Μα τι φανταστική επιτυχία είναι αυτή η ύφεση, Τζορτζ;

Είναι από εκείνες τις στιγμές που σε ζώνουν τα φίδια. Στιγμές που όλο πληθαίνουν τελευταία και που συνθέτουν ένα εφιαλτικό περιβάλλον «ενημέρωσης». Μία δυστοπία που κάποτε υπήρχε μόνο σε βιβλία και ταινίες επιστημονικής φαντασίας. Ζούμε την απόλυτη διαστρέβλωση της πραγματικότητας όχι συγκαλυμμένα αλλά μπροστά στα μούτρα μας.

Του Αντρέα Παναγόπουλου

Το πιο πρόσφατο παράδειγμα τα όσα διαβάζουμε και ακούμε για τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ με την ύφεση του Α’ τριμήνου του 2020. Οι αριθμοί είναι ξεκάθαροι και δεν έχουν χρώμα:

• Ανάπτυξη 2,8% το δεύτερο τρίμηνο του 2019
• Ανάπτυξη 1% το τέταρτο τρίμηνο του 2019
• Υφεση 0,9% το πρώτο τρίμηνο του 2020
• Διάρκεια τριμήνου 90 ημέρες
• Lockdown λόγω πανδημίας 15 ημέρες (1/6 του τριμήνου)

Δεν επιδέχονται διαφορετικών αναγνώσεων. Από την ανάπτυξη της αρχής του 2019, περάσαμε στη μείωση της ανάπτυξης στο τέλος της χρονιάς και στην ύφεση στην αρχή του 2020, ΠΡΙΝ ξεκινήσει η πανδημία.

Τώρα πως κάποιοι αυτό το είδαν «θετικό» και πως κάποιοι άλλοι πανηγυρίζουν για την «φανταστική επιτυχία»  λέγοντας μάλιστα ότι απέδωσαν ήδη πριν… την πανδημία τα μέτρα που πήραν τον Απρίλιο, μπορεί να το εξηγήσει μόνο το παρακάτω εξαιρετικό κείμενο:

«Πώς πάει το Λεξικό;» είπε ο Γουίνστον, υψώνοντας τη φωνή του για ν’ ακουστεί.

«Αργεί», είπε ο Σάιμ. «Βρίσκομαι στα επίθετα. Είναι συναρπαστικό».

Έλαμψε αμέσως μόλις έγινε λόγος για τη Νέα Ομιλία.  Έσπρωξε από μπροστά του τη γαβάθα, πήρε το ψωμί στο ένα ντελικάτο χέρι και το τυρί στο άλλο, κι έσκυψε πάνω στο τραπέζι για να μπορεί να μιλάει χωρίς να φωνάζει.

«Η Ενδεκάτη Έκδοση είναι η οριστική» είπε. «Δίνουμε στη γλώσσα την τελική της μορφή, τη μορφή που θα έχει όταν κανείς δε θα μιλάει άλλη γλώσσα. Όταν τελειώσουμε, άνθρωποι σαν κι σένα θα πρέπει να την μάθουν απ΄αρχής. Πιστεύεις, θα έλεγα, ότι η κύρια δουλειά μας είναι να εφεύρουμε νέες λέξεις. Αλλά δε συμβαίνει καθόλου κάτι τέτοιο. Καταστρέφουμε λέξεις – δεκάδες, εκατοντάδες λέξεις κάθε μέρα. Πετσοκόβουμε τη γλώσσα ως το κόκκαλο. Η Ενδεκάτη Έκδοση δεν θα περιέχει ούτε μια λέξη που να μπορεί να θεωρηθεί απαρχαιωμένη πριν από το 2050».  

«Στο τέλος όλη η θεωρία του καλού και του κακού θα καλύπτεται από έξι λέξεις μόνο».  

Δάγκωσε πεινασμένα το ψωμί του, κατάπιε δύο μπουκιές και συνέχισε να μιλάει σχολαστικότητα. Το αδύνατο σκούρο πρόσωπό του είχε ζωντανέψει, τα μάτια του είχαν χάσει την ειρωνική τους έκφραση και είχαν γίνει ονειροπόλα.

«Ωραίο πράγμα η καταστροφή των λέξεων. Βεβαίως, το μεγάλο κόψιμο γίνεται στα ρήματα και τα επίθετα, αλλά υπάρχουν επίσης και εκατοντάδες ουσιαστικά που μπορούμε να ξεφορτωθούμε. Δεν είναι μόνο τα συνώνυμα∙ υπάρχουν επίσης και τα αντίθετα. Στο κάτω – κάτω , ποιος ο λόγος ύπαρξης μια λέξης που απλώς είναι αντίθετη μιας άλλης; Μια λέξη εμπεριέχει από μόνη της το αντίθετό της. Πάρε, ας πούμε, τη λέξη “καλός”. Τι χρειάζεται η λέξη “κακός”; “Μηκαλός” είναι το ίδιο και καλύτερο γιατί είναι ακριβώς το αντίθετο του “καλός”, ενώ η άλλη λέξη δεν είναι. Αν πάλι θέλεις μια λέξη πιο δυνατή από το “καλός”, τι νόημα έχει να υπάρχει ολόκληρη σειρά από αόριστες και άχρηστες λέξεις όπως “θαυμάσιος”, “υπέροχος” και όλα τα υπόλοιπα; Φυσικά, αυτούς τους τύπους τους χρησιμοποιούμε ήδη, αλλά στην τελική έκδοση της Νέας Ομιλίας δεν θα υπάρχει τίποτα άλλο. Στο τέλος όλη η θεωρία του καλού και του κακού θα καλύπτεται από έξι λέξεις μόνο, στην πραγματικότητα από μία και μόνη. Δε βλέπεις τι ομορφιά υπάρχει σ΄ αυτά, Γουίνστον;»

«Φυσικά», πρόσθεσε αμέσως μετά, «η αρχική ιδέα ήταν του Μεγάλου Αδελφού».

(Απόσπασμα από το βιβλίο του Τζόρτζ Όργουελ, 1984, εκδ. Κάκτος)