Κίεβο: Αγωνία για το ρωσικό χτύπημα- Σειρήνες και κλειστές πρεσβείες-Κλιμάκωση μετά τη χρήση των ATACMS

Κρίσιμες είναι οι επόμενες ώρες στην Ουκρανία καθώς μετά το χτύπημα σε ρωσικό έδαφος με τους δυτικούς πυραύλους μεγάλου βνεληνεκούς ATACMS στο Κίεβο ετοιμάζονται για ρωσικό βομβαρδισμό. Οι πρεσβείες των ΗΠΑ της Ελλάδας είναι κλειστές για το κοινό, όπως επίσης και αυτές της Ιταλίας και της Ισπανίας. Αντίθετα, Πολωνία και Ισραήλ έκαναν γνωστό πως θα συνεχίσουν να λειτουργούν κανονικά, ενώ και η αντιπροσωπεία της ΕΕ γνωστοποίησε πως δεν θα εφαρμόσει πρόσθετα προληπτικά μέτρα σε σχέση με τις αναφορές για το ενδεχόμενο μαζικής ρωσικής αεροπορικής επίθεσης κατά της Ουκρανίας και θα συνεχίσει να εργάζεται κανονικά, λαμβάνοντας υπόψη τον αυξημένο κίνδυνο.

Η πρεσβεία της Ισπανίας ανακοίνωσε ότι δεν θα παρέχει υπηρεσίες κατά τη διάρκεια της ημέρας λόγω του «αυξημένου κινδύνου αεροπορικών επιδρομών σε όλη την Ουκρανία», ενώ σε ηλεκτρονικό μήνυμα που εστάλη στους Ισπανούς που ζουν στη χώρα, η πρεσβεία συνιστά «να λαμβάνετε μέτρα ασφαλείας, να ακολουθείτε όλες τις συστάσεις των τοπικών αρχών και να έχετε πάντα καταφύγιο». Και η πρεσβεία της Ιταλίας στο Κίεβο ανακοίνωσε ότι είναι κλειστή για επισκέψεις, αλλά το γραφείο αντιπροσωπείας συνεχίζει να λειτουργεί.

• Οι σειρήνες που καλούν τους πολίτες στα καταφύγια έχουν ηχήσει σε Κίεβο και σε άλλες περιφέρειες της Ουκρανίας, καθώς η χώρα βρίσκεται εδώ και αρκετές ώρες σε κατάσταση επιφυλακής για μεγάλο πυραυλικό χτύπημα από τη Ρωσία.

Σύμφωνα με το μήνυμα των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων, πέραν του Κιέβου, σειρήνες ήχησαν αρχικά και στις περιφέρειες Ζιτομίρ, Βινίτσια, Πολτάβα και Τσερκάσι, ενώ επεκτάθηκαν λίγο αργότερα σε Ρίβνε, Τσερνίχιβ και Σούμι.

Έτοιμος να διαπραγματευτεί με τον Τραμπ ο Πούτιν

Πηγές του Κρεμλίνου ανέφεραν στο Ρόιτερς ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν είναι ανοιχτός να συζητήσει μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στην Ουκρανία με τον Ντόναλντ Τραμπ, αλλά αποκλείει να κάνει οποιεσδήποτε σημαντικές εδαφικές παραχωρήσεις και επιμένει ότι το Κίεβο πρέπει να εγκαταλείψει τις φιλοδοξίες να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ. Το Κίεβο εκτόξευσε ATACMS εναντίον της Ρωσίας. Η Ρωσία απείλησε ότι θα υπάρξει η «προσήκουσα» ανταπόδοση της επίθεσης που εξαπέλυσε η Ουκρανία, κρίνοντας πως ο πόλεμος εισέρχεται σε «νέα φάση» και διαμηνύοντας ότι οι πιθανότητες χρήσης πυρηνικών όπλων μεγεθύνονται. Το Sky News μάλιστα αναλύοντας τις τελευταίες εξελίξεις εκτιμάει ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν δεν αποκλείεται να πατήσει το κουμπί των πυρηνικών όπλων με απρόβλεπτες εξελίξεις.

