Οι… ευρωπαίοι θαυμαστές του “αντισυμβατικού” Μιλέι που φτωχοποιεί μαζικά τους Αργεντινούς 

Θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι η εκλογή του “αντισυμβατικού” και “αντισυστημικού” Χαβιέ Μιλέι στην προεδρία της Αργεντινής πριν από δύο περίπου χρόνια συνιστούσε ίσως μία διαφορετική επιλογή των Αργεντίνων σε σχέση με αυτές που κάνουν παραδοσιακά. Σε μία χώρα που έτσι και αλλιώς ο λαϊκισμός, με τη μορφή του περονισμού, ανθίζει εδώ και πολλές δεκαετίες, φαίνεται ότι οι όποιες πολιτικές εμπεριέχουν πολύ συναίσθημα που άλλες φορές “επενδύεται” στα αριστέρα και άλλες στα δεξιά. Αυτή τη φορά όμως επιλέχθηκε ένα μοντέλο από την άκρα δεξιά το οποίο επιχειρεί να κρύψει την αγριότητά του κάτω από ένα μανδύα φιλελευθερισμού.

Εσχάτως, τον Μιλέι, τον πρόεδρο με το αλυσοπρίονο (είναι χαρακτηριστικό αυτό το στιγμιότυπο από την προεκλογική του εκστρατεία) άρχισαν να τον… θαυμάζουν και Ευρωπαίοι νεοφιλελεύθεροι πολιτικοί εξάροντας την “αποτελεσματικότητά του”. “Τον βρίζουν συνεχώς αλλά κάτι καλό έχει κάνει αυτός ο πρόεδρος που έχει μειώσει τον πληθωρισμό στην Αργεντινή στο 3%”έγραψε τις προάλλες στο X o Υπουργός Υγείας Αδωνις Γεωργιάδης. Ο δε Τραμπ τον Μιλέι τον έχει μέσ’ στην καρδιά του και αυτό προφανώς δεν είναι τυχαίο.

Είναι όμως πράγματι αποτελεσματικός πολιτικός ο Μιλέι; Αν παρατηρήσει κανείς τον πίνακα που καταγράφει τον πληθωρισμό στην Αργεντινή, διαπιστώνει πως πράγματι καταγράφεται μία εντυπωσιακή μείωση, σε μία χώρα μάλιστα που αντιμετώπιζε διαχρονικά πολλά προβλήματα με το εν λόγω οικονομικό μέγεθος. Τον Οκτώβριο ο πληθωρισμός κινήθηκε στο 3% ενώ μόλις τον περασμένο Αύγουστο βρισκόταν στο 4,1%. Και όλα αυτά ενώ η Αργεντινή κατέγραφε διψήφια ποσοστά τα προηγούμενα χρόνια (και όταν λέμε διψήφια εννοούμε θηριώδη, κοντά στο 50%).

Μάγος, λοιπόν, ο αντισυμβατικός; Οχι ακριβώς. Η εντυπωσιακή, το δίχως άλλο, μείωση του πληθωρισμού στη χώρα χτίζεται πάνω στα ερείπια που αφήνουν τα οικονομικά μέτρα του Μιλέι στις καθημερινές ζωές των Αργεντίνων.

Μετά την εκλογή του ο Μιλέι προχώρησε τάχιστα και με στοχοπροσήλωση σε σκληρά μέτρα, τα οποία, για να είμαστε απολύτως ακριβείς, τα είχε προαναγγείλει με ακρίβεια. Μειώθηκε, πρώτα απ΄ όλα, κατά 50% ο αριθμός των Υπουργείων τα οποία από 18 έγιναν 9. Επίσης,, η κυβέρνηση Μιλέι έκλεισε μέσα σε μία νύχτα το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων της χώρας (ΤΕLAM) ενώ παράλληλα αρνήθηκε να ανανεώσει συμβάσεις εργαζόμενων στο κρατικό ραδιόφωνο. Προφανώς όλα αυτά έγιναν χωρίς καμία διαβούλευση στο πλαίσιο της προσπάθειας της κυβέρνησης να καταπολεμηθεί το φαινόμενο της “κρατικής σπατάλης”.

