Ανάλυση: Τι συμβαίνει στην Τουρκία με το “κίνημα” των ναυάρχων

Οι συλλήψεις των απόστρατων ναυάρχων ή οι κλητεύσεις για κατάθεση έχουν αρχίσει από το πρωί, συμπεριλαμβανομένου του εμπνευστή του δόγματος της Γαλάζιας Πατρίδας, Τζεμ Γκιουρντενίζ. Όμως τι μπορεί να σημαίνει αυτό; Όπως εξηγούν αναλυτές η κοινή δήλωση των 103 απόστρατων, σηματοδοτεί ρήγμα στη συμμαχία υπό τον Ερντογάν.

«Αυτό που βλέπουμε τώρα είναι χαρακτηριστική μεσανατολική πολιτική», δεδομένης της μακροχρόνιας σύγκρουσης μεταξύ κοσμικών κεμαλιστών και συντηρητικών ισλαμιστών, λέει στον ιστότοπο Ahvalnews o Δρ. Γκιοκάν Μπατζίκ, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο πανεπιστήμιο Παλάτσκι της Τσεχίας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ραγδαίες εξελίξεις στην Τουρκία: Συλλαμβάνονται οι Ναύαρχοι, μεταξύ τους ο εμπνευστής της “Γαλάζιας Πατρίδας”

Ωστόσο, οι τελευταίες εξελίξεις πιθανόν να αποτελούν ένδειξη σχίσματος στη συμμαχία υπό τον Ερντογάν μεταξύ ισλαμιστών, υπερεθνικιστών και στοιχείων κεμαλιστών, όπως αυτή μορφοποιήθηκε μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος, τον Ιούλιο του 2016, αναφέρει.

Χαρακτηρίζοντάς τη «συμμαχία συμφερόντων», ο Τούρκος αναλυτής εστιάζει στη συνεργασία της συμμαχίας υπό τον Ερντογάν με τους λεγόμενους Ευρασιανιστές στις τάξεις του στρατού, οι οποίοι τάσσονται υπέρ της αποσύνδεσης από την Ευρώπη και τη Δύση και της ενδυνάμωσης των δεσμών με τη Ρωσία και στην Κίνα.

Ο συνδετικός κρίκος μεταξύ τους, παρατηρεί ο Δρ. Μπατζίκ, ήταν η κοινή έχθρα τους απέναντι στον Φετουλάχ Γκιουλέν και στους υποστηρικτές του, που η Άγκυρα κατηγορεί για την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016.

• Δεδομένης της αποδυνάμωσης των γκουλενιστών, εκτιμά ο Δρ. Μπατζίκ, ορισμένα στοιχεία στις τάξεις των Κεμαλιστών-Ευρασιανιστών δείχνουν, μέσω της επιστολής, δυσαρέσκεια για την υφιστάμενη κατανομή της εξουσίας και πιθανόν προς μία αλλαγή στη σύνθεσή της.

Όχι τυχαία, στην κοινή επιστολή τους, οι 103 καταγγέλλουν τις προσπάθειες ισλαμοποίησης του στρατού και «να εμφανιστούν οι Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις και το Πολεμικό Ναυτικό ότι απομακρύνονται από τις αξίες και την σύγχρονη πορεία που χάραξε ο Ατατούρκ».

• «Το τουρκικό κράτος βρίσκεται σε διαδικασία επαναπροσδιορισμού της ιδεολογίας του», λέει στην Ahval ο Τούρκος αναλυτής. Οι εκκαθαρίσεις στο στράτευμα πριν και μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα αποτελούν ένα σαφές παράδειγμα.

Εκτιμάται ότι τις απόψεις των 103 συμμερίζονται και άλλοι στις τάξεις των Ενόπλων Δυνάμεων της Τουρκίας. Προς το παρόν, ωστόσο, παραμένει άγνωστο το εύρος της στήριξης ή εάν αυτή θα εκφραστεί εμπράκτως.

Υπό το βάρος των εξελίξεων, εν τω μεταξύ, ο Γκιοκάν Μπατζίκ επισημαίνει τον κίνδυνο η δημοσιοποίηση της επιστολής των απόστρατων ναυάρχων να εξελιχθεί σε «πολιτική αυτοκτονία». Το καθεστώς Ερντογάν ήδη φαίνεται να εκμεταλλεύεται την περίσταση, προχωρώντας σε νέο κύμα συλλήψεων, με ισχυρισμούς περί απειλής πραξικοπήματος.

• Τώρα που οι γκιουλενιστές έχουν περιοριστεί, φαίνεται ότι ο Ερντογάν βρίσκει ευκαιρία για την επόμενη φάση του ξεκαθαρίσματος, βάζοντας αυτή τη φορά στο «στόχαστρο» τους Ευρασιανιστές, εκτιμά ο Τούρκος αναλυτής. «Την ημέρα που ο Ερντογάν δεν τους χρειάζεται πια, θα εκκαθαριστούν», υπογραμμίζει.

Ακριβώς την αντίθετη εκτίμηση είχε, πάντως, εκφράσει πριν από σχεδόν τρεις μήνες ο πρώην στενός συνεργάτης του Ερντογάν, πρώην πρωθυπουργός και σήμερα αρχηγός του Κόμματος του Μέλλοντος, Αχμέτ Νταβούτογλου.