ΑΝΑΛΥΣΗ/Μετέωρα πλήγματα ATACMS στην “κόψη” της επικοινωνιακής σκοπιμότητας και της ζοφερής πραγματικότητας

Το ζήτημα με την άδεια που έδωσε η Ουάσινγκτον για πλήγματα δυτικών πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς στο έδαφος της Ρωσικής Ομοσπονδίας, όπως αναφέρθηκε από τα δυτικά μέσα ενημέρωσης, έχει υποστεί ορισμένες μεταμορφώσεις από χθες το βράδυ. Πρώτα απ’ όλα, δεν υπάρχουν μέχρι στιγμής επίσημες επιβεβαιώσεις από τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία και την Ουκρανία. Μόνο ένας υπαινιγμός από τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι ότι μπορεί να ακολουθήσουν τέτοια πλήγματα. Αλλά και στις σελίδες των μέσων ενημέρωσης, η κλίμακα του γεγονότος άρχισε να περιορίζεται γρήγορα. Τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης διευκρίνισαν ότι η εξουσιοδότηση για πλήγματα με πυραύλους ATACMS αφορά, τουλάχιστον προς το παρόν, αποκλειστικά την περιοχή του Κουρσκ της Ρωσικής Ομοσπονδίας.

Στη συνέχεια αναφέρθηκε ότι η Γαλλία και η Βρετανία δεν ενέκριναν στην πραγματικότητα τα πλήγματα με τους πυραύλους τους, καθώς δεν τα ενέκρινε ο Τζο Μπάιντεν, και το πρωί το γαλλικό έντυπο που δημοσίευσε αρχικά τις σχετικές πληροφορίες αφαίρεσε το άρθρο από την ιστοσελίδα του.

• Αργότερα, ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών δήλωσε επίσης ότι το Παρίσι δεν ακύρωσε την απαγόρευση των χτυπημάτων με όπλα μεγάλου βεληνεκούς.

Γενικά, η ιστορία με τα «όπλα μεγάλου βεληνεκούς» γίνεται όλο και πιο συγκεχυμένη και δεν είναι πολύ σαφές ποια από τις αναφορές των μέσων ενημέρωσης είναι αληθινή και ποια είναι κατασκευασμένη.

Παρ’ όλα αυτά, μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει επίσημη διάψευση των πληροφοριών σχετικά με την άδεια για χτύπημα της Ρωσίας με τουλάχιστον αμερικανικούς πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς ATACMS. Ως εκ τούτου, δεν αποκλείεται να έχει όντως ληφθεί και τα πλήγματα θα πραγματοποιηθούν στο εγγύς μέλλον. Και αν αυτό συμβεί, τίθεται το ερώτημα πώς θα απαντήσει η Ρωσία.

Ο Βλαντιμίρ Πούτιν έχει προηγουμένως δηλώσει δημοσίως επανειλημμένα ότι πλήγματα από δυτικούς πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς θα σήμαινε την άμεση είσοδο των χωρών του ΝΑΤΟ σε πόλεμο εναντίον της Ρωσίας, και μάλιστα επικαιροποίησε το πυρηνικό δόγμα για να το αντανακλά αυτό, το οποίο προβλέπει πλέον τη δυνατότητα πυρηνικής απάντησης σε τέτοια πλήγματα. Και γενικά, η Μόσχα έχει δηλώσει σε διάφορα επίπεδα ότι θα δώσει κάποιου είδους στρατιωτική απάντηση.

Από τη μία πλευρά, τα πλήγματα αυτά, ειδικά αν περιοριστούν στην περιοχή του Κουρσκ, δεν θα αποτελέσουν αποφασιστικό παράγοντα στον πόλεμο. Όπως έχει δείξει η εμπειρία των χτυπημάτων με τους ίδιους πυραύλους στα μετόπισθεν του ρωσικού στρατού στα εδάφη της Ουκρανίας που κατέλαβαν οι Ρώσοι, αν και προκαλούν σημαντικές ζημιές, δεν επηρεάζουν ριζικά την κατάσταση στο μέτωπο. Ως εκ τούτου, δεν φαίνεται να υπάρχει λόγος για το Κρεμλίνο να λάβει δραστικά αντίποινα.

Από την άλλη πλευρά, έχουν ήδη ειπωθεί πάρα πολλά, συμπεριλαμβανομένου του ίδιου του Πούτιν, για το γεγονός ότι οι επιθέσεις αποτελούν «κόκκινη γραμμή». Και έτσι η υπέρβασή της δεν θα είναι εύκολο για τη Μόσχα να την αγνοήσει εντελώς. Δεν πρόκειται καν για θέμα επικοινωνίας, υπάρχει και μια πιο πρακτική πτυχή. Εάν δεν υπάρξει απάντηση στα πλήγματα μεγάλου βεληνεκούς, η Ρωσία αντιμετωπίζει την απειλή ότι άλλες, πολύ πιο σημαντικές «κόκκινες γραμμές» μπορεί να ξεπεραστούν αργότερα.

