Η ανακάλυψη του αιώνα… και γιατί ο φαραωνικός τάφος του Thutmose II είναι τόσο σημαντικός

Πρώτη φορά μετά από 100 χρόνια ανακαλύπτεται φαραωνικός βασιλικός τάφος. Μια κοινή αιγυπτοβρετανική αρχαιολογική αποστολή τον εντόπισε κοντά στο Λούξορ. Είναι ο τάφος του φαραώ Τούθμωσι Β΄ όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Τουρισμού και Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου.

Ο τάφος του Τούθμωσι Β΄ βρίσκεται στα δυτικά της Κοιλάδας των Βασιλέων. Ήταν ο τελευταίος τάφος των φαραώ της 18ης Δυναστείας που δεν είχε βρεθεί μέχρι τώρα και ο πρώτος που ανακαλύφθηκε, μετά από εκείνον του Τουταγχαμών, το 1922.

Discovery of the tomb of Thutmose II (Feb. 2025)

This week, archaeologists unveiled a momentous discovery—the long-lost tomb of Thutmose II, believed to be the final undiscovered royal burial site of Egypt’s 18th Dynasty. This marks the first tomb of a pharaoh uncovered since… pic.twitter.com/0W4uOiQMzB

— Egypt Museum (@egyptomuseum) February 19, 2025

Οι αρχαιολόγοι κατάφεραν να προσδιορίσουν σε ποιον ανήκε ο τάφος χάρη στα αλαβάστρινα δοχεία που βρέθηκαν στον χώρο και στα οποία αναγράφονται τα ονόματα του βασιλιά Τούθμωσι Β΄ και της συζύγου του, βασίλισσας Χατσεψούτ, μιας από τις ελάχιστες γυναίκες που κυβέρνησαν την αρχαία Αίγυπτο.

Βρέθηκαν επίσης ταφικά έπιπλα και κομμάτια σοβά με γαλάζιες επιγραφές, κίτρινα αστέρια και θρησκευτικά σύμβολα.

Ωστόσο, λόγω της πλημμύρας που σημειώθηκε λίγο μετά τον θάνατο του βασιλιά, ο τάφος δεν έχει διατηρηθεί σε καλή κατάσταση. Υπάρχουν ενδείξεις ότι τα περισσότερα από τα περιεχόμενά του μεταφέρθηκαν αλλού και καταβάλλονται προσπάθειες για την ανάκτησή τους.

Tο Μουσείο της Αιγύπτου αναφέρει:

«Αυτή την εβδομάδα, οι αρχαιολόγοι αποκάλυψαν μια βαρυσήμαντη ανακάλυψη – τον από καιρό χαμένο τάφο του Thutmose II, που πιστεύεται ότι είναι ο τελευταίος ανεξερεύνητος βασιλικός τόπος ταφής της 18ης Δυναστείας της Αιγύπτου. Αυτό σηματοδοτεί τον πρώτο τάφο ενός φαραώ που αποκαλύφθηκε μετά τη θρυλική ανακάλυψη του Χάουαρντ Κάρτερ του τόπου ανάπαυσης του Τουταγχαμών το 1922.

Ο τάφος, που ανήκει στον Thutmose II, τον τέταρτο φαραώ της δέκατης όγδοης δυναστείας και σύζυγο της διάσημης γυναίκας ηγεμόνα Hatshepsut, ανακαλύφθηκε από μια βρετανοαιγυπτιακή ομάδα με επικεφαλής τον Δρ. Piers Litherland του Galashiels, στη Σκωτία.

Το μεγαλείο του χώρου ταφής φάνηκε αμέσως, με μια τεράστια σκάλα και έναν επιβλητικό κατηφορικό διάδρομο που σηματοδοτούσε τη βασιλική σημασία του τάφου. «Και μέρος της οροφής ήταν ακόμα άθικτο – μια μπλε βαμμένη οροφή με κίτρινα αστέρια πάνω της. Και μπλε βαμμένες οροφές με κίτρινα αστέρια βρίσκονται μόνο στους τάφους του βασιλιά». δήλωσε στο Newshour του BBC ο Δρ Piers Litherland, επίτιμος επιστημονικός συνεργάτης του Ινστιτούτου Αρχαιολογικών Ερευνών McDonald στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ και ο επιτόπιος διευθυντής της εξερεύνησης.

