Τιμολόγια ρεύματος: Με το πρώτο κρύο εκτοξεύθηκε η χονδρική-Αγωνία στους επαγγελματίες

Νέα άνοδο σημειώνει η τιμή χονδρικής του ρεύματος, φτάνοντας τα 230 ευρώ ανά Μεγαβατώρα στη σημερινή προημερήσια αγορά του Χρηματιστηρίου Ενέργειας. Η μέγιστη τιμή ημέρας αγγίζει τα 580 ευρώ, ενώ η ελάχιστη ανέρχεται σε 108 ευρώ, με τη συνολική ζήτηση να κυμαίνεται στις 171 γιγαβατώρες.

Αυτές οι σημαντικές αυξήσεις τιμών παρατηρούνται σε ολόκληρη την Ευρώπη, με τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης —στις οποίες ανήκει και η Ελλάδα— να παρουσιάζουν τις υψηλότερες αυξήσεις. Η ενισχυμένη ζήτηση ενέργειας λόγω της μείωσης της θερμοκρασίας θεωρείται βασικός παράγοντας πίεσης στις τιμές.

Προκειμένου να καλυφθούν οι ενεργειακές ανάγκες, η χρήση μονάδων φυσικού αερίου είναι πλέον απαραίτητη, καθώς η πράσινη ενέργεια, που είναι πιο οικονομική, αποδεικνύεται ανεπαρκής αυτή την περίοδο.

Με τις πρώτες χειμερινές θερμοκρασίες οι τιμές ρεύματος στο γεωγραφικό τόξο από την Ουγγαρία μέχρι και την Ελλάδα εκτοξεύθηκαν. Αν και οι διαφορές των τιμών σε σχέση με την Κεντρική και τη Δυτική Ευρώπη δεν εμφανίζουν τις τεράστιες αποκλίσεις του καλοκαιριού, είναι ωστόσο υπαρκτές και επαναφέρουν στο προσκήνιο ερωτήματα σχετικά με την επάρκεια των διασυνδέσεων και την αποτελεσματική λειτουργία του μοντέλου λειτουργίας της ευρωπαϊκής αγοράς.

Ο παράγοντας Ουκρανία, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της αγοράς, αναμένεται να επιβαρύνει περαιτέρω το σύστημα της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και τις τιμές ρεύματος μέσα στον χειμώνα λόγω των αυξημένων αναγκών για θέρμανση, αφού το ηλεκτρικό σύστημα παραγωγής και διανομής της χώρας έχει πληγεί από τις ρωσικές επιθέσεις. Ο ENTSO-E (Ευρωπαίος διαχειριστής) ανακοίνωσε στα τέλη Οκτωβρίου ότι κατά τη διάρκεια του φετινού χειμώνα οι εξαγωγές της Ευρώπης προς την Ουκρανία θα αυξηθούν από τα 1.700 ΜW στα 2.100 MW.

Η άνοδος της ζήτησης για θέρμανση συνέπεσε με μια ανοδική τάση στην τιμή του φυσικού αερίου στον ολλανδικό κόμβο και με μια μεγάλη πτώση της παραγωγής των ΑΠΕ λόγω καιρικών συνθηκών. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο ελληνικό μείγμα ηλεκτροπαραγωγής σήμερα οι ΑΠΕ συμμετέχουν με ποσοστό μόλις 15,2% και το φυσικό αέριο με 55,9%, ενώ συνεισφέρει ο λιγνίτης με 14,5% και τα υδροηλεκτρικά με 2%.

Η πορεία των τιμών το επόμενο διάστημα θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την ένταση του χειμώνα, με την τιμή του φυσικού αερίου να αντιδρά ήδη στην είδηση για το πρώτο κύμα ψύχους στην Ευρώπη.

Πιέσεις στις τιμές φυσικού αερίου αναμένεται να προκαλέσει και η παύση των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου μέσω Ουκρανίας από τις αρχές του 2025, καθώς οι ποσότητες που προμηθεύονται σήμερα η Ουγγαρία, η Σλοβακία και η Αυστρία θα πρέπει να υποκατασταθούν από LNG, το οποίο διατίθεται στη spot αγορά, με τις τιμές να διαμορφώνονται στη βάση της προσφοράς και της ζήτησης και τον ανταγωνισμό των φορτίων με την Ασία, παράγοντες που προεξοφλούν άνοδο των τιμών φυσικού αερίου και κατ’ επέκταση και των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας.

Η άντληση αερίου από τις αποθήκες ξεκίνησε νωρίτερα φέτος από τις δύο προηγούμενες χρονιές, με αποτέλεσμα η στάθμη να πέσει από το 95,3% στο 93,5%.

Επιπτώσεις

Η αυξητική πορεία της χονδρεμπορικής αγοράς ρεύματος επιβεβαιώνει τις προβλέψεις αρκετών εταιρειών, οι οποίες είχαν ποντάρει σε άνοδο των τιμών και είχαν αγοράσει ποσότητες ρεύματος στην προθεσμιακή αγορά. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία του ενεργειακού χρηματιστηρίου για το Νοέμβριο μέχρι στιγμής, η μέση τιμή χονδρικής διαμορφώνεται στα 121,36 ευρώ η μεγαβατώρα, σημειώνοντας αύξηση 32,61% σε σχέση με τον Οκτώβριο, όταν η μέση τιμή ήταν 91,51 ευρώ.

Η αυξημένη χονδρική τιμή προμηνύει αυξήσεις και στις λιανικές τιμές που καταβάλλουν οι καταναλωτές, κυρίως μέσω των “πράσινων” τιμολογίων τον επόμενο μήνα. Ειδικότερα, αν η τιμή της κιλοβατώρας αυξηθεί κατά 30%, από τα 14 λεπτά του Νοεμβρίου μπορεί να ξεπεράσει τα 18 λεπτά τον Δεκέμβριο. Παρόλα αυτά, ως γνωστόν οι λιανικές τιμές δεν καθορίζονται μόνο από τη χονδρική τιμή, αλλά και από άλλους παράγοντες, όπως οι προαγορές ενέργειας και οι εκπτώσεις των παρόχων. Παρότι είναι νωρίς για να προσδιοριστεί το ακριβές ποσοστό της αύξησης, η ανοδική τάση στις χονδρικές τιμές δημιουργεί προϋποθέσεις για σημαντικές αυξήσεις στα τιμολόγια του Δεκεμβρίου.

Την ίδια στιγμή, οι αυξήσεις στη διεθνή τιμή του φυσικού αερίου επηρεάζουν άμεσα και την ελληνική αγορά, συμβάλλοντας περαιτέρω στην άνοδο των τιμών.

Σε κάθε περίπτωση οι συνθήκες αυτή τη στιγμή καταδεικνύουν αυξητικές τάσεις στις τιμές του ρεύματος, με τις αλλαγές να ξεκινούν από την χονδρική αγορά και να αναμένεται να επηρεάσουν και τη λιανική από το Δεκέμβριο.