Ενοίκια-Μεγάλη έρευνα του libre: Γιατί δεν πέφτουν οι τιμές-Μιλούν παράγοντες της αγοράς-Το παράδειγμα της Βαρκελώνης

“Πώς θα πληρώσω στις αρχές του μήνα το νοίκι μου; Και αν το πληρώσω εγκαίρως τι θα περισσέψει από το μισθό μου για τις υπόλοιπες ανάγκες μου”; Πρόκειται για ερωτήματα που απασχολούν εκατομμύρια (κυριολεκτικά) συμπολίτες μας εδώ και πολλά χρόνια. Με τα ενοίκια να αυξάνονται τα τελευταία χρόνια με γεωμετρική πρόοδο και τους μισθούς να “κατατρώγονται” από την ακρίβεια και τον πληθωρισμό, έχει δημιουργηθεί ένα εκρηκτικό κοινωνικό κοκτέιλ που απειλεί, ευθεώς, την κοινωνική συνοχή.
Η κοινωνία έχει αρχίσει να αντιδρά. Το περασμένο Σαββατοκύριακο διεξήχθησαν σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας για το ζήτημα. Η κυβέρνηση, μάλλον καθυστερημένα, αποφάσισε να “ακουμπήσει” το πρόβλημα ενώ τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν προτείνει τη δική τους βεντάλια προτάσεων.

Ολα αυτά θα τα διαβάσετε στο μεγάλο ρεπορταζ του Libre που ακολουθεί μαζί φυσικά με την καταγραφή της πραγματικότητας από παράγοντα της αγοράς αλλά και την παρουσίαση του μοντέλου της Βαρκελώνης που θεωρείται πλέον, όχι άδικα, καλός μπούσουλας για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος.
Τι λέει η αγορά: Χωρίς επιπλέον προσφορά ακινήτων, οι τιμές δεν πέφτουν
Είναι πράγματι…απελπιστική η κατάσταση στην αγορά της εκμίσθωσης ακινήτων;
Ο πρόεδρος του Συλλόγου Μεσιτών Αθηνών, Λευτέρης Ποταμιάνος περιγράφει για λογαριασμό των αναγνωστών του Libre τα πράγματα όπως ακριβώς είναι.
Τον ρωτάμε αρχικά αν η αγορά φαντάζει άκαμπτη και αρρύθμιστη.
“Ακαμπτη σίγουρα” μάς απαντά. “Τα μέχρι στιγμής κυβερνητικά μέτρα δεν βρίσκονται προς την κατεύθυνση της αποκλιμάκωσης των τιμών. Δεν υπάρχουν ακίνητα στην αγορά και αυτό είναι το κυρίως πρόβλημα. Και αφού δεν υπάρχουν ακίνητα, δεν κατεβαίνουν οι τιμές. Ο κόσμος, εν τω μεταξύ, δεν μπορεί να πληρώσει καθώς οι δυνατότητές του έχουν πιάσει ταβάνι”.
“Ως προς το “αρρύθμιστη” αν εννοούμε την επιβολή πλαφόν στο ενοίκιο θα μπορούσα να πω ότι ένα τέτοιο μέτρο θα σήκωνε μεγάλη θύελλα σε μία αγορά που λειτουργεί ελεύθερα και θα δημιουργούσε συνθήκες μεγάλης παραοικονομίας, μεγαλύτερες από ότι ήδη καταγράφονται”.
Αρα πως μπορεί να ρυθμιστεί η αγορά;

“Μόνο με την επιλογή της επιπλέον προσφοράς κατοικιών. Σίγουρα υπάχουν τα χρήματα έτσι ώστε να δημιουργηθεί ένα απόθεμα κοινωνικής κατοικίας το οποίο με τη σειρά του θα αποκλιμάκωνε τις τιμές. Θα βοηθούσε επίσης πάρα πολύ η δημιουργία νέων φοιτητικών εστιών ή η βελτίωση των υφιστάμεων δομών. Το μέτρο αυτό θα “απελευθέρωνε” τα μικρά ακίνητα, μέρος της αγοράς το οποίο είναι πολύ σημαντικό. Τέλος οι τράπεζες και τα funds θα πρέπει να βγάλουν τα ακίνητα που κατέχουν στην αγορά. Αυτά είναι βασικά βήματα αλλά όχι τα μόνα”.
