Η Ελλάδα ξανά στον παγκόσμιο επενδυτικό χάρτη – Τι σημαίνει η επενδυτική βαθμίδα και από τη Fitch – Χατζηδάκης: Είναι μια μεγάλη εθνική επιτυχία

Μετά από την S&P και η Fitch από τους μεγάλους οίκους αξιολόγησης έδωσε στην Ελλάδα επενδυτική βαθμίδα, κάτι που αναμένεται να συμβεί και από τη Moody’s στην επόμενη προγραμματισμένη αξιολόγηση. Είχαν προηγηθεί Scope και DBRS, οι οποίες είχαν επίσης δώσει στην Ελλάδα επενδυτική αξιολόγηση. Ο Fitch είναι, επίσης, ο δεύτερος από τους τρεις μεγάλους των ΗΠΑ που δίνει την επενδυτική βαθμίδα και αυτό θα επιτρέψει σε περισσότερους θεσμικούς επενδυτές να αγοράζουν τα ελληνικά ομόλογα, αυξάνοντας έτσι τις εισροές κεφαλαίων και συμβάλλοντας περαιτέρω στη συγκράτηση του κόστους δανεισμού του ελληνικού δημοσίου και των επιχειρήσεων.

• Μετά από την χθεσινοβραδινή θετική εξέλιξη από τη Fitch, τα ελληνικά ομόλογα θα βρεθούν στους κορυφαίους δείκτες που παρακολουθούν οι διαχειριστές και χαρτοφυλάκια, καθώς για την ένταξη στον δείκτη Bloomberg Barclays, χρειάζονται δύο investment grade αξιολόγησης από Moody’s, Standard & Poor’s και Fitch (ο στόχος επετεύχθη πλέον), για τον iBoxx χρειάζεται αξιολόγηση επενδυτικής βαθμίδας κατά μέσο όρο από τους τρεις παραπάνω (επίσης) και για τον FTSE Russell χρειάζεται αναβάθμιση στη βαθμίδα «Α-» τόσο από τη Standard & Poor’s όσο και από τη Moody’s (δεν έχει επιτευχθεί ακόμη).

Η Ελλάδα μπαίνει λοιπόν ξανά στον παγκόσμιο επενδυτικό χάρτη αν και ακόμη πολύς δρόμος για να επιστρέψει σε προ κρίσεων εποχή.

• Oι βασικοί μοχλοί για την αναβάθμιση, σύμφωνα με ανακοίνωση του Fitch, είναι η ευνοϊκή δυναμική του ελληνικού χρέους, η δέσμευση στη δημοσιονομική προσαρμογή, η ανθεκτική ανάπτυξη, η συνέχεια της πολιτικής και η βελτίωση του τραπεζικού συστήματος.

Σύμφωνα με την Fitch αναμένεται ότι το χρέος της γενικής κυβέρνησης ως προς το ΑΕΠ θα παραμείνει σε σημαντική πτωτική τάση, χάρη στη σταθερή ονομαστική ανάπτυξη, την πάνω από τον στόχο εκτέλεση του προϋπολογισμού και την ευνοϊκή δομή εξυπηρέτησης του χρέους.

Παράλληλα σημειώνει ότι «αξιολογούμε επίσης τους κινδύνους πολιτικής ως σχετικά χαμηλούς, με σταθερό πολιτικό υπόβαθρο και καλά εδραιωμένη δημοσιονομική σύνεση».

Επίσης αναφέρει ότι ο δείκτης χρέους θα μειωθεί στο 160,8% φέτος και στο 141,2% το 2027 από 171,4% το 2022. Η προβλεπόμενη μείωση του δείκτη χρέους κατά 65 ποσοστιαίες μονάδες από το υψηλό της πανδημίας του 205% του ΑΕΠ είναι από τις καλύτερες επιδόσεις οποιουδήποτε κράτους με αξιολόγηση Fitch, αν και ο δείκτης χρέους εξακολουθεί να προβλέπεται να είναι κοντά στο 3x του διάμεσου «BBB».

• Ελαφρυντικοί παράγοντες όπως το χαμηλό κόστος εξυπηρέτησης του χρέους, οι πολύ μεγάλες διάρκειες (18 έτη) και το σημαντικό ρευστό ταμειακό απόθεμα ασφαλείας (περίπου 16,5% του ΑΕΠ στα μέσα Νοεμβρίου) μειώνουν τους κινδύνους των δημόσιων οικονομικών.

Σε ότι αφορά την δημοσιονομική πορεία, η Fitch αναφέρει ότι η Ελλάδα διατηρεί υψηλή δέσμευση για δημοσιονομική εξυγίανση, με το πρωτογενές πλεόνασμα να αναμένεται να αυξηθεί στο 1,1% του ΑΕΠ το 2023 και κατά μέσο όρο στο 2,2% το 2024-2025 σύμφωνα με τις προβλέψεις μας. Με μέσο όρο 1,1 % του ΑΕΠ το 2024-25, το ονομαστικό έλλειμμα θα είναι πολύ χαμηλότερο από τη διάμεση τιμή «BBB» (2,8 %).

