Politico/Θα κρατήσει την δουλειά στην Κομισιόν η φον ντερ Λάϊεν;- Νέος χάρτης στην ΕΕ-Τα κλειδιά Μελόνι, Λεπέν

Θα είναι η Ούρσουλα φον ντερ Λάϊεν -για δεύτερη φορά- πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής; Καμία βεβαιότητα δεν διέπει την καταφατική ή την αρνητική απάντηση στο ερώτημα αυτό, καθώς 370 εκατ. Ευρωπαίοι προσέρχονται στις κάλπες από τις 6 έως τις 9 Ιουνίου για ίσως την κρισιμότερη ευρωπαϊκή αναμέτρηση των τελευταίων πολλών ετών. Ο “ελέφαντας στο δωμάτιο” είναι, αναμφίβολα, το χαμηλό ενδιαφέρον των Ευρωπαίων, κυρίως, όμως η σοβαρή πιθανότητα η άνοδος της ακροδεξιάς, από την μία άκρη της Γηραιάς Ηπείρου έως την άλλη, να αλλάξει σημαντικά τον πολιτικό χάρτη και εν τέλει να διαμορφώσει εκρηκτικούς συσχετισμούς στο νέο Ευρωκοινοβούλιο και τελικά στην σύνθεση του νέου διευθυντηρίου στις Βρυξέλλες.

Όπως επισημαίνει το POLITICO, το 2019, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν εξασφάλισε τη θέση της ως πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μόνο με ισχνή πλειοψηφία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο: εννέα ψήφους .

Φέτος, το παιχνίδι των αριθμών που απαιτείται για να εξασφαλιστεί μια δεύτερη θητεία από ένα δυνητικά πιο εχθρικό Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μετά τις εκλογές για την ΕΕ στις 6-9 Ιουνίου φαίνεται ακόμη πιο σκληρό. Υπάρχει μια πολύ πραγματική πιθανότητα ο Γερμανός συντηρητικός απλώς να μην πάρει τις ψήφους.

Προκειμένου να κερδίσει άλλη μια θητεία διευθύνοντας την ΕΕ από τον 13ο όροφο των κεντρικών γραφείων της Επιτροπής στο Berlaymont στις Βρυξέλλες, η von der Leyen πρέπει να ξεπεράσει δύο μεγάλα πολιτικά εμπόδια.

Πρώτον, πρέπει να κερδίσει την υποστήριξη από την ειδική πλειοψηφία των 27 ηγετών της ΕΕ γύρω από το τραπέζι του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κατά τη διάρκεια μιας μετεκλογικής συνεδρίασης στα τέλη Ιουνίου. Δεύτερον, πρέπει να εξασφαλίσει τουλάχιστον 361 ψήφους από 720 βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για να επιβεβαιώσει την επιλογή των ηγετών κατά τη διάρκεια μιας επόμενης, μυστικής ψηφοφορίας στο Κοινοβούλιο.

Τα πράγματα είναι ευκολότερα στο μέτωπο του Συμβουλίου. Το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) της Φον ντερ Λάιεν έχει στο μητρώο του 12 αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ, όλοι από τους οποίους αναμένεται να συσπειρωθούν πίσω της. Υπάρχει πάντα ένας κίνδυνος να πάνε τα πράγματα στραβά: ο Γάλλος Εμανουέλ Μακρόν (Renew) θα μπορούσε να βρει έναν άλλο υποψήφιο και ο καγκελάριος της Γερμανίας Όλαφ Σολτς προέρχεται από το σοσιαλιστικό στρατόπεδο. Προς το παρόν, ωστόσο, οι εθνικοί ηγέτες δεν της προκαλούν μια διχαστική πολιτική ημικρανία.

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το ΕΛΚ της φον ντερ Λάιεν θα είναι η μεγαλύτερη ενιαία ομάδα στο Κοινοβούλιο μετά τις εκλογές, με 170 έδρες . Για να δημιουργήσει πλειοψηφία, θα χρειαστεί στη συνέχεια να προσφέρει ανταλλάγματα στις άλλες μεγάλες κεντρώες ομάδες – τους σοσιαλιστές και τους φιλελεύθερους. Οι συμφωνίες θα εξαρτηθούν από το ποιες χώρες θα αποκτήσουν κορυφαίες θέσεις στις Βρυξέλλες — σκεφτείτε τους ρόλους του εμπορίου και της οικονομίας στην επιτροπή — και ποια πολιτικά κόμματα θα λάβουν ηγετικούς ρόλους στις επιτροπές του Κοινοβουλίου.

Ακόμα και τότε, ωστόσο, πρέπει να βγάλουμε τις αριθμομηχανές μας και να δούμε πώς συσσωρεύονται οι αριθμοί. Μπορείτε να στοιχηματίσετε ότι η von der Leyen θα κάνει ακριβώς αυτό.

