Ρεπορτάζ libre/ Ρεκόρ ελέγχων και… εργατικών δυστυχημάτων- Πώς εξηγείται;

Την Τρίτη η Ανεξάρτητη Αρχή Επιθεώρηση Εργασίας (το πάλαι ποτέ ΣΕΠΕ) γνωστοποίησε ότι κατά τη διάρκεια του 2024, οι έλεγχοι της επιθεώρησης σε χώρους δουλειάς έφτασαν τους 79207, αριθμός που αποτελεί ιστορικό υψηλό. Ο διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Γιώργος Τζιλιβάκη εξέφρασε, μάλιστα, την ικανοποίησή του λέγοντας τα εξής:

“Η αύξηση του αριθμού ελέγχων, για άλλη μία χρονιά, επιβεβαιώνει την προσήλωση των επιθεωρητών στο έργο τους. Συνεχίζουμε σε υψηλούς ρυθμούς, με ζητούμενο και την ποιοτική αναβάθμιση, μέσω της στόχευσης εκεί όπου παρατηρείται υψηλότερη παραβατικότητα. Εστιάζουμε τους ελέγχους, όπου ανά περίοδο υπάρχει μεγαλύτερη ένταση εργασίας και εκεί που καταδεικνύουν τα στοιχεία από τις καταγγελίες, τη συσσωρευμένη εμπειρία και την ανάλυση δεδομένων. Αποσκοπούμε στην προστασία των εργαζομένων, την τήρηση της εργατικής νομοθεσίας και τη στήριξη των επιχειρήσεων που λειτουργούν σύννομα”.

Επειδή όμως τα γεγονότα, όπως και η πραγματικότητα, είναι ξεροκέφαλα, την Τετάρτη μάθαμε ότι κατά τον Ιανουάριο του 2025 σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της εργασίας τους 15 εργαζόμενοι! Ο αντίστοιχος αριθμός για τον Ιανουάριο του 2024 ήταν μόλις 4. Τελικά αποδίδουν ή όχι οι κατά την Ανεξάρτητη Αρχή έλεγχοι-ρεκόρ που κάνει η Επιθεώρηση Εργασίας;

Ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συλλόγων Εργαζομένων Τεχνικών Επιχειρήσεων Ελλάδας, Ανδρέας Στοϊμενίδης, που έδωσε στη δημοσιότητα τα σχετικά στοιχεία, είπε την Τετάρτη τα πράγματα με τ’ όνομά τους: “Υπέρβαση κάθε ορίου και λογικής παρατηρείται από την αρχή της χρονιάς, στον αριθμό των εργαζομένων που έχασαν τη ζωή τους στους χώρους εργασίας, από την 1η Ιανουαρίου, σε κλιμάκωση της βαριάς επιδείνωσης στα θέματα Υγείας και Ασφάλειας στην εργασία τα τελευταία χρόνια.

Συγκεκριμένα, μέχρι σήμερα, τον Ιανουάριο, έναν μήνα που θεωρείται ότι δίνει λίγα περιστατικά, έχουν χάσει τη ζωή τους 15 εργαζόμενοι, όταν το 2024 ήταν 4. Αντίστοιχα τον Ιανουάριο του 2023 πέθαναν στη δουλειά 11 άνθρωποι, ενώ στο ίδιο διάστημα το 2022, 4. Για το 2024 υπολογίζεται ότι κοντά στους 150 ανθρώπους έχασαν τη ζωή τους στη δουλειά, στη χώρα μας. Τα στοιχεία είναι υπό επεξεργασία και θα δημοσιοποιηθούν το Φεβρουάριο.

Μπορεί οι αριθμοί να είναι τρομακτικοί όμως η ανισορροπία εις βάρος των εργαζομένων στο εργατικό δίκαιο, η μη επαναφορά των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, η ελαστικοποίηση και εντατικοποίηση της εργασίας που έχουν επιφέρει οι τελευταίοι νόμοι για τα εργασιακά και η μη αντιμετώπιση των ζητημάτων Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία, καθιστούν τη σημερινή κατάσταση πλήρως αναμενόμενη.

Να θυμίσουμε ότι η Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία έχει υιοθετηθεί από τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών ως θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα το οποία προφανώς δε γίνεται σεβαστό από την αρμόδια πολιτική ηγεσία και τις αρχές. Έχουμε δηλώσει επανειλημμένως τη διαθεσιμότητά μας για συνεργασία ώστε να συμβάλλουμε στην αποκατάσταση αυτής της απάνθρωπης κατάστασης.Το ζήτημα πρέπει να προτεραιοποιηθεί και να αντιμετωπιστεί πολιτικά σε υψηλό επίπεδο”.

