Πρωταθλήτρια στην ακρίβεια η Ελλάδα: Έκρηξη ”ενεργειακής φτώχειας ” – Δυσβάστακτες οι αυξήσεις των βασικών καταναλωτικών αγαθών
Πολύ μεγάλη αύξηση καταγράφεται στις δαπάνες των ελληνικών νοικοκυριών για την κάλυψη των αναγκών τους σε φυσικό αέριο και ρεύμα για το 2022, με τη χώρα μας να βρίσκεται στην τρίτη θέση μετά την Πορτογαλία και τη Νορβηγία. Παράλληλα με τις ” ενεργειακές ” δαπάνες, η αγοραστική ικανότητα των ελληνικών νοικοκυριών, έχει μειωθεί, απελπιστικά, λόγω της εκρηκτικής αύξησης των τιμών ” στα ράφια ” μέσα σε ένα χρόνο.
Πρωταθλήτρια στην ακρίβεια η Ελλάδα
Τα στοιχεία αυτά έρχονται να προστεθούν στην αποκάλυψη ότι η τιμή του ρεύματος (πριν τον υπολογισμό των επιδοτήσεων και των φόρων) το πρώτο εξάμηνο του έτους στη χώρα μας είναι η ακριβότερη στην Ευρώπη και διαμορφώθηκε στο 0,3118 ευρώ ανά κιλοβατώρα. Επίσης, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, μέσω επιστολής της προς το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, παραδέχθηκε ότι από την έναρξη του νέου συστήματος τιμολόγησης, που συνδυάστηκε με την κατάργηση της ρήτρας αναπροσαρμογής, το ηλεκτρικό ρεύμα αυξήθηκε. Επιβεβαιώνεται, δηλαδή, ότι από τον Αύγουστο οι πάροχοι ενέργειας προχώρησαν σε αυξήσεις τις οποίες προσπάθησε να κρύψει η κυβέρνηση με τις επιδοτήσεις στους λογαριασμούς ρεύματος, αφήνοντας ανεξέλεγκτη την αισχροκέρδεια. Την ίδια ώρα, συνεχίζονται οι αρνητικές πρωτιές στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας μας. Συγκεκριμένα, η Ελλάδα είχε την ακριβότερη χονδρεμπορική μέση τιμή ρεύματος στην Ευρώπη τις τελευταίες ημέρες, ενώ άνοδο κατέγραψαν και οι εισαγωγές ρεύματος.
Σε απόγνωση τα νοικοκυριά
Στο πλαίσιο αυτό οι πολίτες καλούνται να μειώσουν την κατανάλωση ρεύματος στις κατοικίες τους. Η επιδότηση ρεύματος θα συνδέεται πλέον με τη μείωση που θα πετυχαίνουν τα νοικοκυριά σε σχέση με την περασμένη χρονιά. Η ανησυχία των νοικοκυριών αποτυπώνεται στο γεγονός πως οι παραγγελίες για πετρέλαιο θέρμανσης αφορούν μικρές ποσότητες, καθώς, όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, οι πολίτες αναζητούν συνδυαστικές λύσεις για το σπίτι τους. Μεγάλο ενδιαφέρον καταγράφεται, επίσης, για παραγγελίες καυσόξυλων. Από την άλλη πλευρά, η προτροπή της κυβέρνησης προς τους πολίτες για χρήση του πετρελαίου θέρμανσης δεν βρίσκει απήχηση για δύο λόγους: επειδή είναι πολύ μεγάλο το κόστος αλλαγής των συστημάτων (από φυσικό αέριο σε πετρέλαιο θέρμανσης) και για τον λόγο ότι οι τιμές αλλάζουν από μέρα σε μέρα. Παράλληλα, ένας πολύ μικρός αριθμός πολιτών ευνοήθηκε από το πρόγραμμα ανακύκλωσης ηλεκτρικών συσκευών, ενώ καθυστερεί και η έναρξη του προγράμματος επιδότησης ηλιακών θερμοσιφώνων. Άρα, εκφράζεται η εκτίμηση πως υπό αυτές συνθήκες θα αυξηθούν ακόμα περισσότερο τα ποσοστά ενεργειακής φτώχειας.
Δυσβάσταχτες έχουν γίνει για τα νοικοκυριά οι αυξήσεις στα βασικά καταναλωτικά αγαθά
Ο κλοιός της ακρίβειας σφίγγει καθημερινά με αποτέλεσμα τα ευάλωτα νοικοκυριά όχι μόνο να δυσκολεύονται να πληρώσουν τους λογαριασμούς τους αλλά και να γεμίσουν το καλάθι του σούπερ μάρκετ.