“Η κυβέρνηση” συνεχίζει ο κύριος Ποταμιάνος “θα πρέπει να σταματήσει να επενδύει στην αστυφιλία. Το τελευταίο προεδρικό διάταγμα με το οποίο ουσιαστικά αχρηστεύεται η μικρή περιουσία στην επαρχία θα δημιουργήσει μεγάλο πρόβλημα. Μέχρι τώρα βλέπαμε το εξής επαναλαμβανόμενο μοτίβο. Γονείς, με κάποια περιουσία στο χωριό, άφηναν το ακίνητό τους στην Αθήνα στα παιδιά τους και έχτιζαν ένα μικρό σπίτι στον τόπο καταγωγής τους. Πλέον αυτό δεν θα μπορεί να γίνεται. Σε μία αγορά κορεσμένη, όπως αυτή της Αθήνας, αυτό χαρακτηρίζεται ιδιαίτερα προβληματικό”.
Ο πρόεδρος του Συλλόγου Μεσιτών Αθήνας σχολιάζει και το πρόσφατο μέτρο που ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός για την επιστροφή ενός ενοικίου.
“Επιχειρείται η καταπολέμηση της παραοικονομίας μ’ αυτό. Αλλά τη στεγαστική κρίση δεν την αντιμετωπίζει. Οποιος το λέει αυτό στον Πρωθυπουργό, τον εκθέτει. Είναι πάντως λυπηρό ότι η κυβέρνηση ανακοινώνει μέτρα χωρίς να έχει μιλήσει πρώτα με κανέναν φορέα. Γι αυτό και οι αποφάσεις της πέφτουν το κενό. Οσα μέτρα ανακοινώθηκαν για την Golden Visa ή τα κλειστά ακίνητα δεν έφεραν κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα”.
Βαρκελώνη: Καμία σχέση με την ελληνική περίπτωση

Θα μπορούσε να παρατηρήσει κανείς ότι η δυστοπική κατάσταση που καταγράφεται στην Ελλάδα σχετικά με τα ενοίκια δεν αφορά μόνο τη χώρα μας. Η παρατήρηση αυτή είναι ακριβής, πράγματι το φαινόμενο “απλώνεται” σχεδόν στο σύνολο του δυτικού κόσμου. Υπάρχουν όμως παραδείγματα όπως αυτό της Βαρκελώνης που η τοπική εξουσία και κοινωνία επιχειρούν να βάλουν φρένο, με συντονισμένο τρόπο, στην άνοδο των τιμών και προσφέρουν χειροπιαστές λύσεις στην κοινωνική πλειοψηφία.
Ο Νίκος Βράντσης, από την Ενωση Ενοικιαστών Θεσσαλονίκης, εξηγεί τι γίνεται στην πρωτεύουσα της Καταλονίας, μία από τις πιο τουριστικές πόλεις στον κόσμο στην οποία η βραχυχρόνια μίσθωση είναι πολύ διαδεδομένη.
“Σίγουρα το πλαίσιο της Βαρκελώνης παρουσιάζει διαφορές σε σχέση με αυτό που βλέπουμε εν γένει στην Ελλάδα. Το πρόβλημα, ας πούμε, με τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά το διαχειρίστηκαν διαφορετικά, δημιουργήθηκε ένα κίνημα που άρχισε να αντιστέκεται στο φαινόμενο των μαζικών πλειστηριασμών και έτσι ο κόσμος απέκτησε κινηματική κουλτούρα και παράδοση. Αυτό βοηθά πάρα πολύ τώρα” τονίζει στο Libre o κ. Βράντσης.
“Στη Βαρκελώνη υπήρχε από πολύ νωρίς μεγάλη παρουσία των εταιριών εκμισθωτών που διαχειρίζονταν μεγάλο αριθμό διαμερισματων. Το κίνημα λοιπόν στράφηκε ακριβώς εκεί. Αυτός ήταν ο μεγάλος στόχος και ο μεγάλος αντίπαλος.Οι Ενώσεις Ενοικιαστών στη Βαρκελώνη έχουν διπλό ρόλο. Από τη μία έχουν έντονη θεσμική παρουσία και από την άλλη επιχειρούν να δώσουν καθημερινές απαντήσεις στις κερδοσκοπικές και καταχρηστικές συμπεριφορές των μεσιτών, όπως πρέπει να κάνει ένα σωματείο βάσης”.
“Τα σωματεία” συνεχίζει ο κ. Βράντσης “διεκδικούν τον έλεγχο των αυξήσεων στα ενοίκια. Διεκδικουν πλαφόν στα ενοίκια, έναν οριζόντιο έλεγχο στον οποίο δεν μπορεί να παρέμβει ο εκμισθωτής. Αλλες διεκδικήσεις έχουν να κάνουν με την αύξηση του ελάχιστου χρόνου μίσθωση, να μπορεί δηλαδή ένας ενοικιαστής να παραμένει στο οίκημα για αρκετά χρόνο χωρίς να περνάει από τη διαδικασία των συνεχών αυξήσεων”.
