Ουκρανία/Εξελίξεις στις ειρηνευτικές συνομιλίες: Το σχέδιο των ΗΠΑ-Βανς: Χρειάζονται εδαφικές παραχωρήσεις
Η Συντακτική ομάδα του Libre
Οι συνομιλίες στο Λονδίνο για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία δεν προχωρούν όπως αναμενόταν, καθώς ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Μάρκο Ρούμπιο και ο ειδικός απεσταλμένος Στιβ Γουίτκοφ δεν θα συμμετάσχουν τελικά.Ο ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ για την Ουκρανία, στρατηγός Κιθ Κέλογκ, θα παραστεί στις συνομιλίες αντί του Ρούμπιο και του Γουίτκοφ.
Η συνάντηση με ΥΠΕΞ από Βρετανία, Ουκρανία, Γαλλία και Γερμανία αναβλήθηκε και οι προοπτικές για πρόοδο είναι πλέον περιορισμένες.Οι ΗΠΑ συνεχίζουν να πιέζουν για συμφωνία, όμως το Κίεβο δεν δέχεται τετελεσμένα και η Ευρώπη ανησυχεί…
Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, απέκλεισε το ενδεχόμενο αναγνώρισης της κατεχόμενης Κριμαίας ως ρωσικού εδάφους, μετά από αναφορές ότι το ζήτημα αυτό θα μπορούσε να τεθεί στο τραπέζι των συνομιλιών.
Ευρωπαίος αξιωματούχος δήλωσε ότι ο Ρούμπιο είχε εκφράσει ανησυχία πως η Ουκρανία ενδέχεται να επιστρέψει στις προηγούμενες σκληρές της θέσεις, γεγονός που θα καθιστούσε οποιαδήποτε πρόοδο στις συνομιλίες αδύνατη.
Η υποβάθμιση των συνομιλιών έρχεται παρά τις προειδοποιήσεις του Προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ότι η Ουάσινγκτον θα μπορούσε να αποσυρθεί αν δεν υπάρξει σύντομα πρόοδος σε μια συμφωνία. Ο Τραμπ είχε δηλώσει την Κυριακή ότι ελπίζει πως η Μόσχα και το Κίεβο θα καταλήξουν αυτή την εβδομάδα σε μια συμφωνία για τον τερματισμό της τριετούς σύγκρουσης.
Λίγοι διπλωμάτες θεωρούσαν ρεαλιστικό το ενδεχόμενο συμφωνίας, δεδομένων των σημαντικών διαφορών που παραμένουν.
Ο Ρούμπιο μίλησε με τον Βρετανό Υπουργό Εξωτερικών, Ντέιβιντ Λάμι, αργά το βράδυ της Τρίτης και δήλωσε ότι ανυπομονεί να επαναπρογραμματίσει το ταξίδι του μέσα στους επόμενους μήνες, μετά τις «τεχνικές συναντήσεις» της Τετάρτης.
Εκπρόσωπος του Βρετανού Πρωθυπουργού, Κιρ Στάρμερ, δήλωσε ότι «η μπάλα βρίσκεται στο γήπεδο της Ρωσίας» όσον αφορά τις συνομιλίες: «Υποστηρίζουμε ξεκάθαρα τις προσπάθειες του Προέδρου Τραμπ για την επίτευξη ειρήνης και τα αιτήματα της Ουκρανίας για πλήρη κατάπαυση του πυρός από πλευράς Ρωσίας».
Ο ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, δεν συμμετείχε στις συνομιλίες του Λονδίνου. Ωστόσο, στο παράλληλο διπλωματικό κανάλι της Ουάσινγκτον με τη Μόσχα, ο Γουίτκοφ πρόκειται να συναντηθεί αυτή την εβδομάδα με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν στη Ρωσία, σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο.
Η συνάντηση στο Λονδίνο αποτελεί συνέχεια μιας αντίστοιχης συνεδρίασης που πραγματοποιήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στο Παρίσι, όπου Αμερικανοί, Ουκρανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι συζήτησαν τρόπους για την επίτευξη ειρήνης. Ο ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ για την Ουκρανία, στρατηγός Κιθ Κέλογκ, θα παραμείνει στο Λονδίνο για τις συνομιλίες.
Σύμφωνα με Ευρωπαίους διπλωμάτες, ο στόχος της προηγούμενης εβδομάδας ήταν η διαμόρφωση κοινής θέσης μεταξύ Αμερικανών, Ευρωπαίων και Ουκρανών, προσπαθώντας να φέρουν την Ουάσινγκτον πιο κοντά στις ευρωπαϊκές και ουκρανικές θέσεις.
