Ρεπορτάζ libre/Σαντορίνη… μετά σεισμών- Τέσσερις παράγοντες του νησιού μιλούν για την επόμενη μέρα

Δειλά-δειλά, και μετά από μία περίοδο τεράστιας ψυχολογικής επιβάρυνσης λόγω της συνεχούς σεισμικής δραστηριότητας, η Σαντορίνη επιχειρεί να αφήσει πίσω της το προηγούμενο διάστημα και να σταθεί ξανά στα πόδια της. Δεν είναι εύκολο, ούτε απλό ωστόσο πρέπει να γίνει γιατί αυτός είναι και ο μοναδικός τρόπος για να γυρίσουν σελίδα το νησί και η κοινωνία των ανθρώπων του. 

Το Libre έθεσε σε τέσσερις ανθρώπους της Σαντορίνης το κεντρικό ερώτημα του τι πρέπει να γίνει ώστε το νησί να περάσει στην επόμενη πίστα και σάς παρουσιάζει λίστα απαντήσεων που έχει το δικό της ξεχωριστό ενδιαφέρον καθώς σ’ αυτήν την καταγράφονται μία σειρά από προτεραιότητες και οπτικές.

Ζώρζος: “Η Σαντορίνη δεν χρειάζεται περαιτέρω τουριστική ανάπτυξη”  

Ο Νίκος Ζώρζος επωμίζεται πολλές από τις ευθύνες για το “σήκωμα” της Σαντορίνης μετά τη σεισμική ακολουθία ως δήμαρχος. Ως εκ τούτου, η δική του καταγραφή έχει εξέχοντα ρόλο: “Προφανώς και έχουμε αιτηθεί χρηματοδότηση για τις απαραίτητες υποδομές. Προτεραιότητά μας είναι τα λιμενικά έργα αλλά και η οριστική διευθέτηση του ζητήματος των απορριμάτων που πιστεύουμε ότι θα τελείωσει γρήγορα” τονίζει αρχικά.

“Ευτυχώς για το νησί, δεν υπάρχει πρόβλημα με την επάρκεια του νερού σε αντίθεση με πολλά άλλα νησιά των κυκλάδων. Επειδή όμως δημιουργούνται συνεχώς νέες ανάγκες με ό,τι αυτό συνεπάγεται και αυτό το θέμα βρίσκεται πάντα στο μυαλό μας” συμπληρώνει.

Ο κ. Ζώρζος θεωρεί ως μείζον για το νησί, θέμα “το ειδικό πολεοδομικό σχέδιο. Είναι πλέον σαφές ότι η Σαντορίνη δεν χρεάζεται άλλη δόμηση καθώς έφτασε σε σημείο κορεσμού. Δεν χρειάζεται περαιτέρω τουριστική ανάπτυξη. Αντιθέτως, αυτό που χρειάζεται είναι η προστασία της ιδιαιτερότητας του τόπου και του περιβάλλοντός του”.

Εν συνεχεία γίνεται περισσότερο συγκεκριμένος: “Η μείωση του κινδύνου των κατολισθήσεων στην Καλντέρα μας ενδιαφέρει άμεσα. Οι σχετικές μελέτες έχουν πάει στον ΟΑΣΠ (Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας). Αναζητείται χρηματοδότηση ήταν από το Υπουργείο Υποδομών είτε από την Περιφέρεια. Τα πρώτα έργα έχουν ήδη γίνει αλλά χρειάζονται αντικατάσταση και ενίσχυση. Θα χρειαστούμε επίσης νέες “γραμμές” αντισεισμικής άμυνας”.

Ο κ. Ζώρζος υποστηρίζει ότι “η εκτός σχεδίου δόμηση στο νησί θα πρέπει να απαγορευτεί εντελώς. Ετσι και αλλιώς υφίσταται νομοθετικό πλαίσιο για το πως διαμορφώνεται ένας οικισμός. Αυτό που λέω σίγουρα έχει πολιτικό κόστος αλλά δεν γίνεται διαφορετικά. Παλαιότερα, αυτή η άποψή μου δεν γινόταν αποδεκτή, τώρα θα έλεγα ότι είναι πλειοψηφική στην κοινωνία της Σαντορίνης. Η φέρουσα ικανότητα του νησιού έχει ήδη ξεπεραστεί. Δεν επιθυμούμε καμία άλλη νέα κλίνη στη Σαντορίνη”.

Ηλιόπουλος: Οι κρατήσεις είναι στο μηδέν

Ο τουρισμός για τη Σαντορίνη, κακά τα ψέματα, είναι η κότα με τη χρυσά αυγά. Γύρω του περιστρέφεται ότι έχει να κάνει με την οικονομία του νησιού. Ο πρόεδρος των ξενοδόχων Θήρας Αντώνης Ηλιόπουλος κρούει τον κώδωνα του κινδύνου έτσι ώστε η βαριά βιομηχανία του τόπου να παραμείνει ακμάζουσα μετά το σεισμικό φαινόμενο που τρόμαξε τουρίστες και tour operators.

