Νέα αντιπαράθεση Αθήνας – Λονδίνου με διαρροές στον τύπο-“Οι έλληνες αθέτησαν την υπόσχεσή τους για τα Γλυπτά” – “Είναι καθαρό φάουλ του Σούνακ”-Τα δημοσιεύματα Times, Sky News, BBC
Το κύριο άρθρο των Times του Λονδίνου έχει τίτλο: «Τα Ελγίνεια πρέπει να εκτεθούν στο φυσικό τους περιβάλλον». Οι Times στο άρθρο αναφέρονται στο χρονικό της διπλωματικής κρίσης η οποία προκλήθηκε και με ιδιαίτερα ειρωνικό ύφος αναφέρονται στον Βρετανό πρωθυπουργό Ρίσι Σούνακ τον οποίο καλούν να ζητήσει βοήθεια από τον προκάτοχό του και λάτρη της αρχαίας Ελλάδας, Μπόρις Τζόνσον. «Όμως», γράφουν οι Times, «σύντομα ο κ. Σούνακ θα τα χάσει για τα καλά (χρησιμοποιώντας την έκφραση Would soon end up losing his own marbles).
Και θυμίζουν: “Ως πρόεδρος της Οξφορδιανής Ένωσης, ο κ. Τζόνσον πρόσφερε στην Μελίνα Μερκούρη, την ηθοποιό που έγινε υπουργός Πολιτισμού, πάτημα και βοήθεια για να κάνει εκστρατεία για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα“.
Όμως, θυμίζει η εφημερίδα, όταν ήρθε στην εξουσία και έγινε πρωθυπουργός προχώρησε σε μια μεγαλοπρεπή κωλοτούμπα. Και συνεχίζει το άρθρο: «Κατά της επιστροφής ήταν και η πρωθυπουργός την οποία διαδέχθηκε ο Ρίσι Σούνακ, η Λιζ Τρας».
Το άρθρο των Times όμως καταλήγει με μια παραίνεση: «Ο Ρίσι Σούνακ δεν πρέπει να ακολουθήσει αυτό τον δρόμο. Το ζήτημα δεν έχει να κάνει με την ιδιοκτησία, αλλά με το πού μπορεί κανείς να θαυμάσει καλύτερα την αξία των μαρμάρων, αυτών που είναι στην Αθήνα και αυτών στο Βρετανικό Μουσείο. Πρέπει να είναι μαζί, ενωμένα ως ένα πολιτιστικό όλον και ανήκουν στο φυσικό τους περιβάλλον. Τα υπόλοιπα εκθέματα εκτίθενται με υπέροχο τρόπο στο Μουσείο της Ακρόπολης, ένα έργο τέχνης το οποίο χτίστηκε για τον σκοπό αυτό. Το Βρετανικό Μουσείο πρέπει να δανείσει τα μάρμαρα. Αυτά θα παραμείνουν ιδιοκτησία ολόκληρου του κόσμου».
Νέα αντιπαράθεση για τον λόγο ακύρωσης της συνάντησης Μητσοτάκη Σούνακ
Εν τω μεταξύ το Λονδίνο επιμένει ότι “οι Έλληνες αθέτησαν την υπόσχεσή τους να μην σηκώσουν το θέμα των Γλυπτών του Παρθενώνα” ισχυρισμό που διαψεύδει κατηγορηματικά η Αθήνα.
«Η Ντάουνινγκ Στριτ πίστευε ότι είχε διαβεβαιώσεις από την ελληνική κυβέρνηση ότι ο πρωθυπουργός της δεν θα έθιγε το θέμα των Γλυπτών του Παρθενώνα κατά την επίσκεψή του στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε στο BBC την Κυριακή ότι το να έχεις κάποιους από τους θησαυρούς, γνωστούς και ως Ελγίνεια Μάρμαρα, στο Λονδίνο και άλλους στην Αθήνα ήταν σαν να κόβεις τη Μόνα Λίζα στη μέση. Το Νο 10 ακύρωσε τότε τη συνάντηση του πρωθυπουργού Ρίσι Σούνακ με τον κ. Μητσοτάκη» αναφέρει το BBC.
