Αλεξάνδρα Σδούκου: Μόνιμη πτώση στο ενεργειακό κόστος ο κεντρικός στόχος της κυβερνητικής πολιτικής

Η Ευρώπη βιώνει κατά το τελευταίο εξάμηνο τα απόνερα της προηγούμενης ενεργειακής κρίσης, καθώς επιχειρεί να απεξαρτηθεί από το ρωσικό φυσικό αέριο εξασφαλίζοντας εναλλακτικές πηγές εφοδιασμού.

Της Αλεξάνδρας Σδούκου, Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Τελευταία εξέλιξη ήταν η διακοπή των ρωσικών προμηθειών μέσω της Ουκρανίας στα τέλη του 2024, που μεταφράζονται σε περίπου 5% της ευρωπαϊκής κατανάλωσης. Το πρόβλημα για τη Γηραιά Ήπειρο είναι ότι ακόμα η παγκόσμια προσφορά υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) δεν έχει αυξηθεί στον επιθυμητό βαθμό και έτσι προκύπτει μια αρκετά “σφιχτή” εικόνα στην αγορά.

Έπειτα, ήρθε να προστεθεί ο φετινός χειμώνας που είναι πιο ψυχρός από τους προηγούμενους και έχει περιορίσει αρκετά τις ποσότητες στις αποθήκες αερίου της Ευρώπης. Η αγορά αντιλαμβάνεται τη στενότητα και το γεγονός ότι θα χρειαστούν σημαντικές εισαγωγές το καλοκαίρι προκειμένου να αναπληρωθούν οι αποθήκες, για αυτό και οι προθεσμιακές τιμές στο συμβόλαιο TTF είναι αρκετά αυξημένες.

Βλέπουμε, λοιπόν, ότι το πρώτο μισό του φετινού έτους αναμένεται να είναι κάπως δύσκολο. Εντούτοις, υπάρχουν και θετικές ειδήσεις που μας κάνουν να αισιοδοξούμε.

Καταρχήν, παραδοσιακά την άνοιξη οι τιμές εξομαλύνονται αφού περιορίζεται η ζήτηση για ενέργεια και αποδίδουν παραπάνω οι ανανεώσιμες πηγές. Έπειτα, καθώς περνάει ο χρόνος, θα τίθενται σε λειτουργία νέες παραγωγικές μονάδες LNG σε χώρες όπως οι ΗΠΑ. Πρόκειται για τεράστιες ποσότητες που θα υπερκαλύψουν το όποιο έλλειμμα και θα φέρουν την ευρύτερη αγορά σε ένα πολύ καλύτερο σημείο ισορροπίας, πιέζοντας τις τιμές προς τα κάτω. Το πρώτο κύμα αυτού του νέου αερίου αναμένεται να γίνει διαθέσιμο εντός του β’ εξαμήνου του 2025.

Ας δούμε, όμως, και τι πράττει η κυβέρνηση σχετικά με το ενεργειακό κόστος και την προστασία των Ελλήνων καταναλωτών.

Ο πρωθυπουργός έχει δώσει έμφαση στο ότι η Πολιτεία θα προσφέρει επιδοτήσεις στους οικιακούς καταναλωτές κάθε φορά που οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος θα ξεπερνούν τα αποδεκτά όρια. Το ίδιο θα ισχύσει φέτος το χειμώνα και για τις επιχειρήσεις της χώρας, καθώς το ΥΠΕΝ θα εκμεταλλευτεί κάθε μέσο που έχει στη διάθεσή του για να διατηρήσει την βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητά τους.

Έπειτα, υπάρχουν τα μέτρα με πιο δομικό χαρακτήρα. Το ΥΠΕΝ ξεκίνησε ήδη από πέρυσι ένα διάλογο με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή από κοινού με τις υπόλοιπες χώρες της ΝΑ Ευρώπης. Στόχος είναι εντός του 2025 να βρεθούν τομές που θα επιτρέψουν την καλύτερη λειτουργία της αγοράς και θα περιορίσουν τις επιπτώσεις από τις ελλιπείς διασυνδέσεις στην περιοχή μας.

Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση έχει στραφεί σε εξορθολογισμό της ενεργειακής πολιτικής με γνώμονα τις πιο αποδοτικές και οικονομικές τεχνολογίες. Η επιλογή αποτυπώνεται στο αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) που αποτελεί τον οδικό χάρτη για τις επόμενες δεκαετίες. Είπαμε “όχι” σε ακριβά στοιχήματα που μπορεί να εμπλέξουν τη χώρα μας και τους καταναλωτές και να οδηγήσουν σε υψηλό κόστος. Αντιθέτως, διαθέτουμε ώριμες λύσεις, όπως είναι τα αιολικά, τα φωτοβολταϊκά και η αποθήκευση για να διανύσουμε την περίοδο ως τις αρχές της επόμενης δεκαετίας. Στη συνέχεια, καθώς θα ωριμάζουν νέες τεχνολογίες, θα τις αξιοποιούμε κατά το δοκούν.

Αξίζει να προσθέσουμε ότι η μέχρι τώρα πορεία υπήρξε άκρως επιτυχημένη, αφού η Ελλάδα αναγνωρίζεται ευρέως ως πρωταγωνιστής στην πράσινη ενέργεια. Συνάμα, η εθνική οικονομία επωφελείται τα μέγιστα από τη μείωση των εισαγωγών ορυκτών καυσίμων και προσελκύει επενδύσεις πολλών δισεκατομμυρίων, δημιουργώντας θέσεις εργασίας.

Ταυτόχρονα, δίνουμε ώθηση στο εγχείρημα των ερευνών υδρογονανθράκων με στόχο να έχουμε την πρώτη παραγωγή φυσικού αερίου προς τα τέλη αυτής της δεκαετίας. Πρόκειται για ρεαλιστικό στόχο που δένει απόλυτα με την κλιματική μας πολιτική. Το επιχείρημα είναι πολύ απλό: Αφού αναγκαστικά θα καταναλώνουμε φυσικό αέριο τα επόμενα χρόνια μέχρι να αξιοποιηθούν πλήρως οι ΑΠΕ, ας είναι ελληνικό.

Τέλος, εκτός από τα ζητήματα υψηλής πολιτικής, μεγάλη σημασία έχουν και οι παρεμβάσεις στο επίπεδο της λιανικής αγοράς ενέργειας. Το ΥΠΕΝ έδωσε τη δυνατότητα στους καταναλωτές να επιλέξουν ανάμεσα σε διαφορετικές κατηγορίες τιμολογίων ηλεκτρικής ενέργειας, δηλαδή τα λεγόμενα χρωματιστά τιμολόγια. Ως αποτέλεσμα του νέου αυτού συστήματος και του ανταγωνισμού, παρατηρήθηκε πτώση των τελικών τιμών κατά το περσινό έτος και φιλοδοξούμε να συνεχιστεί και φέτος.

Ο καταναλωτής έχει σήμερα τη δυνατότητα να εντοπίσει είτε τα φθηνότερα προϊόντα σε μηνιαία βάση (πράσινα-κίτρινα μεταβλητά), είτε να εξασφαλίσει μια σταθερή τιμή σε βάθος 1-2 ετών με τα μπλε τιμολόγια. Μάλιστα, η αλλαγή προμηθευτή γίνεται πλέον πιο εύκολα από ποτέ μέσω του gov.gr.

Σύντομα στα παραπάνω θα προστεθεί και μια νέα κατηγορία, τα δυναμικά ή πορτοκαλί τιμολόγια. Καθώς ο ΔΕΔΔΗΕ ξεκινά τη μαζική εγκατάσταση έξυπνων μετρητών, θα μπορούμε να μετατοπίζουμε την κατανάλωσή μας σε ώρες της ημέρας με χαμηλή ή και μηδενική τιμή.

Ήδη μια πρώτη γεύση από αυτή τη νέα εμπειρία προσφέρει το αναβαθμισμένο νυχτερινό τιμολόγιο που πλέον αφορά μια μεσημβρινή και μια νυχτερινή ζώνη κατανάλωσης. Ελπίζουμε ότι οι πολίτες θα κάνουν χρήση των νέων δυνατοτήτων για να αποκομίσουν το μέγιστο όφελος.

Με αφορμή τα παραπάνω, είναι σαφές ότι πρωταρχικό μέλημα της κυβερνητικής πολιτικής είναι η εξασφάλιση ανταγωνιστικών τιμών ενέργειας στη χώρα για όλες τις κατηγορίες καταναλωτών. Το ΥΠΕΝ θεωρεί ότι ο χρόνος μετράει προς όφελός μας και σύντομα θα διαμορφωθεί μια πολύ καλύτερη κατάσταση στην αγορά με μόνιμο χαρακτήρα.