Ασυγκράτητη η ακρίβεια: Τι δείχνουν τα στοιχεία της Eurostat- Η σύγκριση με μισθούς
Αν και η πλήρης εικόνα θα αποτυπωθεί με την ανακοίνωση των οριστικών στοιχείων, τα πρώτα δείγματα αποκαλύπτουν ότι τον Ιούνιο οι πληθωριστικές πιέσεις στη χώρα μας υποχώρησαν στα τρόφιμα και στην ενέργεια, αλλά μεταφέρθηκαν με μεγάλη ένταση στον τριτογενή τομέα. Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία που ανακοίνωσε η Eurostat για τις χώρες της Ευρωζώνης:
- Η Ελλάδα κατατάσσεται στην 8η θέση (μαζί με την Σλοβακία) με τον ετήσιο εναρμονισμένο τιμάριθμο να ανέρχεται σε 2,4% έναντι 2,5% σε όλη την Ευρωζώνη. Τον ίδιο μήνα η Ισπανία είχε πληθωρισμό 3,5% και η Πορτογαλία 3,1%, σε σχέση με ένα χρόνο πριν. Επί 4 συνεχόμενους μήνες ο πληθωρισμός στην Ελλάδα πέφτει (Μάρτιος 3,4%, Απρίλιος 3,2%, Μάιος 2,4% Ιούνιος 2,4%). Και παραμένει επί τρεις μήνες χαμηλότερος από της Ισπανίας (Απρίλιος 3,4%, Μάιος 3,8%, Ιούνιος 3,5%) αλλά και δύο μήνες χαμηλότερος από την Πορτογαλία (Μάιος 3,8%, Ιούνιος 3,1%).
- Ειδικά στα τρόφιμα, μεταξύ των χωρών που ανακοίνωσαν στοιχεία, η Ελλάδα τον Ιούνιο είχε την 2η μικρότερη αύξηση κατά 1,3%, μετά την Σλοβακία όπου η αύξηση δεν ξεπέρασε το 0,8%. Το σημαντικό είναι ότι ο ρυθμός αύξησης των τιμών αυξήθηκε σχεδόν στο μισό, εν σχέσει με τον Μάιο που η αύξηση έφτανε στο 2,4% και τον Απρίλιο που «έτρεχε» με 4,8%.
- Μεγάλη υποχώρηση σημείωσε στη χώρα μας ο Τιμάριθμος στην Ενέργεια, εμφανίζοντας σταθερά μεγάλη μείωση κάθε μήνα σε σχέση με πέρυσι (-2,5% τον Ιούνιο, -1,8% τον Μάιο, -1,4% τον Απρίλιο, -1% τον Μάρτιο, -2,8% τον Φεβρουάριο, -6,4% τον Ιανουάριο). Συνολικά στην Ευρωζώνη τον Ιούνιο σημειώθηκε άνοδος 0,2%. Μεγαλύτερη μείωση εμφανίζουν μόνον η Ιταλία (-8,6% σε ετήσια βάση) και η Φιλανδία (-8,5%). Αντιθέτως μεγάλη αύξηση καταγράφουν αρκετές άλλες χώρες (Γαλλία +4,5%, Κύπρος +9%, Βέλγιο +26,3%).
Το βέβαιο είναι ότι η ακρίβεια παραμένει σε υψηλό επίπεδο με την κυβέρνηση να επιμένει στην παράταση των ίδιων παρεμβάσεων που έχουν τεθεί σε ισχύ από τον περασμένο Μάρτιο. Η κυβέρνηση συνεχίζει να αρνείται να μειώσει τον ΦΠΑ στα τρόφιμα κάτι που ζητούν σχεδόν όλα τα κόμματα, αλλά και η αγορά, φέρνοντας και παραδείγματα χωρών που εφάρμοσαν το μέτρο με επιτυχία.
- Τα στοιχεία της Eurostat, δείχνουν ότι οι Έλληνες καταναλωτές πλήρωσαν για παράδειγμα, το ακριβότερο γάλα στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2023. Εκτός από τα γαλακτοκομικά, και οι τιμές άλλων βασικών τροφίμων, όπως τα έλαια – λίπη, το ψωμί και τα δημητριακά, ξεπερνούν τον μέσο ευρωπαϊκό όρο.
Παράλληλα, ακόμη πιο ακριβός έχει γίνει ο καφές σε ένα καφέ. Ο συντελεστής ΦΠΑ στο σερβιριζόμενο καφέ, τσάι, κακάο, χαμομήλι και τα άλλα αφεψήματα επέστρεψε στο 24% μετά από τέσσερα χρόνια που είχε προσγειωθεί στο 13% λόγω της πανδημίας. Αντίθετα, στο 13% παραμένει μόνιμα ο συντελεστής ΦΠΑ για τον καφέ που θα παραγγέλνει ο καταναλωτής με delivery ή όταν θα επιλέγει να τον πάρει take away.
