Προ των θυρών “δημοσιονομικός πόλεμος” Βορρά- Νότου- Το “τελεσίγραφο” Λίντνερ και ο ασφυκτικός κλοιός σε Ελλάδα, Ιταλία-Σε τι ελπίζει η κυβέρνηση
Η Συντακτική ομάδα του Libre
DW: Από την επίσκεψη του Γερμανού υπ. Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ στην Αθήνα
Tις γερμανικές προτάσεις για μια αναθεώρηση του Ευρωπαϊκού Συμφώνου Σταθερότητας παρουσιάζει μέσω της εφημερίδας Handelsblatt ο Γερμανός υπ. Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ. Το “σήμα” που στέλνει στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ο φιλελεύθερος Λίντνερ είναι ανησυχητικό, διότι οδηγεί αρκετές χώρες, κυρίως του Νότου, σε περιοριστικές πολιτικές που παραπέμπουν στην περίοδο των μνημονίων.
Η περίοδος της ελαστικότητας λόγω πανδημίας λήγει, παρά την τεραστίων διαστάσεων ενεργειακή κρίση και τον πληθωρισμό, ενώ την ίδια ώρα οι ευρωπαϊκές οικονομίες καλούνται να αντιμετωπίζουν ένα μεγάλο βάρος δαπανών με επιδοματικές πολιτικές. Ήδη χθες Γαλλία και Ιταλία ανακοίνωσαν νέα πακέτα στήριξης των πιο ευάλωτων νοικοκυριών (20 και 14 δισ. αντίστοιχα), ενώ στην Ελλάδα η κυβέρνηση προετοιμάζει το δικό της σχέδιο που θα ανακοινωθεί από τον πρωθυπουργό στην ΔΕΘ και, γι αυτόν τον λόγο, ο υπουργός Οικονομικών δήλωσε πως θα κατατεθεί συμπληρωματικός προϋπολογισμός.
Μιλώντας, χθες, στην ΕΡΤ 1, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας εξέφρασε την αισιοδοξία του ότι θα αμβλυνθούν οι απόψεις των “σκληρών” του βορρά και ότι τελικά θα επιτευχθεί μια ευρωπαϊκή λύση. Απαιτούνται, όπως ανέφερε ο κ. Σταϊκούρας, γενναίες ευρωπαϊκές λύσεις για την ακρίβεια (με αιχμή τις τιμές του φυσικού αερίου), δηλώνοντας “πιο αισιόδοξος από ό,τι πριν από λίγους μήνες για κοινή ευρωπαϊκή λύση”. Υπενθυμίζεται ότι ήδη κράτη μέλη του Νότου έχουν ζητήσει όχι μόνο αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο είναι δομημένες οι ενεργειακές αγορές αλλά και μια συνολική αναθεώρηση των δημοσιονομικών στόχων του Συμφώνου αλλά και της φιλοσοφίας του.
Η εξέλιξη σε ευρωπαϊκό επίπεδο προκαλεί μεγάλη ανησυχία στην Αθήνα και λόγω των πολιτικών εξελίξεων: ένας βαρύς και απρόβλεπτος ενεργειακά χειμώνας, η εκτόξευση του πληθωρισμού και η ακρίβεια, και στο βάθος του ορίζοντα οι εθνικές εκλογές.
Οι γερμανικές πιέσεις
Στον αντίποδα με βάση όσα ανέφερε στην οικονομική Γερμανική εφημερίδα ο Γερμανός υπ. Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ, επικεφαλής του FDP, των Γερμανών Φιλελευθέρων, παραδοσιακών εκφραστών του “σκληρού πυρήνα” του Γερμανικού οικονομικού κατεστημένου, πρέπει και πάλι να προταχθεί η δημοσιονομική πειθαρχία. Βέβαια, πάντα πριν την εκκίνηση της διαπραγμάτευσης και με τα ακροατήρια να είναι πολλαπλά, οι θέσεις απηχούν μια πρώτη τοποθέτηση και οχι μαι τελική θεώρηση, ειδικά πλέον τώρα που το οικονομικό αφήγμα της Γερμανίας δοκιμάζεται.
Πάντως με βάση τη Handelsblatt η κατεύθυνση προς την οποία θα κινηθεί η μεταρρύθμιση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις θέσεις της γερμανικής κυβέρνησης με τον Φιλελεύθερο υπ. Οικονομικών να τονίζει ότι “η Γερμανία παραμένει υπέρμαχος της πολιτικής δημοσιονομικής σταθερότητας”.
Δημοσιονομική πειθαρχία και σε ευρωπαϊκό επίπεδο μετά από τα δύσκολα χρόνια της πανδημίας και για την οικονομία, ζητά ο Γερμανός υπ. Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ από τους Φιλελευθέρους μέσω συνέντευξής του στην οικονομική εφημερίδα Handelsblatt. Παρουσιάζει έτσι ένα πρώτο σχεδιάγραμμα των βασικών θέσεων της νυν γερμανικής κυβέρνησης για μια μεταρρύθμιση του Ευρωπαϊκού Συμφώνου Σταθερότητα
Όπως σημειώνει στο πρωτοσέλιδό της η οικονομική εφημερίδα, «τo Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης αποτελεί τη βάση για τη συνοχή του ευρώ. Ωστόσο αυτοί οι κανόνες μετρούν ήδη 25 χρόνια και πρέπει να αναθεωρηθούν. Η κατεύθυνση προς την οποία θα κινηθεί η μεταρρύθμιση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις θέσεις της γερμανικής κυβέρνησης» με τον Φιλελεύθερο υπ. Οικονομικών να τονίζει ότι «η Γερμανία παραμένει υπέρμαχος της πολιτικής δημοσιονομικής σταθερότητας».
