Τολμηρή και καινοτόμα ή… ανήθικη απατεώνας;- Η αλήθεια πίσω από την κινεζική DeepSeek
Η Συντακτική ομάδα του Libre
Όταν η ανερχόμενη κινεζική εταιρεία DeepSeek αποκάλυψε το τελευταίο της μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης τον Ιανουάριο, η Silicon Valley εντυπωσιάστηκε. Οι μηχανικοί χρησιμοποίησαν και λιγότερα τσιπ και λιγότερα χρήματα από όσα πίστευαν οι περισσότεροι στον κλάδο ότι ήταν δυνατόν. Η Wall Street πανικοβλήθηκε και οι μετοχές της τεχνολογίας σημείωσαν πτώση. Η Ουάσινγκτον ανησύχησε ότι έχανε έδαφος σε έναν κρίσιμο στρατηγικό τομέα. Το Πεκίνο και οι υποστηρικτές του συμφώνησαν: «Η DeepSeek έχει ταράξει τον μύθο της αθάνατης υπεροχής της αμερικανικής υψηλής τεχνολογίας», δήλωσε ένας εθνικιστής σχολιαστής, ο Hu Xijin, στα κινεζικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ:
Ωστόσο, στη συνέχεια, η OpenAI, η οποία λειτουργεί το ChatGPT, αποκάλυψε ότι ερευνά την DeepSeek με την κατηγορία ότι χρησιμοποίησε το ChatGPT για να εκπαιδεύσει το chatbot της. Ίσως η “δολοφόνος της Silicon Valley” από την Κίνα να αντλούσε τελικά ιδέες από την ίδια την Silicon Valley.
- Τι είναι, λοιπόν, πραγματική η DeepSeek; Τολμηρή και καινοτόμα ή ανήθικος απατεώνας; Η απάντηση είναι μάλλον περισσότερο απλή απ’ ότι μπορεί κάποιος να φανταστεί: ΚΑΙ ΤΑ ΔΥΟ!
Οι κινεζικές εταιρείες έχουν αποδείξει ότι είναι επιδέξιοι εφευρέτες, ικανοί να ανταγωνιστούν με τους καλύτερους του κόσμου, όπως η Apple και η Tesla. Και έχουν επίσης αποδείξει ότι είναι επιδέξιοι στο να αντιγράφουν και να κλέβουν τεχνολογία που δεν διαθέτουν, και στη συνέχεια να τη χρησιμοποιούν εναντίον των αντιπάλων που την δημιούργησαν. Το να φτιάχνεις ένα προϊόν με χαμηλό κόστος είναι πολύ πιο εύκολο όταν δεν χρειάζεται να επενδύσεις στην ανάπτυξή του από την αρχή.
«Η παλιά αφήγηση ήταν ότι η Κίνα δεν μπορεί να καινοτομήσει, αλλά μόνο να αντιγράψει», ανέφερε στο The Atlantic ο Gregory Allen, διευθυντής του Wadhwani AI Center στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών. «Τώρα η Κίνα μπορεί και να καινοτομήσει και να αντιγράψει, και να επωφεληθεί και από τα δύο».
Η μεγάλη επιτυχία της DeepSeek – Μεγάλες ταχύτητες με χαμηλότερο κόστος από τους ανταγωνιστές
Το μοντέλο της DeepSeek έχει πραγματικά εφευρετικά στοιχεία, κάποια από τα οποία οι μηχανικοί της Silicon Valley σίγουρα θα μελετήσουν ώστε να υιοθετήσουν τα χαρακτηριστικά τους. Η κινεζική εταιρεία έχει δημιουργήσει νέες αποδοτικότητες, σε χαμηλότερο κόστος από τις διαθέσιμες τεχνολογίες – κάτι που η Κίνα έχει κάνει και σε άλλους τομείς. Ο Jimmy Goodrich, ανώτερος σύμβουλος της Rand Corporation και ειδικός στην κινεζική τεχνολογία, υπογραμμίζει ότι η ίδια χώρα που έχει διαπρέψει στη μείωση του κόστους παραγωγής και στη βελτίωση των λειτουργιών των εργοστασίων, έχει σε αυτή την περίπτωση καταφέρει «να επεξεργαστεί πολλά δεδομένα με μεγαλύτερες ταχύτητες, χρησιμοποιώντας, ταυτόχρονα, λιγότερους υπολογιστές».