Με τη μετακόμιση του ΦΠΑ από το 13% στο 24% o σερβιριζόμενος καφές πωλείται από την 1η Ιουλίου ακριβότερα κατά 11%.
Με βάση δε και τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το Μάιο, σε ένα έτος υπήρξαν νέες ανατιμήσεις σε: Κρέατα- γενικά (1,9%), Ψάρια νωπά (12,5%), Ελαιόλαδο (56,8%), Φρούτα- γενικά (1,7%), Λαχανικά- γενικά (1,2%), Ζάχαρη- σοκολάτες- γλυκά- παγωτά (2,3%), Μεταλλικό νερό- αναψυκτικά- χυμούς φρούτων (7,7%) και Αλκοολούχα ποτά- μη σερβιριζόμενα (3,5%).
Παράλληλα, η ένδυση και η υπόδυση κατέγραψαν ανατιμήσεις 6,4% τον Μάιο, ενώ μισθωτοί και συνταξιούχοι «κόβουν» από όπου μπορούν για να βγάλουν το μήνα, με το εισόδημά τους να εξαντλείται τις πρώτες 15 μέρες.
- Σύμφωνα με την ετήσια έρευνα του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ για την οικονομία και την απασχόληση, το διάστημα της διακυβέρνησης της ΝΔ το πραγματικό εισόδημα των μισθωτών από την εργασία τους μειώθηκε σχεδόν 9% -η μεγαλύτερη μείωση στην ΕΕ. Επιπλέον, πάνω από το ένα τρίτο των νοικοκυριών (36%) τα βγάζει πέρα με δυσκολία, ενώ το πραγματικό μέσο ωρομίσθιο, σε όρους αγοραστικής δύναμης, είναι το χαμηλότερο από όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Με πολλαπλάσιο ρυθμό (5,5 φορές) «έτρεξε» ο πληθωρισμός απληστίας στην Ελλάδα σε σύγκριση με την ευρωζώνη κατά την τελευταία 4ετία, όπως αποτυπώνει η τελευταία τριμηνιαία έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής που δόθηκε πριν λίγες μέρες στη δημοσιότητα από τον επικεφαλής Ιωάννη Τσουκαλά. Το παραπάνω στοιχείο δείχνει ότι τουλάχιστον δε λειτουργεί επί της ουσίας ο ανταγωνισμός στην ελληνική αγορά, με αποτέλεσμα να επιβαρύνονται δυσανάλογα οι καταναλωτές σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, εξαιτίας των επιχειρηματικών κερδών.
Ειδικότερα, το Γραφείο προχώρησε σε ανάλυση του πληθωρισμού του ΑΕΠ στις βασικές συνιστώσες του, για την εξαγωγή συμπεράσματος σχετικά με τη συνεισφορά του κόστους εργασίας και των κερδών των επιχειρήσεων στην εξέλιξή του ιδιαίτερα από την περίοδο της πανδημίας και του πολέμου στην Ουκρανία που επέτεινε τις πληθωριστικές πιέσεις. Η ανάλυση δείχνει ότι τα κέρδη είχαν υπερδιπλάσια συνεισφορά στην σωρευτική αύξηση του αποπληθωριστή ΑΕΠ μέχρι το 2024 σε σχέση με το μισθολογικό κόστος.
Σύμφωνα με την έκθεση του Γραφείου, όσον αφορά την Ελλάδα από την συνολική αύξηση του πληθωρισμού (του ΑΕΠ) κατά 16% για την περίοδο αναφοράς (δ᾿ τρίμηνο 2019 – α᾿ τρίμηνο 2024), πρωταρχική συνεισφορά στον πληθωρισμό είχαν τα κέρδη (ανά μονάδα προϊόντος) με το μερίδιο τους να διαμορφώνεται στο 9%, ενώ το μοναδιαίο κόστος εργασίας (που αντανακλά μισθούς και εργοδοτικές εισφορές) συνεισέφερε 4,1% για την ίδια περίοδο. Αντίθετα, στην Ευρωζώνη για την ίδια περίοδο αναφοράς το Γραφείο Προϋπολογισμού παρατηρεί ότι το μοναδιαίο κόστος εργασίας, σε αντίθεση με τα μοναδιαία κέρδη, έχει ισχυρή συνεισφορά στον πληθωρισμό με 10% περίπου. Την ίδια στιγμή, η συνεισφορά των κερδών στην ευρωζώνη ήταν κοντά στο 1,7%.