Τις εν λόγω πληροφορίες μεταδίδει και η δημοσιογράφους του BBC που πήρε συνέντευξη από τον Έλληνα πρωθυπουργό.
Row is still going on! No 10 claims agreement beforehand that the subject wdn't be raised – not so, say the Greeks – it'd be surprising if an ally would promise not to raise a long running issue with their diplomatic friend, and surprising to imagine Greeks wouldn't mention… https://t.co/BfwVji2Cvh
— Laura Kuenssberg (@bbclaurak) November 28, 2023
Ακολούθησε -στο ίδιο μήκος κύματος- δήλωση του εκπροσώπου του Σούνακ, Μαξ Μπλέιν, σύμφωνα με την οποία ο κ. Μητσοτάκης αθέτησε την υπόσχεσή του να μην μιλήσει δημόσια για τα γλυπτά, κατά τη διάρκεια της τριήμερης επίσκεψής του στη Βρετανία.
«Η ελληνική κυβέρνηση παρείχε διαβεβαιώσεις ότι δεν θα χρησιμοποιούσε την επίσκεψη ως δημόσια ευκαιρία για να αναφερθεί σε ζητήματα που έχουν διευθετηθεί εδώ και χρόνια. Δεδομένου ότι αυτές οι διαβεβαιώσεις δεν τηρήθηκαν, ο πρωθυπουργός αποφάσισε ότι δεν θα ήταν παραγωγικό» να πραγματοποιηθεί η συνάντηση, είπε χαρακτηριστικά.
Μία πηγή από την ελληνική κυβέρνηση, πάντως, διέψευσε στο BBC ότι υπήρξαν τέτοιου είδους διαβεβαιώσεις εκ μέρους της Αθήνας.
Τόνισε, μάλιστα, ότι οι προετοιμασίες για τη συνάντηση με τον Βρετανό πρωθυπουργό κυλούσαν ομαλά μέχρι αργά το απόγευμα της Δευτέρας, ενώ είχαν ήδη περάσει ώρες από τις δηλώσεις του Μητσοτάκη στο βρετανικό δίκτυο.
Ο υπουργός Μεταφορών Μαρκ Χάρπερ δήλωσε στο BBC Breakfast την Τρίτη ότι είναι «λυπηρό» που δεν θα πραγματοποιηθεί συνάντηση μεταξύ των δύο χωρών αφού ο κ. Μητσοτάκης απέρριψε μια δευτερεύουσα πρόταση να συναντήσει τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Όλιβερ Ντάουντεν.
Ερωτηθείς εάν η μεταχείριση της κυβέρνησης προς τον Έλληνα ηγέτη ήταν αγενής, ο κ. Χάρπερ είπε ότι στους Έλληνες είχαν προταθεί μια συνάντηση ανώτατου επιπέδου, αλλά «έχουν το δικαίωμα να έχουν τη δική τους άποψη».
Η καθηγήτρια Ειρήνη Σταματούδη, πρώην μέλος της συμβουλευτικής επιτροπής του Υπουργείου Πολιτισμού, δήλωσε στην εκπομπή Today του BBC Radio 4 ότι η στάση της Ελλάδας ήταν «πεντακάθαρη και παρέμεινε αμετάβλητη» εδώ και χρόνια.
Λέγοντας ότι η στάση του πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου δεν φαίνεται «καλύτερη από αυτή του Λόρδου Έλγιν», συνέχισε: «Η συμπεριφορά του Ρίσι Σούνακ δεν πλησιάζει καν τη συμπεριφορά ενός ηγέτη ενός μεγάλου έθνους με το οποίο η Ελλάδα συνεργάζεται σε πολλά θέματα και θεωρεί φίλο».
Η κ. Σταματούδη είπε στο BBC ότι δεν γνωρίζει εάν υπήρξε συμφωνία μεταξύ των δύο κυβερνήσεων να μην τεθεί το θέμα κατά την επίσκεψη στο Λονδίνο. Αλλά πρόσθεσε: «Δεν είναι δυνατόν ο πρωθυπουργός να μην απαντά σε ερωτήσεις για τα Μάρμαρα του Παρθενώνα».