Η πρόσβαση στον ταφικό θάλαμο αποδείχθηκε πρόκληση. Η ομάδα σύρθηκε μέσα από ένα στενό πέρασμα 10 μέτρων, πιέζοντας μέσα από ένα άνοιγμα πλάτους μόλις 40 τετραγωνικών εκατοστών πριν φτάσει στον εσωτερικό θάλαμο. Στο εσωτερικό, συνάντησαν μια εντυπωσιακή μπλε οροφή στολισμένη με σκηνές από το Amduat, ένα αρχαίο ταφικό κείμενο που προοριζόταν αποκλειστικά για βασιλιάδες – επιβεβαίωση ότι πράγματι είχαν μπει στον τόπο ανάπαυσης ενός φαραώ.

Η οριστική απόδειξη της ταφής του Thutmose II ήρθε με τη μορφή θραυσμάτων βάζου από αλάβαστρο με χαραγμένο το όνομά του και της Hatshepsut, σηματοδοτώντας τα πρώτα αντικείμενα που συνδέθηκαν ποτέ με τον ενταφιασμό του.

Ωστόσο, η ομάδα του Dr. Litherland θεωρεί ότι ο τάφος μπορεί να έχει πλημμυρίσει περίπου έξι χρόνια μετά την ταφή, πιθανώς προκαλώντας τη μεταφορά του περιεχομένου του. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι έχουν εντοπίσει μια πιθανή τοποθεσία για αυτόν τον δευτερεύοντα τάφο, ο οποίος μπορεί να περιέχει ακόμα ανέγγιχτους θησαυρούς.

«Αυτή η ανακάλυψη λύνει ένα μεγάλο μυστήριο της Αρχαίας Αιγύπτου – τη θέση των τάφων των βασιλιάδων της πρώιμης 18ης δυναστείας. Ο τάφος αυτού του προγόνου του Τουταγχαμών δεν είχε βρεθεί ποτέ γιατί πάντα πίστευαν ότι βρισκόταν στην άλλη άκρη του βουνού κοντά στην Κοιλάδα των Βασιλέων. Αρχικά πιστεύαμε ότι μπορεί να είχαμε βρει τον τάφο μιας βασιλικής συζύγου, αλλά η φαρδιά σκάλα και η μεγάλη πόρτα υποδήλωναν κάτι πιο σημαντικό. Η ανακάλυψη ότι ο ταφικός θάλαμος είχε διακοσμηθεί με σκηνές από το Amduat, ένα θρησκευτικό κείμενο που προορίζεται για βασιλιάδες, ήταν εξαιρετικά συναρπαστική και ήταν η πρώτη ένδειξη ότι αυτός ήταν ο τάφος ενός βασιλιά». επισήμανε ο Δρ Piers Litherland.

Big news!
First pharaoh's tomb found in Egypt since Tutankhamun's https://t.co/CvTGP9sCqo

— Mohieldin 🌺 (@mohimg) February 19, 2025

Αυτή η ανακάλυψη στέφει περισσότερα από 12 χρόνια σχολαστικής εργασίας από την κοινή ομάδα του Ιδρύματος Ερευνών του Νέου Βασιλείου του Δρ. Litherland και του Υπουργείου Τουρισμού και Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου. Οι προσπάθειές τους είχαν προηγουμένως οδηγήσει στην ανασκαφή 54 τάφων στο δυτικό θηβαϊκό βουνό του Λούξορ και στον εντοπισμό περισσότερων από 30 βασιλικών συζύγων και γυναικών της αυλής.

«Αυτός είναι ο πρώτος βασιλικός τάφος που ανακαλύφθηκε μετά το πρωτοποριακό εύρημα του ταφικού θαλάμου του βασιλιά Τουταγχαμών το 1922», παρατήρησε ο υπουργός Τουρισμού και Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου, Σερίφ Φάθι. «Είναι μια εξαιρετική στιγμή για την Αιγυπτιολογία και ένα βαθύ βήμα στην κατανόησή μας για το κοινό παρελθόν της ανθρωπότητας».

Ο Dr Litherhand συνέχισε λέγοντας στο Newshour του BBC τα συναισθήματά του σχετικά με το υπέροχο εύρημα. «Όταν βγήκα έξω, η γυναίκα μου περίμενε έξω και το μόνο που μπορούσα να κάνω ήταν να ξεσπάσω σε κλάματα. Όταν συναντάς κάτι που δεν περιμένεις να βρεις, είναι συναισθηματικά εξαιρετικά ταραχώδες, πραγματικά».