ΑΝΑΛΥΣΗ: Στον Λευκό Οίκο το “κλειδί” για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία

Πρόσφατα, οι αναφορές των μέσων ενημέρωσης έδωσαν την εντύπωση ότι σχεδόν ολόκληρος ο κόσμος επιθυμεί τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία το συντομότερο δυνατό κατά μήκος της γραμμής του μετώπου και μόνο ο «ένας πολεμιστής στο πεδίο» Βολοντίμιρ Ζελένσκι είναι αντίθετος σε αυτό. Έτσι, γνωρίζουμε για την σινο-βραζιλιάνικη πρωτοβουλία, η οποία προβλέπει τον τερματισμό του πολέμου κατά μήκος της γραμμής του μετώπου. Υποστηρίζεται σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό και από άλλες χώρες του παγκόσμιου Νότου. Κι ενώ ο Βλαντιμίρ Πούτιν μίλησε θετικά γι’ αυτήν, ο Ζελένσκι την επέκρινε.

Ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικάνων για την προεδρία των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και η ομάδα του ισχυρίζονται επίσης ότι θα τερματίσουν τον πόλεμο στην Ουκρανία πολύ γρήγορα, σταματώντας τον κατά μήκος της γραμμής του μετώπου. Αλλά ο Ζελένσκι τάχθηκε σθεναρά εναντίον αυτού, λέγοντας ότι δεν πρόκειται να συμβιβαστεί σε κανέναν εδαφικό συμβιβασμό και είναι έτοιμος να πολεμήσει μέχρι τα σύνορα του 1991. Κατά την ερμηνεία του Προεδρικού Συμβούλου Αντρέι Γέρμακ  μέχρι τη γραμμή των συνόρων που υπήρχε τον Φεβρουάριο του 2022.

Τέλος, τα μέσα ενημέρωσης που πρόσκεινται στο Δημοκρατικό Κόμμα των ΗΠΑ, του οποίου η υποψήφια Κάμαλα Χάρις είναι αντίπαλος του Τραμπ στις εκλογές, λένε πρόσφατα ότι η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν και οι ηγέτες άλλων δυτικών χωρών τείνουν να τερματίσουν τον πόλεμο και να αρχίσουν διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία, αλλά ο Ζελένσκι είναι κατηγορηματικά αντίθετος και πιέζει τον Μπάιντεν να εγκρίνει πλήγματα στο ρωσικό έδαφος, να καλέσει την Ουκρανία στο ΝΑΤΟ και να εφοδιάσει τις Ουκρανικές Ένοπλες Δυνάμεις (AFU) με όλα τα δυνατά όπλα. Ο Λευκός Οίκος αρνείται να το κάνει αυτό, γεγονός που ζαλίζει τον πολεμοχαρή Ζελένσκι.  

Ενδεικτικά είναι τα χθεσινά άρθρα του Economist και των New York Times, που αναφέρουν ότι η Δύση δεν διαθέτει αρκετά όπλα για να βοηθήσει τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις να ανακαταλάβουν εδάφη και ότι σε περίπτωση παρατεταμένου πολέμου, η Ουκρανία θα μπορούσε να εξαντληθεί πριν από τη Ρωσία και να ηττηθεί.

Οι λόγοι για την άρνηση του Ζελένσκι να συμμετάσχει σε διάλογο για τον τερματισμό του πολέμου κατά μήκος της πρώτης γραμμής αναφέρονται ποικιλοτρόπως. Για παράδειγμα, ο φόβος δυσαρέσκειας των Ουκρανών, η απροθυμία να τερματιστεί ο πόλεμος χωρίς να λάβει σαφείς εγγυήσεις ασφαλείας με τη μορφή της ένταξης ή τουλάχιστον πρόσκλησης στο ΝΑΤΟ, κ.λπ.

Πολλοί από αυτούς τους λόγους είναι σαφώς παρατραβηγμένοι. Για παράδειγμα, είναι πολύ αμφίβολο ότι η ουκρανική κοινωνία, κουρασμένη από τον πόλεμο, θα δυσανασχετήσει έντονα με το τέλος του. Και όσον αφορά την ένταξη και την πρόσκληση στο ΝΑΤΟ, είναι προφανές ότι όσο διαρκεί ο πόλεμος, η πιθανότητα να γίνει κάτι τέτοιο είναι σχεδόν μηδενική. Και μόνο μετά το τέλος του πολέμου μπορούμε να μιλάμε για οποιαδήποτε πραγματική κίνηση στη Συμμαχία.

