Το “τοπόσημο” κυρ Γιάννης Μπουτάρης, ένας αστερισμός στο σύμπαν- Μερικά από όσα είχε πει
Όσοι ζήσαμε στη Σαλονίκη έχουμε κάτι να θυμόμαστε από τον (κυρ) Γιάννη Μπουτάρη. Από τα “βομβίδια” μέχρι το “Ντο Ρε”, τις νύχτες μετά τις προβολές στο Φεστιβάλ, αλλά κι από εκείνη την κουβέντα που έγινε συνέντευξη στο “ΕΝΑ”, λίγο πριν φύγω φαντάρος στη Θήβα και μετά τον Έβρο, στο ρετιρέ του επιβλητικού κτιρίου πάνω στην πλατεία Αριστοτέλους.
Ο Γιάννης Μπουτάρης δεν ήταν μόνο ο άνθρωπος, ο Σαλονικιός, το πάθος προσωποποιημένο, η χαρά της ζωής, η ευθυμία της ψυχής, οι κάλυκες της γεύσης που δεν ξεχνά ακόμα κι όταν επιβάλλεται να χαθεί. Ήταν “τοπόσημο”.
Τα είχε παλιά αυτά η Σαλονίκη. Ήταν η πόλη του Χριστιανόπουλου, του Μοσκώφ, του Βαφόπουλου, του Μπουτάρη. Μία ονειρική ομάδα χαρακτήρων που καθένας από μόνος του συγκροτούσε έναν αστερισμό. Πολλοί αστερισμοί μαζί, ένα μικρό σύμπαν. Σ’ αυτό το σύμπαν ο Γιάννης Μπουτάρης ήταν ορατός από κάθε γωνιά, είτε είχε ξαστεριά, είτε συννεφιές, γιατί έλουζε με φως το περιβάλλον του. Εύχαρις, ή θυμωμένος, προσιτός, ή απρόσιτος, αλλά πάντοτε πομπός σημάτων. Τον αγάπησαν πολύ ακριβώς γι΄ αυτό, και κάποιοι πάλι γι αυτό τον μίσησαν. Εστέτ και λαϊκός, γνήσιος δημοκράτης με την απλοχεριά και την ανεκτικότητα του όρου, την ίδια ώρα που στεκόταν απέναντι στην μιζέρια (της πόλης), τους εσωστρεφείς, τους φασίστες, τη “βαθιά” Θεσσαλονίκη. Αν είχε δίκιο ο Πεντζίκης όταν αποκαλούσε τη Σαλονίκη σημείο αρμονίας των αντιθέσεων, αυτό ακριβώς ήταν ο κυρ Γιάννης. Η αρμονία των αντιθέσεων.
Ίσως κάτι ακόμα. Αποκάλυπτε πάντοτε τη φτώχεια μας, την ανάγκη να έχουμε περισσότερους Μπουτάρηδες. Στη Σαλονίκη, την Αθήνα, παντού. Καλούς χορούς στους αμπελώνες των ουρανών, κυρ Γιάννη…
Ας θυμηθούμε (δανεικά) μερικά απ΄ όσα είχε πει:
Μιλώντας το 2019 στο GrTimes για τον θάνατο της γυναίκας του εξομολογούνταν:
«Είμαι εξοικειωμένος με τον θάνατο. Επειδή η γυναίκα μου ήταν 5 χρόνια άρρωστη, το συζητούσαμε… Θα σου πω και κάτι που ίσως δεν πρέπει να το πω. Όταν πήραν τη γυναίκα μου νεκρή από το σπίτι, εγώ μετά χόρευα στο σπίτι μόνος μου τραγούδια που χορεύαμε μαζί. Αν αυτό λέει κάτι σε κανέναν έχει καλώς, αν δεν λέει δεν με νοιάζει και καθόλου».
Τα έζησα, τα χόρτασα, αντίο!
Λίγο πριν ολοκληρώσει τα καθήκοντά του, μετά την οριστική απόφασή του να μη διεκδικήσει τρίτη θητεία στη Θεσσαλονίκη, το 2018, σε συνέντευξή του στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων έλεγε ερωτηθείς αν θα διεκδικήσει κάποια θέση στη Βουλή:
«Όχι δεν μ΄ ενδιαφέρει. Μου έχουν γίνει προτάσεις και νύξεις για συμμετοχή μου στην πολιτική, από Ευρωβουλή μέχρι τη Βουλή. Δεν έχω καμία απολύτως διάθεση για κάτι τέτοιο. Αφιέρωσα αυτά τα χρόνια, έχοντας δεδομένο ότι η καλύτερη ανάμειξη είναι η συμμετοχή του πολίτη στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Διότι ο κόσμος έρχεται πρώτα σε επαφή με τον δήμαρχο. Ούτε με τον υπουργό, ούτε με τον βουλευτή, ούτε με κανέναν. Και από τον δήμαρχο εξαρτώνται πολλά πράγματα για την καθημερινότητα. Το έζησα, το χόρτασα… Αντίο!»
