Τέμπη/Καταιγισμός εξελίξεων:Έκθεση Κοκοτσάκη για τα νέα βίντεο-Μηνύσεις συγγενών θυμάτων στους εμπειρογνώμονες που εξετάζουν τη γνησιότητα

Με ραγδαίους ρυθμούς τρέχουν οι εξελίξεις στο θέμα με τα νέα βίντεο που παρουσιάστηκαν ξαφνικά δύο χρόνια μετά και δείχνουν το εμπορικό τρένο λίγο πριν την εθνική τραγωδία στα Τέμπη. Την ώρα που εξετάζεται η γνησιότητα τους μετά από εντολή του εφέτη ανακριτή κ. Μπακαΐμη, πληθαίνουν οι αμφισβητήσεις των εμπειρογνωμόνων ενώ προέκυψε και ένα ζήτημα με την αμεροληψία των τεχνικών που ανέλαβαν να εξετάσουν κατά πόσο τα βίντεο είναι γνήσια. Η κυβέρνηση από την πλευρά της εναποθέτει τις οποίες εξελίξεις στην δικαιοσύνη και την εν εξελίξει έρευνα.

Καταρχάς σε νέα ανακοίνωση του ο Βασίλης Κοκοτσάκης, και η τεχνική ομάδα των εμπειρογνωμόνων που εκπροσωπούν συγγενείς θυμάτων της τραγωδίας των Τεμπών, αφήνουν «παράθυρο» στη δυνατότητα επιτηδευμένης «αλλοίωσης» των βίντεο, αναφέροντας ως παράδειγμα αφορά τα στοιχεία των ημερομηνιών που αναγράφουν.

Σύμφωνα με τους υπογράφοντες την ανακοίνωση, αποτελεί η αδυναμία διασφάλισης της αυθεντικότητας της πηγής, η μη χρήση Ψηφιακής Υπογραφής ή/και ελέγχου Blockchain, τα οποία καθιστούν πολύ δύσκολη τη διαδικασία της πιστοποίησης.

Στο έγγραφό τους επισημαίνουν ότι στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης και με πληθώρα εργαλείων επεξεργασίας εικόνας «καθίσταται ακόμη πιο δύσκολη η επιβεβαίωση της αυθεντικότητας, σε βαθμό που θα μπορούσε μια έμπειρη ομάδα να αλλοιώσει στοιχεία των βίντεο (π.χ. ημερομηνίες) και το νέο βίντεο να κατατεθεί ως τεκμήριο στο δικαστήριο, με χαμηλή ως ανύπαρκτη φερεγγυότητα, εφόσον δεν έχει εξασφαλιστεί η μοναδικότητα και η αυθεντικότητα της πηγής και μάλιστα όταν καλούνται να το εξετάσουν μη ειδικοί και μη σχετικοί με το αντικείμενο».

Η ανκοίνωση καταλήγει στο εξής συμπέρασμα:

«Εν κατακλείδι, χωρίς διασφάλιση της αυθεντικότητας της πηγής, την χρήση Ψηφιακής Υπογραφής ή/και Έλεγχος Blockchain, μπορεί να γίνει επιτηδευμένη “αλλοίωση” του βίντεο καθιστώντας πολύ δύσκολη τη διαδικασία πιστοποίησης, ειδικά όταν υπάρχει και η άνεση του χρόνου (δύο χρόνια μετά το συμβάν)».

Υπενθυμίζεται ότι τα εν λόγω βίντεο φέρεται να παρουσιάζουν την εμπορική αμαξοστοιχία 63503 μέσα σε σήραγγες λίγα λεπτά πριν τη μετωπική σύγκρουση με το Intercity τη νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου 2023 και «εμφανίστηκαν» μόλις λίγα 24ωρα πριν.

ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ΑΝΑΡΤΗΣΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΚΟΚΟΤΣΑΚΗ:

“Σχετικά με την δυνατότητα πιστοποίησης ή μη, της γνησιότητας των πρόσφατα δημοσιευμένων βίντεο, που φέρεται να παρουσιάζουν την εμπορική αμαξοστοιχία 63503 μέσα σε σήραγγες λίγα λεπτά πριν από τη μετωπική σύγκρουση με το Intercity τη νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου 2023, ακολουθεί η επιστημονική άποψη πολλών εκ των συνεργατών μου αλλά και με βάση την βιβλιογραφία στην πληροφορική και την τεχνολογία πολυμέσων:

1). Η διαπίστωση της αυθεντικότητας ενός βίντεο είναι μια σύνθετη διαδικασία, και απαιτεί βασικά βήματα που πρέπει να ακολουθηθούν για την αξιολόγηση:

1.1. Έλεγχος της πηγής από την οποία προέρχεται το βίντεο.