Ωστόσο, κάποιες από τις προτάσεις της Ουάσινγκτον κρίθηκαν απαράδεκτες από ευρωπαϊκές χώρες και το Κίεβο, αφήνοντας τα μέρη διχασμένα.
Βανς: Χρειάζονται εδαφικές παραχωρήσεις
Ο Αμερικανός αντιπρόεδρος, Τζέι Ντι Βανς, δήλωσε ότι η Ουάσινγκτον έχει δώσει μια «πολύ ρητή πρόταση» προς τη Ρωσία και την Ουκρανία σχετικά με την πορεία προς μια ειρηνευτική συμφωνία.
Σύμφωνα με όσα μετέδωσε το Bloomberg, ο Βανς υπογράμμισε ότι «ήρθε η ώρα οι δύο χώρες είτε να πουν ναι, είτε οι Ηνωμένες Πολιτείες να αποχωρήσουν από αυτή τη διαδικασία», επιβεβαιώνοντας το σχετικό ρεπορτάζ του Axios, το οποίο σημείωνε πως οι ΗΠΑ περιμένουν απάντηση από το Κίεβο, για το ειρηνευτικό σχέδιο του προέδρου Τραμπ.
«Οι σημερινές γραμμές, κάπου κοντά σε αυτές, είναι εκεί που τελικά, νομίζω, θα τραβηχτούν και οι νέες γραμμές σε αυτή τη σύγκρουση», δήλωσε ο Βανς σε δημοσιογράφους κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στην Ινδία την Τετάρτη (23/04).
«Θα πρέπει να υπάρξουν κάποιες εδαφικές ανταλλαγές»
Αυτό σημαίνει ότι τόσο η Ουκρανία όσο και η Ρωσία θα έπρεπε να εγκαταλείψουν κάποια εδάφη που η κάθε πλευρά ελέγχει σήμερα. Το πάγωμα της σύγκρουσης κατά μήκος των υφιστάμενων γραμμών μάχης θα ήταν μια πολύ μεγαλύτερη θυσία για την Ουκρανία, η οποία επιδιώκει να ανακτήσει όλα τα εδάφη στα ανατολικά και νότια της χώρας που κατέλαβε η Ρωσία από το 2014, συμπεριλαμβανομένης της Κριμαίας, και μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή του Φεβρουαρίου του 2022, σημειώνει το Bloomberg.
Οι ΗΠΑ είναι διατεθειμένες να αναγνωρίσουν τον έλεγχο της Ρωσίας επί της ουκρανικής χερσονήσου της Μαύρης Θάλασσας και να χαλαρώσουν τις κυρώσεις κατά της Μόσχας στο πλαίσιο μιας πιθανής ειρηνευτικής συμφωνίας. Ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε την Τρίτη ότι η χώρα του δεν θα αναγνωρίσει τη ρωσική κατοχή της Κριμαίας, η οποία αναγνωρίζεται διεθνώς ως ουκρανικό έδαφος.
«Θα πρέπει να υπάρξουν κάποιες εδαφικές ανταλλαγές», δήλωσε ο Βανς, προσθέτοντας ότι ενώ τα σύνορα μπορεί να μην καταλήξουν να είναι ακριβώς οι γραμμές του μετώπου όπως είναι τώρα, για να σταματήσουν οι σκοτωμοί πρέπει και οι δύο πλευρές «να κατεβάσουν τα όπλα τους, να παγώσουν αυτήν την κατάσταση και να προχωρήσουν στην πραγματική οικοδόμηση μιας καλύτερης Ρωσίας και μιας καλύτερης Ουκρανίας».
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ προειδοποίησε την περασμένη εβδομάδα ότι είναι έτοιμος να εγκαταλείψει τις προσπάθειες για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, εάν δεν επιτευχθεί σύντομα συμφωνία. Ο απεσταλμένος του Στίβεν Γουίτκοφ θα ταξιδέψει στη Ρωσία αργότερα μέσα στην εβδομάδα, αφού επισκέφθηκε τον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν ήδη τρεις φορές από την ορκωμοσία του και χαρακτήρισε την πιο πρόσφατη συνάντησή του «συναρπαστική».
Ο Βανς δήλωσε «αισιόδοξος» για τις συνομιλίες, προσθέτοντας ότι βλέπει όλες τις πλευρές να έχουν διαπραγματευτεί με καλή πίστη μέχρι στιγμής.
