Μετεκλογικές διαπιστώσεις και προκλήσεις στη Γαλλία

Η   επανεκλογή (24/4/2022)  του  Ε.Mακρόν  στην  Γαλλική  Προεδρία  με  58,5% (18 εκατομ. ψήφοι), αποτελεί, όπως  και ο  ίδιος  υποστήριξε  στον  σύντομο  χαιρετισμό  του  μετά την  ανακοίνωση  των  αποτελεσμάτων, μία  επιλογή  των  γάλλων  ψηφοφόρων  κατά  της  υποψηφιότητας της Μ.Λεπέν  και  όχι  μία  επιλογή  υπέρ  της  υποψηφιότητας  του. Έτσι  στην  Γαλλία,  μετά  τα  αποτελέσματα  των  προεδρικών  εκλογών,  βαθίζοντας  προς  τις  βουλευτικές  εκλογές(12/6/2022  και  19/6/2022)  η  διαμόρφωση  των  κομματικών  συνεργασιών  και  των  πολιτικών  συμμαχιών  οδηγεί  το  πολιτικό  σκηνικό  στην  συγκεκριμένη  χώρα  στην  συγκρότηση  ενός  νέου  πολιτικού  και  κοινοβουλευτικού  τρικομματισμού  το  οποίο  θα αποτελείται  από  την  φιλελεύθερη  κεντροδεξιά (Ε. Μακρόν), την  ριζοσπαστική-οικολογική  αριστερά (Ζ. Λ. Μελανσόν )  και  την  άκρα  δεξιά (Μ. Λεπέν).

Των Σάββα  Γ. Ρομπόλη, Βασίλειου  Γ. Μπέτση*

Κινητήρια  δύναμη, μεταξύ  των  άλλων,  της  συγκρότησης  αυτού  του  νέου  πολιτικού  σκηνικού  αποτέλεσε  ο  κοινωνικο-οικονομικός  απολογισμός  της  προεδρικής  πενταετίας(2017-2022)  του  Ε. Μακρόν (μείωση  μισθολογικών  και  κοινωνικών  δαπανών, ανησυχητική  συρρίκνωση  της  αγοραστικής  δύναμης  της  μεγάλης  πλειοψηφίας  του  πληθυσμού, αποδιάρθρωση  των  εργασιακών  σχέσεων  και των  συλλογικών  συμβάσεων  εργασίας, απορρύθμιση  του  συνταξιοδοτικού  συστήματος, κοινωνικές  και  περιφερειακές  ανισότητες, κ.λ.π.)  από  τους  γάλλους  ψηφοφόρους  τόσο  κατά  την  προεκλογική  διάρκεια  των  προεδρικών  εκλογών, όσο  και  κατά  την   τρέχουσα  προεκλογική  περίοδο  των  βουλευτικών  εκλογών.

Στις  συνθήκες  αυτές,   παρουσιάζουν  ιδιαίτερο  ενδιαφέρον  από  άποψη  εισοδηματική,  κοινωνικο-οικονομική,  γεωγραφική, κ.λ.π.,  τα  εκλογικά  αποτελέσματα  των  προεδρικών  εκλογών.

Έτσι,  το  2017  η  εκλογή  του  Ε.Μακρόν  βασιζόταν, μεταξύ  των  άλλων,  σε  μία  εκτεταμένη  γεωγραφική  διασπορά  των  ψηφοφόρων  του  σχεδόν  σε  όλη  την Γαλλία,   ενώ  το  2022  η  γεωγραφική  διασπορά  των  ψηφοφόρων  του  περιορίστηκε, κατά  βάση,  στην  δυτική  Γαλλία.

Αντίθετα, η  γεωγραφική  διασπορά  των  ψηφοφόρων  της  Μ. Λεπέν  το  2017  ήταν επικεντρωμένη  στο  βορειο-ανατολικό  τμήμα  της Γαλλίας, ενώ  το  2022  επεκτάθηκε  γεωγραφικά  σε  όλη  την  χώρα.