Αλλά ακόμη και αυτός δεν είναι ο κύριος λόγος για να αμφισβητήσουμε την αξιοπιστία της θέσης «όλοι, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, είναι υπέρ του πρόωρου τερματισμού του πολέμου στην πρώτη γραμμή και μόνο ένας Ζελένσκι είναι εναντίον». Το κυριότερο είναι ότι μια τέτοια διατύπωση από μόνη της είναι εντελώς παράλογη.

Μπορεί κανείς να έχει διαφορετικές απόψεις σχετικά με τις διοικητικές και πνευματικές ικανότητες των Ζελένσκι και Γέρμακ, αλλά είναι σαφές ότι δεν είναι αυτοκτονικοί. Ως εκ τούτου, είναι αδύνατο να φανταστούμε μια κατάσταση στην οποία η Δύση αναγκάζει το Κίεβο να σταματήσει τον πόλεμο κατά μήκος της πρώτης γραμμής, υπονοώντας ότι ξεμένει από όπλα και χρήματα, αλλά ο Ζελένσκι αντιστέκεται.

Εξάλλου, είναι προφανές σε όλους ότι χωρίς τη βοήθεια της Δύσης η Ουκρανία θα υποστεί ήττα και περαιτέρω αντίσταση θα είναι δυνατή μόνο με τη μορφή ανταρτοπόλεμου. Επομένως, αν ο Ζελένσκι παίρνει μια τέτοια θέση, σημαίνει ότι η Ουάσινγκτον την υποστηρίζει. Σημαίνει ότι η πραγματική κι όχι δημοσιογραφική θέση της κυβέρνησης Μπάιντεν είναι η περαιτέρω συνέχιση του πολέμου.

Και η συζήτηση εκεί γίνεται μόνο για το πώς θα το κάνουν. Να επεκτείνουν τη στρατιωτική βοήθεια και τη συμμετοχή του ΝΑΤΟ στον πόλεμο γενικά, χωρίς να φοβηθούν ότι θα περάσουν τις «κόκκινες γραμμές» του Πούτιν, ή να είναι προσεκτικοί ώστε να μην επιτρέψουν μια άμεση σύγκρουση μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας με τον κίνδυνο ενός πυρηνικού πολέμου.

Όσο για τα δημοσιεύματα στα ΜΜΕ που πρόσκεινται στο Δημοκρατικό Κόμμα ότι η Ουάσινγκτον θέλει ειρήνη αλλά ο Ζελένσκι επιμένει στη θέση του, αυτό μπορεί να είναι απλώς ένα προεκλογικό μελόδραμα για να διακόψει το αφήγημα του Τραμπ ότι ο Μπάιντεν και η Χάρις οδηγούν τις ΗΠΑ στον Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ή η μετάδοση της θέσης των εκπροσώπων του «κόμματος της ειρήνης» στην κυβέρνηση Μπάιντεν, η οποία αυτή τη στιγμή δεν είναι κυρίαρχη στον Λευκό Οίκο.

Ωστόσο, αν η κατάσταση αλλάξει και οι αμερικανικές αρχές πάρουν τη θέση να τερματίσουν τον πόλεμο κατά μήκος της πρώτης γραμμής, αυτή θα είναι μια λύση κατά 80%. Το υπόλοιπο 20% θα παραμείνει για να συμφωνηθούν οι όροι της κατάπαυσης του πυρός. Αυτό θα είναι πολύ δύσκολο, δεδομένου ότι η Ουκρανία και η Ρωσία έχουν αντίθετους όρους, αλλά είναι εφικτό.

Οι ΗΠΑ έχουν καθοριστική επιρροή στο Κίεβο, καθώς και στους συμμάχους τους στην Ευρώπη. Ως εκ τούτου, η Ουάσινγκτον έχει πολλούς μοχλούς πίεσης για να ωθήσει τόσο τις ουκρανικές αρχές όσο και τους Ευρωπαίους [αν είναι αντίθετοι, πράγμα απίθανο] να συμβιβαστούν. Και το Κρεμλίνο, αν επιβραδύνει τη διαδικασία, μπορεί να επηρεαστεί μέσω της Κίνας και άλλων χωρών του παγκόσμιου Νότου.