1.2. Ανάλυση Μεταδεδομένων (metadata) του βίντεο, τα οποία μπορούν να δώσουν πληροφορίες σχετικά με την ημερομηνία, την ώρα και τη συσκευή που χρησιμοποιήθηκε για την καταγραφή. Εργαλεία όπως το Exif Tool μπορούν να εξάγουν αυτές τις πληροφορίες.

1.3. Αντίστροφη Αναζήτηση Εικόνας/Βίντεο, με εργαλεία όπως το Google Reverse Image Search ή το TinEye ελέγχεται αν το βίντεο ή κάποια από τα καρέ του έχουν χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν.

1.4. Ανάλυση Περιεχομένου του βίντεο για ασυνέπειες, όπως αφύσικο φωτισμό, σκιές που δεν ταιριάζουν ή αντιφάσεις στο χρονικό πλαίσιο.

1.5. Εργαλεία Ανίχνευσης Deepfakes, (τεχνητή νοημοσύνη που δημιουργεί ρεαλιστικά ψεύτικα βίντεο), με εργαλεία όπως το Deepware Scanner ή το Sensity AI για ανάλυση.

2). Με δεδομένη την άγνοια της πηγής των βίντεο και απουσία του αρχικού πηγαίου βίντεο, η πιστοποίηση καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη ειδικά αν έχουν επέμβει τεχνικοί ακόμα και για την παραμικρή επεξεργασία.

Για παράδειγμα, κατεβάσαμε τα δύο βίντεο από την ακόλουθη πηγή ( Καθημερινή ) και με χρήση του εργαλείου ExifTool μπορούμε να δούμε ότι τα βίντεο από τις δύο κάμερες, (νο.4 και νο.5) δημιουργήθηκαν στις 7 Φεβρουαρίου 2025, (πιθανώς από τον τελευταίο τεχνικό που τα επεξεργάστηκε, ίσως στην Καθημερινή (το άρθρο είναι της αυτής ημερομηνίας))

Στην εποχή λοιπόν της Τεχνητής Νοημοσύνης και με πληθώρα εργαλείων επεξεργασίας εικόνας καθίσταται ακόμη πιο δύσκολη η επιβεβαίωση της αυθεντικότητας, σε βαθμό που θα μπορούσε μια έμπειρη ομάδα να αλλοιώσει στοιχεία των βίντεο (π.χ. ημερομηνίες) και το νέο βίντεο να κατατεθεί ως τεκμήριο στο δικαστήριο, με χαμηλή ως ανύπαρκτη φερεγγυότητα, εφόσον δεν έχει εξασφαλιστεί η μοναδικότητα και η αυθεντικότητα της πηγής και μάλιστα όταν καλούνται να το εξετάσουν μη ειδικοί και μη σχετικοί με το αντικείμενο.

Εν κατακλείδι, χωρίς διασφάλιση της αυθεντικότητας της πηγής, την χρήση Ψηφιακής Υπογραφής ή/και Έλεγχος Blockchain, μπορεί να γίνει επιτηδευμένη “αλλοίωση” του βίντεο καθιστώντας πολύ δύσκολη τη διαδικασία πιστοποίησης, ειδικά όταν υπάρχει και η άνεση του χρόνου (δύο χρόνια μετά το συμβάν).

Παράλληλα, προέκυψε και ένα ζήτημα με τους εμπειρογνώμονες στους οποίους ανατέθηκε η έρευνα για γνησιότητα των βίντεο. Εναντίον τους έχουν υποβληθεί μηνύσεις από συγγενείς των θυμάτων, όπως επισημαίνει και σε ανάρτησή του ο δικαστικός εμπειρογνώμονάς Ανδριανός Γκουρμπάτσης.

«Συντρέχει στο πρόσωπο των 2 πραγματογνωμόνων κώλυμα έλλειψης αμεροληψίας τους καθώς: 1) έχουν ήδη γνωμοδοτήσει για την ίδια υπόθεση & έχουν λόγο να υποστηρίξουν υπέρ γνησιότητας των βίντεο & 2) έχει υποβληθεί σε βάρος τους ήδη μήνυση από συγγενείς θυμάτων!!». 

