Δ. Καραϊτίδης(πρέσβης επί τιμή) στο libre:Φαινόμενα βαριάς κρίσης, αν δεν συμμορφωθούν στη “Συμφωνία των Πρεσπών”

Βρισκόμαστε μπροστά σε μία μεγάλη κρίση με τη Βουλγαρία, μετά την εκλογή του εθνικιστικού κόμματος -με συντριπτική πλειοψηφία μάλιστα- και την αρχηγό του να επιμένει να αποκαλεί τη Βόρεια Μακεδονία χωρίς το πρώτο συνθετικό; Ο πρέσβης επί τιμή, Δημήτρης Καραϊτίδης, μιλά στο libre για το τι μπορεί να σημάνει για τις ελληνοβουλγαρικές αλλά και τις διαβαλκανικές σχέσεις η εξέλιξη αυτή.

Πριν λίγα 24ωρα κατά την ορκωμοσία της Γκορντάνα Σελιάνοφσκα την ακούσαμε να αποκαλεί τη Βόρεια Μακεδονία ως ”Μακεδονία”, κάτι που επανέλαβε και σήμερα σε ανάρτηση συγχαρητηρίων από την σουηδική πρεσβεία.

Το ΥΠΕΞ της Β. Μακεδονίας έσπευσε να ξεκαθαρίσει πως «η διατήρηση της ευρωατλαντικής πορείας της χώρας αντιπροσωπεύει ένα θεμελιώδες στρατηγικό συμφέρον και είναι εγγυητής της μακροπρόθεσμης ασφάλειας και σταθερότητας της χώρας».

Η πρωτοβουλία της Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα προκαλεί αντιδράσεις και εντός των συνόρων στη γείτονα χώρα. Συγκεκριμένα, ο υπηρεσιακός υπουργός Δικαιοσύνης Κρέναρ Λόγκα έγραψε στο προφίλ του στο Facebook ότι «η ασέβεια προς το συνταγματικό όνομα του κράτους καθιστά τον όρκο της Σιλιάνοφσκα άκυρο». Θέση πήρε και η Βουλγαρία.

«Η Βουλγαρία δεν αποδέχεται δηλώσεις και συμπεριφορές που παραβιάζουν την Συνθήκη Φιλίας, Καλής Γειτονίας και Συνεργασίας του 2017 ή οποιαδήποτε άλλη συνθήκη που έχει υπογραφεί από τη Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας» τονίζει σε δήλωσή του ο πρόεδρος της Βουλγαρίας, Ρούμεν Ράντεφ.

«Έχουμε μια προκλητική παραβίαση σημαντικού στοιχείου της συμφωνίας που αφορά την ονομασία της χώρας. Ενώ προβλέπεται ρητά πως πρόκειται για τη Βόρεια Μακεδονία, η νέα πρόεδρος προερχόμενη από εθνικιστικό κόμμα που κέρδισε με μεγάλα ποσοστά τις εκλογές αμφισβητεί τα προβλεπόμενα, αποκαλώντας τη χώρα σκέτο ‘’Μακεδονία’’» θα πει αρχικά ο κ. Καραϊτίδης, σημειώνοντας ωστόσο πως αυτή της η στάση δεν προκαλεί έκπληξη.

«Και όταν ήταν αντιπολίτευση το κόμμα της είχε από την πρώτη στιγμή αμφισβητήσει τη συμφωνία και είχε τονίσει ότι δεν πρόκειται να συμμορφωθεί με αυτή. Όταν  ένα κόμμα δηλώνει ότι δε θα τηρήσει μια τόσο σημαντική συμφωνία, προφανώς εννοεί με διάφορους τρόπους, πιθανότατα και νομικά. Δεν ήταν έκπληξη ότι η νέα πρόεδρος εξέφρασε τη διαφωνία της με τέτοιο τρόπο. Το κόμμα της έλεγε από την αρχή πως είναι επιζήμια για τη χωρά η συμφωνία των Πρεσπών».

Αν και το ένα σενάριο λέει πως η στάση αυτή της νέας προέδρου δεν θα συνεχιστεί και πως το έκανε για να δείξει ότι υπάρχει συνάφεια με αυτά που έλεγε προεκλογικά, η πραγματικότητα θέλει μάλλον να ισχύει το δεύτερο σενάριο που θέλει τη Γκορντάνα Σελιάνοφσκα να επιμένει στην εθνικιστική ατζέντα της.

