“Φωτιά” τα καύσιμα… εν καιρώ ύφεσης των διεθνών τιμών- Οι λόγοι

Σταθερά πάνω από το 1,9 ευρώ το λίτρο σε μέσα επίπεδα παραμένει η τιμή της βενζίνης στην Ελλάδα παρά το ότι η διεθνής τιμή βρίσκεται κοντά στα χαμηλά των τελευταίων 6 μηνών. Στην ΕΕ των 27 η Ελλάδα έχει την 3η ακριβότερη βενζίνη. Ο οικονομολόγος και επιστημονικός συνεργάτης του ΙΜΕ της ΓΣΕΒΕΕ, Λεωνίδα Βατικιώτης, αναλύει στο libre γιατί συμβαίνει αυτό. «Αυτό που συμβαίνει στην Ελλάδα με τα ενεργειακά είναι σκάνδαλο, γιατί ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης είναι αδικαιολόγητα υψηλός» τονίζει.

Οι υψηλές τιμές στα καύσιμα επιμένουν, παρά το ότι οι διεθνείς τιμές βρίσκονται στα χαμηλά των τελευταίων μηνών. Σύμφωνα με τα στοιχεία από το Παρατηρητήριο Τιμών του υπουργείου Ανάπτυξης, η μέση τιμή χθες διαμορφώθηκε στα 1,929 ευρώ το λίτρο για τη βενζίνη, ενώ για το diesel κίνησης η μέση τιμή είναι στα 1,642 ευρώ. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα υψηλά του τελευταίου διμήνου ήταν για τη βενζίνη στα 1,986 ευρώ το λίτρο και 1,704 ευρώ για το diesel κίνησης.

Μάλιστα, η Ελλάδα παραμένει πρωταθλήτρια στις τιμές στη βενζίνη, τόσο στην Ευρωζώνη όσο και στην ΕΕ των 27. Όπως προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία (στις 13 Μαΐου), η μέση τιμή για τη βενζίνη μαζί με τους φόρους διαμορφώνεται στα 1,949 ευρώ το λίτρο, ενώ ο μέσος όρος στην Ευρωζώνη είναι 1,837.26 ευρώ και στην Ε.Ε. των 27 είναι 1,783.29 ευρώ.

Σε ό,τι αφορά την κατάταξη χωρίς τους φόρους, η Ελλάδα πάλι ξεπερνά πολλές χώρες στη σχετική λίστα και κινείται πάνω από τους μέσους όρους. Βρίσκεται στην 7η θέση με την τιμή να διαμορφώνεται στα 0,85643 ευρώ το λίτρο, ενώ ο μέσος όρος στην Ευρωζώνη είναι 0,84295 ευρώ και στην Ε.Ε. των 27 είναι στα 0,84243 ευρώ. Αξιοσημείωτο είναι ότι η τιμή χωρίς τους φόρους στην Κύπρο είναι πιο ακριβή από ό,τι στην Ελλάδα, διαμορφούμενη στα 0,87551 ευρώ.

• Σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του κόστους εκτός από τον ανταγωνισμό έχουν οι φόροι και οι δασμοί, οι οποίοι στην Ελλάδα είναι σταθερά υψηλότεροι από τον μέσο όρο των ευρωπαϊκών χωρών. Συγκεκριμένα, η Ελλάδα έχει την τέταρτη υψηλότερη φορολογική επιβάρυνση στην αμόλυβδη βενζίνη στην Ε.Ε., μετά την Ολλανδία, την Ιταλία και τη Βουλγαρία, ξεπερνώντας τον ευρωπαϊκό μέσο όρο κατά 20%.

«Γενικά ο πληθωρισμός είναι η χαρά των κυβερνήσεων»  σχολιάζει αρχικά ο κ. Βατικιώτης, λέγοντας μετά βεβαιότητας πως «αυτοί που χάνουν είναι όσοι έχουν σταθερό εισόδημα και κερδίζουν οι κυβερνήσεις γιατί αυξάνονται οι φόροι επί των τιμών, και άρα όσο αυξάνονται οι τιμές, αυξάνονται και οι φόροι».

