Τα σημαντικότερα Πασχαλινά έθιμα σε ολόκληρο τον κόσμο- Από τα κόκκινα αυγά και το αμερικανικό “Easter Egg hunt”, μέχρι τα ρωσικά “Kulich” και το “Scoppio del Carro” στη Φλωρεντία

Τι συμβολίζει το κόκκινο χρώμα αλλά και το αυγό; Το γνωστό έθιμο που συνοδεύει την ελληνική παράδοση του Πάσχα έχει ρίζες στην ορθοδοξία. Στη χριστιανική παράδοση, συμβολίζει τον κλειστό τάφο του Χριστού, από τον οποίο προήλθε η Ανάσταση. Όταν τσουγκρίζουμε τα αυγά το Πάσχα, αναπαριστούμε αλληγορικά το σπάσιμο του τάφου και την Ανάσταση του Κυρίου.

Πολλά και ωραία είναι τα τελετουργικά του Μεγαλοβδόμαδου και του Πάσχα που συμπίπτουν με τον ερχομό της άνοιξης και την αναγέννηση της φύσης. Διαφοροποιούνται από περιοχή σε περιοχή της Ελλάδας όμως κάποια από αυτά παραμένουν σταθερά, όπως τα κόκκινα αυγά που συμβολίζουν το αίμα και την θυσία του Χριστού.

Το ίδιο το αυγό αποτελεί εδώ και αιώνες σύμβολο της αναγέννησης της ζωής που κρυμμένη μέσα στο αυγό μεγαλώνει σιγά σιγά. Το βάψιμο είναι μια τελετουργική χρήση των άφθονων αυτή την εποχή αυγών ενώ υπάρχουν διάφοροι θρύλοι σχετικά με το πως συνδέθηκε με τη χριστιανική παράδοση.

Μια εκδοχή εντοπίζει την αφετηρία της παράδοσης των κόκκινων αυγών στο πρόσωπο της Μαρίας Μαγδαληνής: μετά την ανάσταση του Χριστού, η Μαρία Μαγδαληνή επισκέφτηκε τον αυτοκράτορα της Ρώμης και τον χαιρέτησε λέγοντας «Χριστός Ανέστη». Ο αυτοκράτορας λέγεται ότι απάντησε «ο Χριστός Ανέστη, όπως αυτό το αυγό είναι κόκκινο» δείχνοντας ένα αυγό που βρισκόταν πάνω στο τραπέζι. Προς μεγάλη έκπληξη όλων, το αυγό έγινε μπροστά στα μάτια τους κατακόκκινο και η Μαρία Μαγδαληνή βρήκε ευκαιρία να κατηχήσει τον αυτοκράτορα στον χριστιανισμό. Μια άλλη ερμηνεία λέει πως η Παναγία πήρε ένα καλάθι αυγά και τα πρόσφερε στους φρουρούς του Ιησού, ικετεύοντάς τους να μην τον βασανίσουν. Όταν τα δάκρυά της έπεσαν πάνω στα αυγά, τότε αυτά βάφτηκαν κόκκινα.

Ως σύμβολο της γέννησης πάντως τα αυγά είχαν συνδυαστεί ακόμα νωρίτερα με παγανιστικές παραδόσεις και γιορτές της άνοιξης, που σχετίζονταν με την αναγέννηση της ζωής μετά το χειμώνα. Κάποιοι λαογράφοι εκτιμούν ότι το έθιμο του αυγού έχει τις ρίζες του στην αρχαία Αίγυπτο και την Περσία, όπου φίλοι και συγγενείς αντάλλαζαν αυγά κάθε εαρινή ισημερία.

Πασχαλινά έθιμα, ωστόσο, υπάρχουν και σε άλλες χώρες. Δείτε τα σημαντικότερα:

Ελλάδα – Κόκκινα αυγά και τσούγκρισμα

Τα κόκκινα αυγά συμβολίζουν το αίμα του Χριστού και την αναγέννηση. Τη μέρα της Ανάστασης, οι Έλληνες τσουγκρίζουν τα αυγά, και όποιος κρατήσει το δικό του άσπαστο θεωρείται τυχερός.

