Οι New York Times ξεσκεπάζουν τον Ερντογάν για τους κρυφούς θανάτους του κοροναϊού

Την ώρα που ο κοροναϊός σαρώνει κάθε γωνιά του πλανήτη υπήρχε μία χώρα η οποία δεν ανακοίνωνε το πρώτο της κρούσμα. Μέχρι την 17η Μαρτίου όπου οι αρχές της Τουρκίας ανακοίνωσαν τον πρώτο, επίσημο, ασθενή της. Πολλά τα ερωτηματικά γύρω από την καθυστερημένη εμφάνιση του ιού σε μία χώρα με πολλά εκατομμύρια κατοίκων που βρίσκεται και σε σταυροδρόμι μεταξύ νοτιανατολικής Ασίας, Συρίας, Ρωσίας και Ευρώπης.

Για εβδομάδες, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν παρουσίαζε την απόδοση της Τουρκίας στον χειρισμό της έξαρσης του κορονοϊού ως μία από τις πιο επιτυχημένες στον κόσμο, διατηρώντας ο ίδιος αυστηρό έλεγχο στις πληροφορίες που διοχετεύονται στον Τύπο σχετικά με το ξέσπασμα της πανδημίας.

Σύμφωνα με εκτενές άρθρο των New York Times ο Ερντογάν έδωσε σαφείς οδηγίες σε κρατικό μηχανισμό και ελεγχόμενα ΜΜΕ ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν θα γίνουν γνωστές αναφορές από νοσοκομεία, νεκροτομεία, νεκροταφεία για τους νεκρούς και τις αιτίες των θανάτων. Είναι γνωστές άλλωστε οι ιστορίες εκφοβισμού των γιατρών που στα μέσα Μαΐου μίλησαν ανοικτά για την κατάσταση στη γείτονα. 410 άτομα συνελήφθησαν τον Μάρτιο για «προκλητικές και καταχρηστικές» αναρτήσεις.

Μετά από ενδελεχή έρευνα ωστόσο οι NYT αποκαλύπτουν ότι η Τουρκία (όπως και άλλες χώρες της Ευρώπης και της Ασίας) είναι αντιμέτωπες με έναν αριθμό θανάτων δυσανάλογα μεγάλο σε σχέση με τα επίσημα στοιχεία. Η Κωνσταντινούπολη κατέγραψε περίπου 2.100 περισσότερους θανάτους απ’ ό,τι αναμενόταν από τις 9 Μαρτίου έως τις 12 Απριλίου, με βάση τους εβδομαδιαίους μέσους όρους των δύο τελευταίων ετών, πολύ περισσότερους δηλαδή, από αυτούς που ανέφεραν αξιωματούχοι για ολόκληρη την Τουρκία κατά την διάρκεια αυτής της περιόδου.

Αν και όπως είναι εύκολα κατανοητό όλοι αυτοί οι θάνατοι δεν μπορεί να σχετίζονται άμεσα με τον κορονοϊό, οι αριθμοί δείχνουν ένα εντυπωσιακό άλμα στους θανάτους, που συνέπεσε με την έναρξη της πανδημίας, έναν προκαταρκτικό δείκτη που χρησιμοποιείται από τους ερευνητές για την ανίχνευση της εξάπλωσης του ιού και την αξιολόγησή του σε πραγματικό χρόνο.

Ακόμα και από την επίσημη καταμέτρηση, τα επιβεβαιωμένα κρούσματα στην Τουρκία αυξήθηκαν σε περισσότερα από 90.000 μέχρι την Δευτέρα, ανεβάζοντας την Τουρκία πάνω από την Κίνα, με αποτέλεσμα να γίνει η 7η χώρα που έχει πληγεί περισσότερο στον κόσμο. Οι θάνατοι, την ίδια στιγμή, έφτασαν τους 2.140. Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι ενήργησε γρήγορα, αλλά τα στοιχεία των Times δείχνουν ότι η ζημιά είχε γίνει πολύ νωρίτερα.

Τα ευρήματα των New York Times υποστηρίζονται από τον Ονούρ Αλτιντάγκ, επίκουρο καθηγητή Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Μπέντλεϊ, που δημοσίευσε δεδομένα από 10 πόλεις της Τουρκίας, συγκρίνοντάς τα με στατιστικά στοιχεία των προηγούμενων τεσσάρων ετών.

Ο καθηγητής βρήκε έναν παρόμοιο αριθμό υπερβολικών θανάτων στην Κωνσταντινούπολη από τις 11 Μαρτίου έως τις 12 Απριλίου. Ο συνολικός αριθμός επιβεβαιωμένων θανάτων κορονοϊού σε ολόκληρη την Τουρκία στις 12 Απριλίου ήταν 1.006, λιγότεροι από τους μισούς στην Κωνσταντινούπολη, όπως είπε.