“Στη Βαρκελώνη βέβαια υπάρχει ένα σημαντικό ποσοστό κοινωνικά ελεγχόμενης κατοικίας που την προσφέρει είτε ο Δήμος είτε το κράτος. Στην Ελλάδα το ποσοστό κοινωνικά ελεγχόμενης κατοικίας βρίσκεται πρακτικά στο 0%. Μία πιλοτική προσπάθεια άρχισε μόλις στη Θεσσαλονίκη με συνολικό απόθεμα…30 κατοικίες”.

“Συνολικά, το 2023 το δημόσιο απόθεμα κατοικιών που διαχειριζόταν ο Δήμος Βαρκελώνης υπέρβαινε τις 11.500 μονάδες, (σσ κατοικίες) σημειώνοντας σαφή αύξηση σε σύγκριση με τις 7.500 μονάδες του 2015. Η επέκταση αυτή επιτυγχάνεται μέσω του συνδυασμού τριών μηχανισμών: κατασκευής, αγοράς και απόκτησης, καθώς και μιας δημοτικής συνεισφοράς που ανέρχεται σε περίπου 1 δισεκατομμύριο ευρώ σε δαπάνες και επενδύσεις. Σύγκριση με την Ελλάδα σαφώς δεν μπορεί να γίνει”.
Toν ρωτάμε για το κυβερνητικό μέτρο της επιστροφής ενοικίου:
“Νομίζω ότι πρόκειται για ένα μέτρο το οποίο θα δώσει “πάτημα” στους εκμισθωτές να ζητήσουν περαιτέρω αυξήσεις στα ενοίκια. Στην Ελλάδα, έτσι και αλλιώς, παρακολουθούμε εδώ και δεκαετίες έναν μονόλογο των ιδιοκτητών. Εχουν λόγο ακόμα και στην εκπόνηση των σχετικών σχεδίων νόμων”.
“Στην Ισπανία γενικότερα-και όχι μόνο στη Βαρκελώνη- το κίνημα πέτυχε νίκες. Η Golden Visa καταργήθηκε. Ο έλεγχος της βραχυχρόνιας μίσθωσης έγινε με τη δημιουργία ζωνών. Υπάρχει πλαφόν στον αριθμό των διαμερισμάτων που μπορούν να “μπουν” στη βραχυχρόνια μίσθωση αλλά και στον αριθμό των ημερών που μπορεί το διαμέρισμα να νοικιαστεί. Στην Ελλάδα η εν λόγω πρόταση έχει κατατεθεί από κόμματα αλλά προς το παρόν παραμένει πρόταση και μόνο. Πρέπει να γίνει εφαρμοσμένη πολιτική”.
Τα κυβερνητικά μέτρα και οι προτάσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης
Μιας που μιλήσαμε για κόμματα, παρακάτω καταγράφονται οι συγκεκριμένες προτάσεις επί του θέματος από πολιτικούς οργανισμούς εκκινώντας από την κυβέρνηση της οποίας οι προτάσεις βρίσκουν άμεση εφαρμογή.
Πως θα λειτουργήσει το μέτρο της επιστροφής ενοικίου

Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών Κυριάκο Πιερρακάκη τα εισοδηματικά κριτήρια για το μέτρο διαμορφώνονται ως εξής:
Για τον άγαμο φτάνει τις 20.000 ευρώ ετησίως, για τους έγγαμους τα 28.000 ευρώ συν 4.000 ευρώ για κάθε παιδί, δηλαδή 948.000 νοικοκυριά θα επωφεληθούν.
Ο κ. Πιερρακάκης κάλεσε τους ενοικιαστές να δηλώνουν το πραγματικό ενοίκιο που πληρώνουν.
- Το μέγιστο ενοίκιο θα είναι 800 ευρώ προσαυξημένο με 50 ευρώ για κάθε παιδί. Αυτό σημαίνει ότι μια οικογένεια με δύο παιδιά θα λάβει επιπλέον ενοίκιο τον χρόνο 900 ευρώ.
- Το σύνολο της περιουσίας των δικαιούχων δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 120.000 ευρώ.
- Για την επιστροφή ενοικίου στις φοιτητικές κατοικίες δεν υπάρχει περιουσιακό κριτήριο
Ποιοι ωφελούνται με το επιπλέον ενοίκιο
- Περίπου 948.000 νοικοκυριά, δηλαδή περίπου 1.280.000 φορολογούμενοι, υπολογίζεται ότι θα είναι δικαιούχοι του μέτρου.
- Το ποσοστό αυτό αντιστοιχεί περίπου στο 80% των ενοικιαστών στη χώρα.