#έγκλημα_Τέμπη
👉 Συντρέχει στο πρόσωπο των 2 πραγματογνωμόνων κώλυμα έλειψης αμεροληψίας τους καθώς: 1) έχουν ήδη γμωμοδοτήσει για την ίδια υπόθεση & έχουν λόγο να υποστηρίξουν υπέρ γνησιότητας των βίντεο & 2) έχει υποβληθεί σε βάρος τους ήδη μήνυση από συγγενείς θυμάτων‼️ pic.twitter.com/a1RJhlVm79

— Γκουρμπάτσης Ανδριαν (@Gkourmpatsis) February 10, 2025

Ο Εφέτης ανακριτής Σωτήρης Μπακαίμης διέταξε κατεπείγουσα έρευνα προκειμένου να εξεταστεί η γνησιότητα των τριών νέων βίντεο που είδαν το φως της δημοσιότητας. Ο δικαστικός λειτουργός απέστειλε έγγραφο στις 7 Φεβρουαρίου 2025, προς τους πραγματογνώμονες, Απόστολο Βασιλάκο και Σταύρο Μπατζόπουλο.

Σε αυτό τους ζητεί με κατεπείγουσα παραγγελία του να πιστοποιήσουν αν τα επίμαχα βίντεο στα οποία εμφανίζεται η εμπορική αμαξοστοιχία πριν από τη μοιραία σύγκρουση, και τα οποία χαρακτηρίζει «ιδιαίτερης σημασίας», είναι γνήσια, κι αν σε αυτά υπάρχει δεξαμενή ή άλλο βυτίο πάνω στο εμπορικό τρένο που να σχετίζεται με μεταφορά παράνομου υλικού.

Τα τρία βίντεο προσκομίστηκαν από τον δικηγόρο της εταιρείας interstat security που έχει αναλάβει την βιντεοεπιτήρηση και την καταγραφή της διαδρομή των τρένων για λογαριασμό του ΟΣΕ, Βασίλη Καπερνάρο, την περασμένη Τέταρτη.

Παράλληλα, αναμένεται σύμφωνα με πληροφορίες, τα εν λόγω βίντεο να τεθούν στη διάθεση του καθηγητή του Εθνικού Μετσοβείου Πολυτεχνείου Δημήτρη Καρώνη που διενεργεί πραγματογνωμοσύνη κατόπιν παραγγελίας του ανακριτή για τα αίτια της έκρηξης μετά τη σύγκρουση των δύο τρένων καθώς και στον Εθνικό Οργανισμό για τη διερεύνηση των αεροπορικών και σιδηροδρομικών ατυχημάτων.

Η ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ

«Κατόπιν της Ολομέλειας των Εφετών Λάρισας σε Συμβούλιο (αριθμός 4/10-3-2023) και της σε συνέχεια αυτής, υπ’ αριθμ. πρωτ. 333/14-3-2023, παραγγελίας του κ. Εισαγγελέως Εφετών Λάρισας, διενεργούμε κυρία ανάκριση για τις πράξεις:

• 1) διατάραξη της ασφάλειας της συγκοινωνίας μέσων σταθερής τροχιάς (σιδηροδρόμου) με επικίνδυνες για την ασφάλεια της συγκοινωνίας πράξεις, η οποία είχε ως αποτέλεσμα: α) το θάνατο περισσοτέρων και μεγάλου αριθμού προσώπων (κατά συρροή), β) τη βαριά σωματική βλάβη περισσοτέρων προσώπων (κατά συρροή), καθώς και βλάβη εγκαταστάσεων κοινής ωφέλειας, γ) τον κίνδυνο περισσοτέρων προσώπων και δ) τον κοινό κίνδυνο σε περισσότερα ξένα πράγματα,
• 2) ανθρωποκτονία από αμέλεια κατά συρροή,
• 3) βαριά σωματική βλάβη από αμέλεια κατά συρροή από υπόχρεο λόγω του επαγγέλματός του να καταβάλλει ιδιαίτερη επιμέλεια και προσοχή και
• 4) απλή σωματική βλάβη από αμέλεια κατά συρροή από υπόχρεο λόγω του επαγγέλματός του να καταβάλλει ιδιαίτερη επιμέλεια και προσοχή, φερόμενες ως τελεσθείσες στη Λάρισα τον Ιανουάριο του 2023 και στις 28-2-2023 (σιδηροδρομικό δυστύχημα στην περιοχή Ευαγγελισμού Τεμπών Λάρισας).