Ιταλία – Η “Scoppio del Carro” στη Φλωρεντία

Την Κυριακή του Πάσχα, ένα καρότσι γεμάτο πυροτεχνήματα (Carro) πυροδοτείται μπροστά από τον καθεδρικό ναό της Φλωρεντίας. Η παράδοση, που χρονολογείται από τον 11ο αιώνα, πιστεύεται ότι φέρνει καλή σοδειά αν η έκρηξη είναι επιτυχημένη.

Το γεγονός του Scoppio del Carro έχει τις ρίζες του στην Πρώτη Σταυροφορία , όταν οι Ευρωπαίοι πολιόρκησαν την πόλη της Ιερουσαλήμ σε μια σύγκρουση για να διεκδικήσουν την Παλαιστίνη για τον Χριστιανισμό. Το 1097, ο Pazzino de’ Pazzi , ένας Φλωρεντινός από επιφανή οικογένεια, ήταν κατά παράδοση ο πρώτος άνθρωπος που ανέβηκε στα τείχη της Ιερουσαλήμ. Ως ανταμοιβή για αυτή την πράξη γενναιότητας, ο διοικητής του έδωσε τρεις πυρόλιθους από την Εκκλησία του Παναγίου Τάφου , οι οποίοι στη συνέχεια μεταφέρθηκαν πίσω στην Τοσκάνη. Αυτά φυλάσσονται στην εκκλησία των Αγίων Αποστόλων .

Έγινε η πρακτική να χτυπιέται μια «ιερή φωτιά» από αυτούς τους πυριτόλιθους στο Πάσχα, η οποία στη συνέχεια μεταφερόταν σε όλη την πόλη από ομάδες νεαρών ανδρών που έφεραν δάδες. Με τον καιρό, αυτή η παράδοση εξελίχθηκε σε κάτι παρόμοιο με αυτό που βλέπουμε σήμερα. ένα κάρο που έφερε ένα μεγάλο κερί κυλήθηκε μέσα στην πόλη στον καθεδρικό ναό, από όπου θα διανεμόταν η ιερή φωτιά.

Στα τέλη του 15ου αιώνα, το Scoppio del Carro πήρε τη σημερινή του μορφή.

Δεδομένου ότι η εκδήλωση περιλαμβάνει μια επίδειξη μεγάλου θορύβου και φωτός για να εξασφαλιστεί μια καλή συγκομιδή, οι αγρότες από την ύπαιθρο της Φλωρεντίας εξακολουθούν να παρατηρούν το Scoppio del Carro με ενδιαφέρον για αυτόν τον παραδοσιακό λόγο.

ΗΠΑ – Easter Egg Hunt και Easter Bunny

Το κυνήγι πασχαλινών αυγών είναι δημοφιλές, όπου τα παιδιά ψάχνουν κρυμμένα διακοσμημένα αυγά ή καλάθια γεμάτα γλυκά. Ο Πασχαλινός Λαγός (Easter Bunny) θεωρείται ότι φέρνει τα αυγά, ένα έθιμο με ρίζες στη γερμανική παράδοση.

Το κυνήγι αυγών είναι ένα κυνήγι θησαυρού που παίζεται το Πάσχα κατά το οποίο τα παιδιά αναζητούν κρυμμένα στολισμένα αυγά ή πασχαλινά αυγά . Πραγματικά βραστά αυγά, τα οποία είναι τυπικά βαμμένα ή βαμμένα, τεχνητά αυγά από πλαστικό γεμισμένα με σοκολάτα ή καραμέλες , ή σοκολάτες σε σχήμα αυγού με αλουμινόχαρτο διαφόρων μεγεθών είναι κρυμμένα σε διάφορα σημεία. Όσοι άνθρωποι εγκαταλείπουν τα γλυκά όσο και τη σαρακοστιανή τους θυσία , τα άτομα τα καταναλώνουν αφού απέχουν από αυτά κατά τις προηγούμενες σαράντα ημέρες της Σαρακοστής .