Σε  ηλικιακούς  όρους,  η  εκλογή  του  Ε.Μακρόν  το  2022  συγκέντρωσε  πάνω  από  το  60%  των  ψήφων  στην  ομάδα  ηλικιών 18-34  ετών  και +65  ετών, ενώ  η  υποψηφιότητα  της Μ.Λεπέν  συγκέντρωσε  πάνω  από  το  60%  των  ψήφων  στην  ομάδα  ηλικιών  35-54  ετών. Παράλληλα, σε όρους  επαγγελματικής  δραστηριότητας, η εκλογή  του  Ε.Μακρόν  το  2022  συγκέντρωσε  πάνω  από το  60%  των  ψήφων  στα  στελέχη  του  δημόσιου  και ιδιωτικού  τομέα  της  οικονομίας    καθώς και  στους   επιχειρηματίες   των  μεγάλων  και  μεσαίων  επιχειρήσεων. Αντίθετα, η υποψηφιότητα  της Μ.Λεπέν  συγκέντρωσε  πάνω  από  το  60%  των  ψήφων  στους   υπαλλήλους  και  στους   εργάτες.

Τέλος, η  υποψηφιότητα  του Ζ.Λ. Μελανσόν  συγκέντρωσε  στον  πρώτο  γύρο  των  προεδρικών  εκλογών  πάνω  από  το  60%  των  ψήφων  στους  νεώτερους  ψηφοφόρους,  στον Νότο (Μασσαλία),  στους  μετανάστες  και  στα  υποβαθμισμένα  προάστια  του Παρισιού  και  των  άλλων  μεγάλων  αστικών  κέντρων.

• Με  άλλα  λόγια,  οι  συνέπειες  στους  εργαζόμενους  και  τις   μικρές  επιχειρήσεις  του αστικού  και  αγροτικού  τομέα  της  γαλλικής  οικονομίας  από  την  παγκοσμιοποίηση  του  μεγάλου  και  την  μη  παγκοσμιοποίηση  του  μικρού  γαλλικού  κεφαλαίου  προκάλεσαν  ανασφάλεια,  δυσαρέσκεια, οργή, απογοήτευση  σε  ευρύτερες  κοινωνικές  ομάδες  του  πληθυσμού  ανάλογα  με την  θέση  που  έχουν  στην αγορά  εργασίας  καθώς  και  στην  πρωτογενή   και  δευτερογενή  αναδιανομή  του  εισοδήματος, ενισχύοντας, κατά βάση, σύμφωνα με  τα  αποτελέσματα  του  πρώτου  γύρου  των  προεδρικών  εκλογών  την άκρα  δεξιά  και  την  ριζοσπαστική  αριστερά.

Έτσι, σε  συνθήκες  στασιμοπληθωρισμού (μηδενική  αύξηση  του ΑΕΠ  κατά το  Α’ τρίμηνο του  2022 και  επίπεδο  πληθωρισμού  5,2%   τον  Απρίλιο του  2022(INSEE) και κατώτατο   μισθό από 1/5/22   1.645,58 ευρώ (μεικτά)- 1.302,64 ευρώ (καθαρά),  Ελλάδα 10,2% πληθωρισμό  τον Απρίλιο του 2022 (ΕΛΣΤΑΤ) και κατώτατο μισθό από 1/5/2022   713  ευρώ(μεικτά)-663  ευρώ(καθαρά), συρρίκνωση  της  αγοραστικής  δύναμης, μείωση (38%) της  ζήτησης, κρίση  εμπιστοσύνης  του  εκλογικού  σώματος(28,5% αποχή-13,5  εκατομ. άτομα), φτωχοποίησης, ανισότητες, αποδυνάμωσης  του  δημόσιου  συστήματος  υγείας,κ.λ.π.,  οι  τρείς, κατά βάση,  πολιτικοί  σχηματισμοί  προσέρχονται  να  αναμετρηθούν τον  Ιούνιο  του  2022  στους  δύο  γύρους των   βουλευτικών   εκλογών.   

