Πορτογαλία-Ισπανία: Σπάνιο ατμοσφαιρικό φαινόμενο η αιτία του μπλακ άουτ

Ένα σπάνιο και ακραίο ατμοσφαιρικό φαινόμενο, που συνοδεύτηκε από απότομες και έντονες διακυμάνσεις της θερμοκρασίας στο εσωτερικό της Ισπανίας, ήταν σύμφωνα με τις Αρχές η βασική αιτία του μαζικού μπλακ άουτ που σημειώθηκε σήμερα σε ολόκληρη την Ιβηρική Χερσόνησο.

Όπως ανακοίνωσε ο φορέας του πορτογαλικού δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας REN, οι ασυνήθιστες συνθήκες προκάλεσαν σοβαρή διαταραχή στη σταθερότητα των ενεργειακών υποδομών, με αποτέλεσμα την κατάρρευση τμημάτων του δικτύου σε Ισπανία και Πορτογαλία.

Η REN προειδοποίησε ότι η πλήρης αποκατάσταση του πορτογαλικού δικτύου ηλεκτροδότησης ενδέχεται να απαιτήσει έως και μία εβδομάδα, καθώς οι βλάβες είναι εκτεταμένες και οι εργασίες αποκατάστασης εξελίσσονται σταδιακά και με αυξημένη δυσκολία.

Οι αρμόδιες υπηρεσίες βρίσκονται σε κατάσταση συναγερμού, ενώ οι προσπάθειες επικεντρώνονται στην επαναφορά της ηλεκτροδότησης σε κρίσιμες υποδομές και μεγάλες αστικές περιοχές.

Κόστα: «Δεν υπάρχουν ενδείξεις για κυβερνοεπίθεση»

Την ίδια ώρα, ο Αντόνιο Κόστα, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, δήλωσε ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η σημερινή διακοπή ρεύματος προκλήθηκε από κυβερνοεπίθεση.

Ο Κόστα ανέφερε ότι βρίσκεται σε επαφή με τον Ισπανό πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσεθ και τον Πορτογάλο πρωθυπουργό Λουίς Μοντενέγκρο, ενώ οι διαχειριστές του δικτύου και στις δύο χώρες «εργάζονται για τον εντοπισμό της αιτίας και την αποκατάσταση της παροχής ηλεκτρικού ρεύματος».

Πώς εξηγεί το φαινόμενο ο Θοδωρής Κολυδάς 

Εξηγώντας το φαινόμενο, ο πρώην διευθυντής στην ΕΜΥ, Θοδωρής Κολυδάς, σημειώνει:  Η «επαγόμενη ατμοσφαιρική δόνηση» που δημιουργείται στις γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας (όπως αυτές των 400 kV) είναι ένα φαινόμενο που δημιουργείται πάνω σε αυτά τα πολύ μακριά καλώδια, τα οποία είναι εκτεθειμένα στον αέρα και στις ατμοσφαιρικές συνθήκες.
Όταν υπάρχει απότομη και ακραία αλλαγή της θερμοκρασίας — για παράδειγμα, απότομα κύματα ψύχους ή καύσωνα — τότε δημιουργούνται ισχυρά ανοδικά ή καθοδικά ρεύματα αέρα (θερμικές ανωμαλίες).

Αυτές οι θερμικές μεταβολές προκαλούν ταλαντώσεις στα καλώδια μέσω δύο κυρίως μηχανισμών. Αρχικά θερμική διαστολή και συστολή όπου το μέταλλο των καλωδίων διαστέλλεται ή συστέλλεται απότομα. Ακολουθούν και οι ατμοσφαιρικές ταλαντώσεις όπου οι διαφορές στην πυκνότητα του αέρα δημιουργούν τοπικούς ανέμους ή ρεύματα που επηρεάζουν τις γραμμές, προκαλώντας τις να πάλλονται.

Αυτό το φαινόμενο λέγεται επαγόμενη ατμοσφαιρική δόνηση (induced atmospheric vibration) και μπορεί να οδηγήσει σε: Κραδασμούς, Ταλαντώσεις σε μεγάλη κλίμακα ακόμη και μηχανικές καταπονήσεις που απειλούν τη δομική ακεραιότητα των γραμμών. Είναι διαφορετικό από το συνηθισμένο “galloping” που προκαλείται από πάγο και άνεμο».

Τι είναι η 'induced atmospheric vibration' κύριε @KolydasT; https://t.co/4W9hhD1ymO

— Emerson (@EEmerson14) April 28, 2025