα …αυξάνει τις ποινές που προβλέπονται, ασχέτως αποτελέσματος. “Για οποιοδήποτε ζήτημα απασχολεί την ελληνική κοινωνία θεωρούμε ως πανάκεια και ως μοναδική αντίληψη αντιμετώπισης του προβλήματος την αυστηροποίηση του πυρηνικού οπλοστασίου” τόνισε και πρόσθεσε “πρέπει να είναι η 18η, έχω χάσει το μέτρημα και εγώ, τροποποίηση του ποινικού νόμου από το 2019 και μετά από την ίδια κυβέρνηση. Δεν αναφέρομαι στο 2019 το νόμο τον προηγούμενο. Δεν μπορεί σε 6 χρόνια μέσα, που δεν έχουν κλείσει ακόμα, να έχουμε αλλάξει 18 φορές τον ποινικό νόμο”.

Η συνεδρίαση της Επιτροπής Δημόσιας Διοίκησης της Βουλής εξελίχθηκε σε πεδίο έντονης αντιπαράθεσης καθώς πυροδότησε έντονες αντιδράσεις από κοινωνικούς φορείς, οι οποίοι επέκριναν τη διαδικασία, κατηγορώντας την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Δικαιοσύνης για την απουσία νομοπαρασκευαστικής επιτροπής και για μονομερείς ενέργειες. 

Η κατάσταση μάλιστα  οξύνθηκε όταν ο αντιπρόεδρος της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων, Αριστομένης Σεβαστίδης, αποχώρησε από τη συνεδρίαση μετά από διαφωνία με τον υπουργό Δικαιοσύνης, Γιώργο Φλωρίδη. Ο κ. Σεβαστίδης άσκησε δριμεία κριτική στο άρθρο 24 του νομοσχεδίου, τονίζοντας ότι δεν συμμορφώνεται με τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. “Η νομολογία του ΕΔΔΑ δεν έχει σχέση με το αντικείμενο της ρύθμισης”, ανέφερε χαρακτηριστικά κσι ο Υπουργός Δικαιοσύνης αντέδρασε έντονα, λέγοντας ειρωνικά “Λυπάμαι για την προσβολή, αν αυτά που λέω δεν έχουν σχέση με τη νομική επιστήμη”. Επίσης  ο Ηλίας Αναγνωστόπουλος από την Ένωση Ποινικολόγων Ελλάδας κατηγόρησε το υπουργείο για βεβιασμένη και πρόχειρη ενσωμάτωση της ευρωπαϊκής οδηγίας, κάνοντας λόγο για “παρωχημένη αντίληψη”.

Για πρωτοβουλία που βελτιώνει την προσέγγιση απέναντι σε ζητήματα ενδοοικογενειακής βίας και στα εγκλήματα κατά των γυναικών, αλλά και των παιδιών και των πιο ευάλωτων συμπολιτών, κάνει λόγο το υπουργείο Δικαιοσύνης με τα κόμματα ωστόσο της αντιπολίτευσης να εκφράζουν αντίθετη θέση και να μιλούν για ένα συνονθύλευμα τιμωρητικών διατάξεων και τον υπουργό Δικαιοσύνης να την κατηγορεί ότι “νοιάζεται για τα δικαιώματα των κακοποιών και όχι των θυμάτων”. 

Οι βασικές ρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο είναι:

