Πονοκέφαλος για την κυβέρνηση η ακρίβεια-Μαρινάκης: Άμεση μείωση τιμών σε βασικά προϊόντα-Χαμηλοί τόνοι για Κακλαμάνη

Αντιμέτωπος με ερωτήσεις για την ακρίβεια ειδικά στο ζήτημα της τιμής του ρεύματος αλλά και την κατάσταση με τα προϊόντα στα σούπερ μάρκετ βρέθηκε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος. Καταρχάς και με αφορμή την ερώτηση Κακλαμάνη, κρατώντας χαμηλούς τόνους, ο Παύλος Μαρινάκης ανέφερε ότι υπάρχουν σημεία της ερώτησης του που είναι στη σωστή κατεύθυνση και παρέπεμψε στην απάντηση που θα δώσει στη Βουλή ο κ.Σκυλακάκης ιδίως όσον αφορά στο Χρηματιστήριο Ενέργειας.

“Γενικά το ζήτημα της χονδρικής του ρεύματος έχει απασχολήσει την κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη. Για αυτό ο πρωθυπουργός το έχει θέσει με επιστολή του στην ΕΕ. Υπάρχει μία στρέβλωση που θέλουμε να αντιμετωπίσουμε, οι φτωχότερες χώρες της ΕΕ να πληρώνουν πιο ακριβά για το ρεύμα. Αυτό δε θα αφήσουμε να συνεχιστεί και θα επιμείνουμε μέχρι τέλους”, δήλωσε ο κ.Μαρινάκης.

Ως προς τη ΔΕΗ, υποστήριξε ότι: “Εάν δει κανείς την υπό κατάρρευση ΔΕΗ του παρελθόντος, που στοίχιζε πολλά στο φορολογούμενο, και την υγιή ΔΕΗ των τελευταίων ετών, δικαιώθηκαν οι επιλογές της κυβέρνησης. Και ευτυχώς που έγιναν αυτές οι επιλογές. Τι θα συνέβαινε εάν μία χρεοκοπημένη ΔΕΗ καλούνταν να διαχειριστεί μία παγκόσμια κρίση;”, ενώ κατέληξε: “Περισσότερα στη Βουλή”.

• Ο κ. Κακλαμάνης με ερώτηση του προς τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θοδωρή Σκυλακάκη, επισημαίνει το ρόλο του Χρηματιστηρίου Ενέργειας στην αύξηση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος.

«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η διόγκωση του προβλήματος των τιμών ηλεκτρισμού οφείλεται στην απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας (target model) που μετέτρεψε καθ’ ολοκληρία, ήτοι στο 100%, τον ηλεκτρισμό σε χρηματιστηριακό είδος, όπου η τιμή του αποσυνδέεται πλήρως από το κόστος παραγωγής και μεγεθύνεται πάντα προς τα πάνω» σημειώνει στην ερώτηση του ο βουλευτής Α Αθήνας της ΝΔ.

Αναφέρει δε ως ενδεικτική την περίπτωση της ΔΕΗ «η οποία με βάση το σύστημα της «οριακής τιμής» είναι «υποχρεωμένη» να πωλεί την παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια σε τιμή 12πλάσια του κόστους παραγωγής και να κερδοσκοπεί εις βάρος εκατομμυρίων καταναλωτών, ενώ έχει τη δυνατότητα να πωλεί ηλεκτρική ενέργεια στην πιο χαμηλή τιμή απ’ όλους».

Σε συνέντευξη του νωρίτερα στο Open ο κ. Κακλαμάνης ανέφερε: “Δεν μπορεί μια επιχείρηση κοινής ωφέλειας να έχει 1 δισεκ. κέρδη” τονίζοντας ότι την ίδια ώρα το ενεργειακό αποτελεί μεγάλο “πονοκέφαλο” για την οικονομία και την κοινωνία. Και υποστήριξε ότι ένα μεγάλο μέρος των κερδών πρέπει να επιστραφεί στον καταναλωτή.

