“Βράζει” ο χώρος της υγείας: Μαζική έξοδος υγειονομικών από το ΕΣΥ, στις καλένδες οι προσλήψεις – Σφοδρές αντιδράσεις για την κατάργηση του αγροτικού γιατρού

Οι αντιδράσεις στο χώρο της υγείας συνεχίζονται με δύο θέματα να είναι ψηλά στην ατζέντα για τη εύρυθμη λειτουργία των νοσοκομείων. Το ζήτημα των προσλήψεων και της μετεξέλιξης του αγορτικού γιατρού σε προσωπικό γιατρό. Καταρχάς σύμφωνα με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων στα Δημόσια Νοσοκομεία (ΠΟΕΔΗΝ), η προκήρυξη των 4.000 θέσεων που είχε εξαγγελθεί το 2019 από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον τότε υπουργό Υγείας Βασίλη Κικίλια, δεν προβλέπεται να έχει ολοκληρωθεί ούτε έως το τέλος του έτους, καθώς ακόμα βρίσκεται στο στάδιο της έκδοσης των προσωρινών αποτελεσμάτων.

Κάτι που σημαίνει ότι για να γίνουν προσλήψεις στην Υγεία, με τους ρυθμούς του ΑΣΕΠ απαιτούνται περισσότερα από 4 χρόνια. Ωστόσο, στην Υγεία δεν υπάρχει τόσος χρόνος. Κι αυτό διότι παράλληλα με τις συνταξιοδοτήσεις, καταγράφεται και μαζικό κύμα φυγής εργαζομένων από τα δημόσια νοσοκομεία, σύμφωνα με την ΠΟΕΔΗΝ.

• «Τον φετινό το χειμώνα, περίοδο που πάντα η ζήτηση σε υπηρεσίες πάντα αυξάνεται κατά πολύ στα νοσοκομεία λόγω των ιώσεων, θα επιχειρούμε με 3.000 λιγότερο προσωπικό από πέρυσι. Έχουμε κύμα μαζικής φυγής υγειονομικών λόγω των δυσμενών συνθηκών εργασίας και των χαμηλών μισθών. Δεν είναι ελκυστικός προορισμός για εργασία πια το ΕΣΥ. Οι υγειονομικοί, ειδικά αυτοί με αυξημένα προσόντα, προτιμούν να εργαστούν στον ιδιωτικό τομέα και κυρίως στο εξωτερικό», δηλώνει ο Μιχάλης Γιαννάκος, πρόεδρος της ΠΟΕΔΗΝ.

Οι αποχωρήσεις του 2023 από το ΕΣΥ:

• 200 νοσηλευτές έφυγαν φέτος για να γίνουν σχολικοί νοσηλευτές. «Άφησαν μόνιμη δουλειά για να δουλέψουν ως ωρομίσθιοι λόγω συνθηκών εργασίας. Αυτό τα λέει όλα», σχολιάζει ο κ. Γιαννάκος.
• Η προκήρυξη των 4.000 θέσεων που εξαγγέλθηκε από τον Πρωθυπουργό και τον τότε υπουργό Υγείας Κικίλια το 2019 δεν ολοκληρώθηκε ακόμη.
• Αυτό σημαίνει ότι οι 6.500 προσλήψεις που ανακοίνωσε τις προηγούμενες ημέρες ο ίδιος ο Πρωθυπουργός ως προγραμματισμό για το 2024, με τους ρυθμούς του ΑΣΕΠ οι εργαζόμενοι υπολογίζεται ότι θα πιάσουν δουλειά στα νοσοκομεία το 2028 με 2029.
• Κάθε μήνα αποχωρούν από το ΕΣΥ 200 με 300 εργαζόμενοι διαφόρων ειδικοτήτων. Μέχρι να ολοκληρωθεί η νέα προκήρυξη των 6.500 θέσεων υπολογίζεται ότι θα έχουν αποχωρήσει πάνω από 10.000 υγειονομικοί. «Πως θα αντέξουμε; Εάν δεν γίνει κάτι θα κλείσουν σημαντικές λειτουργικές δομές των νοσοκομείων, τα περισσότερα νοσοκομεία θα μετατραπούν σε κέντρα διακομιδών, θα αυξηθούν ράντζα και λίστες αναμονής για τα χειρουργεία, θα ενταθεί η ταλαιπωρία στα επείγοντα και φυσικά θα κινδυνεύουν ζωές ασθενών», συμπληρώνει ο ίδιος.
• Στη νέα προκήρυξη θα συμμετάσχουν και 20.000 συμβασιούχοι, οι οποίοι είναι ήδη εργαζόμενοι στα νοσοκομεία με αυξημένη μοριοδότηση. Κάτι που σημαίνει ότι οι επιτυχόντες του νέου διαγωνισμού των 6.500 που ανακοινώθηκαν από τον Πρωθυπουργό θα είναι κυρίως επικουρικό, συμβασιούχο προσωπικό που ήδη εργάζεται και όχι ο καθαρός αριθμός νέων θέσεων εργασίας.