Το δημοσίευμα του Axios
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του Axios, στα χέρια της ουκρανικής κυβέρνησης βρίσκεται από την περασμένη εβδομάδα το ειρηνευτικό σχέδιο του προέδρου Τραμπ, το οποίο περιλαμβάνει σαρωτικές παραχωρήσεις προς τη Ρωσία, με αντάλλαγμα την κατάπαυση του πυρός και τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.
Τι προβλέπει η πρόταση των ΗΠΑ
Το έγγραφο μιας σελίδας, που παρουσιάστηκε από Αμερικανούς αξιωματούχους σε Ουκρανούς διαπραγματευτές στο Παρίσι, χαρακτηρίζεται από το Axios ως η «τελική προσφορά» του Λευκού Οίκου.
Το σχέδιο προβλέπει:
- Επίσημη αναγνώριση από τις ΗΠΑ της Κριμαίας ως ρωσικού εδάφους.
- “De facto” αναγνώριση του ρωσικού ελέγχου σχεδόν όλων των κατεχόμενων περιοχών της ανατολικής και νότιας Ουκρανίας.
- Άρση των αμερικανικών κυρώσεων που επιβλήθηκαν στη Ρωσία από το 2014.
- Απόσυρση της προοπτικής ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, με ανοιχτό παράθυρο μόνο για ένταξή της στην Ε.Ε.
- Ενεργειακή συνεργασία με τη Ρωσία μέσω των ΗΠΑ, με ειδικό ρόλο στη διαχείριση του πυρηνικού σταθμού στη Ζαπορίζια.
Σε αντάλλαγμα, η Ουκρανία θα λάμβανε:
- Επιστροφή μικρής περιοχής της περιφέρειας Χαρκόβου.
- Εγγυήσεις ασφαλείας από “συνασπισμό προθύμων” ευρωπαϊκών και ενδεχομένως μη ευρωπαϊκών χωρών.
- Δικαίωμα ελεύθερης διέλευσης στον ποταμό Δνείπερο.
- Αποζημιώσεις και οικονομική στήριξη για την ανοικοδόμηση – χωρίς σαφή αναφορά για την προέλευση της χρηματοδότησης.
Αρνητικό το Κίεβο
Ουκρανικές πηγές φέρονται να θεωρούν την πρόταση μονόπλευρη και ευνοϊκή προς τη Ρωσία. Όπως δήλωσε αξιωματούχος κοντά στην κυβέρνηση Ζελένσκι: «Η πρόταση λέει πολύ ξεκάθαρα ποια απτά κέρδη θα έχει η Ρωσία, αλλά μόνο αόριστα και γενικά λέει τι θα πάρει η Ουκρανία».
Παράλληλα, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν, σύμφωνα με δημοσιεύματα, εμφανίστηκε πρόθυμος να παγώσει τις γραμμές του μετώπου, ως βάση για συμφωνία. Ωστόσο, φέρεται να έχει απορρίψει στοιχεία του σχεδίου, όπως η παρουσία ευρωπαϊκής ειρηνευτικής δύναμης στο ουκρανικό έδαφος.
Από την ανάληψη των καθηκόντων του τον Ιανουάριο, ο Ντόναλντ Τραμπ έχει ανατρέψει τη στρατηγική της προηγούμενης κυβέρνησης Μπάιντεν, επιλέγοντας μια πιο πραγματιστική προσέγγιση, με στόχο μια γρήγορη συμφωνία.
Ο ειδικός απεσταλμένος του προέδρου, Στιβ Γουίτκοφ, είχε τετ α τετ διάρκειας άνω των τεσσάρων ωρών με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, και αναμένεται να επιστρέψει στη Μόσχα για νέο γύρο συνομιλιών εντός της εβδομάδας. Παράλληλα, ο στρατηγός Κιθ Κέλογκ εκπροσωπεί την Ουάσινγκτον στον νέο γύρο επαφών που διεξάγεται στο Λονδίνο σήμερα, χωρίς την παρουσία του ΥΠΕΞ Μάρκο Ρούμπιο, γεγονός που ερμηνεύεται ως σινιάλο αποστασιοποίησης από τις λεπτομέρειες της συμφωνίας.
Ο Λευκός Οίκος δηλώνει πως αν δεν υπάρξει πρόοδος σύντομα, οι ΗΠΑ ενδέχεται να αποχωρήσουν από τις συνομιλίες.
Η Ευρώπη παρακολουθεί με ανησυχία τις εξελίξεις, βλέποντας το πλαίσιο Τραμπ ως επικίνδυνη αποδοχή της ρωσικής κατοχής και ταυτόχρονα ανεπαρκές για την εγγύηση μιας βιώσιμης και δίκαιης ειρήνης.
SiteDesign