Παγκόσμια Ημέρα κατά της Αρθρίτιδας: “Ο πόνος στην άρθρωση… δεν είναι γλωσσοδέτης”

Με αυτό το … εύγλωττο μήνυμα και μέσα από έναν παραλληλισμό της δυσκολίας στην άρθρωση (γλωσσοδέτης) με τη δυσκολία (πόνο) στις αρθρώσεις, η Ελληνική Ρευματολογική Εταιρεία και Επαγγελματική Ένωση Ρευματολόγων Ελλάδος (E.Ρ.Ε. – ΕΠ.Ε.Ρ.Ε.), στην εκστρατεία ενημέρωσης με αφορμή τη σημερινή (12 Οκτωβρίου) Παγκόσμια Ημέρα κατά της Αρθρίτιδας, προτρέπει το κοινό να μην αγνοεί τα συμπτώματα, ενημερώνει ότι οι ρευματικές παθήσεις αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά και παραπέμπει με σαφήνεια τον ασθενή να απευθυνθεί στον ρευματολόγο που είναι ο ειδικός γιατρός για τους πόνους στις «αρθρώσεις, χωρίς να «μπερδεύεται» με άλλες ειδικότητες.

120 εκατομμύρια άνθρωποι πάσχουν από ρευματικά νοσήματα

Ο στόχος της ενημέρωσης είναι η βελτίωση της συνολικής υγείας και της ποιότητας ζωής των ασθενών. Στην Ελλάδα, 26% του πληθυσμού πάσχει από κάποια ρευματική – μυοσκελετική πάθηση, και συνολικά στην Ευρώπη τα στοιχεία δείχνουν πως 120 εκατομμύρια άνθρωποι πάσχουν από ρευματικά νοσήματα, ενώ πολλοί παραμένουν αδιάγνωστοι.

Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι 1 στους 4 ανθρώπους που πάσχουν από κάποια ρευματοειδή πάθηση δεν το γνωρίζουν και κρίνει αναγκαία την ορθή ενημέρωση των ασθενών ώστε να μην αγνοούν τα συμπτώματα και να επισκέπτονται νωρίς τον ρευματολόγο που θα τους υποδείξει την κατάλληλη για αυτούς θεραπεία και διαχείριση της πάθησης τους.

Με αφορμή την έναρξη της εκστρατείας ο Πρόεδρος της ΕΡΕ – ΕΠΕΡΕ Δρ. Δημήτρης Καρόκης εξηγεί ότι: «Οι Ρευματικές Παθήσεις δεν κάνουν διακρίσεις, αφορούν όλες τις ηλικίες και τα δυο φύλα και η μόνιμη βλάβη των αρθρώσεων αλλά και άλλων οργάνων, συμβαίνει στα πρώτα 1-2 χρόνια από την έναρξη των συμπτωμάτων. Γι’ αυτό και η πρώιμη διάγνωση είναι τόσο σημαντική. Ο ρόλος μας ως ειδικότητα και ως επιστημονική εταιρεία είναι μεταξύ άλλων να επικοινωνήσουμε τη σημασία της έγκαιρης προσέλευσης και της παραπομπής του ασθενή στον ειδικό ιατρό, τον ρευματολόγο» και συμπληρώνει πως  «Η επιστήμη πλέον μας παρέχει περισσότερες και καλύτερες θεραπευτικές επιλογές για την άμεση καταπολέμηση της φλεγμονής, την πλήρη αποκατάσταση της καθημερινής λειτουργικότητας και την αποφυγή μόνιμης βλάβης. Ο ρευματολόγος είναι ο κατάλληλος ιατρός για τη σωστή διάγνωση και την έναρξη επιλεγμένης θεραπευτικής αγωγής για τον κάθε ασθενή με ρευματικό νόσημα. Συνεπώς, έχει και βαρύνουσα σημασία η ευθεία και ειλικρινής επικοινωνία μεταξύ ασθενούς και ιατρού. Ο σωστά ενημερωμένος και ενδυναμωμένος ασθενής μπορεί να κατανοήσει καλύτερα τη νόσο του και να συμμετάσχει στην εξατομικευμένη – για την περίπτωση του – θεραπευτική απόφαση».

