Γιατί ο Τραμπ επέβαλε δασμούς στα ακατοίκητα νησιά Heard και McDonald στα οποία κατοικούν μόνο πιγκουίνοι; Η απάντηση είναι απλή

Η αναστάτωση από τους σαρωτικούς δασμούς Τραμπ συνεχίζεται και προφανώς θα συνεχιστεί έως ότου οι παγκόσμιες αγορές ισορροπήσουν -αν συμβεί αυτό- στα νέα εμπορικά δεδομένα του προστατευτισμού. Προφανώς ως μεγάλος αντίπαλος αναδεικνύεται η Κίνα προς την οποία στρέφεται ουσιαστικά το οικονομικό μένος των ΗΠΑ. Για τις υπόλοιπες χώρες λίγο πολύ τα μέτρα είχαν γίνει γνωστά και προφανώς αναμένονται και αντίποινα.

Από χθες, λοιπόν που ανακοινώθηκαν οι μακροσκελείς λίστες τα διεθνή “ψαχτήρια” και δη το BBC ανακάλυψαν και μερικές περιπτώσεις επιβολής δασμών που προκάλεσαν σε πρώτη φάση τουλάχιστον εντύπωση ίσως και… κρυφά γελάκια.

Για παράδειγμα τα νησιά Heard και MacDonald κοντά στην Αυστραλία, με κατοίκους μερικές εκατοντάδες ίσως και χιλιάδες πιγκουίνους, περιλαμβάνονται στους δασμούς. Γιατί όμως συνέβη αυτό και είναι όντως ανόητη μια τέτοια κίνηση;

Και αν αυτό δεν γινόταν;

Η απάντηση είναι απλή…

Θεωρητικά λοιπόν αν τα νησιά Heard και McDonald δεν είχαν συμπεριληφθεί στη λίστα των περιοχών με δασμούς, η Αυστραλία θα μπορούσε να τα χρησιμοποιήσει ως “φορολογικό καταφύγιο” ή εικονική εμπορική έδρα για να παρακάμψει τους δασμούς των ΗΠΑ.

Ας δούμε πώς θα μπορούσε να γίνει αυτό:

Μηχανισμός “παράκαμψης” δασμών μέσω μικρών νησιών

1. Ίδρυση εταιρειών-βιτρίνα στα νησιά Heard & McDonald
   • Εφόσον τα νησιά αυτά δεν υπόκεινταν σε δασμούς, αυστραλιανές εταιρείες θα μπορούσαν να δηλώσουν τις εξαγωγές τους ως προερχόμενες από αυτά, ακόμα κι αν τα προϊόντα δεν παρήγονταν πραγματικά εκεί.
   • Έτσι, τα προϊόντα που θα έφταναν στις ΗΠΑ θα έφεραν “ετικέτα προέλευσης” από τα νησιά Heard & McDonald, αποφεύγοντας τους δασμούς.
2. Ελάχιστη φυσική παρουσία – “Χαρτινές” επιχειρήσεις
   • Σε τέτοιες περιπτώσεις, το μόνο που θα χρειαζόταν είναι μερικά γραφεία-βιτρίνα ή μια ελάχιστη υποδομή για να δικαιολογηθεί ότι οι εταιρείες “δρούσαν” από εκεί.
   • Στην πραγματικότητα, οι περισσότερες λειτουργίες θα γίνονταν στην ηπειρωτική Αυστραλία, αλλά νομικά η εξαγωγή θα φαινόταν ότι γίνεται από τα νησιά.
3. Εκμετάλλευση “παραθύρων” στη διεθνή εμπορική νομοθεσία
   • Αν τα Heard & McDonald είχαν εξαιρεθεί από τους δασμούς, η Αυστραλία θα μπορούσε να τα χρησιμοποιήσει ως ελεύθερη ζώνη εμπορίου.
   • Αντίστοιχα παραδείγματα υπάρχουν με φορολογικούς παραδείσους όπως τα νησιά Κέιμαν ή οι Βερμούδες, όπου πολυεθνικές δηλώνουν έδρα χωρίς να έχουν ουσιαστική παρουσία εκεί.