- Το συνολικό ετήσιο κόστος για τον κρατικό προϋπολογισμό φτάνει τα 230 εκατ. ευρώ.
- Το ποσό θα καταβάλλεται κάθε Νοέμβριο.
Από την πλευρά του ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε, σε πρόσφατη δημόσια τοποθέτησή του, στον περιορισμό του AirBnB σε κορεσμένες περιοχές αλλά και στη φορολογική απαλλαγή έως 16.000 ευρώ για ενεργειακή ανακαίνιση. Εκανε λόγο επίσης και για το πρόγραμμα “Ανακαινίζω- Ενοικιάζω”, τονίζοντας ότι “ο πιο γρήγορος τρόπος για να πέσουν περισσότερα σπίτια στην αγορά είναι να αξιοποιήσουμε τα κλειστά ακίνητα και καταλαβαίνουμε ότι πρέπει να δώσουμε κίνητρο στους ιδιοκτήτες”.
Αναφέρθηκε επίσης και στο γεγονός ότι οι τράπεζες από το 2026 θα πληρώνουν υψηλότερο ΕΝΦΙΑ για κλειστά ακίνητα στην κατοχή τους. Καθώς και στο πρόγραμμα άτοκων δανείων 300 εκ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης για ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων.
Οι προτάσεις του ΠΑΣΟΚ

Το ΠΑΣΟΚ παρουσίασε αναλυτικά τις θέσεις του για το στεγαστικό ζήτημα στις αρχές Απριλίου.
Αυτές περιλαμβάνουν:
1) Ίδρυση διεύθυνσης Κατοικίας (Δ.Κ.) στα πλαίσια του υπουργείου Κοινωνικής συνοχής και Οικογένειας με τις κάτωθι αρμοδιότητες:
Την έρευνα σε σχέση με τις συνθήκες στέγασης στην Ελλάδα. Τα παραπάνω περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων (αλλά όχι αποκλειστικά) το καθεστώς ιδιοκτησίας
των ακινήτων στις διαφορετικές περιοχές της χώρας, το ύψος των ενοικίων και την σχέση τους με το μέσο μισθό ανά περιοχή.
Την εισήγηση προς το υπουργείο Οικονομικών ή κάθε αρμόδιο φορέα, για τον περιορισμό του ποσοστού αύξησης των ενοικίων σε ζώνες πίεσης, ή ακόμα και να επιβάλει (το υπουργείο) ένα Ενδεδειγμένο Αντικειμενικό Μίσθωμα (ΕΑΜ) στα ακίνητα που δεν πληρούν βασικές προδιαγραφές ποιοτικής στέγασης. Αυτό θα προκύπτει από έναν αλγόριθμο από τις γνωστές αντικειμενικές αξίες. Ως ζώνες πίεσης ορίζονται οι περιοχές στις οποίες η μέση τιμή ενοικίασης υπερβαίνει το 35% του μέσου εισοδήματος των νοικοκυριών στην περιοχή. Οι μέσες τιμές ενοικίασης αυξήθηκαν κατά 5% περισσότερο από τον πληθωρισμό τα τελευταία πέντε χρόνια.
Την εισήγηση προς το υπουργείο Οικονομικών, να αναστείλει ή να απαγορεύσει την χορήγηση νέων αριθμών μητρώου ασφαλισμένων (ΑΜΑ) ή να αναστείλει τη λειτουργία βραχυχρόνιων μισθώσεων σε ζώνες πίεσης.
Επιπλέον η διεύθυνση Κατοικίας θα μπορεί να εισηγηθεί τον περιορισμό των βραχυχρόνιων μισθώσεων σε περιοχές όπου η υπερβολική αύξηση των βραχυχρόνιων μισθώσεων εκτοπίζει μαζικά τους μόνιμους κατοίκους και υποβαθμίζει την ποιότητα ζωής, και σε περιοχές που αποτελούν ιστορικά κέντρα, ή περιοχές με αυξημένο τουριστικό ενδιαφέρον, όπου οι βραχυχρόνιες μισθώσεις μειώνουν τις επιλογές κατοικίας για τον γηγενή πληθυσμό. Στο πλαίσιο της διεύθυνσης Κατοικίας, θεσπίζεται το Γραφείο Συνηγόρου του Ενοικιαστή, το οποίο θα είναι υπεύθυνο για την καταγραφή και διερεύνηση καταγγελιών των ως άνω όρων ενοικίασης, σε συνεργασία με τις υπηρεσίες του ΥΠΟΙΚ. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί παραβίαση των ως άνω όρων, θα επιβάλλεται πρόστιμο το οποίο θα ισούται με το εικοσαπλάσιο του παρανόμως εισπραχθέντος τμήματος του μισθώματος.
