Αρμοδιότητες και ευθύνες…

Τα πορίσματα του Πολυτεχνείου και των ειδικών του πανεπιστημίου της Γάνδης δεν τα αναμένουν μόνο στην αντιπολίτευση για να υποβληθεί η πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης, έχει κάθε λόγο να τα αναμένει και ο πρωθυπουργός. Και από εκεί πρέπει να ξετυλιχθεί το κουβάρι των πραγματικών ευθυνών, να αποσαφηνιστούν οι αρμοδιότητες και οι ευθύνες, και να λάβει πολύ τολμηρές αποφάσεις.

Ας επιχειρήσουμε να το καταστήσουμε σαφές:

Από τα στοιχεία που έχουν έρθει στο φως, και φαίνεται πως περιέχονται στην δικογραφία του εφέτη ανακριτή, προκύπτει ότι η φόρτωση της εμπορικής αμαξοστοιχίας έγινε στον σταθμό της Θεσσαλονίκης από τέσσερις υπαλλήλους της Hellenic Train (σε δύο βάρδιες) και ελέγθηκε από υπάλληλο του ΟΣΕ. Ως γνωστόν, βιντεοληπτικό υλικό από την φόρτωση δεν υπάρχει, ή κάποιοι το έχουν σβήσει, ωστόσο η Hellenic Train επιμένει στην ανακοίνωσή της ότι κανένα επικίνδυνο υλικό δεν φορτώθηκε στο τρένο. Μόνο μπύρες (…), ελάσματα κ.ά. Δημοσιοποιήθηκε, ωστόσο, βιντεοληπτικό υλικό από κάμερα μίνι μάρκετ στην εθνική οδό που δείχνει έναν περίεργο όγκο στο φορτίο της αμαξοστοιχίας που δεν συνάδει με το δηλωθέν (από την Hellenic Train) φορτίο. Οι ειδικοί του πανεπιστημίου της Γάνδης φαίνεται ότι έχουν καταλήξει στο πόρισμά τους (δημοσίευμα Real News) ότι οι εκρήξεις κατά τη σύγκρουση των δύο τρένων και η πυρκαγιά που ακολούθησε οφείλονται στην ανάφλεξη 2,5-3 τόνων ξυλολίου και τολουολίου που βρίσκονταν σε δεξαμενή που φορτώθηκε στην εμπορική αμαξοστοιχία.

Το συμπέρασμα είναι μάλλον σαφές: Στον σταθμό της Θεσσαλονίκης φορτώθηκαν επικίνδυνα εύφλεκτα υλικά κάτω από τη μύτη (;) υπαλλήλων της Hellenic Train και του ΟΣΕ. Αυτά ως προς τις ΑΜΕΣΕΣ ευθύνες για την έκρηξη και την πυρκαγιά, από την οποία κατά το πόρισμα του έμπειρου πραγματογνώμονα Βασ. Κοκοτσάκη (που όρισαν οι οικογένειες των θυμάτων) κάηκαν ζωντανοί 28 επιβάτες. Άνθρωποι, δηλαδή, που ενδεχομένως να είχαν διασωθεί, έστω και βαριά τραυματισμένοι, από τη σύγκρουση, αλλά έχασαν τη ζωή τους, είτε από τις αναθυμιάσεις, είτε επειδή κάηκαν ζωντανοί!

Εδώ τελειώνουν όλα; Όχι.

Ο υπουργός Μεταφορών και Υποδομών είπε σε τηλεοπτικό σταθμό ότι το υπουργείο δεν έχει ευθύνη για το τι μεταφέρουν τα εμπορικά τρένα, επειδή δεν έχει την αρμοδιότητα. Περιορίζεται, κατά τα λεχθέντα, στην ομαλή λειτουργία του σιδηροδρομικού δικτύου και στην ασφάλεια των μεταφορών. Και ότι για τους ελέγχους των φορτίων είναι επιφορτισμένες οι αρμόδιες υπηρεσίες (ΟΣΕ) και η εταιρεία.

Όμως, το τι μεταφέρουν τα εμπορικά τρένα, που χρησιμοποιούν το υπό τον έλεγχο του δημοσίου σιδηροδρομικό δίκτυο, δεν αποτελεί βασική παράμετρο για την ασφάλεια των μεταφορών;

Πόσο ασφαλές μπορεί να είναι ένα σιδηροδρομικό δίκτυο εάν κινούνται σε αυτό τρένα που μεταφέρουν ξυλόλιο, τολουόλιο, άλλους χημικούς διαλύτες, ή οτιδήποτε άλλο εύφλεκτο και αναφλέξιμο;

Η ασφάλεια του σιδηροδρομικού δικτύου –ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑ και ΕΥΘΥΝΗ της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου και, φυσικά, του υπό δημόσιο έλεγχο ΟΣΕ– αφορά, φυσικά, την λειτουργία του με όλες τις προδιαγραφές που την εγγυώνται. Αυτό περιλαμβάνει από την τηλεδιοίκηση και φωτοσήμανση (που ή δεν λειτουργούσαν, ή λειτουργούσαν πλημελλώς), μέχρι το να κινούνται στις ράγες τρένα που μεταφέρουν φορτία ασφαλισμένα και τα οποία δεν μπορούν να προκαλέσουν εκρήξεις σε τυχόν σύγκρουση ή και εκτροχιασμό.

Ατυχήματα συμβαίνουν στις μεταφορές, γίνονται, όμως, δυστυχήματα και τραγωδίες, όταν η αλυσίδα διοίκησης και ελέγχου δεν μπορεί ή δεν θέλει να ξεχωρίσει τι είναι τυπική και τι ουσιαστική αρμοδιότητα, ακόμα περισσότερο όταν δεν αντιλαμβάνεται ότι η αρμοδιότητα συνιστά και ευθύνη.

Εν προκειμένω, η ευθύνη του υπουργείου και του ΟΣΕ ως προς την τραγωδία των Τεμπών και ειδικότερα ως προς το θέμα της έκρηξης και της πυρκαγιάς δεν μπορεί και δεν πρέπει να αποκρυβεί. Προφανώς, αυτό αποτελεί έργο του εφέτη ανακριτή, ιδιαίτερα μετά την επίσημη δημοσιοποίηση των πορισμάτων.

Κι εκεί αρχίζει η ανάγκη παρέμβασης του πρωθυπουργού, ακόμα κι αν αυτό οδηγεί σε αναθεώρηση των πρώτων επιλογών του. Με δημοσιοποιημένα τα πορίσματα ουδείς μπορεί να συρρικνώνει τις πραγματικές αρμοδιότητές του και να ελαστικοποιεί τις ευθύνες του. Κι αυτές πρέπει να αποδοθούν πολιτικά και ποινικά. Η δε μητρική (Ferrovia) της Hellenic Train πρέπει να διωχθεί και να εκδιωχθεί…