Ο κ. Καραϊτίδης επισημαίνει δε πως οι γείτονες ήδη «δεν έχουν συμμορφωθεί σε όλες τις υποχρεώσεις που η συμφωνία προβλέπει. Υπάρχουν πολλές που έπρεπε να τις τηρήσουν και δεν το έχουν κάνει, όπως η αλλαγή ονομασίας στα επίσημα έγγραφα τους. Πρόσφατα είδα  είδηση ότι στο αεροδρόμιο των Σκοπίων προσγειώθηκε Έλληνας με ιδιωτικό αεροπλάνο  για ανεφοδιασμό και στην απόδειξη πληρωμής για τα τέλη η επιγραφή έγραφε ‘’Δημοκρατίας της Μακεδονίας’’».

«Η χώρα κατήγγειλε τη στάση της προέδρου, αλλά δεν αρκεί μόνο αυτό» θα πει για τη στάση της ελληνικής πλευράς.

«Όσο αρνούνται να συμμορφωθούν, τόσο θα κλιμακώνεται και η αντίδραση μας και μπορεί να οδηγηθούμε σε μια μεγάλη κρίση σχέσεων, που θα οδηγούσε και σε σοβαρά θέματα, όπως για παράδειγμα να αναστείλουμε ενέργειες εμπορικών κι οικονομικών σχέσεων, και το πιο βασικό να πάψουμε να στηρίζουμε την προσπάθεια τους για ένταξη στην ΕΕ. Στην ακραία περίπτωση, η επίμονη τους σε τέτοια συμπεριφορά θα μπορούσε να οδηγήσει σε καταγγελία συμφώνα με το δίκαιο καταγγελιών συμφωνιών κι αυτό θα είναι ένα βαρύ αποτέλεσμα, το έσχατο. Θα δούμε τα φαινόμενα μιας βαριάς κρίσης, αν δε συμμορφωθούν στη δεσμευτική συνθήκη που έχουν υπογράψει. Θα μπορούσαμε να φτάσουμε και σε διακοπή σχέσεων».

Ο ίδιος δε θυμάται ξανά τέτοια περίπτωση έντασης με το συγκεκριμένο κράτος.

«Πρέπει να τους ασκήσουμε τη μεγαλύτερη δυνατή πίεση, με αυστηρότητα και σκληρότητα, να μη τους αφήσουμε την παραμικρή αμφιβολία ότι αυτή την τακτική των παρανομών παλικαρισμών θα τη δεχτούμε» τονίζει.

Άραγε, να περιμένουμε στήριξη από άλλες χώρες;

«Υπήρξε μια αντίδραση από την Ευρώπη αλλά δε μπορούμε να βασιζόμαστε εκεί. Η Ευρώπη δεν το έκανε ούτε στην προηγούμενη φάση που χρησιμοποίησαν το όνομα Μακεδονία, και οι ίδιοι οι ευρωπαίοι πολλές φορές αποκαλούσαν τη χωρά ‘’Μακεδονία’’. Για το θέμα της ονομασίας ενδιαφέρεται και η Βουλγαρία, γι’ αυτό έβγαλαν και ανακοίνωση, καθώς έχουν παρόμοιου τύπου διαφορές γεωγραφικής ονομασίας. Αλλά μη νομίζετε ότι θα υπάρξει γενική κινητοποίησης υπέρ της πλευράς μας. Οι άλλες χώρες δε θίγονται στον ίδιο βαθμό» και άρα περιμένουμε χλιαρές αντιδράσεις και στάση ουδετερότητας.

Όσο για την ηρεμία που χρειάζεται, σε κάθε περίπτωση, να μη διαταραχθεί, κρατάμε το σημαντικό σχόλιο του κ. Καραϊτίδη: “Ουαί και αλίμονο αν φτάσουμε στο σημείο να αμφισβητούν οι ακραίοι σκοπιανοί τη συμφωνία και να έχουμε και εδώ εσωτερικά προβλήματα με τους Έλληνες της ακροδεξιάς με διαμαρτυρίες”.