Γάζα: Η νέα ισραηλινή πρόταση για εκεχειρία- Η θέση της Χαμάς

Σε μια περίοδο κατά την οποία η διεθνής κοινότητα πιέζει για αποκλιμάκωση των συγκρούσεων στη Γάζα, νέα πρόταση προσωρινής εκεχειρίας 45 ημερών από την ισραηλινή πλευρά έρχεται να επαναφέρει στο προσκήνιο τις διαπραγματεύσεις για την ανταλλαγή κρατουμένων, την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας και την προοπτική μιας ευρύτερης συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός. Η πρόταση, όπως αποκαλύπτουν πηγές του Al-Arabiya, συνδέεται στενά με στρατηγικές επιδιώξεις του Ισραήλ και των Ηνωμένων Πολιτειών, οι οποίες απαιτούν την πλήρη αποστρατιωτικοποίηση της Χαμάς και την έναρξη πολιτικών διεργασιών που θα αποκλείουν την ένοπλη δράση του κινήματος.

Στο επίκεντρο βρίσκεται η έντονη επιθυμία του Τελ Αβίβ να ελέγξει την επόμενη ημέρα στη Γάζα μέσω μηχανισμών εποπτείας της ανθρωπιστικής βοήθειας, της ανοικοδόμησης και της στρατιωτικής παρουσίας του στην περιοχή, ενώ η Χαμάς, διατηρώντας σκληρή ρητορική, δηλώνει πρόθυμη να απελευθερώσει άμεσα όλους τους ομήρους, εφόσον υπάρξει σαφής δέσμευση για πλήρη αποχώρηση του Ισραήλ από τη Λωρίδα και οριστική παύση του πολέμου.

Οι διαπραγματεύσεις, που διεξάγονται υπό την αιγυπτιακή διαμεσολάβηση με τη συμμετοχή του Κατάρ και των ΗΠΑ, βρίσκονται σε κρίσιμο σημείο, με τις δύο πλευρές να επιδίδονται σε έναν λεπτομερή παζάρι όρων και ανταλλαγμάτων, καθώς καθίσταται πλέον σαφές ότι η προσωρινή κατάπαυση του πυρός δεν μπορεί να θεωρηθεί αποσυνδεδεμένη από το συνολικό γεωπολιτικό σχέδιο που διαμορφώνεται για την επόμενη ημέρα στη Γάζα.

Νέα πρόταση για προσωρινή κατάπαυση του πυρός διάρκειας 45 ημερών στη Λωρίδα της Γάζας έχει καταθέσει το Ισραήλ, σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες των καναλιών Al-Arabiya και Al-Hadath. Η πρόταση περιλαμβάνει τη σταδιακή ανταλλαγή αιχμαλώτων, την παράλληλη εκκίνηση διαπραγματεύσεων για τον αφοπλισμό της Χαμάς και την εφαρμογή ενός μηχανισμού ανθρωπιστικής βοήθειας, ενώ κεντρικός όρος παραμένει η αποστρατιωτικοποίηση της περιοχής ως προϋπόθεση για την ανοικοδόμηση της Γάζας.

• Η διαδικασία, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, θα ξεκινήσει με την απελευθέρωση πέντε Ισραηλινών κρατουμένων από τη Χαμάς τη δεύτερη ημέρα της εκεχειρίας, γεγονός που θα συνοδευτεί από μετακίνηση ισραηλινών δυνάμεων προς τη Ράφα. Στην έβδομη ημέρα, προβλέπεται η απελευθέρωση τεσσάρων ακόμη Ισραηλινών, με αντάλλαγμα 54 Παλαιστινίους καταδικασμένους σε ισόβια και 500 επιπλέον κρατούμενους που συνελήφθησαν μετά τις 7 Οκτωβρίου.

Παράλληλα, το Ισραήλ απαιτεί την απελευθέρωση των κρατουμένων του χωρίς δημόσιες τελετές και την καθιέρωση ενός ελεγχόμενου μηχανισμού για τη διανομή ανθρωπιστικής βοήθειας αποκλειστικά σε άμαχους. Η βοήθεια, καθώς και ο απαραίτητος εξοπλισμός για τη στέγαση των εκτοπισμένων, θα αρχίσει να εισέρχεται στη Γάζα μετά την απελευθέρωση των πρώτων πέντε κρατουμένων.