Όχι νέα χρέη άνω του 3% του ΑΕΠ ετησίως
«Απαιτείται ένας αξιόπιστος και φιλόδοξος δρόμος για την απομείωση του χρέους» αναφέρει χαρακτηριστικά ο Γερμανός υπουργός σημειώνοντας μάλιστα ότι «επί της αρχής η γερμανική κυβέρνηση είναι σύμφωνη» με τις προτάσεις του.
Σχηματικά λοιπόν σύμφωνα με τον Κρίστιαν Λίντνερ θα πρέπει αρχικά να διατηρηθούν οι ισχύοντες ευρωπαϊκοί κανόνες περί δημόσιου χρέους: Τα κράτη-μέλη λοιπόν δεν θα πρέπει να δημιουργούν νέα χρέη ξεπερνώντας το 3% του ΑΕΠ ετησίως, ενώ το συνολικό ποσοστό δημόσιου χρέους δεν θα πρέπει να ξεπερνά το 60%.
Όπως παρατηρεί η οικονομική εφημερίδα, μετά και την περίοδο της πανδημίας, το δημόσιο χρέος σε πολλές χώρες εκτοξεύθηκε, με την πλειοψηφία των κρατών-μελών έκτοτε να «παραβιάζουν» τους κανόνες για το χρέος (κανόνες του Μάαστριχτ). «Πολλές χώρες είναι τόσο βαριά χρεωμένες που δεν είναι σαφές πώς θα μπορούσαν να μειώσουν τα επίπεδα του χρέους τους κάτω από το όριο του Μάαστριχτ δηλαδή στο 60% του ΑΕΠ. Το ποσοστό χρέους στην Ελλάδα είναι 185%, στην Ιταλία είναι 150%» παρατηρεί η οικονομική εφημερίδα.
Δεσμευτικοί μεσοπρόθεσμοι στόχοι
Ο Κρίστιαν Λίντνερ ζητά επιπλέον μέσω της Handelsblatt οι λεγόμενοι μεσοπρόθεσμοι στόχοι για το ετήσιο διαρθρωτικό έλλειμα να γίνουν υποχρεωτικοί για τα κράτη-μέλη κάτι που δεν ισχύει μέχρι τώρα. Όπως αναφέρει ο Κρ. Λίντνερ: «Μέχρι στιγμής οι σχετικές αποφάσεις βασίζονταν στη διακριτική ευχέρεια της Κομισιόν (…) Η πρότασή μου αποσκοπεί στο να καταστήσει δεσμευτικούς τους μεσοπρόθεσμους δημοσιονομικούς στόχους».
Σύμφωνα με την πρόταση Λίντνερ «τα κράτη-μέλη δεν θα πρέπει να εμφανίζουν στους προϋπολογισμούς τους διαρθρωτικό έλλειμμα άνω του 0,5% ετησίως ή τουλάχιστον να προσεγγίζουν σταδιακά τον στόχο αυτό». Το διαρθρωτικό έλλειμμα αποτελεί με «εργαλείο» για την κατάστρωση ενός βιώσιμου δημοσιονομικού σχεδιασμού. Όπως και για τη Γερμανία όσο και για την Ευρωπαϊκή Ένωση ο Κρίστιαν Λίντνερ υποστηρίζει επίσης την ιδέα σταθερά ισοσκελισμένων προϋπολογισμών μακροπρόθεσμα.
Αναμένονται «σκληρές» διαπραγματεύσεις το φθινόπωρο στην ΕΕ
Επισήμως οι ιδέες Λίντνερ αναμένεται να συζητηθούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο το φθινόπωρο, ενώ η συζήτησή τους δεν αναμένεται εύκολη. Υπάρχουν ήδη διαφορετικά «στρατόπεδα» εντός της ΕΕ ως προς το ζήτημα της μεταρρύθμισης του Συμφώνου Σταθερότητας, με τη Γερμανία να απορρίπτει την ιδέα χαλάρωσης των ευρωπαϊκών κανόνων δημοσιονομικής πειθαρχίας.
Οι διαπραγματεύσεις αναμένονται «σκληρές», σημειώνει η οικονομική εφημερίδα, εφόσον για την όποια πρόταση της Κομισιόν περί μεταρρύθμισης του Συμφώνου απαιτείται συμφωνία και των 27 κρατών-μελών και έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Σύμφωνα με δηλώσεις του Ιταλού Επιτρόπου Οικονομικών Πάολο Τζεντιλόνι θα πρέπει να αναζητηθεί ισορροπία μεταξύ μιας ρεαλιστικής απομείωσης του δημόσιου χρέους αλλά και «των τεράστιων επενδυτικών αναγκών» σε όλες τις χώρες της ΕΕ.
Με πληροφορίες από DW, Handelsblatt
SiteDesign