Η δημοσιονομική σύνεση βασίζεται σε συντηρητικές παραδοχές δαπανών στους πρόσφατους προϋπολογισμούς (και το ίδιο ισχύει και στον προϋπολογισμό του 2024), με την υπεραπόδοση των εσόδων να παρέχει δημοσιονομικό χώρο για προσωρινές δαπάνες: το 2023 αυτό περιελάμβανε μέτρα που σχετίζονται με την ενεργειακή κρίση και την κλιματική αλλαγή.

Η Fitch αναμένει πλέον ότι η ελληνική οικονομία θα αναπτυχθεί κατά 2,4% το 2023, που αποτελεί μια ήπια ανοδική αναθεώρηση από την τελευταία της εκτίμηση και αξιολόγηση.

• “Αναμένουμε ότι η ανάπτυξη το 2024-2025 θα παραμείνει σε παρόμοια επίπεδα (κατά μέσο όρο 2,4%), υποστηριζόμενη από τον χαμηλότερο πληθωρισμό, τη συνεχιζόμενη απορρόφηση των πορών της ΕΕ και τη βελτίωση της οικονομικής εμπιστοσύνης. Τα downside risks αφορούν κυρίως εξωτερικούς παράγοντες και τις εξελίξεις, αν και η Ελλάδα έχει αποδειχθεί γενικά ανθεκτική στην αποδυνάμωση της ζήτησης σε βασικούς εμπορικούς εταίρους, εν μέρει χάρη στις σταθερές επιδόσεις στους τομείς των υπηρεσιών”

Ο δείκτης του εγχώριου τραπεζικού κλάδου βελτιώθηκε σε «bb» από «b» μετά τις αναβαθμίσεις της Fitch για τις αξιολογήσεις βιωσιμότητας των τεσσάρων συστημικών τραπεζών τον Σεπτέμβριο του 2023. Αποτέλεσμα η κεφαλαιακή ενίσχυση και οι συνεχείς βελτιώσεις της ποιότητας του ενεργητικού. Η κεφαλαιοποίηση του τραπεζικού τομέα ήταν στο 17,3% τον Ιούνιο, ενώ σε συνολικό επίπεδο το μερίδιο των μη εξυπηρετούμενων δανείων είχε μειωθεί ελαφρώς στο 8,6% στο β’ τρίμηνο του έτους που συγκρίνεται με 8,7% στα τέλη του 2022 και με το υψηλό του 46% το 2017.

• «Αναμένουμε περαιτέρω βελτίωση της ποιότητας του ενεργητικού βραχυπρόθεσμα έως μεσοπρόθεσμα, αλλά με πιο ήπιο ρυθμό, με τις εκποιήσεις περιουσιακών στοιχείων να διαδραματίζουν μικρότερο ρόλο. Η πιστωτική επέκταση συνέχισε να αποδυναμώνεται το 2023, συμπεριλαμβανομένων των στεγαστικών και των καταναλωτικών, αλλά αναμένουμε ότι θα επιταχυνθεί το 2024 εν μέρει καθώς οι διάφοροι παράγοντες προσαρμόζονται σε ένα περιβάλλον υψηλότερων επιτοκίων», αναφέρει η Fitch.

Πληθωρισμός:

Η Fitch προβλέπει ότι ο ετήσιος εναρμονισμένος πληθωρισμός θα είναι κατά μέσο όρο στο 4,4% το 2023 και θα υποχωρήσει σταδιακά στο 2,9% το 2024 και στο 2% το 2025. Η δυναμική της αγοράς εργασίας θα υποστηρίξει αύξηση των μισθών της τάξης του 7% φέτος, εκτιμά ο οίκος και πιθανότατα σε παρόμοια επίπεδα το επόμενο έτος, με την ανεργία να πλησιάζει σταδιακά τα επίπεδα του 2019 (και ορισμένοι κλάδοι να αντιμετωπίζουν τώρα ελλείψεις εργατικού δυναμικού). Αυτό θα διατηρήσει ορισμένους ανοδικούς κινδύνους σε ότι αφορά τον πληθωρισμό.