Αλλά στη συνέχεια, η DeepSeek ίσως προχώρησε ένα βήμα παραπέρα, χρησιμοποιώντας μια διαδικασία γνωστή ως «απόσταξη» (distillation). Ουσιαστικά, η εταιρεία φέρεται να “βομβάρδισε” το ChatGPT με ερωτήσεις, κατέγραψε τις απαντήσεις και χρησιμοποίησε αυτά τα δεδομένα για να εκπαιδεύσει τα δικά της μοντέλα. Όταν ρωτήθηκε «Τι μοντέλο είσαι;», το πρόσφατα κυκλοφορημένο chatbot της DeepSeek αρχικά απάντησε «ChatGPT» (αν και πλέον δεν φαίνεται να δίνει αυτή την εξαιρετικά ύποπτη απάντηση).
Τι έκανε, πραγματικά, η DeepSeek – Γιατί κατηγορείται
Αυτό για το οποίο κατηγορείται η DeepSeek δεν είναι πως χάκαρε την αμερικανική εταιρεία, αλλά αυτό που φαίνεται πως έπραξε εξακολουθεί να αποτελεί παραβίαση των όρων χρήσης της OpenAI. Και αν πράγματι το έκανε, βοήθησε την εταιρεία να δημιουργήσει ένα ανταγωνιστικό μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης με πολύ χαμηλότερο κόστος από αυτό της OpenAI.
Οι επιπτώσεις των ενεργειών της DeepSeek θα μπορούσαν να επηρεάσουν ολόκληρη τη βιομηχανία.
- Ποιο είναι το νόημα να επενδύει κανείς δεκάδες εκατομμύρια δολάρια σε ένα μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης, αν ένας ανταγωνιστής (είτε κινεζικός είτε άλλος) μπορεί απλώς να το αντιγράψει;
Αλλά η ιστορία της DeepSeek αποκαλύπτει επίσης πόσο εξαρτάται ακόμα η κινεζική τεχνολογική ανάπτυξη από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η DeepSeek χρησιμοποίησε τσιπ της αμερικανικής εταιρείας Nvidia για να δημιουργήσει το μοντέλο της και, όπως φαίνεται, μπορεί επίσης να αξιοποίησε αμερικανικά δεδομένα για την εκπαίδευσή του. Η Ουάσινγκτον μπορεί να εκμεταλλευτεί αυτό το πλεονέκτημα για να περιορίσει τις κινεζικές τεχνολογικές εταιρείες.
Η απαγόρευση πρόσβασης της Κίνας στους καρπούς της πιο προηγμένης αμερικανικής έρευνας βρίσκεται στον πυρήνα της ανταγωνιστικής στρατηγικής των ΗΠΑ. Για παράδειγμα, από τα τέλη του 2022, η κυβέρνηση Μπάιντεν ουσιαστικά απαγόρευσε στις αμερικανικές εταιρείες να πωλούν τα πιο προηγμένα τσιπ σε κινεζικές επιχειρήσεις. Η DeepSeek απέκτησε τα τσιπ της πριν τεθούν σε ισχύ οι έλεγχοι. (Αμερικανοί αξιωματούχοι ερευνούν επίσης εάν η εταιρεία μπορεί να αγόρασε απαγορευμένα τσιπ μέσω τρίτων στη Σιγκαπούρη.)
Σε μια συνέντευξη πέρυσι, ο ιδρυτής της DeepSeek, Liang Wenfeng, παραδέχτηκε ότι «το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε δεν ήταν ποτέ τα χρήματα, αλλά το εμπάργκο στα προηγμένα τσιπ». Την περασμένη εβδομάδα, η εταιρεία περιόρισε την πρόσβαση νέων χρηστών, ισχυριζόμενη ότι υπήρχε απειλή χάκινγκ – αλλά είναι επίσης πιθανό το σύστημα να μην μπορεί να διαχειριστεί τον τεράστιο αριθμό των χρηστών.
Η κινεζική κυβέρνηση και η βιομηχανία τεχνολογικών τσιπ αγωνίζονται να αντικαταστήσουν τα απαγορευμένα αμερικανικά τσιπ με εγχώριες εναλλακτικές λύσεις, αλλά η τεχνολογία είναι περίπλοκη και δυσκολεύονται να καλύψουν τη διαφορά. Γι’ αυτό ο Κινέζος ηγέτης, Σι Τζινπίνγκ, άσκησε προσωπικά πιέσεις στον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν για ελάφρυνση των ελέγχων.
Καιρός για αυστηρότερους αμερικανικούς περιορισμούς;
Τώρα, η επιτυχία της DeepSeek μπορεί να τρομάξει την Ουάσινγκτον, οδηγώντας την σε ακόμη αυστηρότερους περιορισμούς. Μέλη του Κογκρέσου έχουν ήδη ζητήσει την επέκταση της απαγόρευσης στα τσιπ ώστε να καλύψει ένα ακόμη ευρύτερο φάσμα τεχνολογιών.