Ο νέος χάρτης σύμφωνα με τις μετρήσεις

Σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση του Europe Elects, οι τρεις πολιτικές ομάδες που σχηματίζουν έναν άτυπο συνασπισμό στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο -το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (EPP), οι Σοσιαλιστές και Δημοκράτες (S&D) και οι Κεντρώοι-Φιλελεύθεροι (Renew)- αναμένεται να συγκεντρώσουν συνολικά 404 από τις 720 έδρες, δηλαδή μια άνετη πλειοψηφία, αρκετά πάνω από το ελάχιστο όριο των 361 ψήφων.

Παρά τις κάποιες απώλειες, πρώτη πολιτική δύναμη στο ημικύκλιο θα παραμένει το ΕΛΚ, με 180 έδρες, σύμφωνα με τη δημοσκόπηση του Europe Elects. Ωστόσο, το αν οι Σοσιαλιστές, με 138 έδρες, θα παραμείνουν στη δεύτερη θέση και οι Φιλελεύθεροι, με 86 έδρες, στην τρίτη θέση, θα εξαρτηθεί από τις ζυμώσεις που θα γίνουν στα κόμματα των δύο ακροδεξιών παρατάξεων της Ευρωβουλής: τους Ευρωπαίους Συντηρητικούς και Μεταρρυθμιστές (ECR) με 75 έδρες και την Ταυτότητα και Δημοκρατία (ID) με 68 έδρες.

Το ECR μετρά στις τάξεις του το «Αδέλφια της Ιταλίας» της πρωθυπουργού, Τζόρτζια Μελόνι, το πολωνικό κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS), το ισπανικό Vox και το γαλλικό Reconquest του Ερίκ Ζεμούρ. Το ID συγκεντρώνει, μεταξύ άλλων, το γαλλικό Εθνικό Συναγερμό της Μαρίν Λεπέν, την Ιταλική Λίγκα του Ματέο Σαλβίνι και το Ολλανδικό PVV του Γκερτ Βίλντερς που κέρδισε τις εκλογές στην Ολλανδία το Νοέμβριο.

Μαρίν Λεπέν και Τζόρτζια Μελόνι, τα κλειδιά

Πριν από λίγες ημέρες, η Μαρίν Λεπέν, η πρόεδρος του Εθνικού Συναγερμού στη Γαλλική Εθνοσυνέλευση, κάλεσε τη Τζόρτζια Μελόνι, να ενώσουν τις δυνάμεις του ID και ECR. «Αν τα καταφέρουμε, θα μπορούσαμε να γίνουμε η δεύτερη μεγαλύτερη ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο», είπε η Λεπέν κατά τη διάρκεια επίσκεψής της στη βόρεια Γαλλία. Αυτή η επιθυμία της Μαρίν Λεπέν για στενότερους δεσμούς με τη Τζόρτζια Μελόνι και με το ECR, συμπίπτει επίσης με τη ρήξη του Εθνικού Μετώπου με τη γερμανική ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) και τον αποκλεισμό αυτού του κόμματος από την ομάδα ID την περασμένη εβδομάδα.

Εάν καταφέρει να εξασφαλίσει υποστήριξη από το ΕΛΚ, τη φιλελεύθερη ομάδα Renew Europe και τους Σοσιαλιστές και Δημοκράτες, αυτό θα ανέλθει σε περίπου 390 έδρες, σύμφωνα με τις προβλέψεις από τη δημοσκόπηση του POLITICO.

Αυτό θα την έβαζε πάνω από το όριο των 361, αλλά δεν είναι τόσο απλό. Εμπειρογνώμονες και πολιτικοί γνώστες προειδοποιούν ότι ακόμα κι αν οι ηγέτες των κομμάτων τους διατάξουν να στηρίξουν τη φον ντερ Λάιεν, είναι πιθανό ότι πάνω από το 10 τοις εκατό των βουλευτών σε καθεμία από αυτές τις ομάδες είτε θα της αντιταχθούν είτε θα απέχουν τη μεγάλη μέρα.

Το 2019, η φον ντερ Λάιεν κέρδισε την πλειοψηφία της με εννέα ψήφους χάρη στην υποστήριξη του ΕΛΚ, του Renew και του S&D. Κέρδισε επίσης αρκετές ψήφους από το κόμμα Fidesz του Ούγγρου πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν και το συντηρητικό κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS) της Πολωνίας. Δεν υπάρχει περίπτωση να πάρει αυτά τα δύο στρατόπεδα αυτή τη φορά. Έχει πιέσει σκληρά τον PiS και τον Fidesz για τις αποτυχίες τους όσον αφορά το κράτος δικαίου και η κυβέρνησή της τους χαρακτήρισε ως τους « bêtes noires» του μπλοκ.