Η αμερικανική πλευρά, από κοινού με το Ισραήλ, έχει καταστήσει σαφές ότι η ανοικοδόμηση της περιοχής εξαρτάται από τον πλήρη αφοπλισμό της Χαμάς. Αιγυπτιακές πηγές επιβεβαιώνουν ότι το Κάιρο έλαβε την ισραηλινή πρόταση και την παρέδωσε ήδη στη Χαμάς, αναμένοντας επίσημη απάντηση από το κίνημα.

• Στο μεταξύ, η Χαμάς, μέσω δηλώσεων αξιωματούχων της, επεσήμανε ότι η ισραηλινή πρόταση δεν εγγυάται τερματισμό του πολέμου, αλλά περιορίζεται στην απελευθέρωση ομήρων, προσθέτοντας ότι το κίνημα είναι διατεθειμένο να απελευθερώσει όλους τους αιχμαλώτους άμεσα, υπό την προϋπόθεση της άμεσης και πλήρους αποχώρησης των ισραηλινών δυνάμεων από τη Γάζα.

Αναφορές από παλαιστινιακές πηγές επιβεβαιώνουν ότι η Χαμάς εξετάζει σοβαρά την πρόταση, αν και σημαντικό αγκάθι παραμένει η απαίτηση για αφοπλισμό. Πηγές εντός του κινήματος ανέφεραν ότι η ηγεσία της Χαμάς έχει εκφράσει προθυμία να εξελιχθεί σε πολιτικό κόμμα και να απομακρυνθούν ορισμένα στελέχη από τη Γάζα, εφόσον δεν διώκονται ποινικά. Ωστόσο, υπογραμμίζουν ότι η απροθυμία του Ισραήλ να δεσμευτεί σε πλήρη αποχώρηση από τη Γάζα είναι αυτό που οδήγησε στην κατάρρευση προηγούμενων γύρων διαπραγματεύσεων.

Ο εκπρόσωπος της Χαμάς, Ταχέρ αλ-Νούνου, επιβεβαίωσε την πρόθεση του κινήματος να απελευθερώσει όλους τους Ισραηλινούς κρατουμένους σε αντάλλαγμα για εκεχειρία και αποχώρηση από τη Γάζα. Επισήμανε επίσης ότι το Ισραήλ εμποδίζει την πρόοδο των συνομιλιών, αθετώντας δεσμεύσεις και επιμένοντας να αποκομίσει αποτελέσματα χωρίς αντίστοιχες παραχωρήσεις.

• Η διαπραγματευτική αντιπροσωπεία της Χαμάς, με επικεφαλής τον Καλίλ αλ-Χάγια, πραγματοποίησε επαφές με Αιγύπτιους και Καταριανούς διαμεσολαβητές στο Κάιρο, χωρίς ωστόσο να σημειωθεί ουσιαστική πρόοδος, όπως ανέφεραν πηγές στο AFP. Σύμφωνα με τον ισραηλινό ιστότοπο Ynet, μια νέα πρόταση τέθηκε στο τραπέζι, η οποία προβλέπει την απελευθέρωση 10 ζωντανών αιχμαλώτων από τη Χαμάς, με αντάλλαγμα αμερικανικές εγγυήσεις για την εκκίνηση διαπραγματεύσεων που θα αφορούν τη δεύτερη φάση της εκεχειρίας.

Αντίστοιχα, παλαιστινιακές και αιγυπτιακές πηγές που επικαλείται το Reuters διαψεύδουν ότι έχει σημειωθεί πρόοδος, υπογραμμίζοντας ότι η Χαμάς ζήτησε επιπλέον χρόνο για να εξετάσει την πρόταση. Η αιγυπτιακή πλευρά ζητά διεθνείς εγγυήσεις για την επιβεβαίωση και την εφαρμογή μιας πιθανής συμφωνίας.

Η πρώτη φάση της εκεχειρίας ξεκίνησε στις 19 Ιανουαρίου και περιλάμβανε ανταλλαγές κρατουμένων, ωστόσο κατέρρευσε δύο μήνες αργότερα λόγω διαφωνιών για το μέλλον της Λωρίδας της Γάζας, την αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων και την τύχη των όπλων της Χαμάς.

«Το όπλο της αντίστασης αποτελεί κόκκινη γραμμή και δεν είναι αντικείμενο διαπραγμάτευσης», τόνισε ο αλ-Νούνου, προσθέτοντας ότι η ύπαρξή του είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη συνέχιση της ισραηλινής κατοχής.