Η διεύθυνση Κατοικίας θα έχει υπό τον έλεγχο και εποπτεία, όλα τα προγράμματα σχετικά με την στέγαση των αστέγων και των προσφύγων που βρίσκονται αυτήν την στιγμή υπό την αιγίδα της ΔΥΠΑ (πρόγραμμα ESTIA etc.)
Η διεύθυνση Κατοικίας θα συνδράμει τους ΟΤΑ στον σχεδιασμό, εύρεση χρηματοδότησης και εκπόνηση σχεδίων κοινωνικής κατοικίας από τους ίδιους. Αρμοδιότητες του υπουργείου Οικονομικών κατόπιν εισήγησης της διεύθυνσης Κατοικίας:
Το ΥΠΟΙΚ θα έχει τη δυνατότητα να ορίσει το ανώτατο μίσθωμα με βάση το ΕΑΜ ανά τετραγωνικό και λαμβάνοντας υπόψιν την κατάσταση του ακινήτου, στα ενοίκια στις ζώνες πίεσης, κατόπιν εισήγησης της διεύθυνσης Κατοικίας. Ακόμα θα δύναται να περιορίζει το ποσοστό αύξησης των ενοικίων οριζόντια σε ζώνες πίεσης.
Το ΥΠΟΙΚ θα έχει τη δυνατότητα επιβολής αναστολής χορήγησης νέων ΑΜΑ, ή την αναστολή των βραχυχρόνιων μισθώσεων σε ζώνες πίεσης, κατόπιν εισήγησης της διεύθυνσης Κατοικίας. To υπουργείο θα δύναται να αναστείλει την χορήγηση Golden Visa στις ζώνες πίεσης. Το υπουργείο οφείλει να προβεί σε διαβούλευση με όσους έχουν έννομο συμφέρον από την επιβολή των ως άνω μέτρων πριν τα θεσπίσει. Το υπουργείο θα δύναται να ζητήσει από την Δ.Κ. να διερευνήσει εάν συγκεκριμένες περιοχές εμπίπτουν στις ζώνες πίεσης.
2) Ίδρυση της Δ.Ε.ΔΙ.Α. (Δημόσιας Εταιρείας Διαχείρισης Ακινήτων). Αυτή θα είναι μια συμμετοχική εταιρεία υπό δημόσιο έλεγχο, που θα διαχειρίζεται, θα κατασκευάζει, θα ανακαινίζει και θα εποπτεύει τις 40.000 κοινωνικές κατοικίες, εκ των οποίων οι 5.000 θα είναι νεόδμητες και στις υπόλοιπες, που θα αφορούν ακίνητα του Δημοσίου και των ΟΤΑ, θα κάνει χρήση για δεκαπέντε χρόνια.
Οι κατοικίες θα αφορούν τα κατώτερα και μεσαία κοινωνικά στρώματα και τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες με προτεραιότητα στους νέους εργαζόμενους και τα νέα ζευγάρια. Ταυτόχρονα, σε περιοχές με επιβαρυμένο στεγαστικό πρόβλημα, ειδική μέριμνα θα υπάρχει για αναπληρωτές καθηγητές και δασκάλους, αγροτικούς γιατρούς, ιατρικό προσωπικό. Σημαντικό είναι να αναφερθεί ότι ένα μέρος των ανακαινισμένων κατοικιών θα κατασκευαστεί για να μπορεί να στεγάσει οικογένειες πολυτέκνων και ΑμΕΑ.
3) Θέσπιση του Προγράμματος «Ανακαινίζω-Εξοικονομώ-Συνεισφέρω» για ΝΠΔΔ-ΟΤΑ: Το πρόγραμμα αφορά την εθελοντική συνεισφορά των άδειων και εκτός αγοράς ακινήτων προς ενοικίαση για 15 χρόνια στην ΔΕΔΙΑ. Η ΔΕΔΙΑ αναλαμβάνει την υποχρέωση να ανακαινίσει τα ακίνητα, να τα διαχειριστεί για μία 15ετία, εισπράττοντας τα σχετικά ενοίκια και να τα παραδώσει σε κατάσταση κατάλληλη για μίσθωση στο ΝΠΔΔ-ΟΤΑ μετά το πέρας της 15ετίας.