Στα πλαίσια της διενεργούμενης από εμάς κυρίας ανακρίσεως, την 5-2-2025 εμφανίστηκε στο Ανακριτικό Γραφείο ο Βασίλειος Καπερνάρος, δικηγόρος, μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών (ΑΜ ΔΣΑ 008473), ενεργών ως πληρεξούσιος δικηγόρος της εταιρείας περιορισμένης ευθύνης με την επωνυμία «ΙΝΤΕΡ ΣΤΑΡ ΣΕΚΙΟΥΡΙΤΙ Ε.Π.Ε.», με αντικείμενο εμπορικής δραστηριότητας τη βιντεοεπιτήρηση του σιδηροδρομικού δικτύου Αθήνα – Θεσσαλονίκη δυνάμει σχετικής ενεργής σύμβασης (κατά το επίμαχο διάστηματου σιδηροδρομικού δυστυχήματος αλλά και μέχρι σήμερα) με τον «Οργανισμό Σιδηροδρόμων Ελλάδος Α.Ε.» (Ο.Σ.Ε. Α.Ε.) και μας παρέδωσε μία (1) εξωτερική μονάδα αποθήκευσης (usb stick), μάρκας SanDisk, η οποία περιέχει τρία (3) βίντεο, που αφορούν στο ως άνω διερευνώμενο από εμάς δυστύχημα.

Κατόπιν τούτων, επειδή αφενός έργο του ανακριτή και κύριο αντικείμενο της κυρίας ανακρίσεως αποτελεί η ανακάλυψη-εξακρίβωση της αληθείας και η συγκέντρωση-συλλογή των αναγκαίων αποδεικτικών στοιχείων για τη βεβαίωση τέλεσης των ανωτέρω εγκλημάτων (άρθρο 239 ΚΠΔ) και αφετέρου κρίνεται ιδιαίτερα ουσιώδες για την υπόθεση να διερευνηθεί και αναλυθεί το εν λόγω ψηφιακό υλικό (τρία (3) video), παρακαλούμε όπως, υπό τις ως άνω ιδιότητές σας και με τις συγκεκριμένες ειδικότητες που φέρετε, προβείτε στην έρευνα και ανάλυση του οπτικού αυτού υλικού, συντάσσοντας σχετική έκθεση έρευνας-ανάλυσης, με την οποία ειδικότερα να γίνεται παράθεση όσων στοιχείων εντοπίσετε, από τα οποία αποδεικνύεται,

• α) ότι η εμφανιζόμενη στο ψηφιακό υλικό διερχόμενη εμπορική αμαξοστοιχία ταυτίζεται με την εμπλακείσα στο διερευνώμενο από εμάς σιδηροδρομικό δυστύχημα της 28-2-2023 εμπορική αμαξοστοιχία 63503, παραθέτοντας ειδικότερα όλα τα στοιχεία που αποδεικνύουν το γεγονός αυτό και μπορείτε από την έρευνα-ανάλυση να εντοπίσετε (αριθμοί και διακριτικά φορταμαξών, αριθμοί και διακριτικά εμπορευματοκιβωτίων κλπ.), καθώς και ό,τι άλλο κρίνετε ουσιώδες και άξιο μνείας με βάση την έρευνα-ανάλυση του ψηφιακού αυτού υλικού και
• β) αν στο ίδιο αυτό ψηφιακό υλικό, αμέσως πίσω από τις ηλεκτράμαξες της εν λόγω εμπορικής αμαξοστοιχίας, είτε επί των φορταμαξών με τα χαλύβδινα ελάσματα είτε επί της φορτάμαξας με το πρώτο εμπορευματοκιβώτιο, που κατά τη σειρά σύνθεσης του εν λόγω συρμού ακολουθούσε είτε και στα βαγόνια που ακολουθούν μέχρι το πέρας του συρμού, μεταφέρεται ή όχι – είναι τοποθετημένο ή όχι, βυτίο ή παλέτα με ικανό αριθμό δοχείων μεταφοράς υγρών καυσίμων/υδρογονανθράκων/διαλυτών, στοιχείο που συνιστά ισχυρισμό μερίδας διαδίκων και των ορισθέντων από αυτούς τεχνικών συμβούλων.

Τα ψηφιακά αυτά αρχεία αναφέρονται αναλυτικά στην ως άνω σχετική, από 5-2-2025, έκθεση κατάσχεσης του εν λόγω ψηφιακού υλικού στην οποία προβήκαμε κατά τον ΚΠΔ.

Την έκθεσή σας αυτή, έρευνας και ανάλυσης, παρακαλούμε να ολοκληρώσετε και να μας εγχειρήσετε στον ταχύτερο δυνατό χρόνο, ενόψει της ιδιαίτερης σημασίας του υπό διερεύνηση ψηφιακού υλικού για την ουσία της υπόθεσης και ειδικότερα για το αν είχε φορτωθεί και μεταφερόταν με την ανωτέρω εμπορική αμαξοστοιχία παράνομα εύφλεκτο υλικό.