Αλλά όσο κι αν η ιστορία της DeepSeek αποκαλύπτει την εξάρτηση της κινεζικής τεχνολογίας από τις αμερικανικές εξελίξεις, δείχνει επίσης ότι η διακοπή της διασυνοριακής ροής τεχνολογικών προϊόντων και τεχνογνωσίας μπορεί να απαιτεί περισσότερα από απλούς περιορισμούς στις εξαγωγές. Οι μηχανικοί της DeepSeek βρήκαν τρόπους να ξεπεράσουν τις προσπάθειες της Ουάσινγκτον να τους εμποδίσει και απέδειξαν ότι μπορούσαν – και θα συνέχιζαν – να κάνουν περισσότερα με λιγότερα, αντισταθμίζοντας την έλλειψη πόρων με δημιουργικότητα και με κάθε μέσο που ήταν απαραίτητο.
Η συνέπεια για τις Ηνωμένες Πολιτείες, σημειώνει ο Weifeng Zhong, ανώτερος σύμβουλος στο America First Policy Institute, είναι ότι «οι αμερικανικές εταιρείες και η κυβέρνηση πρέπει να τρέξουν πολύ πιο γρήγορα, γιατί ο αποκλεισμός μπορεί να μην είναι πάντα αποτελεσματικός στο να αποτρέψει την Κίνα από το να καλύψει τη διαφορά».
Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει την εξασφάλιση εφοδιαστικών αλυσίδων ημιαγωγών (τσιπ), την καλλιέργεια ταλέντων μέσω της εκπαίδευσης και την προσέλκυση ξένων ειδικών μέσω στοχευμένων μεταναστευτικών προγραμμάτων. Δεδομένου ότι ο τεχνολογικός πόλεμος είναι, στην ουσία του, μια μάχη ταλέντων, η Ουάσινγκτον θα μπορούσε ακόμη και να εξετάσει το ενδεχόμενο να χορηγεί πράσινες κάρτες σε Κινέζους μηχανικούς που αποφοιτούν από αμερικανικά πανεπιστήμια, ώστε να εργαστούν για εταιρείες της Silicon Valley αντί για τη DeepSeek.
Η στάση του Ντόναλντ Τραμπ και του Έλον Μασκ
Ο πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ φαίνεται να κατευθύνεται προς διαφορετική κατεύθυνση. Έχει επικρίνει έντονα τον “νόμο CHIPS”, που ψηφίστηκε το 2022 και παρέχει κρατική χρηματοδότηση για την ενίσχυση της βιομηχανίας ημιαγωγών στις Ηνωμένες Πολιτείες, και αντ’ αυτού προτιμά να επιβάλει δασμούς στα τσιπ από την Ταϊβάν.
Έχει επίσης απειλήσει να κλείσει το Υπουργείο Παιδείας. Επιπλέον, μια πρόσφατη αντιπαράθεση μεταξύ του ιδρυτή της Tesla, Έλον Μασκ, και υποστηρικτών του κινήματος MAGA σχετικά με τις βίζες για ξένους ειδικούς έδειξε ότι ορισμένα στοιχεία του Ρεπουμπλικανικού συνασπισμού αντιτίθενται τόσο έντονα στη μετανάστευση που δυσκολεύονται να προσελκύσουν το ταλέντο που απαιτεί η Silicon Valley.
Σε αυτή την περίπτωση, όμως, ο Τραμπ τάχθηκε υπέρ του προγράμματος βίζας, παίρνοντας το μέρος του Μασκ.
Ό,τι κι αν επιλέξουν να κάνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες με το ταλέντο και την τεχνολογία τους, η DeepSeek έχει αποδείξει ότι οι Κινέζοι επιχειρηματίες και μηχανικοί είναι έτοιμοι να ανταγωνιστούν με κάθε δυνατό τρόπο, είτε μέσω εφευρέσεων, είτε μέσω παράκαμψης περιορισμών, είτε μέσω μίμησης.
Ίσως η DeepSeek είναι ο μεγάλος κινεζικός τεχνολογικός “χρυσός” που πολλοί πιστεύουν ότι θα γίνει. Ή ίσως αυτή η θέση ανήκει στην επόμενη μεγάλη κινεζική τεχνολογική εταιρεία, ή σε αυτήν που θα ακολουθήσει μετά και μετά και μετά… Άλλωστε, οι Κινέζοι έχουν αποδείξει ότι δεν εφησυχάζονται ποτέ και πως είναι πάντα ενωμένοι όταν πρόκειται να ανταγωνιστούν τους Αμερικανούς.
SiteDesign