Η ακίνητη περιουσία των ΝΠΔΔ-ΟΤΑ που διατίθεται προς αυτό το σκοπό απαλλάσσεται από την όποια φορολογία σχετική με την χρήση ή κατοχή του ακινήτου. Προτεραιότητα στην ενοικίαση των ως άνω ακινήτων θα έχουν ειδικευόμενοι και αγροτικοί γιατροί, νοσηλευτές, αναπληρωτές σχολικοί δάσκαλοι/καθηγητές και στρατιωτικοί σε μονάδες της παραμεθορίου και δεν είναι ο τόπος της κατοικίας τους, ιδίως δε αυτοί που είναι άτομα με αναπηρία ή/και χρόνιες παθήσεις, ή γονείς/κηδεμόνες ατόμων με αναπηρία ή/και χρόνιες παθήσεις, ή σύζυγοι ατόμων με αναπηρία ή/και χρόνιες παθήσεις.
4) Κατάργηση Golden Visa σε νησιά, αστικά κέντρα και Έβρο. Τα ακίνητα τα οποία αποκτήθηκαν με golden visa και δεν ιδιοκατοικούνται, απαγορεύεται να διατεθούν στην αγορά βραχυχρόνιας μίσθωσης. Διατάξεις περί ανανέωσης visa η οποία αποκτήθηκε μέσω του πλαισίου της Golden Visa: Οι κάτοχοι golden visa στα πλαίσια της ανανέωσης δύνανται να ρευστοποιήσει την επένδυση, προκειμένου να επενδύσει, εντός αποκλειστικής προθεσμίας δύο (2) μηνών σε angel visa ή άλλου τύπου visa.
Παράλληλα, τροποποίηση της Angel (Investors) Visa με τα εξής χαρακτηριστικά:
α) Το ύψος του ποσού για τη χορήγηση της Angel Visa ξεκινάει από τις 250.000 ευρώ.
β). Η Visa αποσυνδέεται από την αγορά ακίνητης περιουσίας και συνδέεται με την επένδυση ως angel investor σε ελληνικές επιχειρήσεις. Το ποσό των 250.000 δεν απαιτείται να χορηγηθεί σε μία μόνο επιχείρηση.
γ). Ο ενδιαφερόμενος θα έχει συγκεκριμένα οφέλη από την επένδυση, όπως την είσπραξη μέρος των κερδών της επιχείρησης και αφορολόγητα έσοδα από την συγκεκριμένη δραστηριότητα για μία πενταετία.
δ). Συναρμοδιότητα της εποπτείας των σταδίων θα έχουν το υπουργείο Οικονομικών και το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
ε). Οι ελληνικές επιχειρήσεις που θα εντάσσονται στο Μητρώο, θα πρέπει να έχουν τα εξής χαρακτηριστικά: Μικρομεσαίες (<250 ατόμων), με έδρα στην περιφέρεια (εκτός Αττικής), που ασχολούνται με τον πρωτογενή, δευτερογενή τομέα παραγωγής ή με την νεοφυή επιχειρηματικότητα (startups). Θα επιτρέπεται η κατάθεση φακέλου ακόμα και για νεοφυείς επιχειρήσεις Ελλήνων της διασποράς, με την προϋπόθεση ότι θα μεταφέρουν τον σχετικό κύκλο εργασιών τους στην Ελλάδα.
στ) Οι όροι «αποζημίωσης» του πιθανού επενδυτή θα καθορίζονται από τις ίδιες τις επιχειρήσεις κατά την κατάθεση του φακέλου για την ένταξη στο σχετικό μητρώο.
5) Η φορολογία εισοδημάτων φυσικών προσώπων που προέρχονται από εκμίσθωση κατοικιών με εμβαδόν έως 120 τ.μ. μειώνεται εφόσον:
Το εισόδημα προέρχεται από μίσθωση διάρκειας τουλάχιστον 6 ετών, που συνάπτεται μεταξύ της 1ης Ιανουαρίου 2025 και της 31ης Δεκεμβρίου 2025.
*. Η εκμισθωμένη κατοικία κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος, είχε δηλωθεί ως κενό ακίνητο, ή δεν έχει δηλωθεί ως μισθωμένο ακίνητο, ούτε ως κύρια, ούτε δευτερεύουσα κατοικία του εκμισθωτή ως χρησιμοποιούμενο από τον ίδιο, ούτε δωρεάν παραχωρούμενο ακίνητο.
*. Η εκμισθωμένη κατοικία κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος, είχε διατεθεί αποκλειστικά για βραχυχρόνια μίσθωση, όπως αυτή ορίζεται στην παρ. 1 του άρθρου 111 του ν. 4446/2016 (Α΄ 240), και οι συναφθείσες βραχυχρόνιες μισθώσεις έχουν δηλωθεί στη φορολογική διοίκηση.
