Ανάλυση: Γιατί η Χαμάς ανέστειλε την παράδοση των ομήρων

Η Χαμάς ανέστειλε μέχρι νεωτέρας την παράδοση των ισραηλινών ομήρων, η οποία ήταν προγραμματισμένη για το ερχόμενο Σάββατο, σε μια κίνηση που, όπως είπε, αποτελεί απάντηση στις παραβιάσεις της εκεχειρίας από το Ισραήλ.  Το Τελ Αβίβ απάντησε αυξάνοντας το επίπεδο συναγερμού στη Γάζα, υποσχόμενο ότι «δεν θα επιτρέψει την επιστροφή στην πραγματικότητα της 7ης Οκτωβρίου». Κι ενώ επικρατεί σύγχυση σε όλους τους εμπλεκόμενους για τις διαβουλεύσεις που πραγματοποιούνται στη Ντόχα τοου Κατάρ για τη δεύτερη φάση της εκεχειρίας, ο Νετανιάχου, σύμφωνα με πληροφορίες εξετάζει το σχέδιο του Τραμπ για την επόμενη μέρα στη Λωρίδα της Γάζας.

Ο Αμπού Ομπέιντα, εκπρόσωπος των Ταξιαρχιών Κασάμ [η στρατιωτική πτέρυγα της Χαμάς], ανακοίνωσε το βράδυ της Δευτέρας ότι η παράδοση των ισραηλινών κρατουμένων της έκτης ανταλλαγής ομήρων και κρατουμένων αναβλήθηκε μέχρι νεωτέρας.

Απειλές Τραμπ: Θα γίνει κόλαση αν έως το Σάββατο δεν απελευθερωθούν όλοι οι ισραηλινοί όμηροι

Ο Ομπέιντα το έκανε γνωστό με ανάρτηση του στο “X” γράφοντας ότι «κατά τη διάρκεια των τελευταίων τριών εβδομάδων, η ηγεσία της αντίστασης παρακολούθησε τις παραβιάσεις και τη μη συμμόρφωση του εχθρού με τους όρους της συμφωνίας, όπως η καθυστέρηση της επιστροφής των εκτοπισμένων στη βόρεια Λωρίδα της Γάζας, η στοχοποίησή τους με βομβαρδισμούς και πυροβολισμούς σε διάφορες περιοχές της Λωρίδας, και η μη είσοδος υλικών αρωγής σε όλες τις μορφές τους, όπως είχε συμφωνηθεί, ενώ η αντίσταση[Χαμάς] εφάρμοσε όλες τις υποχρεώσεις της».

• Συνεχίζοντας σημειώνει ότι  «ως εκ τούτου η παράδοση των σιωνιστών κρατουμένων που ήταν προγραμματισμένη να απελευθερωθούν το ερχόμενο Σάββατο, 15-02-2025, θα αναβληθεί μέχρι νεωτέρας, μέχρι η κατοχή να δεσμευτεί και να αποζημιώσει αναδρομικά τις οφειλές των τελευταίων εβδομάδων, και επιβεβαιώνουμε τη δέσμευσή μας στους όρους της συμφωνίας, όσο η κατοχή δεσμεύεται σε αυτούς».

Η ανακοίνωση του Αμπού Ομπέιντα ήρθε λίγο μετά την ομιλία του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου στην Κνεσέτ, στην οποία δεσμεύτηκε να «επιτύχει όλους τους στόχους του πολέμου, συμπεριλαμβανομένης της εξάλειψης της [Χαμάς] και της επιστροφής όλων των ομήρων στην πατρίδα».

Ο Νετανιάχου σε μια θορυβώδη συνεδρίαση της Κνεσέτ είπε ότι «μετά από μια δύσκολη περίοδο, και πρέπει να το πω ειλικρινά, συμφωνούμε με την αμερικανική κυβέρνηση στα βασικά ζητήματα της Μέσης Ανατολής: Την επίτευξη όλων των στόχων του πολέμου μας, συμπεριλαμβανομένης της εξάλειψης της Χαμάς, την επιστροφή όλων των ομήρων και την υπόσχεση ότι η Γάζα δεν θα αποτελεί πλέον απειλή για το Ισραήλ», προσθέτοντας ότι «πρέπει να ολοκληρώσουμε την ήττα της [Χαμάς]».

• Ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός τόνισε ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ είναι αποφασισμένος να εφαρμόσει το όραμά του για τη Λωρίδα της Γάζας, χαρακτηρίζοντάς το ως ένα νέο, καινοτόμο και επαναστατικό όραμα «και είναι αποφασισμένος να το εφαρμόσει».

Συνέδεσε δε το όραμα του Τραμπ με την επόμενη μέρα και απευθυνόμενος στην αντιπολίτευση είπε «πάντα μιλούσατε για την επόμενη μέρα και τώρα έχετε ένα ξεκάθαρο όραμα, ο Τραμπ παρουσίασε μια επαναστατική ιδέα για μετά [τη Χαμάς], ώστε η Γάζα να μην είναι πλέον ένα τρομοκρατικό κράτος… Επέστρεψα από τις Ηνωμένες Πολιτείες με ένα διαφορετικό όραμα χωρίς [Χαμάς] και χωρίς την Παλαιστινιακή Αρχή».

Η απόφαση της Χαμάς να αναστείλει την ανταλλαγή ήρθε ως έκπληξη για την παλαιστινιακή και την ισραηλινή κοινή γνώμη, αλλά όχι για το πολιτικό κατεστημένο στο Ισραήλ, το οποίο προφανώς περίμενε κάτι ανάλογο.

• Ενώ ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας Ισραέλ Κάτζ δήλωσε ότι η ανακοίνωση της ομάδας «αποτελεί πλήρη παραβίαση της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός», έδωσε εντολή στο στρατό να «προετοιμαστεί για το υψηλότερο επίπεδο ετοιμότητας για κάθε πιθανό σενάριο στη Γάζα και να προστατεύσει τις κοινότητες» προσθέτοντας ότι «δεν θα επιτρέψουμε την επιστροφή στην πραγματικότητα της 7ης Οκτωβρίου».

Μια πολιτική πηγή, που επικαλούνται τοπικά μέσα, δήλωσε ότι οι «ισχυρισμοί» της Χαμάς δεν προκαλούν έκπληξη. Ισραηλινοί αξιωματούχοι που μίλησαν στο Κανάλι 12 και στον κρατικό ραδιοτηλεοπτικό φορέα Kan, απέρριψαν τις κατηγορίες της Χαμάς για παραβίαση της συμφωνίας, λέγοντας ότι η αντιπροσωπεία που βρισκόταν στη Ντόχα είχε στόχο να καλύψει τα κενά.

• Σύμφωνα με την Yediot Aharonot, «η ισραηλινή διαπραγματευτική αντιπροσωπεία που επέστρεψε από το Κατάρ κατέστησε σαφές στους διαμεσολαβητές στη Ντόχα ότι η συμπεριφορά της Χαμάς, τόσο με την παραβίαση της συμφωνίας όσο και με την επιθετική γλώσσα και τις ψευδείς κατηγορίες για παραβίαση της συμφωνίας από το Ισραήλ, θα οδηγήσει σε κλιμάκωση και θα θέσει σε κίνδυνο τη συνέχιση της συμφωνίας».

Επιπλέον, στις συνομιλίες στη Ντόχα, το Ισραήλ κατέστησε σαφές ότι δεσμεύεται στους όρους της συμφωνίας και αποσύρθηκε από τον άξονα Νετζαρίμ, άνοιξε το πέρασμα της Ράφα και αποσύρθηκε στην περίμετρό του.

Οι συζητήσεις στο Κατάρ αφορούσαν διάφορα ζητήματα που σχετίζονται με την εφαρμογή της πρώτης φάσης της εκεχειρίας, η οποία πλέον βρίσκεται σε κίνδυνο. Η συζήτηση άγγιξε επίσης το καθεστώς των κρατουμένων, την πρόοδο των διαπραγματεύσεων και τις παλαιστινιακές κατηγορίες ότι το Ισραήλ εμποδίζει την είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα.

• Ο προσανατολισμός της αντιπροσωπείας στο Κατάρ, η οποία είχε προειδοποιήσει το Ισραήλ και τις ΗΠΑ ότι η πρώτη φάση της συμφωνίας κινδύνευε λόγω των ενεργειών και των δηλώσεων του Νετανιάχου, φαίνεται ότι οδήγησε στη θέση της Χαμάς.

