Μεταναστευτικό: Σύγκρουση Βερολίνου – Ρώμης – Αποτυχία συμφωνίας με δύο σημεία αιχμής

Τα κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης απέτυχαν να συμφωνήσουν στις Βρυξέλλες για τις αλλαγές κανονισμών για το μεταναστευτικό, μετά τη σύγκρουση Γερμανίας και Ιταλίας σχετικά με βασικές προτάσεις για τις εγγυήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα κέντρα κράτησης και τον ρόλο των ΜΚΟ στη διευκόλυνση των αφίξεων μεταναστών. Οι υπουργοί Εσωτερικών δήλωσαν ότι αναμένουν ρύθμιση τις επόμενες ημέρες που να οδηγήσει σε συμφωνία, η οποία θα ίσχυε σε περίπτωση ξαφνικής προσφυγικής κρίσης, όπως αυτή του 2015, όταν περισσότερα από 1 εκατομμύριο άνθρωποι έφτασαν από τη Συρία και όχι μόνο.

Φέτος οι «27» συμφώνησαν στην πρώτη σειρά αλλαγών, που θα επιτρέψουν τη μετεγκατάσταση μεταναστών σε όλη την Ευρώπη και πρόστιμα 20.000 ευρώ για τις χώρες, οι οποίες αρνήθηκαν να λάβουν το μερίδιο που τους αναλογεί.

• Στο Συμβούλιο Εσωτερικών Υποθέσεων η συζήτηση αφορούσε τους κανόνες, που ισχύουν όταν ένας μετανάστης φτάνει για πρώτη φορά στα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε.. Όπως σημείωσαν οι Βρυξέλλες, διεξήχθη εν μέσω αύξησης των αφίξεων στην Ιταλία από την Τυνησία και αλλά και αυξανόμενων αφίξεων στα ελληνικά νησιά της Σάμου και της Λέσβου.

Η συνεδρίαση ξεκίνησε με συγκρατημένη αισιοδοξία, αφού ο Γερμανός καγκελάριος, Όλαφ Σολτς, δήλωσε από το Βερολίνο ότι δεν θα μπλόκαρε μια συμφωνία. Μέσα στην ημέρα όμως αποκαλύφθηκε ότι η Ρώμη δεν θέλει υποστηρίξει ένα αναθεωρημένο κείμενο και το σχέδιο νόμου δεν τέθηκε σε ψηφοφορία.

• Η διαφωνία λέγεται ότι επικεντρώθηκε σε δύο θέματα. Πηγές αναφέρουν ότι η Γερμανία αντιτάχθηκε σε μια νέα ρήτρα, την οποία υποστήριξε η Ιταλία, που θα επέτρεπε την παραβίαση των ελάχιστων προτύπων στα κέντρα κράτησης, σε εξαιρετικές περιπτώσεις.

Σύμφωνα με πληροφορίες, έγινε κατανοητό πως ακροδεξιά κυβέρνηση της γείτονος αντιτάχθηκε επίσης σε πρόβλεψη, την οποία υποστήριξε το Βερολίνο και αφορά στους μετανάστες που βοηθούνται από ΜΚΟ να φτάσουν σε χώρα της Ένωσης.

Ο Ισπανός υπουργός Εσωτερικών, Φερνάντο Γκράντε-Μαρλάσκα, είπε ότι παρά την οπισθοδρόμηση τα κράτη – μέλη ήταν «πολύ κοντά» στην επίτευξη συμφωνίας, ενώ πηγές επιβεβαίωσαν ότι μια συμφωνία είναι πιθανή πριν τη σύνοδο κορυφής των Ευρωπαίων ηγετών στην Ισπανία την επόμενη εβδομάδα. «Υπάρχει μια πολύ μεγάλη πλειοψηφία των κρατών – μελών που συμφωνούν (…) Μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι ότι υπάρχουν ορισμένες λεπτομέρειες που πρέπει να συντονιστούν και ελπίζουμε τις επόμενες ημέρες να μπορέσουμε να ανακοινώσουμε μια γενική προσέγγιση σε σχέση με τη ρύθμιση της κρίσης» είπε.