Πιο συγκεκριμένα, εφόσον ο εκμισθωτής διαθέσει το μίσθιο στην δεξαμενή ακινήτων της διεύθυνσης Κατοικίας για 3 έτη, ο φόρος εισοδήματος μειώνεται:
Από 15% στο 7,5% από 0 – 12.000 ευρώ.
Από 35% στο 20% από 12.001 μέχρι 35.000 ευρώ.
Από 45% στο 27.5% από 35.001 ευρώ και άνω. Ο εκμισθωτής είναι ελεύθερος κατά την καταχώρηση στην δεξαμενή ακινήτων να δηλώσει το επιθυμητό μίσθωμα.
Εφόσον ο εκμισθωτής διαθέσει το μίσθιο στην δεξαμενή ακινήτων της διεύθυνσης κατοικίας για 6 έτη και δεχθεί την θέσπιση του ενοικίου από την Δ.Κ., ο φόρος στο εισόδημα των ως άνω φυσικών προσώπων μηδενίζεται.
6) Ενσωμάτωση στη νομοθεσία περί προδιαγραφών τουριστικών μονάδων από μία κατηγορία ή αριθμό κλινών και πάνω, την δημιουργία χώρων διαμονής προσωπικού με ελάχιστα εμβαδά ανά διαμένον άτομο και προδιαγραφές. Απαγόρευση χρήσης αυτών προς τουριστική αξιοποίηση και συνδυασμό με την άδεια λειτουργίας της εκάστοτε ξενοδοχειακής μονάδας.
Νοτοπούλου: “Οι πολίτες ζητούν αξιοπρέπεια, όχι επιδόματα”

Το πλέγμα των θέσεων του ΣΥΡΙΖΑ παρουσιάζει στο Libre η αρμόδια τομεάρχης και βουλεύτρια, Κατερίνα Νοτοπούλου.
“Ο πρωθυπουργός μπορεί να ανακοινώνει ότι θα δώσει ένα ενοίκιο τον χρόνο, όμως η αλήθεια είναι διαφορετική.
Θα δοθούν 230 εκατ. ευρώ σε 948.000 δικαιούχους, ενώ το σύνολο των ενοικιαστών το 2023 ήταν 1.758.000.
Δίνονται δηλαδή 242€ τον χρόνο, όταν το μέσο ετήσιο ενοίκιο είναι 4.852€, ή μόλις 20,2€ τον μήνα έναντι μέσου μηνιαίου ενοικίου 404€.
Ο στόχος της κυβέρνησης είναι διπλός: αφενός να αυξήσει τα κρατικά έσοδα, καθώς τα δηλωμένα ενοίκια αυξήθηκαν κατά 32% από το 2020, και αφετέρου να καλύψει την αποτυχία της στη διαχείριση της στεγαστικής κρίσης.
Το μέσο ενοίκιο αυξήθηκε κατά 22% από το 2020, γεγονός που επιβαρύνει ιδιαίτερα τους ενοικιαστές. Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση επιχειρεί να στρέψει κοινωνικές ομάδες τη μία απέναντι στην άλλη, αφήνοντας απροστάτευτους όσους νοικιάζουν.
Όμως στους πολίτες δεν αξίζουν επιδόματα και αυξήσεις ενοικίων, αλλά αξιοπρέπεια και μια Πολιτεία που εγγυάται το δικαίωμα σε αξιοπρεπή στέγη.
Η αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης απαιτεί:
– την ίδρυση διοικητικών δομών και εργαλείων,
– την προστασία πρώτης κατοικίας με δικαστική ρύθμιση και γενναία διαγραφή δανείων,
– τον έλεγχο της αγοράς στέγης και του ύψους των μισθωμάτων,
– τη δημιουργία αποθεματος κοινωνικης κατοικίας στο μέσο όρο της ΕΕ και τη ρύθμιση της βραχυχρόνιας ρύθμισης
Προτείνονται:
– προγράμματα “cost rental” στο 70-80% του μέσου ενοικίου για κλειστά ακίνητα,
– διπλασιασμός επιδόματος ενοικίου με κίνητρα για πάγωμα ή μείωση υφιστάμενων ενοικίων,
– ρυθμιζόμενο ενοίκιο σε περιοχές υψηλής πίεσης στο 1/3 του τρέχοντος ενοικίου,
– στεγαστικά δάνεια από την Αναπτυξιακή Τράπεζα,
– ανάπτυξη ακριτικών περιοχών κατά το παράδειγμα του Βελγίου,
– επαναφορά του ρόλου του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων για στήριξη ευπαθών ομάδων.
Η στεγαστική κρίση μπορεί και πρέπει να αντιμετωπιστεί με σχέδιο, δικαιοσύνη και κοινωνική ευθύνη”.