Αν σκεφτεί κανείς ότι τα είδη διατροφής αποτελούν το 35% των συνολικών μηνιαίων δαπανών των νοικοκυριών, οι ανατιμήσεις στα βασικά προϊόντα γίνονται δυσβάσταχτες.
Οι παρακάτω αυξήσεις αφορούν στο διάστημα Σεπτέμβριος 2021 – Σεπτέμβριος 2022
Καύσιμα – ρεύμα
Φυσικό αέριο + 332,2 %
Πετρ. θέρμανσης + 65,1 %
Ηλεκτρικό + 30,5 %
Βενζίνη – πετρέλαιο: + 17,7 %
Τρόφιμα – νοικοκυριό
Γάλα – Αυγά + 23,3 %
Ψωμί – δημητριακά + 18,4 %
Κρέας + 17,6 %
Ελαιόλαδο + 17,0 %
Καφές – Τσάι + 14,3 %
Είδη άμεσης κατανάλωσης + 13,6%
Λοιπά τρόφιμα + 12,6 %
Λαχανικά + 8,7 %
Ζάχαρη – παγωτά + 6,2 %
Διακοπές – μεταφορές
Αεροπορικά εισιτήρια + 58,7 %
Ταξί + 32,9 %
Ξενοδοχεία + 25,8 %
Ακτοπλοϊκά εισιτήρια + 25,4 %
Μεταχειρισμένα ΙΧ + 15,9 %
Σινεμά – θέατρα + 13,9 %
Καινούρια ΙΧ + 13,7 %
Πακέτα διακοπών + 12,0 %
Αδράνεια της Ευρώπης
Την ίδια ώρα, συνεχίζεται το αδιέξοδο στην Ε.Ε., με τη Γερμανία να αρνείται την επιβολή ενός πλαφόν στο φυσικό αέριο. Ωστόσο, οι υπουργοί Ενέργειας της Ελλάδας, της Ιταλίας, του Βελγίου, της Ολλανδίας και της Πολωνίας ζητούν με νέα επιστολή τους προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή την επιβολή ενός πλαφόν στην αγορά χονδρικής του φυσικού αερίου.
Σχολιάζοντας στην ΑΥΓΗ της Κυριακής τις εξελίξεις στην Ευρώπη και τις επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης στην Ελλάδα, ο Βλάσης Οικονόμου, διευθύνων σύμβουλος του Ινστιτούτου για την Ευρωπαϊκή Πολιτική για την Ενέργεια και το Κλίμα (IEECP), τονίζει πως «οι νέες ενεργειακές πολιτικές σε συνάφεια με τους στόχους του RepowerEU και του πακέτου Fit-for-55 έχουν στη βάση τους και την αντιμετώπιση της ενεργειακής ένδειας. Οι λύσεις, εκτός των βραχυχρόνιων μέτρων που προτείνονται, όπως η στήριξη λογαριασμών, πρέπει να είναι διαρθρωτικές μέσω της ενεργειακής αναβάθμισης κατοικιών και ενεργειακής εξοικονόμησης στα φτωχότερα νοικοκυριά, ώστε να μπορούν να μειώσουν την ενεργειακή τους χρήση χωρίς να στερούνται το βασικό αγαθό της θέρμανσης και του ηλεκτρισμού. Οι επιδοτήσεις, που φτάνουν στο 3,5% του ΑΕΠ στην Ελλάδα, πρέπει να στραφούν προς την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών των νοικοκυριών σε ενεργειακή ένδεια που θα μπορούσαν οι επεμβάσεις να φτάσουν έως και 10% του ΑΕΠ, αλλά το αποτέλεσμα θα ήταν διαρθρωτικό. Επίσης, δεδομένων των νέων κανονισμών που θα ισχύσουν την επόμενη πενταετία, το νέο σύστημα αδειών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στα κτήρια, τις ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης στα κτήρια, όπως επίσης και τη σταδιακή απομάκρυνση των καυστήρων ορυκτών καυσίμων, το κόστος για τα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος θα αυξηθεί έως το 2030 με σταθεροποίηση και μείωση μετά, εφόσον θα έχουν αναβαθμιστεί ενεργειακά. Αυτό απαιτεί μεγάλα κεφάλαια τα οποία πρέπει να δοθούν εμπροσθοβαρώς, όπως από το Ταμείο Ανάκαμψης και το σχεδιαζόμενο Κοινωνικό Κλιματικό Ταμείο. Χρειάζεται, λοιπόν, σοβαρός μακροχρόνιος σχεδιασμός με προγράμματα ενεργειακής εξοικονόμησης και όχι με μέτρα-“αστραπή” αμφιβόλου αποτελεσματικότητας, όπως γίνεται ως ώρας».