Ομως ο νέος πρόεδρος δεν σταμάτησε εκεί. Προκάλεσε ένα σοκ στην οικονομία όταν ανακοίνωσε δραματικές περικοπές στις κρατικές επιδοτήσεις για την ενέργεια (κρίθηκαν ασύμφορες) και τις δημόσιες συγκοινωνίες ενώ ακυρώθηκαν δεκάδες δημόσιες επενδύσεις των οποίων άλλωστε ο Μιλέι είναι φανατικός εχθρός πιστεύοντας ότι επενδύσεις πρέπει να γίνονται μόνο από τον ιδιωτικό τομέα.

Ολα τα παραπάνω όμως, μαζί με μία τρομερή υποτίμηση του πέσο κατά 54% τον Δεκέμβριο του 2023 μετά από κυβερνητική απόφαση, προκάλεσαν την επιπλέον, μαζική φτωχοποίηση της κοινωνίας στην Αργεντινή. Οι πολίτες της χώρας τείνουν κατά χιλιάδες προς την ακραία φτώχεια όπως άλλωστε καταγράφουν τα σχετικά νούμερα.

Σύμφωνα με το Reuters λοιπόν, κατά το πρώτο εξάμηνο του 2024 το 52,9% του πληθυσμού ζούσε κάτω από το όριο της φτώχειας ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για το δεύτερο εξάμηνο του 2023 ήταν το 41%, καταγράφηκε δηλαδή μία αύξηση μεγαλύτερη των 10 ποσοστιαίων μονάδων μέσα σε μόλις έξι μήνες. Εξίσου αποκαρδιωτικά είναι και τα ποσοστά που αφορούν την ακραία φτώχεια η οποία αυξήθηκε από 9,6% το τρίτο τρίμηνο του 2023 σε 17,5% το πρώτο τρίμηνο του 2024. Περίπου 2 στους 10 Αργεντίνους ζει κάτω από συνθήκες μεγάλης ανέχειας με ότι αυτό μπορεί να σημαίνει για την κοινωνική συνοχή.

Οταν μάλιστα υπολογίζει κανείς ότι τα ποσοστά της φτώχειας βρίσκονταν στο 26% πριν από επτά χρόνια καταλαβαίνει ότι η θεραπεία που “συνταγογραφεί” ο Μιλέι στον ασθενή της αργεντίνικης οικονομίας προκαλεί απλά την επίσπευση του θανάτου του και όχι την ίαση. “Από τη στιγμή που εκλέχθηκε η συγκεκριμένη κυβέρνηση, έχουν χαθεί οι θέσεις εργασίας” δήλωσε πρόσφατα στο Reuters μία 53χρονη Αργεντινή η οποία κάνει τρεις κακοπληρωμένες δουλειές για να τα φέρει βόλτα.

Η κυβέρνηση δείχνει να έχει πλήρη επίγνωση της κατάστασης. Αλλά η δικαιολογία είναι ήδη έτοιμη: “Οποιοδήποτε επίπεδο φτώχειας είναι φρικτό. Αλλά ο κόσμος πρέπει να ξέρει ότι κληρονομήσαμε οικονομικές βόμβες από τις προηγούμενες κυβερνήσεις τις οποίες προσπαθούμε να απενεργοοποιήσουμε. Κάνουμε τα πάντα για να αλλάξει αυτή η κατάσταση” τόνισε σε δηλώσεις του ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Μανουέλ Αντόρνι.

Οσο όμως η κυβέρνηση Μιλέι “κάνει ό,τι μπορεί” η αργεντίνικη κοινωνία μοιάζει με καζάνι που βράζει. Οι απεργίες, όταν πραγματοποιούνται, είναι μαζικές και η η οργή δείχνει να καταλαμβάνει ολοένα και μεγαλύτερα κομμάτια του πληθυσμού. 

Η χώρα, έτσι και αλλιώς, διαθέτει πλούσιο ιστορικό κοινωνικών εξεγέρσεων και αντίστασης σε σχέδια των εκάστοτε κυβερνώντων. Μόλις το 2001, ο τότε πρόεδρος Φερνάντο ντε λα Ρούα αναγκάστηκε να εγκαταλείψει με ελικόπτερο το προεδρικό μέγαρο για να γλιτώσει από τη λαϊκή οργή. Περίπου ένα τέταρτο του αιώνα αργότερα όμως, η Αργεντινή, μία από τις πιο πλούσιες χώρες στον κόσμο σε αγροτική παραγωγή, δεν μπορεί να βρει ακόμα την περπατησιά της. Αντιθέτως, δείχνει να βυθίζεται ολοένα και πιο βαθιά στο ζόφο της οικονομικής παρακμής.