ΠΟΕΔΗΝ: Τι θα πρέπει να γίνει με τις προσλήψεις για να μην καταρρεύσουν τα νοσοκομεία

Κάθε έτος να γίνεται προγραμματισμός προσλήψεων, που να καλύπτει αποχωρήσεις και μέρος των κενών οργανικών θέσεων

• Επίσπευση του χρόνου επεξεργασίας και έκδοσης των αποτελεσμάτων των προκηρύξεων από το ΑΣΕΠ.
• Μονιμοποίηση όλων των συμβασιούχων με νομοθετική ρύθμιση.
• Γενναία αύξηση μισθών και κινήτρων.
• Βελτίωση των συνθηκών εργασίας.
• Όρια στη λειτουργία του ιδιωτικού τομέα.

Αντιδράσεις για τις αλλαγές στον Προσωπικό γιατρό

Όπως ανακοίνωσε η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη, νομοσχέδιο που θα έχει κατατεθεί στη Βουλή πριν από τα Χριστούγεννα, θα προβλέπει την μετεξέλιξη του θεσμού του αγροτικού γιατρού σε προσωπικό γιατρό, παρότι πρόκειται για νέους πτυχιούχους Ιατρικής, ανειδίκευτους, που μόλις έχουν λάβει την άδεια άσκησης του επαγγέλματος.

Όπως σημείωσε μάλιστα η υπουργός, «αντί να αντιμετωπίζουν τα δύσκολα περιστατικά που έχουν τώρα στα περιφερειακά αγροτικά ιατρεία, θα κάνουν πρωτοβάθμια φροντίδα για την οποία είναι εκπαιδευμένοι».

Παρά αυτό το σκεπτικό πάντως, πρόσθεσε ότι θα ιδρυθούν και ειδικά Κέντρα Υγείας όπου θα εκπαιδεύονται οι φοιτητές Ιατρικής στην Πρωτοβάθμια διότι όπως παραδέχτηκε η υπουργός, τώρα βλέπουν μόνο περιστατικά δευτεροβάθμιας στα νοσοκομεία! Για το λόγο αυτό μάλιστα πραγματοποίησε χθες συνάντηση με προέδρους των ιατρικών σχολών της χώρας.

Επίσης, ο θεσμός του προσωπικού γιατρού εμπεριέχει και την έννοια του γιατρού που είναι κοντά στον πολίτη, τον γνωρίζει και έχει εκτός από το τυπικό, και το προσωπικό του ιστορικό. Οι ανειδίκευτοι αυτοί γιατροί ωστόσο, θα έχουν υποχρεωτική θητεία 1 έτους και μετά θα φεύγουν για να ξεκινήσουν ειδικότητα και θα τους αντικαθιστά ένας νεότερος συνάδελφός τους.

Που να προλάβουν να δημιουργήσουν σχέση προσωπικού γιατρού- ασθενούς;

Όσο για τα κίνητρα της ευνοϊκής φορολόγησης και των 100.000-150.000 ευρώ ετήσιο εισόδημα για όσους επαναπατριστούν από Βρετανία και Κύπρο προκύπτουν άλλα εύλογα ερωτήματα:

• Γιατί να μην δοθούν τα κίνητρα και σε όσους πήγαν πχ στη Γερμανία και στη Γαλλία ή στο Βέλγιο;
• Γιατί να μην ισχύσει το ίδιο με τους αναισθησιολόγους και τους ακτινολόγους, άλλες δύο ειδικότητες υπό εξαφάνιση στο ΕΣΥ;
• Γιατί δεν δίνουν κίνητρα και σε αυτούς που ετοιμάζονται να φύγουν ώστε να παραμείνουν πρώτα αυτοί στην Ελλάδα;

Οι σφοδρές αντιδράσεις

Ο πρόεδρος της Επαγγελματικής Ένωσης Παθολόγων, Ευάγγελος Τούλης αναφέρει στο iEidiseis  «Το βασικό είναι ότι ξεκινούν πάλι πυροτεχνήματα και κλεφτοπόλεμο. Ενώ έχουμε τόσα θέματα προς συζήτηση και επίλυση για τον προσωπικό γιατρό και γενικά την ΠΦΥ, χωρίς καμία διαβούλευση κάνουν εξαγγελίες ανυπόστατες», αναφέρει ο κ. Τούλης και συνεχίζει εξηγώντας:

• «Καταρχάς δεν είναι δόκιμο ο προσωπικός γιατρός να μην έχει ειδικότητα παθολόγου ή γενικού γιατρού. Δεύτερον, δεν είναι δυνατόν να δίνουν κίνητρα σε νέους γιατρούς για να ξεκινήσουν ειδικότητα Παθολογίας ή Γενικής Ιατρικής χωρίς να έχουν εξασφαλίσει τι θα τους κάνουν μετά. Δεν είναι τυχαίο που δεν επιλέγουν οι νέοι συνάδελφοι την Παθολογία… Στο ΕΣΥ ο μισθός, μαζί με τις αιματηρές για τους παθολόγους εφημερίες είναι στα 1700 ευρώ. Την ίδια ώρα σήμερα επικρατεί χάος για τις δύο αυτές ειδικότητες τόσο στην ΠΦΥ όσο και στο ΕΣΥ! Δεν είναι δυνατόν να δίνουμε κίνητρα χωρίς να έχουμε εξασφαλίσει αξιοπρεπή επαγγελματική καριέρα», καταλήγει ο πρόεδρος της ΕΕΠΕ. Όσο για το έτερο σημαντικό θέμα, της προσέλκυσης Ελλήνων γιατρών που έχουν φύγει στο εξωτερικό με ετήσιες οικονομικές απολαβές της τάξεως των 150.000 ευρώ, ο κ. Τούλης αναρωτήθηκε: «Μήπως πρέπει να φύγουμε και εμείς στο εξωτερικό για να γυρίσουμε μετά με κίνητρα; Γιατί δεν δίνουν τα χρήματα αυτά στους υπάρχοντες γιατρούς που δεν έφυγαν και περνούν δύσκολα στην Ελλάδα ώστε να μην φύγουμε και αυτοί;».

Το ερώτημα αυτό του κ. Τούλη ετέθη στην αναπληρώτρια υπουργό Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη κατά τις σχετικές ανακοινώσεις της και η απάντηση είχε λίγο ως πολύ ως εξής: Αφού ψηφιστεί ο σχετικός νόμος, στην εξειδίκευση με τις Υπουργικές Αποφάσεις που θα ακολουθήσουν, θα προβλεφθούν δικλείδες ώστε να μην μπορεί κάποιος να φύγει πχ για 6 μήνες ή 1 έτος και μετά να επιστρέψει με οικονομικά κίνητρα. Επίσης, τα κίνητρα αυτά (φορολογικά και οικονομικά) θα δοθούν για ένα μικρό χρονικό διάστημα και μετά θα πάψουν να ισχύουν. Θα αφορούν δε μόνο τις δύο ιατρικές ειδικότητες παθολόγων και γενικών γιατρών και μόνο τις δύο χώρες Μεγάλη Βρετανία και Κύπρο!

Ο γενικός ιατρός Ευάγγελος Φραγκούλης σημειώνει μεταξύ άλλων σε ανάρτησή του:

«Η μεταρρύθμιση του Προσωπικού Γιατρού, που έφερε εις πέρας η προηγούμενη ηγεσία του ΥΥ, με σημαντική αύξηση της επένδυσης στην ΠΦΥ και παροχή αυξημένων κινήτρων στους γιατρούς να ενταχθούν στο θεσμό αποτέλεσε ένα μεγάλο άλμα στην προσπάθεια κάλυψης του πληθυσμού με το 55% των δικαιούχων να εγγράφεται σε Προσωπικό Γιατρό. Οι ιδιώτες Γενικοί Οικογενειακοί Ιατροί και Παθολόγοι, που επέλεξαν να συμβληθούν με τον ΕΟΠΥΥ ως Προσωπικοί διπλασιάστηκαν, αλλά παραμένουν η μειοψηφία. 1.250 ιδιώτες γιατροί έχουν αναλάβει το ρόλο του Προσωπικού Γιατρού και περισσότεροι από 2.500 παραμένουν εκτός, κρίνοντας το προσφερόμενο συμβόλαιο ως μη ελκυστικό. Το μεγάλο στοίχημα για την πολιτεία είναι να διαμορφώσει τις κατάλληλες προϋποθέσεις για να προσελκύσει συναδέλφους από αυτή τη μεγάλη δεξαμενή έμπειρων και καλά εκπαιδευμένων γιατρών στο σύστημα. Θεμιτό επίσης είναι να γίνουν προσπάθειες επαναπατρισμού συναδέλφων από το εξωτερικό, καθώς η αιμορραγία νέων γιατρών αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για την Υγεία στη χώρα μας. Στην περίπτωση αυτή θα μπορούσε να δοθεί ένα οικονομικό κίνητρο με τη μορφή “goldenhello”, όπως εφαρμόζεται σε αρκετές χώρες- ένα πάγιο ποσό δεκάδων χιλιάδων ευρώ στην αρχή για την κάλυψη μιας θέσης που παραμένει κενή με την προϋπόθεση ελάχιστης χρονικής παραμονής σε αυτή. Σε καμιά περίπτωση όμως δεν μπορεί να δικαιολογηθεί, ούτε να γίνει ανεκτή η διαφοροποίηση της αποζημίωσής τους σε σχέση με αυτή των υπολοίπων Προσωπικών Γιατρών και για το ίδιο έργο…».