Ο  κεντρικός  στόχος  του  προέδρου  Ε.Μακρόν  εστιάζεται  στην  κατάκτηση  της  πλειοψηφίας  των  βουλευτών  της  γαλλικής  Εθνοσυνέλευσης  και  του Ζ.Λ.Μελανσόν  εστιάζεται  στην  «συγκατοίκηση», διαμέσου  της   κατάκτησης  της  πλειοψηφίας  των  βουλευτών  της  γαλλικής  Εθνοσυνέλευσης.

Όμως, η  βαθύτερη  κατανόηση των  πολιτικών και  κοινωνικο-οικονομικών  προβλημάτων  και  ανησυχιών  που  εκφράζουν  με  την  κοινωνική  και  εκλογική  τους  συμπεριφορά  οι  γάλλοι  ψηφοφόροι, δεν  μπορεί  αντικειμενικά να  εξαντλείται  στην  βελτίωση  της  αγοραστικής  δύναμης,  της  υπερθέρμανσης  του  πλανήτη  και  της  διαχείρισης  της  καθημερινότητας  με  όρους  τεχνικούς, διαδικαστικούς  και  ορθότητας (ουσιαστικά λιτότητας).

Κι’ αυτό  γιατί, όπως  προκύπτει  εκ  του  αποτελέσματος,  όχι  μόνο   αδυνατούν   να  επιλύσουν   ουσιαστικά  τα  σύγχρονα  προβλήματα  της  γαλλικής  οικονομίας  και  κοινωνίας  αλλά  τα  επιδεινώνουν, κατά βάση, με την  αύξηση  των  ανισοτήτων  και  την  καθίζηση  του  βιοτικού  επιπέδου  σημαντικού  τμήματος του  πληθυσμού.   

Αντίθετα, όπως  αποδεικνύεται  τόσο  από  τις  διαρκείς  κινητοποιήσεις  των «Κίτρινων  Γιλέκων»  και  των  συνδικάτων  για  το  συνταξιοδοτικό, όσο  και  από  τα  αποτελέσματα  των  προεδρικών  εκλογών,  απαιτείται  μία  σοβαρή  αλλαγή  στην  κατανόηση  και  στην  στρατηγική  επίλυσης  και  προτεραιοτήτων  των  σύγχρονων  προβλημάτων,  εμπιστοσύνης  και  ανάκαμψης  του  ηθικού   της  γαλλικής  κοινωνίας.

• Στην  κατεύθυνση  αυτή  οι  γάλλοι  ψηφοφόροι  αναδεικνύουν,  επιπλέον  των  προαναφερομένων  προκλήσεων, την  ανάπτυξη  διευρυμένων  κοινωνικών  πολιτικών, αναδιανομής  του  εισοδήματος  και  επέκτασης  των  δημόσιων  πολιτικών  στα  δημόσια  αγαθά  και  τις  υπηρεσίες, προκειμένου  να  συρρικνωθούν  ουσιαστικά  οι  ανισότητες  και  να  βελτιωθεί  το  βιοτικό  επίπεδο  του  πληθυσμού.

Παράλληλα,    αναδεικνύουν,  όπως  και  με την  άρνηση(2005) ψήφισης του Ευρωσυντάγματος, την αναγκαιότητα  αναβάθμισης  της  γεωπολιτικής  και  γεωοικονομικής  θέσης  της  χώρας  τους  σε  διεθνές  και  ευρωπαϊκό  επίπεδο, τόσο με  την  αναθεώρηση   των  ευρωπαϊκών  συνθηκών,  όσο  και  με την  θεσμοποιημένη  προώθηση   της  ευρωπαϊκής  αυτονομίας.

*Ομ.Καθηγητή  Παντείου Πανεπιστημίου, Δρ. Παντείου  Πανεπιστημίου