Μέτρα “ενεργειακού πανικού” σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες ενόψει χειμώνα- Φόβοι για κοινωνική αναταραχή- Στο σκοτάδι τα μνημεία σε Μαδρίτη, Παρίσι, Βερολίνο- “Καταφύγια θέρμανσης” για ευπαθείς ομάδες

Από την μία άκρη της Ευρώπης έως την άλλη, η μία μετά την άλλη οι ευρωπαϊκές χώρες αντιμετωπίζουν με δέος την ενεργειακή κρίση που θεωρείται βέβαιο πως θα προκαλέσει μείζον πρόβλημα επάρκεια και τιμών ενέργειας τον φετινό χειμώνα. Τα σχέδια που εκπονούν και ανακοινώνουν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις είναι όμοια σε μεγάλο βαθμό και ποικίλουν μόνο από τον βαθμό αυστηρότητας που συνδέεται με τον βαθμό επάρκειας καυσίμων- ανάλογα, δηλαδή, από την εξάρτηση τους από το ρωσικό φυσικό αέριο, την δυνατότητα να προσφύγουν ευκολότερα στο υγροποιημένο (LNG), αλλά και τις καιρικές συνθήκες.

Μετά από επιχειρήματα την περασμένη εβδομάδα από τον πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσεθ , η Ισπανία δημοσίευσε νέους κανόνες την Τρίτη που ορίζουν ότι καμία επιχείρηση δεν θα επιτρέπεται να ψύχει το εσωτερικό της κάτω από τους 27 βαθμούς Κελσίου ή να το θερμαίνει πάνω από 19 βαθμούς Κελσίου το χειμώνα. Σε ισχύ μέχρι τον Νοέμβριο του 2023, το διάταγμα ζητά επίσης να σταματήσει ο φωτισμός των μνημείων, απαγορεύει στα καταστήματα να φωτίζουν τα παράθυρά τους μετά τις 10 μ.μ. και απαιτεί από τα καταστήματα να διαθέτουν ηλεκτρική οθόνη που να δείχνει τη θερμοκρασία στο εσωτερικό στους περαστικούς. Η Ισπανία υιοθετεί, δηλαδή, το σχέδιο που ανακοίνωσε και εφαρμόζει ήδη σταδιακά η Γερμανία, πολύ κοντά και στο αντίστοιχο ελληνικό.

Ως απάντηση στους φόβους ότι ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν θα διακόψει την παροχή φυσικού αερίου, η Ευρωπαϊκή Ένωση συμφώνησε να περιορίσει τη χρήση ενέργειας κατά 15%, προκαλώντας μια επαγρύπνηση σε όλη την ήπειρο σχετικά με τους θερμοστάτες και τους διακόπτες. Στο Βερολίνο, για παράδειγμα, ο δήμος έχει δεσμευτεί να μειώσει τη δική του κατανάλωση ενέργειας κατά 10%, και η πόλη έχει ήδη σταματήσει να φωτίζει τα μνημεία της τη νύχτα, βυθίζοντας αξιοθέατα όπως η Πύλη του Βρανδεμβούργου και η Στήλη της Νίκης στο μη συνηθισμένο σκοτάδι. Η Ιταλία και η Ελλάδα έχουν επίσης ανώτατα όρια 27 βαθμών στον κλιματισμό σε δημόσια κτίρια και τον Ιούλιο, το Παρίσι εισήγαγε πρόστιμα (αν και μέτρια 150 ευρώ) για επιχειρήσεις που αφήνουν ανοιχτά παράθυρα και πόρτες ενώ λειτουργούν τον κλιματισμό τους.

Όπως επισημαίνει το Bloomberg , το Παρίσι μπορεί να αντιμετωπίσει υψηλό κίνδυνο διακοπής ρεύματος λόγω κρύου καιρού. Τα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας στη Γαλλία περιλαμβάνουν απαγόρευση θέρμανσης στους εξωτερικούς χώρους των καφέ . Οι δήμοι του Βερολίνου σκέφτονται να μειώσουν τις θερμοκρασίες στα δημόσια γραφεία και τα σχολεία κατά τη διάρκεια του χειμώνα, να μειώσουν τη θερμοκρασία στις δημόσιες πισίνες και να αναδιατάξουν τα ωράρια των δημοσίων υπαλλήλων για να αξιοποιήσουν τις ώρες της ημέρας. Τέτοιες προτάσεις προκάλεσαν την αντίδραση του αναπληρωτή κοινοβουλευτικού αρχηγού των Χριστιανοδημοκρατών, Γενς Σπαν , ο οποίος είπε ότι τα κυβερνητικά μέτρα απείλησαν τους Γερμανούς με μια τριπλή απειλή αυτόν τον χειμώνα: «Ζήστε με το κρύο,κάντε ντους κρύο, κρυώστε».