“H κατάσταση είναι δυναμική όπως καταλαβαίνετε και το λέω με την έννοια ότι δεν ξέρουμε πότε θα σταματήσει τελείως όλο αυτό. Ακόμα το πλήρες φάσμα των επιπτώσεων δεν το έχουμε ακόμα στη διάθεσή μας. Οτι θα δημιουργηθεί πρόβλημα στο ζήτημα της προσέλκυση τουριστών, θα πρέπει να το αντιμετωπίσουμε” επισημαίνει με ανησυχία για να συνεχίσει:

“Εργα υποδομών πρέπει να γίνουν. Για το νέο λιμάνι ακούμε εδώ και πέντε χρόνια και σίγουρα χρειάζεται άλλα πέντε χρόνια για να κατασκευαστεί. Είναι όμως απαραίτητο. Οπως και ο δρόμος διαφυγής από την ανατολική πλευρά για τον οποίο έχω την αίσθηση ότι έπρεπε να γίνει νοτιοανατολικά. Η πολιτική προστασία πρέπει επίσης να αναδιοργανωθεί”.

Ο κ. Ηλιόπουλος περιγράφει με μελανά χρώματα την κατάσταση των επαγγελματιών του τουρισμού στο νησί: “Οι κρατήσεις έχουν πάει στο μηδέν αυτή είναι η πραγματικότητα. Την ίδια ώρα ακυρώσεις μπαίνουν σωρηδόν. Ηταν προγραμματισμένο να ανοίξω την επιχείρησή μου αρχές Απριλίου, τώρα το πήγα για την 1η Μαϊου. Οι περισσότερες ακυρώσεις προέρχονται σαφώς από το εξωτερικό, άλλωστε το 80% των πελατών μας είναι ξένοι, δεν νομίζω όμως ότι κάποιος Ελληνας θα έχει τη διάθεση να έρθει στο νησί αν συνεχιστεί, έστω και πιο αραιά, η σεισμική ακολουθία”.

Αρα, κατά την οπτική του Ελληνα επιχειρηματία “οι επιχειρήσεις του νησιού, ιδιαίτερα οι τουριστικές, πρέπει να στηριχθούν άμεσα γιατί πλέον υπάρχει μεγάλη ανάγκη. Και όταν λέω άμεσα το εννοώ, γιατί βρισκόμαστε ήδη στα μέσα του Φεβρουαρίου και τα έξοδα εξακολουθούν να τρέχουν χωρίς να έχουμε έσοδα”.

Νομικός: Ανάγκη η στήριξη των επιχειρήσεων

Ο Νίκος Νομικός είναι επικεφαλής του εμπορικού συλλόγου της Σαντορίνης, συλλόγου ισχυρού με πολλά μέλη. Η προσέγγισή του έχει ως κύριο μέρος την ενίσχυση των επιχειρήσεων σ’ αυτή τη δύσκολη συγκυρία.

“Θα έλεγα ότι το νησί άντεξε. Με 20.000 σεισμούς και δεν υπάρχει ούτε μία ρωγμή σε κτίριο. Αυτό κατά τη γνώμη μου είναι το βασικότερο. Την ίδια ώρα όμως έγινε σαφές ότι οι υποδομές της Σαντορίνης θα πρέπει, το δίχως άλλο, να ενισχυθούν. Οι πύλες διαφυγής είναι ένα πολύ καλό παράδειγμα” υπογραμμίζει.

“Είμαστε, παράλληλα, και ρεαλιστές. Αν το φαινόμενο δεν εξαντλήσει την ενέργειά του και αν αυτό δεν γίνει άμεσα, δύσκολα θα επανέλθουμε σε πάσης φύσεως κανονικότητα. Σήμερα ξέρουμε ότι το 70% των κατοίκων λείπουν από το νησί” συμπληρώνει.

Κατά τον κ. Νομικό, οι επιχειρήσεις της Σαντορίνης θα πρέπει να ενισχυθούν ως εξής: ” Αναστολή ενοικίων και δόσεων του ΦΠΑ. Αναστολή επίσης της καταβολής των ασφαλιστικών μας εισφορών, αυτά είναι πολύ βασικά βήματα που θα έπρεπε ήδη να έχουν γίνει. Από την πρώτη εβδομάδα του φαινομένου ο σύλλογός μας έχει στείλει αναλυτικές προτάσεις στα αρμόδια υπουργεία. Αν αυτή η ενίσχυση δεν έρθει, πολύ απλά η οικονομία του νησιού θα καταρρεύσει”.