ΕΝΙ-ΕΟΠΥΥ για τα μισθολογικά

Σε χθεσινή ανακοίνωση από την Ένωση αναφέρουν:

«Ένδεκα χρόνια μετά την ίδρυση του ΕΟΠΥΥ, έχουν ξεθωριάσει στο χρόνο οι συμβάσεις των ειδικών ιατρών (πλην προσωπικού Ιατρού), με αποχωρήσεις, συνταξιοδοτήσεις και θανάτους συναδέλφων που έχουν αποδυναμώσει το δίκτυο, γεγονός ιδιαίτερα φανερό σε ακριτικές και απομονωμένες περιοχές. Και ενώ έφτασε η αναβάθμιση της Ελληνικής οικονομίας μέσω της επενδυτικής βαθμίδας, ακόμη εφαρμόζονται μνημονιακοί προϋπολογισμοί στην υγεία και ιδίως στην ΠΦΥ, όπου η μοναδική μισθολογική αναβάθμιση αφορά αποκλειστικά τους προσωπικούς παθολόγους και γενικούς ιατρούς, ενώ οι υπόλοιπες ειδικότητες της ΠΦΥ εξακολουθούν να αμείβονται με το απαξιωτικό 10€ ανά επίσκεψη. Αυτό επιφυλάσσει η πολιτεία για τους έμπειρους ιατρούς της γειτονιάς που ήταν από τους μοναδικούς πυλώνες δημόσιας υγείας κατά την περίοδο των lockdowns. Με την ενεργειακή κρίση και τις πληθωριστικές πιέσεις να έχουν ανεβάσει όλα τα κόστη λειτουργίας των ιατρείων (αυξήσεις βασικών τιμολογίων ενέργειας, ανάγκες για αναβάθμιση εξοπλισμού, ενοίκια, αυξήσεις βασικού μισθού προσωπικού ιατρείων κλπ).

Παγωμένος στο χρόνο είναι και ο οικογενειακός παιδίατρος, ο οποίος δεν έχει τη δυνατότητα να εγγράψει τα άλλα παιδιά της ίδιας οικογένειας ή να κάνει νέες εγγραφές, καθώς το σύστημα δεν του το επιτρέπει. Επισημαίνεται ότι υπάρχουν μεγάλα κενά στην παιδιατρική κάλυψη, σε πολλούς νομούς της χώρας. Εάν επιθυμεί η πολιτεία να ανακόψει το braindrain, με στόχο την ποιοτική αναβάθμιση του πρωτοβάθμιου συστήματος υγείας, θα πρέπει να θεσμοθετήσει:

• την επαναφορά των αμοιβών των επισκέψεων του ιατρικού δυναμικού του ΕΟΠΥΥ στο κρατικό τιμολόγιο(του 2011)των 20€ ανά ασθενή,
• την προκήρυξη των 800 συμβάσεων ειδικών ιατρών με τον ΕΟΠΥΥ που είχαν προαναγγελθεί από τον πρωθυπουργό στο παρελθόν με χαρτογράφηση των αναγκών ανά περιοχή και
• την αναβάθμιση των προϋπολογισμών για την ΠΦΥ με άρση όλων των μνημονιακών περικοπών (clawback) και διαγραφή των ληστρικών καταλογισμών του.

Για να αποφύγουμε τη μαζική φυγή του ιατρικού δυναμικού στο εξωτερικό και να πετύχουμε τον επαναπατρισμό του, το δημόσιο σύστημα υγείας πρέπει να αποδειχθεί καλός και συνεπής εργοδότης, με στόχο να κτίσει ένα σοβαρό πλαίσιο εμπιστοσύνης και αξιοπιστίας, με απώτερα ωφελημένο τον Έλληνα ασφαλισμένο που δικαιούται αξιοπρεπείς υπηρεσίες υγείας σε κάθε επίπεδο».