Γιατί οι ΗΠΑ επέβαλαν δασμούς στα νησιά Heard & McDonald;

1. Πρόληψη τέτοιων “παρακάμψεων”
   • Η κυβέρνηση Τραμπ επέβαλε δασμούς σε όλες τις υπερπόντιες περιοχές χωρών-συμμάχων, ώστε να μην υπάρχουν “τρύπες” στην εμπορική πολιτική.
   • Αν εξαιρούνταν κάποια εδάφη, θα μπορούσαν να γίνουν κέντρα φοροαποφυγής.
2. Αυτόματη εφαρμογή των δασμών σε όλα τα εδάφη μιας χώρας
   • Ίσως οι ΗΠΑ να μην είχαν καν σκεφτεί τα συγκεκριμένα νησιά, αλλά να τα συμπεριέλαβαν μαζικά ως αυστραλιανό έδαφος, για να αποφύγουν διοικητικές εξαιρέσεις.

Είναι πολύ πιθανό λοιπόν η ένταξη των Heard & McDonald στη λίστα των δασμών να έγινε για να αποτραπεί το ενδεχόμενο φορολογικής “παράκαμψης” από την Αυστραλία. Ακόμα κι αν δεν είχαν κάποια πραγματική εξαγωγική δραστηριότητα, η ύπαρξή τους ως αυτόνομες περιοχές θα μπορούσε να επιτρέψει τέτοιες εικονικές πρακτικές.

Εξάλλου υπάρχουν αρκετές περιοχές και νησιά που λειτουργούν ως αδασμολόγητοι ή φορολογικοί παράδεισοι, επιτρέποντας στις επιχειρήσεις να μειώνουν ή να αποφεύγουν φόρους και δασμούς μέσω στρατηγικών τοποθετήσεων.

Μερικά από τα πιο γνωστά είναι:

Χώρες και νησιά με χαμηλή ή μηδενική φορολογία εισοδήματος και δασμών

Νησιά Κέιμαν – Δεν επιβάλλουν φόρο εισοδήματος, κερδών ή κεφαλαιουχικών κερδών. τις χρησιμοποιούν για offshore εταιρείες.
Βερμούδες – Διάσημες για τις πολυεθνικές που δημιουργούν έδρες για να αποφεύγουν φορολογία.
Μπαχάμες – Χαμηλή φορολογία και αδασμολόγητες ζώνες εμπορίου.
Παναμάς – Οι εταιρείες που δεν δραστηριοποιούνται εντός Παναμά δεν φορολογούνται.
Βρετανικές Παρθένοι Νήσοι – Χρησιμοποιούνται ευρέως για ανώνυμες offshore εταιρείες.

Ελεύθερες Οικονομικές Ζώνες με ελάχιστους ή καθόλου δασμούς

Ντουμπάι (ΗΑΕ) – Jebel Ali Free Zone (JAFZA) – Δεν επιβάλλει εταιρικούς φόρους ή εισαγωγικούς δασμούς.
Σιγκαπούρη – Έχει ειδικές φορολογικές ζώνες που μειώνουν σημαντικά τους δασμούς.
Χονγκ Κονγκ – Διατηρεί χαμηλή φορολογία και ελεύθερη διακίνηση αγαθών χωρίς δασμούς.
Ελβετία – Τραπεζικές Offshore Ζώνες – Δεν είναι νησί, αλλά λειτουργεί ως παράδεισος χαμηλής φορολογίας.

Ειδικές υπερπόντιες περιοχές και μικρά νησιά που χρησιμοποιούνται για φοροαποφυγή

Μακάο (Κίνα) – Είναι ειδική διοικητική περιοχή με χαμηλή φορολογία και αδασμολόγητες συναλλαγές.
Λαμπεντούζα (Ιταλία) – Αν και μικρή, έχει ιστορικά λειτουργήσει ως φορολογική εξαίρεση.
Νήσος Μαν (Ηνωμένο Βασίλειο) – Χαμηλή φορολογία για εταιρείες και offshore τραπεζικές υπηρεσίες.
Γκέρνζι & Τζέρσεϊ (Νησιά της Μάγχης) – Χρησιμοποιούνται για φοροαποφυγή από ευρωπαϊκές επιχειρήσεις.

Γιατί οι εταιρείες τα χρησιμοποιούν;

• Αποφυγή δασμών & φορολογικών επιβαρύνσεων
• Κατοχύρωση κεφαλαίων χωρίς αυστηρούς ελέγχους
• Διαχείριση εσόδων και περιουσιακών στοιχείων σε “ασφαλή” ζώνη