Το Ισραήλ επεδίωκε να παρατείνει την πρώτη φάση της κατάπαυσης του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας, εκμεταλλευόμενο το γεγονός ότι το Ραμαζάνι απείχε μόνο λίγες ημέρες από το τέλος αυτής της φάσης, αποφεύγοντας να εισέλθει στη δεύτερη φάση.

• Ήθελε να παρατείνει αυτή τη φάση με δύο τρόπους: Το πρώτο ήταν να καθυστερήσει την έναρξη της δεύτερης φάσης των διαπραγματεύσεων, η οποία στην πράξη δεν έχει ακόμη ξεκινήσει λόγω της απόφασης του Νετανιάχου- ή να καταλήξει σε μια φόρμουλα που θα επιτρέπει μια μεταβατική περίοδο μεταξύ των δύο φάσεων.

Η θέση της Χαμάς αποτέλεσε πλήγμα στην προσπάθεια του Ισραήλ να αγνοήσει τη δεύτερη φάση και θα επιβληθεί δυναμικά στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του Νετανιάχου την Τρίτη για τη δεύτερη φάση.

Η συνεδρίαση επρόκειτο να συζητήσει τους όρους για την πρόοδο στη δεύτερη φάση, η οποία περιλαμβάνει την εκδίωξη της ηγεσίας της Χαμάς από τη Γάζα, τον αφοπλισμό της στρατιωτικής πτέρυγας του κινήματος και την απελευθέρωση όλων των ισραηλινών ομήρων.

• Ο Νετανιάχου ανέβαλε αυτή τη συζήτηση για τη δεύτερη φάση των διαπραγματεύσεων, οι οποίες επρόκειτο να ξεκινήσουν την περασμένη εβδομάδα, μέχρι να συναντηθεί με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και τον απεσταλμένο του Στιβ Γουίτκοφ στην Ουάσινγκτον, όπου ο Νετανιάχου κατέληξε σε συμφωνίες για τις αρχές της δεύτερης φάσης, τις οποίες το Ισραήλ εκτιμά ότι η Χαμάς θα απορρίψει.

Μέχρι στιγμής, η Χαμάς και το Ισραήλ έχουν πετύχει πέντε γύρους ανταλλαγών και η εκεχειρία έχει κρατήσει παρά τις παραβιάσεις, με την πρώτη φάση να έχει περίπου 18 ημέρες ακόμη.

Η Χαμάς απελευθέρωσε 16 ισραηλινούς κρατούμενους και πέντε ταϊλανδούς κρατούμενους που δεν περιλαμβάνονταν στην αρχική συμφωνία, αφήνοντας έτσι 76 κρατούμενους. Κατά τη διάρκεια της υπόλοιπης φάσης, έπρεπε να απελευθερωθούν άλλοι 17 κρατούμενοι, από τους οποίους μόνο εννέα πιστεύεται ότι είναι ζωντανοί.

Μένει να δούμε πώς θα αντιδράσει το Ισραήλ, γεγονός που πιθανότατα θα καθορίσει την τύχη της συμφωνίας.

Ο επικεφαλής του κόμματος Otzma Yehudit, ο παραιτηθείς εξτρεμιστής υπουργός Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ, κάλεσε σε μεγάλης κλίμακας στρατιωτική κλιμάκωση εναντίον της Λωρίδας της Γάζας ως απάντηση στην ανακοίνωση της Χαμάς.

• «Πρέπει να υπάρξει μία απάντηση στην ανακοίνωση [της Χαμάς]. Μια μαζική επίθεση με πυρά στη Γάζα, από αέρος και ξηράς, με πλήρη διακοπή της ανθρωπιστικής βοήθειας, συμπεριλαμβανομένης της ηλεκτρικής ενέργειας, των καυσίμων και του νερού», δήλωσε ο ακροδεξιός πρώην υπουργός.

Ωστόσο, η οργάνωση των οικογενειών των Ισραηλινών κρατουμένων εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία καλεί τους διεθνείς διαμεσολαβητές να αναλάβουν άμεση και αποτελεσματική δράση για να διασφαλίσουν την εφαρμογή της συμφωνίας και την επανάληψη της απελευθέρωσης των κρατουμένων.

«Καλούμε την κυβέρνηση του Ισραήλ να μην λάβει μέτρα που θέτουν σε κίνδυνο την εφαρμογή της συμφωνίας», αναφέρεται.