Μέσα από τα μηνύματα της εκστρατείας υποστηρίζεται και το φετινό θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας Αρθρίτιδας που εστιάζει στην πρόσβαση στην πληροφορία – ιδιαίτερα σημαντική στον ταχέως εξελισσόμενο ψηφιακό κόσμο του σήμερα- η οποία όμως μπορεί να κάνει δύσκολη την εύρεση ακριβούς και αξιόπιστης καθοδήγησης μέσα από τον τεράστιο όγκο διαθέσιμων δεδομένων, σε συνδυασμό με έναν αυξανόμενο όγκο λανθασμένων ή παραπλανητικών πληροφοριών.

H αρθρίτιδα είναι κύριο σύμπτωμα των περισσότερων φλεγμονωδών ρευματικών παθήσεων

Η φλεγμονή των αρθρώσεων εκδηλώνεται με πόνο, διόγκωση (πρήξιμο) και δυσκαμψία των αρθρώσεων, συμπτώματα που συνήθως επιδεινώνονται τις πρωινές ώρες.  Στην κατηγορία αυτή συμπεριλαμβάνονται η ρευματοειδής αρθρίτιδα με συχνότητα περίπου 0,8%, η ψωριασική αρθρίτιδα με συχνότητα περίπου 0,5%, η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα με συχνότητα περίπου 0,4%, ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος με συχνότητα περίπου 0,35%, το Σύνδρομο Sjogren με περίπου ίδια συχνότητα, και άλλες πιο σπάνιες παθήσεις όπως το σκληρόδερμα, οι μυοσίτιδες, οι συστηματικές αγγειίτιδες κ.λπ.

Γενικά, οι ρευματικές παθήσεις περιλαμβάνουν μια μεγάλη ομάδα παθήσεων που αφορούν στο μυοσκελετικό μας σύστημα, ορισμένες εκ των οποίων – όπως οι αυτοάνοσες – μπορεί να προσβάλουν  και άλλα συστήματα ή όργανα του ανθρώπου και να έχουν δυνητικά σοβαρές επιπλοκές για την υγεία. Τα συμπτώματά τους μπορεί να ποικίλλουν, ωστόσο υπάρχουν ορισμένα πιο χαρακτηριστικά που περιλαμβάνουν πόνο, δυσκαμψία, οίδημα κ.α.

Δεν γνωρίζουμε τι ακριβώς είναι αυτό που ξεκινά τη φλεγμονώδη διεργασία και αποτελεί την αιτία εμφάνισης των ρευματικών νοσημάτων, γνωρίζουμε όμως ότι υπάρχουν παράγοντες που ενοχοποιούνται για την εμφάνιση τους όπως κληρονομικοί (γονιδιακοί) παράγοντες, περιβαλλοντικοί (λοιμώξεις, ρύπανση) παράγοντες, το κάπνισμα και η κακή διατροφή.

Παρότι υπάρχουν μεγάλες διαφορές όσον αφορά στην κατανομή στα δύο φύλα, δεν αποκλείεται η εμφάνιση τους σε γυναίκες και άνδρες.  Χαρακτηριστικά αναφέρουμε πως η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι πιο συχνή στις γυναίκες σε αναλογία  3 προς 1, ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος σε αναλογία γυναίκες/άνδρες  9 προς 1, ενώ η  αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα (ή αξονική σπονδυλαρθρίτιδα) παλιότερα υπερτερούσε κατά πολύ στους άνδρες ως διάγνωση (7 προς 1), σήμερα όμως, με την προσπάθεια ενημέρωσης του κοινού και τα σύγχρονα διαγνωστικά μέσα, διαγιγνώσκεται όλο και πιο συχνά και στις γυναίκες, σε σημείο που η συχνότητα στα δύο φύλα τείνει να εξισορροπηθεί.

Οι εργαστηριακές εξετάσεις βοηθούν στην επιβεβαίωση της διάγνωσης και την παρουσίαση της γενικής κατάστασης του ασθενούς, όμως ο Ρευματολόγος είναι εκείνος που θα αξιολογήσει τη βαρύτητα της εξέτασης ανάλογα με τα συμπτώματα και την κλινική εικόνα του ασθενούς, ώστε να γίνει η διάγνωση ρευματικού νοσήματος.