Για το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών:

Η Fitch συνεχίζει να αναμένει μια σταδιακή βελτίωση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών (CAD) κατά την προβλεπόμενη περίοδο χάρη στη βελτίωση των όρων εμπορίου και την έντονη αύξηση των εξαγωγών υπηρεσιών. Με μέσο όρο 6,1% το 2023-2025, το CAD θα παραμείνει μεταξύ των υψηλότερων στην Ευρωζώνη, αλλά θα χρηματοδοτηθεί από τις αυξανόμενες καθαρές εισροές άμεσων ξένων επενδύσεων και τις μεταβιβάσεις πόρων της ΕΕ. Αυτό θα βοηθήσει στη μείωση των εξωτερικών κινδύνων. Η Fitch προβλέπει ότι η θέση του καθαρού εξωτερικού χρέους θα βελτιωθεί κάπως χάρη στην απομόχλευση του δημόσιου τομέα, αν και στο προβλεπόμενο 108,3% του ΑΕΠ θα είναι πολύ πάνω από την τρέχουσα μέση τιμή «BBB» του 2,6%.

Χατζηδάκης: Μεγάλη εθνική επιτυχία

Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης χαρακτήρισε την αναβάθμιση από τον Fitch ως μεγάλη εθνική επιτυχία.

Συγκεκριμένα, ο κ.Χατζηδάκης, δήλωσε τα εξής:

«Η αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από τον οίκο Fitch επισημοποιεί την ανάδειξη της Ελλάδας στην επενδυτική κατηγορία από την πλευρά της πιστοληπτικής αξιολόγησης. Είναι μια μεγάλη εθνική επιτυχία! Η Fitch είναι ο τρίτος – από τους τέσσερις αναγνωρισμένους από την ΕΚΤ- οίκος αξιολόγησης που απονέμει τους τελευταίους μήνες στη χώρα μας το καθεστώς της επενδυτικής βαθμίδας. Γεγονός που πιστοποιεί την πρόοδο της ελληνικής οικονομίας και τις ακόμη πιο θετικές προοπτικές που διανοίγονται με την εφαρμογή της πολιτικής μας. Δημιουργεί παράλληλα τις προϋποθέσεις για περαιτέρω ενίσχυση της εισροής επενδύσεων, καλύτερες συνθήκες χρηματοδότησης της οικονομίας, ανάπτυξη και αύξηση της απασχόλησης. Υπογραμμίζω τις επισημάνσεις του oίκου για το ρεκόρ της μείωσης του χρέους κατά 65 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ , από το 205 % κατά την περίοδο της πανδημίας στο 160,8 % εφέτος και 141,2 % του ΑΕΠ το 2027. Επίσης, τις επισημάνσεις για την πολιτική δημοσιονομικής υπευθυνότητας η οποία εκτός των άλλων εξασφαλίζει τους αναγκαίους πόρους για μόνιμα και έκτακτα μέτρα κοινωνικής πολιτικής. Τις προβλέψεις για ισχυρή ανάπτυξη και πολιτική σταθερότητα τα επόμενα χρόνια. Την πρόοδο στον τραπεζικό τομέα. Η σημερινή αναβάθμιση είναι ένα σημαντικό σκαλοπάτι που οδηγεί τη χώρα μας ακόμα πιο ψηλά, με τη συνέχιση του συνδυασμού δημοσιονομικής σοβαρότητας με την κοινωνική ευαισθησία».

Παπαθανάσης: Αποτέλεσμα συστηματικής δουλειάς

Αποτέλεσμα συστηματικής δουλειάς της κυβέρνησης Μητσοτάκη χαρακτήρισε την αναβάθμιση από τον Fitch ο αναπληρωτής ΥΠΟΙΚ Θανάσης Παπαθανάσης.

«Η νέα αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας, αυτή τη φορά από τον οίκο Fitch, είναι αποτέλεσμα της συστηματικής δουλειάς που γίνεται από την Κυβέρνηση Μητσοτάκη και ενισχύει περαιτέρω τη διεθνή ψήφο εμπιστοσύνης στη μεταρρυθμιστική πολιτική που ακολουθείται. Όπως και το 2023 έτσι και το 2024 θα πετύχουμε τους στόχους που θέσαμε στον Προϋπολογισμό, την ανάπτυξη με ρυθμούς διπλάσιους από την υπόλοιπη Ευρωζώνη, τη δημοσιονομική πειθαρχία με κοινωνική ευαισθησία. Η επενδυτική βαθμίδα που κατακτά η Ελλάδα, μετά από 13 χρόνια, ενισχύει την αξιοπιστία της χώρας. Το δημόσιο χρέος αποκλιμακώνεται και καθιστά τους ελληνικούς τίτλους πιο ορατούς από θεσμικούς μακροπρόθεσμους επενδυτές διεθνώς. Προκαλεί νέα μείωση του κόστους δανεισμού. Μεγεθύνει τις προοπτικές περαιτέρω αυξήσεων των εισοδημάτων για όλους, πρωτίστως για τις νέες και τους νέους.  Συνεχίζουμε να κάνουμε πράξη όλα όσα έχουμε δεσμευθεί».