Ο Εφέτης Ανακριτής

Σωτήριος Μπακαΐμης

Εφέτης».

Νέο βίντεο από τον Άρη Πορτοσάλτε

Και ενώ είναι σε εξέλιξη η έρευνα, ένα νέο βίντεο (το 4ο κατά σειρά) ανήρτησε στο Χ ο δημοσιογράφος, Άρης Πορτοσάλτε, στο οποίο φαίνεται η εμπορική αμαξοστοιχία να περνάει από τη σήραγγα του Πλαταμώνα, περίπου 10 λεπτά πριν να περάσει από τη σήραγγα των Τεμπών.

Η διέλευση της εμπορικής αμαξοστοιχίας από τη σήραγγα του Πλαταμώνα, προτού περάσει από τη σήραγγα των Τεμπών.
Ευκαιρία για σύγκριση με τα προηγούμενα βίντεο.. pic.twitter.com/IyU7gQAqvf

— ArisPortosalte (@ArisPortosalte) February 10, 2025

Το ερώτημα είναι γιατί τα βίντεο προσκομίστηκαν τώρα από τον πληρεξούσιο δικηγόρο της εταιρείας έχει απαντηθεί σε τηλεοπτικές συνεντεύξεις του, δηλαδή ότι δεν ζητήθηκαν πριν, και ότι ενόψει των ερωτημάτων για το τί κουβαλούσε το εμπορικό τρένο σε σχέση με τη μεγάλη έκρηξη που ακολούθησε τη σύγκρουση, έγινε σχολαστική έρευνα από την εταιρεία και εντοπίστηκαν.

Να σημειωθεί ότι ήδη διεξάγεται έρευνα που έχει παραγγελθεί από την Εισαγγελία του Αρείου Πάγου καθώς στο παρελθόν είχαν προσκομιστεί άλλα βίντεο που απεικόνιζαν την επιβατική και όχι την εμπορική αμαξοστοιχία.

Τα νέα βίντεο που προσκομίστηκαν θα αποτελέσουν, σύμφωνα με πληροφορίες αντικείμενο της έρευνας που ήδη διεξάγεται από καθηγητή του Εθνικού Μετσοβείου Πολυτεχνείου αλλά και τον Εθνικό Οργανισμό για τη Διερεύνηση των Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων. Τα πορίσματά τους αναμένονται τις επόμενες εβδομάδες.

Όπως επισημαίνει η εφημερίδα Καθημερινή που φέρνει στη δημοσιότητα τα επίμαχα βίντεο, το εύλογο ερώτημα που προκύπτει είναι γιατί δεν είχε εντοπιστεί νωρίτερα αυτό το υλικό. Ο κ. Καπερνάρος φέρεται να υποστηρίζει ότι τον περασμένο Νοέμβριο η εταιρεία security έδωσε εντολή να ερευνηθούν όλοι οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές του επιχειρησιακού κέντρου που χρησιμοποιούν απομακρυσμένη λήψη αρχείων καταγραφής προκειμένου να βρεθεί υλικό σχετικό με τα Τέμπη το οποίο ενδεχομένως δεν είχε μέχρι τότε εντοπιστεί.

Η εταιρεία ανακοίνωσε ότι πραγματοποίησε μόνη της τη διαδικασία ανάκτησης του υλικού και την περασμένη Τετάρτη ο νομικός εκπρόσωπος τα κατέθεσε στον ανακριτή. Σημειώνεται ότι σε προηγούμενες περιπτώσεις είχε ζητηθεί η συνδρομή των ελληνικών αρχών και πραγματογνωμόνων.

• Πάντως εμπειρογνώμονες συγγενών των θυμάτων αμφισβητούν τη γνησιότητα των βίντεο ενώ μιλούν και για παρέμβαση.

Ο Αχιλλέας Μιχόπουλος, πραγματογνώμονας οικογενειών των θυμάτων, υποστήριξε μιλώντας στον ΑΝΤ1 πως από τα 3 νέα επίμαχα βίντεο λείπουν κάποια καρέ και έχει την αίσθηση πως έχουν υποστεί επεμβάσεις. «Θεωρώ ότι είναι απαραίτητο, ένα πιστοποιημένο εργαστήριο, να τα εξετάσει και να αποφανθεί για τη γνησιότητα τους», ανέφερε μεταξύ άλλων.