– Η πρόβλεψη δίαυλου καταγγελιών για εγκλήματα ενδοοικογενειακής βίας ή βίας κατά γυναικών μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας.
– Η Ενίσχυση του πλαισίου παροχής ειδικής υποστήριξης στα θύματα, από αστυνομικές αρχές, κοινωνικές υπηρεσίες, υπηρεσίες υγείας, καθώς και της υποχρέωσης των επαγγελματιών που κατά την επαφή τους με τα θύματα, εντοπίζουν ευρήματα που παραπέμπουν σε κακοποίηση, να ενημερώνουν τις αρμόδιες αρχές.
– Οι ποινές άνω 2 ετών για έγκλημα ενδοοικογενειακής βίας δεν αναστέλλονται ούτε μετατρέπονται με κανέναν τρόπο και εκτίονται στην φυλακή.
– Η ενίσχυση των περιοριστικών όρων με την πρόβλεψη παράδοσης όπλου που νόμιμα κατέχει ο δράστης ή παρακολούθησης κίνησης με βραχιολάκι και πρόβλεψη παρεπόμενης ποινής απαγόρευσης προσέγγισης και επικοινωνίας με το θύμα.
– Η δυνατότητα διενέργειας ανάκρισης και προσωρινής κράτησης του δράστη και σε περιπτώσεις σοβαρών πλημμελημάτων σωματικών βλαβών.
– Η θέσπιση νέων ειδικών μέτρων προστασίας του θύματος -υπαλλήλου του ευρύτερου δημοσίου τομέα- όπως η κατά προτεραιότητα και κατά παρέκκλιση οποιασδήποτε ειδικής ή γενικής διάταξης, απόσπαση ή μετάθεσή του, με εισαγγελική παραγγελία.
– Η άμεση περάτωση προανάκρισης και ανάκρισης και κατά προτεραιότητα εκδίκαση χωρίς την ενδιάμεση διαδικασία των συμβουλίων.
– Η χορήγηση στον εισαγγελέα της εξουσίας να μην κάνει αποδεκτή τη διαμεσολάβηση, σε εξαιρετικές περιπτώσεις όταν η αποδοχή είναι αποτέλεσμα άσκησης ψυχολογικής πίεσης και εκφοβισμού του θύματος.
– Η απαλλαγή του θύματος από την υποχρέωση εμφάνισής του στην ακροαματική διαδικασία και ανάγνωσης της κατάθεσής του, για λόγους προστασίας της ψυχικής ή σωματικής του υγείας.

Επιπλέον με το νομοσχέδιο:

– Η θέσπιση ειδικού ποινικού αδικήματος παρεμπόδισης δικαιοσύνης που τιμωρεί τον εξαναγκασμό άλλου να προβεί σε ενέργειες παρεμπόδισης αστυνομικής ή δικαστικής έρευνας ή εκκρεμούσας δίκης ή στην απόκρυψη, καταστροφή, αλλοίωση, αφαίρεση ή αντικατάσταση αποδεικτικών στοιχείων. Η προβλεπόμενη ποινή φυλάκισης είναι από 1 έως 5 έτη.
– Αυστηροποιείται το έγκλημα της συμπλοκής προκειμένου να αντιμετωπιστούν δραστικά τα φαινόμενα βίας (συχνά με οπαδικά κίνητρα) ατόμων ιδίως νεαρής ηλικίας, που δρουν κατά ομάδες με χρήση μαχαιριών ή άλλων όπλων ικανών να επιφέρουν βαριά σωματική βλάβη ή θάνατο που πλέον τιμωρείται ως βαρύ πλημμέλημα (φυλάκιση 1-5 έτη) και υπό προϋποθέσεις ως κακούργημα(κάθειρξη έως 8 έτη).
– Ποινικοποιείται για πρώτη φορά η εξώθηση ή παράσυρση ανηλίκου κάτω των δεκαπέντε ετών σε παρακολούθηση μέσω χρήσης τεχνολογίας των πληροφοριών και επικοινωνιών διενέργειας γενετήσιας πράξης. Τιμωρείται με φυλάκιση έως 5 έτη.
– Αυστηροποίηση του εγκλήματος της παραμέλησης εποπτείας ανηλίκου. Τιμωρείται με ποινή φυλάκισης 1-5 έτη και χρηματική ποινή 10.000-40.000 ευρώ.
– Αυστηροποίηση του πλαισίου έμπρακτης μετάνοιας σε περίπτωση επιστροφής του πράγματος ή αποζημίωσης του θύματος κλοπής ή απάτης.
– Προβλέπεται σε εξαιρετικές περιπτώσεις η δυνατότητα του δικαστηρίου να αποφασίσει την παράταση μέχρι τρεις μήνες της προσωρινής κράτησης ανηλίκου για σοβαρό κακούργημα που απειλείται με ποινή.
– Προβλέπεται η δυνατότητα παράτασης πέραν του δωδεκαμήνου της διάρκειας προσωρινής κράτησης και για τα εγκλήματα που επισύρουν ποινή κάθειρξης έως δέκα έτη όταν αυτά τελέστηκαν στο πλαίσιο εγκληματικής ή τρομοκρατικής οργάνωσης ή συμμορίας ή υπάρχει μεγάλος αριθμός παθόντων από αυτά
– Προβλέπεται η υποχρεωτική αντικατάσταση των περιοριστικών όρων με προσωρινή κράτηση για συγκεκριμένη κατηγορία κακουργημάτων ιδιάζουσας ποινικής απαξίας και κοινωνικής επικινδυνότητας αν κατά το χρόνο ισχύος τους, τέλεσε εκ νέου έγκλημα.