Καταλαβαίνει κανείς ότι αν σε μία χρονιά όπως το 2024 κατά την οποία καταγράφηκε ρεκόρ ελέγχων από την επιθεώρηση εργασίας, σκοτώθηκαν κατά την εργασία τους περίπου 150 άνθρωποι, όπως ανέφερε ο κ. Στοϊμενίδης, κάτι δεν δουλεύει σωστά. Δεν είναι δυνατόν η Επιθεώρηση να κάνει, όπως ισχυρίζεται, εντατικούς ελέγχους και την ίδια ώρα να καταγράφονται 150 θάνατοι μέσα σε 365 ημέρες σε χώρους δουλειάς.

Εχει καταγγελθεί και άλλες φορές ότι η Ανεξάρτητη Αρχή Επιθεώρηση Εργασίας δουλεύει με το ελάχιστο δυνατό προσωπικό και ότι εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να τσεκάρει όλες τις καταγγελίες. Είναι επίσης γνωστό ότι σε τόπους εντατικοποίησης της εργασίας κατά τους καλοκαιρινούς μήνες λόγω της τουριστικής σεζόν, η ένδεια προσωπικού είναι κάτι παραπάνω από φανερή. Σε μεγάλα κυκλαδονήσια δε, δεν υπάρχει καν κλιμάκιο επιθεωτητών, οπότε για να γίνουν οι σχετικοί έλεγχοι, πρέπει να καταφθάσουν ελεγκτές από άλλο νησί.

• Για του λόγου το αληθές ιδού ένα “φρέσκο” χαρακτηριστικό παράδειγμα από την Πάτρα.

Την Τετάρτη το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Πάτρας και το Συνδικάτο Οικοδόμων πραγματοποίησε παρέμβαση στο Επιθεώρηση Εργασίας Πελοποννήσου – Δυτικής Ελλάδας – Ηπείρου – Ιονίων Νήσων, με αφορμή “τον ατελείωτο “φόρο αίματος” που πληρώνει στους χώρους δουλειάς η εργατική τάξη σχεδόν καθημερινά”, μετά και το τελευταίο θανατηφόρο εργατικό δυστύχημα που σημειώθηκε στα Αραχωβήτικα Αχαΐας με νεκρό έναν 61χρονο αλλοδαπό εργάτη που εκτελούσε οικοδομικές εργασίες σε σπίτι.

Οπως μεταφέρει η εφημερίδα Πελοπόννησος “καταγγέλθηκε η τραγική έλλειψη του αναγκαίου προσωπικού για την πραγματοποίηση ελέγχων στις αρμόδιες Υπηρεσίες και επισημάνθηκε η αναγκαιότητα της πρόσληψης όλου του αναγκαίου προσωπικού, καθώς μόνο η συγκεκριμένη “Επιθεώρηση”, έχει στο χώρο ευθύνης μια τεράστια περιοχή για όλη τη χώρα, με χιλιάδες χώρους δουλειάς ακόμη περισσότερους εργαζόμενους, όπου για την τήρηση των μέτρων προστασίας τους, στην πλειοψηφία τους, μπορεί να μην έχει ποτέ πραγματοποιηθεί έλεγχος!

Καταγγέλθηκε επιπλέον, η καθυστέρηση παρέμβασης της Υπηρεσίας (μετά από 20 ώρες) στο τελευταίο θανατηφόρο δυστύχημα στα Αραχωβήτικα, επισημαίνοντας ότι ο χώρος και τα στοιχεία που θα μπορούσαν να αποδεικνύουν τα αίτια θανάτου του εργαζόμενου, ήταν εύκολο μετά από ένα τέτοιο χρονικό διάστημα, να έχουν αλλοιωθεί, όπως καταγγέλθηκε επίσης, η προσπάθεια το δυστύχημα να μην δημοσιοποιηθεί”.

Το ίδιο, περίπου, σκηνικό επικρατεί και στην υπόλοιπη Ελλάδα, ιδιαίτερα στην Περιφέρεια. Είναι, σαφές, άρα ότι παρά τα…ρεκόρ, αυτό που χρειάζεται η Ανεξάρτητη Αρχή Επιθεώρησης Εργασίας είναι προσωπικό το οποίο θα μπορεί με τη δράση να προλαμβάνει, κατά προτεραιότητα, σοβαρούς τραυματισμούς και θανάτους. Αλλιώς ίσως δεν έχει και κάποιο συγκεκριμένο νόημα η παρουσία της.