Στόχος των αλλαγών είναι οι αποσαφηνίσεις σχετικά με τις διαδικασίες ασύλου, τους κανόνες σχετικά με τις διαδικασίες ελέγχου, τις εγγραφές στα σύνορα και τη δημιουργία ενός πακέτου μετεγκατάστασης ή «αλληλεγγύης» για να απαλλάξει τις χώρες υποδοχής, όπως η Ιταλία και η Ελλάδα, από την πλήρη ευθύνη. «Αν δεν ολοκληρώσουμε αυτό το έργο, θα συνεχίσουμε να βλέπουμε θανάτους και δυστυχία στη Μεσόγειο», δήλωσε η Γερμανίδα υπουργός Εσωτερικών, Νάνσι Φέιζερ.

• Η Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων της Ευρώπης, Ίλβα Γιόχανσον, δήλωσε ότι η Ε.Ε. έχει λάβει μέχρι στιγμής φέτος περισσότερες από 250.000 «παράτυπες αφίξεις», μια αύξηση σε αριθμούς που παρατηρείται κυρίως από την Ιταλία και το νησί της Λαμπεντούζα. Ωστόσο, πρόσθεσε ότι η Ε.Ε. είχε ταυτόχρονα 600.000 αιτήσεις ασύλου. «Αυτό δείχνει ότι η πρόκλησή μας είναι πολύ μεγαλύτερη από την πρόληψη των παράτυπων αφίξεων», είπε.

Τέλος, οι υπουργοί Εσωτερικών συμφώνησαν να παρατείνουν την προσωρινή προστασία για τα περίπου 4 εκατομμύρια Ουκρανούς πρόσφυγες, που διαμένουν στην Ευρώπη μέχρι τον Μάρτιο του 2025.

Στο μεταξύ ο Ιταλός υπουργός Εσωτερικών, Ματέο Πιαντεντόζι, είχε στο Παλέρμο διμερή συνάντηση με τον Τυνήσιο ομόλογό του, Καμέλ Φεκίχ, και αντικείμενο το μεταναστευτικό. Ο πρώτος εξέφρασε «ικανοποίηση για την εντατικοποίηση των προσπαθειών της Τυνησίας, ως προς την πρόληψη των αναχωρήσεων και τις επιχειρήσεις της αστυνομίας, οι οποίες τις τελευταίες ώρες οδήγησαν στη σύλληψη 124 διακινητών ανθρώπων».

Η Ιταλία επανέλαβε, δε, ότι είναι της άποψης ότι πρέπει να εγκριθεί ένα ευρωπαϊκό σχέδιο, με στόχο τη στήριξη των εθελοντικών επαναπατρισμών παράτυπων, όπως τους χαρακτήρισε, μεταναστών από την Τυνησία προς τις χώρες προέλευσής τους.

• Η Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων και Μετανάστευσης της Ε.Ε., Ίλβα Γιόχανσον μετά τη συνάντησή της με τον υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου, Δημήτρη Καιρίδη, στο περιθώριο του Συμβουλίου Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων στις Βρυξέλλες επεσήμανε αφενός ότι οι προκλήσεις της Ελλάδας είναι προκλήσεις της Ε.Ε. και διαβεβαίωσε για την πλήρη στήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα και αφετέρου δήλωσε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι έτοιμη να προσφέρει έκτακτη χρηματοδότηση στην Ελλάδα για την αντιμετώπιση του προβλήματος ενώ υπογράμμισε ότι ευρωπαϊκοί οργανισμοί, όπως η EUAA (Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Ασύλου) και η Frontex, είναι έτοιμοι να προσφέρουν στην Ελλάδα επιπλέον εξειδικευμένο προσωπικό και μέσα.