«Ο κ. Σούνακ θέλει να θεωρείται υπερασπιστής της θέσης των μαρμάρων στο Λονδίνο» σχολιάζει το BBC. Ανώτερη πηγή των Συντηρητικών δήλωσε: «Η θέση μας είναι ξεκάθαρη – τα Ελγίνεια Μάρμαρα αποτελούν μέρος της μόνιμης συλλογής του Βρετανικού Μουσείου και ανήκουν εδώ».
Οι συνομιλίες Ηνωμένου Βασιλείου-Ελλάδας συμφωνήθηκαν «με την αντίληψη ότι οι Έλληνες δεν θα ασκήσουν δημόσια πίεση (lobby) για την επιστροφή των Ελγινείων Μαρμάρων» σημείωνε νωρίτερα σε τίτλο του και το Sky News.
- «Απ’ ό,τι αντιλαμβάνομαι, αυτή η συνάντηση συμφωνήθηκε στη βάση ότι οι Έλληνες δεν θα ασκούσαν δημόσια πίεση για τα Ελγίνεια Μάρμαρα», ανέφερε χαρακτηριστικά η δημοσιογράφος του Sky News Μαρί Ορόρα.
«Το Σαββατοκύριακο ο Έλληνας πρωθυπουργός μίλησε για το γεγονός ότι υπάρχει θέμα επανένωσης για τα μάρμαρα που δεν υπάρχουν στην Ελλάδα, και ότι ήταν σαν να κόβεται στη μέση η Μόνα Λίζα, με τη μισή να τοποθετείται στο Λούβρο και την άλλη μισή αλλού. Αυτή η αναλογία με τη Μόνα Λίζα μπορεί να προκάλεσε λίγο εκνευρισμό» σχολίασε.
Για προσπάθεια της βρετανικής κυβέρνησης να δικαιολογηθεί για την ακύρωση της προγραμματισμένης συνάντησης του Βρετανού και του Έλληνα πρωθυπουργού, επιρρίπτοντας την ευθύνη στην Ελλάδα και όχι στον Ρίσι Σούνακ, έκανε λογο στον ΣΚΑΪ 100,3 ο διευθυντής του γραφείου Τύπου του πρωθυπουργού, Δημήτρης Τσιόδρας.
«Με την κίνηση Σούνακ το θέμα επανήλθε πιο δυναμικά στο προσκήνιο» υπογράμμισε δε.
Ο κ. Τσιόδρας έκανε λόγο για «καθαρό φάουλ» του κ. Σούνακ, προσθέτοντας ότι το πρόγραμμα του κ. Μητσοτάκη ήταν γνωστό, και είχε ανακοινωθεί από την Πέμπτη.
- «Ο κ. Μητσοτάκης είχε πει ότι θα θέσει το ζήτημα, όπως συνέβη και στην συνάντηση με τον ηγέτη των Εργατικών άλλα και στην προηγούμενη συνάντηση με τον Μπόρις Τζόνσον, δεν σημαίνει ότι επέστρεψαν τα Γλυπτά» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Τσιόδρας.
Πρόσθεσε ότι το ζήτημα των Γλυπτών είναι μία πάγια θέση την οποία ο πρωθυπουργός έχει εκφράσει δημοσίως σε κάθε ευκαιρία, και δεν υπήρχε περίπτωση να μην το θίξει όταν ρωτήθηκε σχετικά από το BBC.
«Η Ελλάδα είναι περήφανη χώρα» ξεκαθάρισε ο κ. Τσιόδρας σχολιάζοντας τη στάση της κυβέρνησης Σούνακ. Διευκρίνισε πάντως ότι μια λάθος κίνηση από πλευράς Λονδίνου δεν θα πρέπει να θέσει σε δοκιμασία τις σχέσεις των δυο χωρών ούτε το ζήτημα της επιστροφής των Γλυπτών. «Έχουμε σχέσεις σε πάρα πολλά επίπεδα και ιστορικούς δεσμούς» σημείωσε.