Ο Ερντογάν με αλλεπάλληλα διαγγέλματα προσπάθησε να καθησυχάσει τους πολίτες αλλά κάτι τέτοιο δεν θα μπορούσε να είναι εφικτό όταν τα νούμερα (που δίνονταν στη δημοσιότητα) είχαν αλματώδη αύξηση.

Προσπάθησε επανειλημμένα να καθησυχάσει τον πληθυσμό, περιγράφοντας πως τρώει μια κουταλιά μελάσα από μούρα κάθε πρωί, για να ενισχύσει το αίμα του. Και σε μια προσπάθεια να διατηρήσει τουλάχιστον ένα μέρος της οικονομίας της χώρας σε λειτουργία, απέφυγε να διατάξει ένα lockdown σε ολόκληρη τη χώρα.

Ο Ερντογάν εισήγαγε σταδιακά μέτρα για την ενθάρρυνση της κοινωνικής αποστασιοποίησης, τον περιορισμό των εγχώριων ταξιδιών και διέταξε την απαγόρευση. Ωστόσο, οι λοιμώξεις έχουν εξαπλωθεί, κυρίως στην Κωνσταντινούπολη και την Σμύρνη, μεγάλες πόλεις με διεθνείς επιχειρηματικές και τουριστικές συνδέσεις καθώς και σε κεντρικές πόλεις, όπου 6.000 προσκυνητές που επέστρεψαν από την Σαουδική Αραβία, δεν ακολουθούσαν τους κανόνες απομόνωσης.

Σύμφωνα με τους New York Times οι θάνατοι στην Κωνσταντινούπολη κατά την περίοδο των 5 εβδομάδων μεταξύ 9 Μαρτίου και 12 Απριλίου ήταν περίπου 30% υψηλότεροι από τους ιστορικούς μέσους όρους,

Τις δύο πρώτες εβδομάδες του Απριλίου, τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία, οι θάνατοι στην Κωνσταντινούπολη ήταν περίπου 50% υψηλότεροι από τον μέσο όρο. Αυξήσεις αυτού του μεγέθους είναι ανησυχητικές και φαίνεται σαφώς να σχετίζονται με το ξέσπασμα, δήλωσε η Στεφάν Χελένινγκερ, δημογράφος στο πανεπιστήμιο Johns Hopkins. Οποιαδήποτε στατιστικά στοιχεία θανάτων εν μέσω πανδημίας, είναι δύσκολο να εντοπιστούν και πρέπει να θεωρηθούν προκαταρκτικά. Πολλές ευρωπαϊκές χώρες προσπαθούν να βελτιώσουν τις στατιστικές θανάτου τους, τις οποίες αναγνωρίζουν τώρα ότι είναι ελλιπείς.

ο Δρ. Σινάν Αντιγιαμάν, επικεφαλής του τουρκικού ιατρικού σωματείου, σε τηλεφωνική συνέντευξη με τους New York Times ανέφερε ότι: «Τον Φεβρουάριο δεν έκαναν τίποτα, αν και ήταν γνωστό πως η ασθένεια ήταν εκεί. Ο εξοπλισμός προσωπικής προστασίας λείπει σε ορισμένα νοσοκομεία, και τα τεστ αυξήθηκαν σε επαρκές επίπεδο τον Απρίλιο». Ενώ πρόσθεσε ότι «τα δεδομένα που έχουμε δεν αρκούν για να πούμε εάν ελέγχουν την πανδημία».

Ο Δρ. Αντιγιαμάν είπε ότι το επιστημονικό συμβούλιο, μια ομάδα εμπειρογνωμόνων που συγκροτήθηκε από την κυβέρνηση για να συμβουλεύει την διαχείριση της πανδημίας, δεν δημοσιοποιεί τις αποφάσεις του, και η κυβέρνηση δεν κοινοποιεί δεδομένα. Ο υπουργός Υγείας ανακοίνωσε ότι 601 άτομα του προσωπικού υγείας είχαν μολυνθεί μέχρι την 1η Απριλίου. Ωστόσο, ο Τούρκος επιστήμονας αποκάλυψε ότι σχεδόν 1.500 έχουν μολυνθεί, συμπεριλαμβανομένων 1.000 στην Κωνσταντινούπολη. Δεκαεπτά έχουν πεθάνει από τον ιό στην Κωνσταντινούπολη, σύμφωνα με αναφορές που δημοσιεύτηκαν από πολλά συνδικάτα.