«Αυτό που συμβαίνει στην Ελλάδα με τα ενεργειακά είναι σκάνδαλο, γιατί ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης είναι αδικαιολόγητα υψηλός» παρατηρεί και επισημαίνει πως «η κυβέρνησης εξαρχής, με το που ξεκίνησε το ράλι ανόδου των τιμών, θα μπορούσε να μειώσει τον ΕΦΚ και τον ΦΠΑ στα καύσιμα, έτσι ώστε όσο αυξάνονται οι τιμές, αυτά να τα μειώνει αναλογικά και να μην θίγονται τα δημόσια έσοδα, να παραμένουν σταθερά και όπως είχαν προβλεφτεί στον κρατικό προϋπολογισμό».

Ο ενεργειακός πληθωρισμός είναι βούτυρο στο ψωμί όσων θέλουν τα υπερκέρδη. «Η απώτερη αίτια όλου αυτού είναι το καρτέλ που υπάρχει στην ενεργεία, που δεν μπόρεσε να το θίξει ούτε η ΤΡΟΙΚΑ και παρότι έκανε πολλά και αχρείαστα πράγματα στο όνομα της απελευθέρωση των αγορών, δεν τόλμησε να θίξει το καρτέλ, τα δυο διυλιστήρια δηλαδή, συμφερόντων Βαρδινογιάννη και Λάτση (πρώην ΕΛΠΕ)» τονίζει ο κ. Βατικιώτης.

Αυτό που θα έπρεπε να γίνει, σημειώνει, είναι «οι ειδικοί φόροι να είναι ένα ποσοστό το οποίο θα αλλάζει μήνα με τον μήνα, συνάρτηση των τιμών και τελικά η τιμή για τον καταναλωτή και τις επιχειρήσεις να μένει σταθερή και να μην παρατηρείται αυτό το φαινόμενο χιονοστιβάδας που βλέπουμε, που ξεκινάει ένας ενεργειακός πληθωρισμός που διαχέεται σε όλη την κλίμακα της οικονομίας και συμπαρασύρει τα πάντα στην αγορά».

Καταλήγοντας, τονίζει πως «το πρόβλημα δεν είναι του πρατηριούχου, αλλά των διυλιστηρίων. Στα διυλιστήρια είναι αδιαφανής η διαδικασία τιμολόγησης, με αποτέλεσμα να έχει μια αδικαιολόγητα υψηλή τιμή το καύσιμο». Θυμίζουμε πως το συγκεκριμένο στοιχείο είχε τονίσει και η πρόεδρος των Βενζινοπωλών Αττικής, Μαρία Ζάγκα, μιλώντας στο libre, σε προηγούμενο ρεπορτάζ, σημειώνοντας χαρακτηριστικά:

Οι πρατηριούχοι που ακούνε τα παράπονα είναι ‘’πιόνια’’ των τιμολογίων, είναι ο τελευταίος τροχός της αμάξης και σίγουρα όχι οι κερδισμένοι.

• «Εμείς έχουμε και το πλαφόν, είναι κλειδωμένο το ποσοστό κέρδους… Όσο ποσοστό κέρδους είχαμε τον Αύγουστο του 2021, το ίδιο έχουμε και τώρα. Οι περισσότεροι στο τέλος Αυγούστου έχουμε χαμηλές τιμές, γιατί έχει περάσει και ο 15αύγουστος, δεν έχουμε δουλειά, ρίχναμε την τιμή για να έχουμε δουλειά, να κινηθούμε. Οπότε το μέτρο του πλαφόν μας βρήκε με μικρό ποσοστό κέρδους, εκεί μείναμε κι έχουμε παγιδευτεί».

«Όλες οι αυξήσεις είναι βάσει τιμολογίων. Όσο τα τιμολόγια είναι αυξημένα, ανεβαίνει και η τιμή. Ποιος κερδίζει απ’ αυτό; Τα διυλιστήρια. Εμείς είμαστε στα ίδια. Και 2,5 ευρώ το λίτρο να πάει δηλαδή στην Αττική, εμείς το ίδιο ποσοστό κέρδους θα έχουμε και θα βγούμε και χαμένοι γιατί προφανώς θα πουλάμε λιγότερα λίτρα» είχε πει.