Το παιχνίδι παίζεται συχνά σε εξωτερικούς χώρους, αλλά παίζεται και σε εσωτερικούς χώρους. Τα παιδιά συνήθως μαζεύουν τα αυγά σε ένα καλάθι. Όταν τελειώσει το κυνήγι, μπορούν να δοθούν βραβεία για διάφορα επιτεύγματα, όπως ο μεγαλύτερος αριθμός αυγών που συλλέγονται, για το μεγαλύτερο ή το μικρότερο αυγό, για τα περισσότερα αυγά συγκεκριμένου χρώματος, βραβεία παρηγοριάς ή βραβεία μπαμπού . Τα αληθινά αυγά μπορούν περαιτέρω να χρησιμοποιηθούν σε διαγωνισμούς αυγών . Εάν χρησιμοποιηθούν αυγά γεμάτα με κομφετί που έχουν απομείνει από το Mardi Gras ( κασκαρόνες ), τότε μπορεί να ακολουθήσει αυγομαχία. Τα αυγά τοποθετούνται με διαφορετικό βαθμό απόκρυψης, για να φιλοξενήσουν παιδιά διαφορετικών ηλικιών και επιπέδων ανάπτυξης. Στις λαϊκές παραδόσεις της Νότιας Γερμανίας συνηθιζόταν να προσθέτουν επιπλέον εμπόδια στο παιχνίδι τοποθετώντας τα σε δυσπρόσιτα μέρη ανάμεσα σε τσουκνίδες ή αγκάθια

Ισπανία – Semana Santa (Μεγάλη Εβδομάδα)

Στη Σεβίλλη και σε άλλες πόλεις, διοργανώνονται μεγάλες πομπές με αγάλματα του Χριστού και της Παναγίας, που μεταφέρονται από αδελφότητες. Οι συμμετέχοντες φορούν χαρακτηριστικές κουκούλες και ράσα, δημιουργώντας μια κατανυκτική ατμόσφαιρα.

Γερμανία – Osterbaum (Πασχαλινό δέντρο)

Οι Γερμανοί διακοσμούν δέντρα ή κλαδιά με πολύχρωμα αυγά, δημιουργώντας “Πασχαλινά δέντρα”. Το έθιμο συμβολίζει τη γονιμότητα και την άνοιξη, με ρίζες σε παγανιστικές παραδόσεις.

Πολωνία – Śmigus-Dyngus (Υγρή Δευτέρα)

Τη Δευτέρα του Πάσχα, οι Πολωνοί ρίχνουν νερό ο ένας στον άλλο, ένα έθιμο που συνδέεται με τον καθαρισμό και την ανανέωση. Νεαροί συχνά πειράζουν φίλους ή περαστικούς με κουβάδες ή νεροπίστολα.

Αυστραλία – Bilby αντί για Λαγό

Αντί για τον Πασχαλινό Λαγό, στην Αυστραλία προωθείται ο Πασχαλινός Bilby, ένα μικρό μαρσιποφόρο ζώο, για να ευαισθητοποιηθεί ο κόσμος για την προστασία της τοπικής άγριας ζωής.

Ρωσία – Πασχαλινά ψωμιά (Kulich)

Οι Ρώσοι φτιάχνουν Kulich, ένα ψηλό, γλυκό ψωμί με σταφίδες, που συμβολίζει την Ανάσταση. Μετά τη λειτουργία της Ανάστασης, το μοιράζονται μαζί με το Paskha, ένα γλυκό από τυρί.

Στη Ρωσία και σε πολλές από τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης κάθε Πάσχα φτιάχνουν αυτό το γλυκό ψωμί που στην όψη θυμίζει μικρό πανετόνε, καθώς έχει κυλινδρική μορφή, είναι φουσκωτό και περιέχει φρουί γλασέ. Όπως το δικό μας τσουρέκι, το παρασκευάζουν αρκετές ημέρες πριν και το τρώνε μετά την Ανάσταση, όταν τελειώνει η νηστεία. Έχουν μάλιστα κι ένα πολύ ωραίο έθιμο. Οι νοικοκυρές στολίζουν τα κουλίτς που έφτιαξαν με λουλούδια, τα τακτοποιούν όμορφα σε καλάθια και τα παίρνουν μαζί τους στην εκκλησία το βράδυ της Ανάστασης για να τα ευλογήσει ο ιερέας.