O κυβερνητικός εκπρόσωπος ξεκίνησε την ενημέρωση των πολιτικών συντακτών με αναφορά στην ακρίβεια στα προϊόντα στα σούπερ μάρκετ:

• «Μέχρι το τέλος Οκτωβρίου θα είναι διαθέσιμοι περίπου οι πρώτοι 120 κωδικοί προϊόντων με νέες μειωμένες τιμές που θα αποτελέσουν την αρχή αυτής της πρωτοβουλίας ενώ σταδιακά θα συμμετάσχουν περισσότεροι από 600 κωδικοί προϊόντων διαφόρων προμηθευτών. Οι μειώσεις τιμών γι’ αυτούς τους 120 πρώτους κωδικούς θα κυμαίνονται από 6-15% και ήδη οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ ενημέρωσαν τη Γενική Γραμματεία Εμπορίου για τις σχετικές λίστες των κωδικών προϊόντων. Η κυβέρνηση συνεχίζει να ενισχύει το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών τόσο άμεσα -έχοντας ήδη αυξήσει τον κατώτατο μισθό από τα 650 στα 830 ευρώ και το μέσο μισθό, ο οποίος έχει αυξηθεί από τα 1.046 στα 1.300 με στόχο να φθάσουμε τα 950 και τα 1.500 αντίστοιχα έως το τέλος της τετραετίας-, όσο και έμμεσα με μειώσεις πάνω από 60 φορολογικών συντελεστών προκειμένου να αντιμετωπιστεί η εισαγόμενη ακρίβεια με μόνιμα μέτρα».

Απαρίθμησε επίσης και έκτακτα μέτρα όπως το market pass, το καλάθι του νοικοκυριού και η μόνιμη μείωση τιμής που συμπληρώνουν, όπως είπε, τις συντεταγμένες προσπάθειες της κυβέρνησης για να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες της εισαγόμενης ακρίβεια στις τιμές των προϊόντων στο ράφι, ενώ δίνει καθημερινή μάχη με φαινόμενα αισχροκέρδειας με τακτικούς ελέγχους και επιβολή προστίμων σε περιπτώσεις παραβάσεων από τη ΔΙΜΕΑ. «Σε αυτό το στόχο επικεντρώνονται όλες μας οι προσπάθειες και θα αξιοποιήσουμε κάθε όπλο, θα αναλάβουμε κάθε αναγκαία πρωτοβουλία σε εθνικό και σε ευρωπαϊκό επίπεδο προκειμένου να τον επιτύχουμε προς όφελος των καταναλωτών».

Ο εφιάλτης της επιβίωσης

Την ίδια ώρα αίσθηση έχει προκαλέσει το πρωτοσέλιδο ρεπορτάζ της εφημερίδας “ΤΑ ΝΕΑ” σύμφωνα με το οποίο πλέον ούτε ένας μισθός 1.500 ευρώ είναι αρκετός για να επιβιώσει ένα μονομελές νοικοκυριό. Όταν δε μιλάμε για οικογένεια τότε τα κόστη είναι απλησίαστα. Στην περσινή προεκλογική εκστρατεία ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεσμεύθηκε για την αύξηση των μισθών και έθεσε ως στόχο ο μέσος μισθός να φτάσει τα 1.500 ευρώ μεικτά.

Κι αν στο πρώτο άκουσμα ένας τέτοιος μισθός φαντάζει μάλλον ικανοποιητικός, ειδικά σε μια χώρα που μέχρι πριν από λίγα χρόνια θεωρούνταν «πλούσιος» ένας άνθρωπος που έβγαζε 1.000 ευρώ μηνιαίως, η σκληρή πραγματικότητα του 2024 αποδεικνύει ότι ένα καθαρό εισόδημα 1.500 ευρώ δεν φτάνει καν για να καλύπτει τις ανάγκες του ένας μισθωτός που ζει με τις ελάχιστες ανέσεις.