ΠΑΣΟΚ-Ύποπτη ρύθμιση για τα Τέμπη

Πάντως την αντίδραση του ΠΑΣΟΚ προκαλεί διάταξη του νομοσχεδίου που αφορά στον ορισμό της Επιτροπής Ιατροδικαστών από τον υπουργό Δικαιοσύνης. Μετά τις πιέσεις του ΠΑΣΟΚ η ηγεσία του υπουργείου Δικαιοσύνης δήλωσε ότι θα προβεί σήμερα σε νομοτεχνικές βελτιώσεις  στη συγκεκριμένη διάταξη.

Σύμφωνα με την αρμόδια τομεάρχη Ευαγγελία Λιακούλη η Επιτροπή θα μπορεί ακόμη και αυτεπάγγελτα να παρεμβαίνει και συντάσσει έκθεση επαναξιολόγησης θανάτου και συνδέει το θέμα αυτό με την τραγωδία των Τεμπών καλώντας τον Γιώργο Φλωρίδη να απαντήσει για ποιο λόγο, το υπουργείο Δικαιοσύνης φέρνει άρον–άρον, τη διάταξη που αφορά στη δημιουργία μιας τριμελούς επιτροπής ιατροδικαστών, την οποία διορίζει ο υπουργός και -πρωτοφανώς για τα ιατροδικαστικά χρονικά-, μπορεί “να επαναξιολογεί συνταχθείσες ιατροδικαστικές εκθέσεις”.

“Ύποπτη για την υπόθεση Τεμπών, η διορισμένη από την Κυβέρνηση επιτροπή Ιατροδικαστών, που μπορεί να αλλάζει την “αιτία θανάτου”, τονίζει η κ. Λιακούλη, η οποία  αναφέρθηκε σε στοιχεία της διάταξης που δημιουργούν μεγάλα ερωτήματα και “δεν αφήνουν ανυποψίαστο κανένα”, όπως είπε.
Επιπροσθέτως, για το ΠΑΣΟΚ  η πρόσφατη παράταση της θητείας από την κυβέρνηση του Προϊσταμένου της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Αθηνών κ Καρακούκη, ο οποίος και θα προϊσταται της νέας Επιτροπής, παραπέμπει σε συσχέτιση αυτής της επιτροπής με το έγκλημα των Τεμπών, που βρίσκεται σε εξέλιξη και για το οποίο υπάρχουν συγκλονιστικές αποκαλύψεις τους τελευταίους δύο μήνες.

Η κ. Λιακούλη αναφέρθηκε στα ηχητικά ντοκουμέντα που εξαρχής αποκρύφθηκαν και τελικώς, όπως είπε, με την αποκάλυψή τους, φέρεται να προκύπτει ότι τα θύματα της υπόθεσης των Τεμπών δεν θανατώθηκαν κατά τη σύγκρουση, αλλά από μεταγενέστερη αιτία έκρηξης και πυρκαγιάς , “γεγονός που εύλογα συνδέεται με την «αιτία θανάτου», η οποία πλέον μπορεί να επαναξιολογείται από μια διορισμένη από την Κυβέρνηση επιτροπή”.

Σχολίασε δε, ότι είναι απαράδεκτο να προσβάλλεται η ανεξαρτησία του επιστημονικού έργου των ιατροδικαστών, να καταργείται η θεσμική θωράκιση της διαδικασίας για την οποία είχε τη δυνατότητα να παρεμβαίνει μόνο ο Εισαγγελέας και τελικώς, με συγκλονιστική ευκολία, να μπορεί να ανατρέπεται η “αιτία θανάτου”,  παρά το γεγονός ότι το ιατροδικαστικό υλικό δεν θα υπάρχει ενώπιον της διορισμένης επιτροπής, αλλά θα γίνεται …θεωρητική προσέγγιση και επαναξιολόγηση.