Αναγνωρίζοντας αυτήν την ανησυχία σχετικά με την πλήρη υποστήριξη του ΕΛΚ σε μυστική ψηφοφορία, έναανώτερο στέλεχος του ΕΛΚ είπε στο POLITICO υπό τον όρο της ανωνυμίας ότι “το αφεντικό έπρεπε να πάει σε μια προσπάθεια λόμπι στον Πολιτικό Συνασπισμό του Ντόναλντ Τουσκ στην Πολωνία και στο Ισπανικό Partido Popular”.

«Αυτή (φον ντερ Λάιεν) πρέπει να σηκώσει τα μανίκια της και να τηλεφωνήσει σε όλους. Πρέπει να συνεχίσει να το κάνει μέχρι να τελειώσει η εκστρατεία. Πρέπει να πιέσει σκληρά για να γίνει η Ισπανία. Πρέπει να πιέσει σκληρά για να πετύχει η Πολωνία. Χρειάζεται σχεδιασμός», είπε ο εκπρόσωπος του ΕΛΚ.

Κι εδώ μπαίνει η παράμετρος του υπερσυντηρητικού ECR.

Το ECR μετρά στις τάξεις του το «Αδέλφια της Ιταλίας» της πρωθυπουργού, Τζόρτζια Μελόνι, το πολωνικό κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS), το ισπανικό Vox και το γαλλικό Reconquest του Ερίκ Ζεμούρ. Το ID συγκεντρώνει, μεταξύ άλλων, το γαλλικό Εθνικό Συναγερμό της Μαρίν Λεπέν, την Ιταλική Λίγκα του Ματέο Σαλβίνι και το Ολλανδικό PVV του Γκερτ Βίλντερς που κέρδισε τις εκλογές στην Ολλανδία το Νοέμβριο.

Πριν από λίγες ημέρες, η Μαρίν Λεπέν, η πρόεδρος του Εθνικού Συναγερμού στη Γαλλική Εθνοσυνέλευση, κάλεσε τη Τζόρτζια Μελόνι, να ενώσουν τις δυνάμεις του ID και ECR. «Αν τα καταφέρουμε, θα μπορούσαμε να γίνουμε η δεύτερη μεγαλύτερη ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο», είπε η Λεπέν κατά τη διάρκεια επίσκεψής της στη βόρεια Γαλλία. Αυτή η επιθυμία της Μαρίν Λεπέν για στενότερους δεσμούς με τη Τζόρτζια Μελόνι και με το ECR, συμπίπτει επίσης με τη ρήξη του Εθνικού Μετώπου με τη γερμανική ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) και τον αποκλεισμό αυτού του κόμματος από την ομάδα ID την περασμένη εβδομάδα.

Ακόμα όμως και αν οι δύο ακροδεξιές παρατάξεις της Ευρωβουλής δεν ενωθούν, το κόμμα των Συντηρητικών Μεταρρυθμιστών (ECR), στο οποίο ανήκει το κόμμα της κ. Μελόνι, οδεύει να αναδειχθεί τρίτη πολιτική δύναμη στο ημικύκλιο, εάν δεχθεί να ενωθεί μαζί με τους Ούγγρους ευρωβουλευτές του Fidesz του Βίκτορ Όρμπαν (σ.σ. επί του παρόντος δεν είναι ενταγμένοι σε καμιά ομάδα).

Από την άλλη, το ΕΛΚ το οποίο προβλέπεται ότι θα παραμείνει η ηγετική πολιτική δύναμη, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο συνεργασίας με το ECR και συγκεκριμένα με τους ευρωβουλευτές του κόμματος της Μελόνι. Η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έχει πει ότι θα συνεργαστεί μόνο με κόμματα που είναι υπέρ της Ευρώπης, υπέρ της Ουκρανίας και κατά του Πούτιν και υπέρ του κράτους δικαίου. Στην τηλεμαχία που έγινε πριν από λίγες ημέρες με τους άλλους υποψηφίους για την Προεδρία της Κομισιόν, η φον ντερ Λάιεν δεν απέκλεισε τη συνεργασία με το κόμμα της Τζ. Μελόνι, λέγοντας ότι είναι “φιλοευρωπαία, σαφώς κατά του Πούτιν και υπέρ του κράτους δικαίου”. Πρόσθεσε, ωστόσο, ότι πολλά θα εξαρτηθούν από τις πολιτικές ομάδες που θα σχηματιστούν μετά τις ευρωεκλογές.

Με πληροφορίες από το POLITICO, το Reuters και το news,247