Φωτίου: Η κατοικία ως δικαίωμα ακόμα και στο Σύνταγμα

Τις θέσεις της Νέας Αριστεράς παρουσιάζει στο Libre η βουλεύτρια Θεανώ Φωτίου
“Οι προτάσεις μας, οι οποίες βρίσκονται σε στάδιο συνεχούς επεργασίας, θα οριστικοποιηθούν στο επικείμενο προγραμματικό συνέδριο της Νέας Αριστεράς που θα πραγματοποιηθεί τον προσεχή Ιούνιο.
Μέχρι στιγμής περιλαμβάνουν τέσσερις άξονες και ένα κεντρικό μότο το οποίο είναι το εξής: “Η κατοικία είναι δικαίωμα και όχι εμπόρευμα”.
1ον. Προστασία της πρώτης κατοικίας με άμεσο σταμάτημα των πλειστηριασμών και θεσμικό πλαίσιο προστασίας.
2ον: Εξασφάλιση οικονομικών κατοικιών που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες και τη ζήτηση. Βάζουμε τέλος στο φαύλο κύκο της βραχυχρόνιας μίσθωσης. Απαγορεύουμε σε νομικά πρόσωπα να εκμεταλλεύονται ιδιόκτητα ακίνητα. Το επιτρέπουμε, κάτω από πολύ συγκεκριμένες προϋποθέσεις σε φυσικά πρόσωπμα. Η Golden Vida καταργείται οριστικά. Πρόκειται για ένα πλέγμα προτάσεων που ήδη έχουμε καταθέσει ως τροπολογία από πέρυσι στο νόμο για τον υπερτουρισμό.
Ανάπτυξη, επίσης, της μη κερδοσκοπικής κατοικίας, δημόσιας, κοινωνικής, συνεταιριστικής, φοιτητικής, ειδικών ομάδων στόχων. Θα εκμεταλλευτούμε, γι’ αυτό το σκοπό, δημόσια, δημοτική και εκκλησιαστική ακίνητη περιουσία καθώς και πόρους από την ευρωπαϊκή τράπεζα επενδύσεων.
Ενισχύουμε την ανθεκτικότητα του οικιστικού αποτυπώματος με 100% κάλυψη των δαπανών για την ενεργειακή αναβάθμιση των νοικοκυριών, την ενίσχυση συνεταιρισμών κατοικιών καθώς και των ενεργειακών κοινοτήτων.
Καταπολεμούμε άμεσα την αστεγία. Εφαρμόζουμε το housing first, την άμεση προτεραιότητα του εντοπισμού στέγης για τους άστεγους.
3ον: Προστασία των ενοικιαστών με τέσσερις βασικούς τρόπους.
Παράταση του ελάχιστου χρόνου μίσθωσης στα 4+2 χρόνια, σύνολο δηλαδή 6 χρόνια.
Ανώτατο επιτρεπόμενο ενοίκιο, πλαφόν δηλαδή, με βάση την αντικειμενική αξία και το δείκτη τιμών καταναλωτή.
Διπλασιασμός του στεγαστικού επιδόματος για νέους από 25 μέχρι 45 ετών και τη διασφάλιση της μη αύξησης του ενοικίου.
Δημουργία τράπεζας ενοικιαζόμενης στέγης από ενεργές κατοικίες ιδιωτών που θα παραχωρούνται στο κράτος για διάστημα 8 ετών έναντι ελκυστικού πακέτου φοροαπαλλαγών συν την προσφορά 12 σταθερών ενοικίων και της ενεργειακής αναβάθμισης.
Με όλα αυτά τα μέτρα αυξάνεται η προσφορά ακινήτων.
4ον: Μέτρα θεσμικού χαρακτήρα:
Στη προσεχή Συνταγματική Αναθεώρηση το δικαίωμα στη στέγη αναγνωρίζεται ως αυτόνομο δικαίωμα. Σήμερα είναι συνδεδεμένο με την οικογένεια.Η Πολιτεία υποχρεούται να παρεμβαίνει για να διασφαλίζει αυτό το δικαίωμα.
Δημιουργείται, επίσης, διοικητική δομή που θα διαχειρίζεται τη στεγαστική πολιτική, ακόμα και σε επίπεδο Υπουργείου. Θα υπάρξει ένα τριμερές σχήμα συνεργασίας μεταξύ κράτους, τοπικής αυτοδιοίκησης και τοπικών κοινωνίων με ψηφιακό τρόπο επικοινωνίας.
Προχωράμε, τέλος, σε ολοκληρωμένο πολεοδομικό σχεδιασμό με ανάπτυξη της χωρικής διάστασης της κατοικίας”.