Δεν φτάνουν, όμως, μόνο τα παραπάνω. Για τον κ. Νομικό “η Σαντορίνη πρέπει να προωθηθεί ξανά στα κανάλια του τουρισμού παγκοσμίως μ’ ένα μοναδικό σχέδιο. Αυτό θα πρέπει να συνοδευτεί από την ενίσχυση και τη στελέχωση των κρατικών υπηρεσιών του νησιού που είναι υποστελεχωμένες. Μιλώ για το νοσοκομείο, την αστυνομία και τις υπόλοιπες υπηρεσίες. Το οδικό δίκτυο θα πρέπει να ανανεωθεί και να συντηρηθεί κα το νέο λιμάνι, επιτέλους, να κατασκευαστεί. Η Σαντορίνη, τέλος, έχει ανάγκη από ένα σύγχρονο τελεφερίκ το οποίο θα εξυπηρετήσει, κατά κύριο λόγο, την κρουαζιέρα”.

Καλούδης: Η Σαντορίνη θα τα καταφέρει και πάλι 

Ο Θόδωρος Καλούδης δραστηριοποιείται επιχειρηματικά στη Σαντορίνη τα τελευταία 10 χρόνια στο χώρο της ύδρευσης, της θέρμανσης και του κλιματισμού. Εφέτος, αποφάσισε να επεκτείνει την επιχειρηματική του δραστηριότητα στην εστίαση και, παρά το απρόοπτο του φαινομένου της σεισμικής ακολουθίας, ετοιμάζεται να ανοίξει το νέο του κατάστημα.

• “Δεν νοείται αυτό τον καιρό να μην στηριχθούμε οι επιχειρηματίες του νησιού με μέτρα όπως η αναστολή καταβολής ασφαλιστικών εισφορών και λοιπών υποχρεώσεων. Θα έπρεπε ήδη να έχει εκπονηθεί το σχετικό πρόγραμμα και να έχει ανακοινωθεί η σχετική υπουργική απόφαση” αναφέρει χαρακτηριστικά.

“Το λέω” συμπληρώνει “γιατί η οικονομία της Σαντορίνης δεν είναι κάτι απλό. Διακυβεύονται ποσά μεγάλα. Φούρνος στα Φυρά πληρώνει μηνιαίο ενοίκιο κάθε μήνα 15.000 ευρώ, αυτό είναι το εύρος και το μέγεθος”.

“Μας ζήτησαν, ορθώς, μελέτες στατικής επάρκειας για να ξανανοίξουμε. Υπάρχουν, δυστυχώς, έργα που δεν θα έπρεπε να έχουν γίνει στη Σαντορίνη. Μιλάω κυρίως γι’ αυτά που βρίσκονται στο “φρύδι” της Καλντέρας, σ’ όλη την έκταση” επισημαίνει ο κ. Καλούδης για να συνεχίσει:

• “Ας ακουστεί και αυτό. Τα ήξεις αφήξεις των επιστημόνων μάς δημιουργούν ένα προβληματισμό. Φαινόμενα όπως τα σεισμικά σίγουρα δεν μπορουν να προβλεφθούν με ακρίβεια, αυτό το καταλαβαίνουμε, αλλά τα media έχουν γεμίσει με “προγνώσεις” ειδικών που απλά φοβίζουν τον κόσμο”.

Τονίζει και αυτός με τη σειρά την αξία των σωστών και άρτια δομημένων υποδομών: “Αν είχαμε ήδη στη διάθεσή μας το νέο λιμάνι, όλα θα ήταν διαφορετικά. Εχουν πάντως αρχίσει οι μελέτες, το έργο ρολάρει, όλη την Σαντορίνη αν ρωτήσετε θα σας πει ότι είναι άκρως απαραίτητο. Εκεί που βρίσκεται τώρα το λιμάνι μάς δημιουργεί περισσότερα προβλήματα από όσα λύνει. Φανταστείτε να είχε γίνει κατολίσθηση εκεί και το λιμάνι να έκλεινε. Πώς θα έφευγε όλος αυτός ο κόσμος από το νησί”.

Τον ρωτάμε, τέλος, πως, μέσα σ’ αυτό το κλίμα, αποφάσισε να επεκταθεί επιχειρηματικά: “Δεν φοβάμαι. Ας δωθεί και ως μήνυμα αυτό. Εχω κάνει το σχεδιασμό μου, έχω δουλέψει γι’ αυτόν, δεν θα τα παρατήσω τώρα. Το κατάστημά μας, όταν ανοίξει η τουριστική περίοδος, θα είναι έτοιμο. Δεν ισχυρίζομαι προφανώς ότι δεν υπάρχουν θέματα ανοιχτά αλλά να το δείτε, η Σαντορίνη θα τα καταφέρει και πάλι. Και μην ακούτε αυτούς που λένε ότι το νησί μας είναι ακριβό. Στη Σαντορίνη υπάρχουν τα πάντα και οι επιλογές είναι άφθονες”.