Για τους ψηφοφόρους της Χρυσής Αυγής
Το 2014, εξαπέλυε επίθεση στους ψηφοφόρους της Χρυσής Αυγής, με δηλώσεις του στη δημοτική τηλεόραση TV 100.
«Ντρέπομαι που 10.000 Θεσσαλονικείς ψηφίζουν Χρυσή Αυγή, σε μια πόλη που είναι μαρτυρική και που έχει τραβήξει των παθών της τον τάραχο από την ιστορία του ναζισμού. Χαλαλίζω τις 10.000 ψήφους. Να πάνε στην θάλασσα αλλά δεν τις θέλω».
Το παρελθόν και το μέλλον
Το 2014, κατά τη διάρκεια εκδήλωσης στη Θεσσαλονίκη, για τη σημασία της ιστορίας, έλεγε:
«Όταν δεν ξέρεις το παρελθόν σου δεν μπορείς να χτίσεις το μέλλον σου. Έχοντας αυτό ως βασική αρχή μας, όταν αναλάβαμε τη διοίκηση στο Δήμο Θεσσαλονίκη ξεκινήσαμε ένα πρόγραμμα για την τοποθέτηση πινακίδων ιστορικής μνήμης σε δεκάδες σημεία της πόλης τα οποία σηματοδοτούν τους τόπους όπου έζησαν ή έδρασαν σημαντικές προσωπικότητες ή όπου συνέβησαν γεγονότα που συνυφάνθηκαν με την ιστορία της πόλης. Πριν χρόνια όταν ήμουν μαθητής στο Πειραματικό σχολείο – ακριβώς απέναντι από το σημείο όπου βρισκόμαστε σήμερα – θυμάμαι ότι μιλούσαμε για το βουλγάρικο σχολείο, χωρίς όμως κανείς να ξέρει τι ήταν αυτό. Τώρα οι πολίτες και οι επισκέπτες της πόλης ξέρουν. Ήταν το βουλγαρικό γυμνάσιο ‘Κυρίλλου και Μεθοδίου’ από το οποίο πέρασαν σχεδόν 6.000 μαθητές».
Το αλκοόλ καταφύγιο
Μιλώντας, τέλος, για τη μάχη του με τον αλκοολισμό, εξομολογούνταν στο TEDx Talks: «Το αλκοόλ ήταν ένα καταφύγιο των φόβων μου».
Αναφερθείς στο ίδιο θέμα, σε ερώτηση για το τι συμβουλή θα έδινε σε κάποιον που είναι εξαρτημένος, εκτίμησε ότι αυτό το άτομο πρέπει αρχικά «να το παραδεχτεί» και να «θέλει να απεξαρτηθεί». «Εγώ είμαι αλκοολικός, παρ’ όλο που πολλοί μου λένε ότι “δεν είσαι, αφού δεν πίνεις”. Όχι, όλοι οι αλκοολικοί λέμε πάντα ότι “εγώ είμαι αλκοολικός”. Να μην πιω σήμερα, τι θα γίνει αύριο, δεν ξέρω».
Αντίστοιχα, στη συνέντευξή του στο NEWS 24/7, ερωτηθείς αν είναι επικίνδυνο αυτό το «ένα ποτάκι στο σπίτι για να χαλαρώσω», απαντούσε:
«Δεν το θεωρώ επικίνδυνο. Υπάρχουν 2-3 κατηγορίες ανθρώπων που πίνουν: οι κοινωνικοί πότες που πίνουν μόνο με παρέα και όχι μόνοι τους, αυτοί που πίνουν κι έχουν μέτρο κι εκείνοι που πίνουν χωρίς να ξέρουν πώς να σταματήσουν. Αν πίνεις ένα ποτό για να χαλαρώσεις στο σπίτι, είσαι -νομίζω- στη δεύτερη κατηγορία. Οι αλκοολικοί πίνουν για να ξεφύγουν από την πραγματικότητα».
Και στον Δημήτρη Δανίκα, στο “Πρώτο Θέμα”:
-Πώς γίνεται κανείς αλκοολικός;
«Η ανάγκη να ξεφύγεις από την πραγματικότητα σε ωθεί να νομίζεις πως είσαι ο κυρίαρχος του κόσμου. Με το μυαλό σου τα κάνεις όλα. Βοηθούμενος με το κρασί. Το αλκοόλ σε διευκολύνει να δραπετεύσεις από την πραγματικότητα. Και όποιος λέει όχι, ψέματα λέει. Είναι δύσκολο πράγμα η ζωή».
-Εσύ ξέφυγες.
«Το ένα ποτήρι φέρνει το άλλο. Προφανώς είχα κάποια ζόρια και αντί για ένα ποτήρι έπινα τέσσερα. Το ένα φέρνει το άλλο. Τριών ειδών οι πότες. Ο πότης που πίνει μια φορά στις τόσες. Είναι ο πότης που πίνει καθημερινά, αλλά θα σταματήσει. Τον ειδοποιεί ο οργανισμός του. Και είναι ο εν δυνάμει αλκοολικός, ο οποίος δεν ξέρει τι θα πει “φτάνει”. Καταντάει να μην μπορεί να λειτουργήσει χωρίς αλκοόλ».