Σύμφωνα με το Ρόιτερς στην πρώτη λεπτομερή αναφορά για το τι θα δεχόταν ο Πρόεδρος Πούτιν σε οποιαδήποτε συμφωνία μεσολάβησε ο Τραμπ, οι πέντε νυν και πρώην Ρώσοι αξιωματούχοι είπαν ότι το Κρεμλίνο θα μπορούσε σε γενικές γραμμές να συμφωνήσει να παγώσει τη σύγκρουση στην πρώτη γραμμή. Ενδέχεται να υπάρχει χώρος για διαπραγμάτευση σχετικά με τον ακριβή διαχωρισμό των τεσσάρων ανατολικών περιοχών του Ντόνετσκ, του Λουγκάνσκ, της Ζαπορίζια και της Χερσώνας, σύμφωνα με τρία από τα άτομα που ζήτησαν ανωνυμία για να συζητήσουν ευαίσθητα θέματα.

Ενώ η Μόσχα διεκδικεί τις τέσσερις περιοχές ως εξ’ ολοκλήρου μέρος της Ρωσίας, τις οποίες υπερασπίζεται η πυρηνική ομπρέλα της χώρας, οι δυνάμεις της στο έδαφος ελέγχουν το 70-80% της επικράτειας με περίπου 26.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα να εξακολουθούν να κατέχονται από ουκρανικά στρατεύματα, δείχνουν δεδομένα από το μέτωπο. Η Ρωσία μπορεί επίσης να είναι ανοιχτή στην απόσυρση από τα σχετικά μικρά τμήματα εδάφους που κατέχει στις περιοχές Χάρκοβο και Μικολάιβ, στη βόρεια και νότια Ουκρανία, δήλωσαν δύο από τους αξιωματούχους.

Ο Πούτιν δήλωσε ότι οποιαδήποτε συμφωνία κατάπαυσης του πυρός πρέπει να αντικατοπτρίζει τις «πραγματικότητες» στο έδαφος, αλλά ότι φοβάται μια βραχύβια δύναμη που θα επέτρεπε μόνο στη Δύση να επανεξοπλίσει την Ουκρανία. «Εάν δεν υπάρχει ουδετερότητα, είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς την ύπαρξη οποιασδήποτε σχέσης καλής γειτονίας μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας», είπε ο Πούτιν στην ομάδα συζήτησης Valdai στις 7 Νοεμβρίου.

Δύο από τις πηγές ανέφεραν ότι η απόφαση του προέδρου Τζο Μπάιντεν να επιτρέψει στην Ουκρανία να εκτοξεύσει αμερικανικούς πυραύλους ATACMS βαθιά στη Ρωσία θα μπορούσε να περιπλέξει και να καθυστερήσει οποιαδήποτε διευθέτηση – και να σκληρύνει τις απαιτήσεις της Μόσχας καθώς οι σκληροπυρηνικοί πιέζουν για ένα μεγαλύτερο κομμάτι της Ουκρανίας. Την Τρίτη, το Κίεβο χρησιμοποίησε τους πυραύλους για να χτυπήσει ρωσικό έδαφος για πρώτη φορά, σύμφωνα με τη Μόσχα, η οποία περιέγραψε την κίνηση ως μεγάλη κλιμάκωση.

• Όσον αφορά στα χτυπήματα από ATACMS o Πούτιν δήλωσε στις 12 Σεπτεμβρίου ότι η έγκριση της Δύσης για τέτοια πλήγματα θα σήμαινε «την άμεση εμπλοκή των χωρών του ΝΑΤΟ, των Ηνωμένων Πολιτειών και των ευρωπαϊκών χωρών στον πόλεμο στην Ουκρανία», επειδή οι στρατιωτικές υποδομές και το προσωπικό του ΝΑΤΟ θα έπρεπε να συμμετέχουν στη στόχευση και την εκτόξευση των πυραύλων.

Η Μόσχα θεωρεί πλέον και επίσημα μια επίθεση στο έδαφός της από μια μη πυρηνική δύναμη (όπως η Ουκρανία) που υποστηρίζεται από μια πυρηνική δύναμη (όπως η Αμερική) ως κοινή επίθεση, αναφέρει το Sky News.

• Ωστόσο, σύμφωνα με την ανάλυση του Sky News, υπάρχουν λόγοι για τους οποίους η Ρωσία πιθανόν δεν θα προχωρήσει προς αυτήν την κατεύθυνση, εκτιμώντας ότι η Κίνα, δεν θα το ανεχτεί (σ.σ. δεν εξηγεί τους λόγους), ενώ θα προκαλέσει την οργή της νέας διοίκησης του Λευκού Οίκου.

Πάντως, ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου δήλωσε σήμερα ότι οι ΗΠΑ δεν εξεπλάγησαν από την αλλαγή που ανακοίνωσε η Ρωσία στο πυρηνικό της δόγμα και δεν σχεδιάζουν να προσαρμόσουν το δικό τους πυρηνικό δόγμα ως απάντηση.