• Για παράδειγμα, οι ρωσικοί πύραυλοι πάνω από την Ουκρανία θα καταρριφθούν από τα συστήματα αεράμυνας του ΝΑΤΟ. Ή δυτικά στρατεύματα θα εισέλθουν στην Ουκρανία στα σύνορα με τη Λευκορωσία για να αντικαταστήσουν ουκρανικές μονάδες προκειμένου να τις στείλουν στο μέτωπο. Και αυτό, σε αντίθεση με τα πλήγματα «μεγάλης εμβέλειας», θα έχει σοβαρές συνέπειες για τη συνολική ισορροπία δυνάμεων στον πόλεμο, η οποία σε αυτή την περίπτωση δεν θα αλλάξει υπέρ της Ρωσίας.

Επιπλέον, η απουσία αντίδρασης στα «πλήγματα μεγάλου βεληνεκούς» μπορεί να χρησιμοποιηθεί από το «κόμμα του πολέμου» στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα των ΗΠΑ για να αποδείξει στον Ντόναλντ Τραμπ την ανάγκη να συνεχίσει την προηγούμενη πολιτική του «πολέμου μέχρι τη νίκη» και να εγκαταλείψει τα σχέδια για πρόωρη κατάπαυση του πυρός κατά μήκος της γραμμής του μετώπου, με την εξήγηση ότι λόγω της απουσίας αντίδρασης της Μόσχας δεν υπάρχει λόγος να φοβάται τον Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Αυτά είναι τα επιχειρήματα που προβάλλονται τώρα στη Ρωσία από τις δυνάμεις εκείνες που τάσσονται υπέρ μιας σκληρής αντίδρασης, ασκώντας πίεση στο Κρεμλίνο από την άποψη αυτή. Συμπεριλαμβανομένων εκείνων που έχουν ήδη αρχίσει να αντλούν το θέμα της αναποφασιστικότητάς του αν δεν υπάρξει απάντηση.

Αλλά μια στρατιωτική απάντηση έχει τις δικές της προβληματικές πτυχές για τη Ρωσική Ομοσπονδία.

Πρώτα απ’ όλα, θα μπορούσε να περιπλέξει δραματικά τις συμφωνίες με τον Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου. Είναι πιθανό ότι αυτός ήταν ο κύριος στόχος του «κόμματος του πολέμου» στη Δύση, το οποίο επιδιώκει να αποτρέψει μια τέτοια επιλογή και να πάει τον πόλεμο «σε βάθος χρόνου».

Ή αν ξεκινήσει μια πλήρους κλίμακας στρατιωτική σύγκρουση μεταξύ Ρωσίας και ΝΑΤΟ, για να διαταράξει τη μεταβίβαση της εξουσίας στον Τραμπ. Επομένως, το ερώτημα για τη Μόσχα είναι αν θα πρέπει να συμπράξει με αυτό το κόμμα ή να επιδείξει αυτοσυγκράτηση μέχρι να έρθει στην εξουσία ο Τραμπ.

• Είναι αλήθεια ότι η Ρωσική Ομοσπονδία έχει το δικό της «κόμμα του πολέμου», το οποίο επίσης αντιτίθεται σε κάθε συμβιβασμό και τάσσεται υπέρ του «πολέμου μέχρι τέλους». Ως εκ τούτου, γι’ αυτήν η «άδεια για πλήγματα μεγάλων αποστάσεων» είναι ένα τέλειο γήπεδο για να προσπαθήσει να τορπιλίσει τις όποιες συμφωνίες από την πλευρά της.

Επιπλέον, η θέση του ίδιου του Πούτιν δεν είναι ξεκάθαρη μέχρι τέλους. Είναι διατεθειμένος να εξετάσει προτάσεις για τον τερματισμό του πολέμου κατά μήκος των γραμμών του μετώπου ή θέλει να επιτύχει τους στόχους του στο μέγιστο.

Στην τελευταία περίπτωση, η εξουσιοδότηση του Μπάιντεν για πυραυλικά πλήγματα κατά της Ρωσίας και η απάντηση της Ρωσίας σε αυτό μπορεί να γίνει μια βολική δικαιολογία για τον Πούτιν ώστε να αποφύγει εντελώς τη συζήτηση συμβιβαστικών επιλογών.

Υπάρχει όμως και μια άλλη πτυχή που είναι προβληματική για τη Ρωσία. Η ίδια η απάντηση με τη μορφή, για παράδειγμα, ενός ρωσικού χτυπήματος με συμβατικά όπλα εναντίον αμερικανικών στρατιωτικών εγκαταστάσεων δεν είναι μόνο παράλογη για τη Μόσχα, αλλά ακόμη και επιζήμια, καθώς θα έχει ως αποτέλεσμα την άμεση εμπλοκή του ΝΑΤΟ σε έναν πόλεμο, τον οποίο η Ρωσία, εφόσον χρησιμοποιήσει συμβατικά όπλα, θα χάσει λόγω του ασυμβίβαστου των δυνατοτήτων της με τις χώρες της Συμμαχίας. Η χρήση δε πυρηνικών όπλων θα οδηγούσε σε αμοιβαία καταστροφή.