Η φωνή του ασθενή με ρευματική πάθηση

Το κοινό συμπέρασμα από τη συζήτηση με εκπροσώπους ασθενών που πάσχουν από κάποιο ρευματικό νόσημα είναι πως «η σωστή ενημέρωση και η έγκαιρη διάγνωση είναι ζωτικής σημασίας για τη βελτίωση της μακροχρόνιας υγείας των ασθενών με ρευματικά νοσήματα», όπως επισημαίνει η Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Αντιρευματικού Αγώνα (ΕΛ.Ε.ΑΝ.Α.), Καίτη Αντωνοπούλου. «Η πρόσβαση σε αξιόπιστες πληροφορίες επιτρέπει στους ασθενείς να διαχειριστούν την πάθησή τους αποτελεσματικά και να βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής τους», εξηγεί η κα Αντωνοπούλου, και αναφέρεται στη σημασία να είναι εκπαιδευμένος και ενημερωμένος ο ασθενής.

Ο ενημερωμένος ασθενής

Η εκπαίδευση των ασθενών αποτελεί σημαντικό πυλώνα για την επιτυχή διαχείριση μιας χρόνιας πάθησης. Οι ρευματολόγοι και άλλοι επαγγελματίες υγείας πρέπει να αφιερώνουν επαρκή χρόνο για να εκπαιδεύουν τους ασθενείς, εξασφαλίζοντας την κατανόηση και εφαρμογή των επιστημονικών δεδομένων στη διαχείριση της ασθένειας. Επιπλέον, οι νέες ψηφιακές τεχνολογίες, όπως οι εφαρμογές κινητών τηλεφώνων, προσφέρουν καινοτόμες λύσεις για την υποστήριξη των ασθενών, βοηθώντας τους να παρακολουθούν και να διαχειρίζονται την υγεία τους πιο αποτελεσματικά.

Πώς ωφελείται ο ασθενής από την έγκαιρη επίσκεψη στον ειδικό

Εστιάζοντας στην καλύτερη ποιότητα ζωής που προσφέρει η έγκαιρη επίσκεψη στον ρευματολόγο, η πρώην πρόεδρος της ΕΛΕΑΝΑ, Αθανασία Παππά, μιλώντας στο libre, περιγράφει, συνοπτικά, τα οφέλη σε όλους τους τομείς:

·         Ο έλεγχος του πόνου είναι το πρώτο και πολύ σημαντικό όφελος

Η έγκαιρη θεραπεία μπορεί να μειώσει τη φλεγμονή και τον πόνο. Οι ασθενείς βιώνουν λιγότερη ταλαιπωρία στην καθημερινότητά τους.

·         Η διατήρηση της κινητικότητας είναι ζωτικής σημασίας για τον ασθενή με αρθρίτιδα η γενικότερα με κάποιο ρευματικό νόσημα

Η έγκαιρη θεραπεία προλαμβάνει ή καθυστερεί τη δυσκαμψία των αρθρώσεων. Επίσης, επιτρέπει στους ασθενείς να παραμείνουν πιο δραστήριοι για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

·         Η καλύτερη διαχείριση της νόσου συμβάλλει στην καλύτερη ψυχολογική υγεία

Με την έγκαιρη θεραπεία, επιτυγχάνεται καλύτερη διαχείριση των συμπτωμάτων και σε πολλές περιπτώσεις προλαμβάνονται μόνιμες βλάβες. Αυτό μειώνει το άγχος και την αβεβαιότητα που σχετίζονται με τα ανεξήγητα συμπτώματα. Παράλληλα, ο ασθενής έχει την αίσθηση ελέγχου μέσω της κατανόησης της κατάστασής του.

·         Σημαντικό το όφελος για την κοινωνική ζωή

Με την έγκαιρη θεραπεία και την καλύτερη διαχείριση της νόσου τους, οι ασθενείς διατηρούν τις κοινωνικές τους δραστηριότητες και μειώνεται ο κίνδυνος κοινωνικής απομόνωσης λόγω της νόσου.

·         Διατηρείται η εργασιακή ικανότητα

 Όταν ο ασθενής διαχειρίζεται καλά την πάθησή του, είναι λειτουργικός, έχει αυτοπεποίθηση και μπορεί να παραμείνει παραγωγικός στην εργασία του. Επίσης, αυτή η καλή κατάσταση και λειτουργικότητα μειώνει τις απουσίες λόγω ασθένειας.