«Όπως είπαμε νωρίτερα αυτό το μήνα, δεν μας εξέπληξε η ανακοίνωση της Ρωσίας ότι θα επικαιροποιήσει το πυρηνικό της δόγμα – η Ρωσία είχε σηματοδοτήσει την πρόθεσή της να επικαιροποιήσει το δόγμα της εδώ και αρκετές εβδομάδες», ανέφερε ο εκπρόσωπος σε δήλωσή του, κάνοντας λόγο για “κάτι παραπάνω από την ίδια ανεύθυνη ρητορική από τη Ρωσία”».

Αναφέρθηκε επίσης στη χρήση από τη Ρωσία βορειοκορεατικών στρατευμάτων στην Ουκρανία, την οποία χαρακτήρισε σημαντική κλιμάκωση. Ο Ντόναλντ Τραμπ πάντως σύμφωνα με τις ενδείξεις αναμένεται να τηρήσει την υπόσχεσή του και θα επιδιώξει μια ταχεία λήξη της σύγκρουσης, κάτι που πιθανότατα θα ήταν προς όφελος της Ρωσίας, οπότε αυτός ο κίνδυνος απομακρύνεται.

Το νέο πυρηνικό δόγμα της Ρωσίας

Οι εξελίξεις είναι ιδιαίτερα ανησυχητικές και ενδεικτικές της αυξημένης έντασης στη σύγκρουση Ρωσίας-Δύσης μέσω του πολέμου στην Ουκρανία με σοβαρή πιθανότητα διεύρυνσης της σύγκρουσης. Η μεταβολή του πυρηνικού δόγματος της Ρωσίας σε συνδυασμό με την επέκταση του πεδίου των ουκρανικών επιθέσεων δείχνουν αμοιβαία κλιμάκωση ενώ ο πόλεμος έχει ήδη ξεπεράσει τα όρια ενός τοπικού ή περιφερειακού ζητήματος, με πιθανές συνέπειες που περιλαμβάνουν την εμπλοκή μεγάλων δυνάμεων και την παγκόσμια αστάθεια.

Ενδέχεται να υπάρξει αύξηση των διπλωματικών προσπαθειών, για αποκλιμλάκωση και αποφυγή μιας ενδεχόμενης πυρηνικής σύγκρουσης.

Βασικά σημεία της κλιμάκωσης:

Αναθεώρηση ρωσικού πυρηνικού δόγματος:

• Η Μόσχα χαμηλώνει το όριο χρήσης πυρηνικών όπλων, δηλώνοντας ότι ακόμα και συμβατικές επιθέσεις που θεωρούνται “κρίσιμη απειλή” για την εδαφική ακεραιότητα μπορούν να προκαλέσουν πυρηνική απάντηση.
• Ο όρος “επίθεση από συμβατική δύναμη υποστηριζόμενη από πυρηνική” δημιουργεί νομικό και πολιτικό περιθώριο για την κατηγοριοποίηση σχεδόν οποιασδήποτε δράσης του ΝΑΤΟ ή της Ουκρανίας ως δικαιολογία για αντεπίθεση.

Χρήση πυραύλων ATACMS από την Ουκρανία:

Η πρώτη επιβεβαιωμένη χρήση αμερικανικών ATACMS σε ρωσικό έδαφος αποτελεί σημαντική αλλαγή στη δυναμική του πολέμου. Αυτή η κίνηση υπογραμμίζει τη στρατιωτική συνεργασία Ουάσινγκτον-Κιέβου και ενδεχομένως αυξάνει την πίεση προς τη Ρωσία, η οποία βλέπει αυτές τις ενέργειες ως ευθεία απειλή.

Αντίδραση της Ρωσίας:

Η έντονη ρητορική από το Κρεμλίνο και τον Μεντβέντεφ, που απειλεί με Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο, είναι πιθανό να στοχεύει στον εκφοβισμό των δυτικών συμμάχων, αλλά ταυτόχρονα αυξάνει τους κινδύνους κλιμάκωσης λόγω παρεξηγήσεων ή ατυχημάτων.

Δυτική Στρατηγική:

Οι Ηνωμένες Πολιτείες φαίνεται να προχωρούν στην παροχή στρατιωτικής βοήθειας με στόχο την αποδυνάμωση της Ρωσίας. Παράλληλα, χώρες όπως η Γερμανία υιοθετούν πιο προσεκτική προσέγγιση, αποφεύγοντας κινήσεις που θα μπορούσαν να κλιμακώσουν περαιτέρω την κρίση.