Έτσι, ακόμα κι αν ο στόχος για μέσο μισθό 1.500 ευρώ επιτευχθεί μέχρι το 2027, είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν το επίπεδο διαβίωσης του μέσου έλληνα πολίτη θα σημειώσει βελτίωση. «ΤΑ ΝΕΑ» έκαναν το αναλυτικό εξοδολόγιο για ένα μονομελές νοικοκυριό με έναν ενήλικο 30-40 ετών και για ένα τετραμελές νοικοκυριό με δύο ενηλίκους και δύο παιδιά. Στην πρώτη περίπτωση, υπό την προϋπόθεση ότι το άτομο πληρώνει ενοίκιο ή εξυπηρετεί ένα στεγαστικό δάνειο, τα έξοδα, χωρίς να υπολογίζονται σπατάλες και πολυτέλειες, ανέρχονται σε 1.590 ευρώ μηνιαίως. Στη δεύτερη περίπτωση, φτάνουν τα 3.660 ευρώ. Το συμπέρασμα είναι κοινό: με έναν «καλό» καθαρό μισθό 1.500 ευρώ ο μήνας δεν βγαίνει.

• Πάνω από 1.000 ευρώ για στέγαση και διατροφή: Τα δύο μεγαλύτερα έξοδα ενός νοικοκυριού είναι η στέγαση και η διατροφή. Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το 2023, το φτωχότερο 20% των Ελλήνων ξοδεύει το ένα τρίτο (33,8%) του εισοδήματός του για τρόφιμα και το ένα τέταρτο (22%) για τη στέγαση. Τα δεδομένα αυτά μπορεί να ισχύουν κατά μέσο όρο, όμως το υψηλό ποσοστό ιδιοκατοίκησης στη χώρα συμβάλλει στην υποεκτίμηση του μέρους του εισοδήματος που αφιερώνεται για τη στέγαση.

Στην Ελλάδα – και δη στην Αθήνα του 2024, όμως, τα ενοίκια έχουν φτάσει σε πολύ υψηλά επίπεδα. Σύμφωνα με την ΤτΕ, οι τιμές των ακινήτων αυξήθηκαν κατά 9,2% σε ετήσια βάση στο β’ τρίμηνο του 2024 και πλέον είναι κατά 5,3% υψηλότερες από αυτές που ίσχυ αν το 2007. Ένα μέσο ενοίκιο για ένα διαμέρισμα περίπου 60 τετραγωνικών μέτρων σε μια συνοικία της Αθήνας σπανίως πέφτει κάτω από τα 550 ευρώ. Στην περίπτωση μιας τετραμελούς οικογένειας, το διαμέρισμα θα πρέπει να είναι μεγαλύτερο και το ενοίκιό του θα είναι προφανώς αυξημένο, κοντά στα 850 ευρώ.

Το δεύτερο μεγάλο έξοδο είναι η διατροφή και τα προϊόντα που αγοράζει κανείς από το σουπερμάρκετ: Ο πληθωρισμός στα τρόφιμα συνεχίζει να κινείται σε πολύ υψηλά επίπεδα στην Ελλάδα (υψηλότερα από τον αντίστοιχο της ΕΕ) και έκλεισε τον Σεπτέμβριο στο 3,2%. Υπολογίζοντας τους λογαριασμούς του σουπερμάρκετ που πληρώνει ένα μονομελές νοικοκυριό στο σύνολο του έτους και υπό την προϋπόθεση να καλύπτει σχεδόν το σύνολο των διατροφικών του αναγκών ετοιμάζοντας γεύματα στο σπίτι, το μηνιαίο κόστος του σουπερμάρκετ ανέρχεται γύρω στα 480 ευρώ.

Στο σύνολο αυτό μπαίνουν τα εβδομαδιαία ψώνια, αλλά και αγορές που γίνονται μία φορά τον μήνα (π.χ. ελαιόλαδο, αφρόλουτρο), μία φορά τους δύο μήνες (π.χ. ξυριστικά, σαμπουάν), αλλά και αυτά που αγοράζουμε μία φορά τον χρόνο (π.χ. απορρυπαντικό πλυντηρίου). Για μια τετραμελή οικογένεια, το μηνιαίο κόστος του σουπερμάρκετ γίνεται πολύ υψηλότερο και κυμαίνεται κοντά στα 1.000 ευρώ. Σε αυτό το ποσό συνυπολογίζονται τα ακριβά βρεφικά είδη (βρεφικά γάλατα, πάνες), καθώς και η κάλυψη των διατροφικών αναγκών τριών ατόμων (δύο ενήλικοι και ένα παιδί σχολικής ηλικίας).