Η Ισπανία εξαρτάται λιγότερο από τον ρωσικό ενεργειακό εφοδιασμό από πολλά άλλα ευρωπαϊκά κράτη – οι φορείς εκμετάλλευσης δικτύων έχουν δηλώσει ότι η χώρα θα μπορούσε να επιβιώσει από την πλήρη διακοπή των προμηθειών ρωσικού φυσικού αερίου. Και ενώ ο στόχος σε όλη την ΕΕ για μείωση της ενέργειας είναι 15%, η Ισπανία καλείται μόνο να μειώσει κατά 7%. Ωστόσο, τα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας έχουν δεχθεί επίσης κάποια κριτική από συντηρητικούς Ισπανούς νομοθέτες. Η Isabel Diaz Ayuso (γνωστή για την αντίδρασή της στα μέτρα κατά του κοροναϊού), επικεφαλής της πολιτείας της Μαδρίτης, ανέφερε στο Twitter ότι δεν θα ακολουθήσει τους κανόνες για το φωτισμό κτιρίων, επειδή θα προκαλούσε ανασφάλεια, θα αποτρέψουν τον τουρισμό και θα έφερναν «σκοτάδι, φτώχεια, θλίψη» – μια ζωηρή απειλή σε μια νυχτερινή κουλτούρα όπου η10 μ.μ. είναι μια τυπική ώρα δείπνου.

Οι λαϊκές αντιδράσεις εντείνονται. Μετά τον θάνατο του José Antonio González , ενός 60χρονου οδοκαθαριστή που πέθανε από θερμοπληξία τον Ιούλιο μετά την κατάρρευση ενώ εργαζόταν στη Μαδρίτη, τα συνδικάτα της Ισπανίας πίεζαν να αναγνωριστεί νομικά η ζέστη ως επαγγελματικός κίνδυνος .

Περιορισμοί στην Γερμανία

Το προεδρικό μέγαρο της Γερμανίας στο Βερολίνο δεν φωτίζεται πλέον τη νύχτα, η πόλη του Ανόβερου κλείνει το ζεστό νερό στα ντους των πισινών και των γυμναστηρίων της και οι δήμοι σε όλη τη χώρα ετοιμάζουν καταφύγια θέρμανσης για να προστατεύουν τους ανθρώπους από το κρύο. Και αυτή είναι μόνο η αρχή μιας κρίσης που θα επεκταθεί σε ολόκληρη την Ευρώπη, όπως σημειώνει το Bloomberg.

Η κυβέρνηση του καγκελαρίου Όλαφ Σολτς επικρίνεται ότι άργησε να αντιμετωπίσει την ευπάθεια της Γερμανίας, μόλις πρόσφατα έθεσε στόχους για τη μείωση της ζήτησης καθώς οι προσπάθειες για εξασφάλιση εναλλακτικών προμηθειών υπολείπονται. Με τη Μόσχα να συνεχίζει να αυστηροποιεί τις παραδόσεις και τη Γαλλία να αγωνίζεται να εξάγει ηλεκτρική ενέργεια στους γείτονές της, αναμένεται μικρή ανάπαυλα και οι κίνδυνοι ξεπερνούν αυτόν τον χειμώνα.

Ο περιορισμός και η ύφεση διαφαίνονται για τη Γερμανία και οι αρχές έχουν εκφράσει ανησυχία για κοινωνική αναταραχή εάν η έλλειψη ενέργειας ξεφύγει από τον έλεγχο. Η χώρα δεν μπορεί να υπολογίζει καν στη Γαλλία, όπου οι ελαττωματικοί πυρηνικοί αντιδραστήρες επιδεινώνουν το πρόβλημα του φυσικού αερίου. Οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας στις δύο μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρώπης αυξήθηκαν σε ρεκόρ την περασμένη εβδομάδα.