• Ως εκ τούτου, η λογική της αντίδρασης του Κρεμλίνου, αν κρίνουμε από τον τρόπο με τον οποίο περιγράφηκε από εμπειρογνώμονες προσκείμενους στο Κρεμλίνο, προβλεπόταν διαφορετικά.

Η απάντηση αυτή θα έπρεπε αρχικά να περιείχε την απειλή ενός πυρηνικού πολέμου πλήρους κλίμακας, με βάση τη βασική υπόθεση ότι η Δύση δεν είναι έτοιμη να εμπλακεί σε αυτόν για χάρη της Ουκρανίας, και ως εκ τούτου θα αναγκαστεί να κάνει όχι απλώς παραχωρήσεις, αλλά συμφωνίες μεγάλης κλίμακας με τη Μόσχα σε όλο το φάσμα των αιτημάτων της.

Ένα άλλο σημαντικό πράγμα που πρέπει να σημειωθεί είναι ότι μόνο ένα άτομο στη Δύση μπορεί να λάβει μια απόφαση τέτοιου στρατηγικού επιπέδου – ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών. Ωστόσο, στην ουσία δεν υπάρχει λειτουργικός πρόεδρος στην Ουάσιγκτον μέχρι τις 20 Ιανουαρίου. Ως εκ τούτου, δεν υπάρχει κανείς για να λάβει αποφάσεις. Και ως αποτέλεσμα, αν η Μόσχα αποφασίσει να ακολουθήσει το σχέδιο που περιγράφεται παραπάνω, η κατάσταση μπορεί γρήγορα να ξεφύγει από τον έλεγχο.

Τα σενάρια για την απάντηση της Ρωσίας

Ως εκ τούτου, δεν αποκλείεται ο Πούτιν εάν υπάρξουν πλήγματα «μεγάλης εμβέλειας» κατά της Ρωσίας να επιλέξει κάποιο είδος «υβριδικής» απάντησης. Η οποία δεν θα προέβλεπε ένα στρατιωτικό χτύπημα άμεσα, αλλά θα καθιστούσε σαφές ότι ένα τέτοιο χτύπημα θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί στο μέλλον – μετά τις 20 Ιανουαρίου, όταν ορκιστεί ο Τραμπ. Χωρίς να διευκρινίζει ακριβώς τι είδους χτύπημα θα ήταν αυτό. Και στη συνέχεια να έρθει σε συμφωνία με τον Τραμπ για να «αποτραπεί ένας τρίτος παγκόσμιος πόλεμος».

Η Μόσχα μπορεί επίσης να προσπαθήσει να δεσμεύσει τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κορέας. Δεδομένου ότι η άδεια για πλήγματα «μεγάλου βεληνεκούς» συνδέθηκε στα δυτικά μέσα ενημέρωσης με την άφιξη βορειοκορεατικών στρατευμάτων στην περιοχή του Κουρσκ, η Πιονγκγιάνγκ μπορεί να δηλώσει ότι σε περίπτωση πλήγματος εναντίον τους με αμερικανικούς πυραύλους, θα πλήξει τα αμερικανικά στρατεύματα που σταθμεύουν στη Νότια Κορέα. Είναι αλήθεια ότι για να συμβεί αυτό, η ΛΔΚ και η Μόσχα θα πρέπει να αναγνωρίσουν επίσημα την παρουσία βορειοκορεατικών στρατευμάτων στη Ρωσική Ομοσπονδία.

Επίσης, είναι πιθανό να ενισχυθεί η βοήθεια προς τους Χούτι στις επιθέσεις τους κατά αμερικανικών και βρετανικών πολεμικών πλοίων.

Επιπλέον, είναι πιθανό η απάντηση της Ρωσίας στα «μεγάλης εμβέλειας» χτυπήματα να είναι η εντατικοποίηση των χτυπημάτων στο ενεργειακό σύστημα της Ουκρανίας. Για παράδειγμα, ένα μαζικό χτύπημα σε υποσταθμούς πυρηνικών εργοστασίων, για την απειλή του οποίου οι ουκρανικές αρχές μιλούν εδώ και καιρό. Επιπλέον, η Μόσχα υπαινίσσεται επίσης τη χρήση πυρηνικών όπλων εναντίον της Ουκρανίας.

• Σε γενικές γραμμές, μπορεί να υπάρξουν πολλές παραλλαγές της εξέλιξης των γεγονότων μετά από ενδεχόμενα «μεγάλης εμβέλειας» χτυπήματα στη Ρωσική Ομοσπονδία.

Όμως ένα πράγμα γίνεται όλο και πιο προφανές – η κατάσταση πλησιάζει σε ένα σημείο τομής που θα αποφέρει, είτε μια απότομη κλιμάκωση και δεν αποκλείεται αυτό σε παγκόσμια κλίμακα, είτε η αρχή του δρόμου για το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία.