Μεσολόγγι: Παρουσία Τασούλα και Δένδια οι εκδηλώσεις για την 199η Επέτειο της Ηρωικής Εξόδου

Ολοκληρώθηκαν σήμερα, Κυριακή των Βαΐων, 13 Απριλίου 2025, οι λαμπρές εορταστικές εκδηλώσεις για την 199η Επέτειο της Ηρωικής Εξόδου της Φρουράς των Ελευθέρων Πολιορκημένων στην Ιερά Πόλη του Μεσολογγίου.

Στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Σπυρίδωνος τελέστηκαν ο Όρθρος και η τρισαρχιερατική Θεία Λειτουργία, προεξάρχοντος του Μητροπολίτου Ιερισσού, Αγίου Όρους και Αρδαμερίου κ. Θεοκλήτου, συλλειτουργούντων με τους Μητροπολίτες Λήμνου και Αγίου Ευστρατίου κ. Ιερόθεο και Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Δαμασκηνό.

Τον θείο λόγο εκφώνησε με έμπνευση ο Μητροπολίτης Ιερισσού, αναφερόμενος στο διπλό μήνυμα της ημέρας.

Ακολούθησε η επίσημη Δοξολογία, με προεξάρχοντα τον Μητροπολίτη Αιτωλίας και Ακαρνανίας, παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Κωνσταντίνου Τασούλα.

Τασούλας: «Αν κινδυνεύσουν ο οίκος μας και η τιμή μας θα τα προστατεύσουμε ανυποχώρητα»

 «Το Μεσολόγγι ήταν μία ορμή και μία πνοή για την επανάσταση. Είναι όμως και μία έμπνευση για όλους εμάς. Και πως λέει ο Παλαμάς το Μεσολόγγι. Το λέει η χαρά της ιστορίας και το λέει άχρονη θύμηση. Μπαίνοντας στο πάρκο των ηρώων, καταλαβαίνεις τι σημαίνει άχρονη θύμηση. Καταλαβαίνεις ότι ο χρόνος εξαφανίζεται και ό,τι συνέβη πριν 199 χρόνια είναι σαν να συνέβη χθες. Και αυτή η άχρονη θύμηση και αυτή η χαρά της δικαιωμένης ιστορίας σήμερα μας εμπνέει, γιατί ξέρουμε πώς ξεκινήσαμε, ξέρουμε πού χρωστάμε, χρωστάμε στους ελεύθερους πολιορκημένους την ελευθερία, την προκοπή, τις επιδιώξεις μας και τις φιλοδοξίες μας. Και τους χρωστάμε και κάτι ακόμη μεγαλύτερο. Ότι αν χρειαστεί, όπως και εκείνοι, αν κινδυνεύσουν ο οίκος μας και η τιμή μας θα τα προστατεύσουμε ανυποχώρητα».

Αυτά τόνισε, μεταξύ άλλων, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Τασούλας, σε δηλώσεις που έκανε σήμερα στο Μεσολόγγι, όπου παρέστη στις εκδηλώσεις για την 199η επέτειο της εξόδου των ελεύθερων πολιορκημένων.

Όπως πρόσθεσε, «αυτή η ανυποχώρητη απόφασή μας να προστατεύσουμε την τιμή και τον οίκο μας συμβολίστηκε σήμερα εδώ από την παρουσία όχι μόνο του λαού του Μεσολογγίου, αλλά λαού από όλη την Ελλάδα και αυτή την τιμή προς τη μνήμη τους συμβόλισε το στεφάνι που είχα την υπέρτατη τιμή να καταθέσω εν ονόματι του ελληνικού λαού στη μνήμη των ελεύθερων πολιορκημένων».

Επίσης, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέφερε στις δηλώσεις του:

«Σήμερα, εδώ, στην ιερά πόλη του Μεσολογγίου, λαός και αρχές με σεμνότητα και αποφασιστικότητα, σε σχέση με τη μνήμη αυτή, τιμήσαμε την αυτοθυσία και την αυταπάρνηση.

Τιμήσαμε αφάνταστη αυτοθυσία και αφάνταστη αυταπάρνηση ενός λαού, ο οποίος συμπύκνωσε με τη συμπεριφορά του τη νύχτα προς την Κυριακή των Βαΐων του 1826, το “ελευθερία ή θάνατος”, προτιμώντας το ελευθερία δια του θανάτου.

Λαλεί πουλί, παίρνει σπυρί κι η μάνα το ζηλεύει. Αυτή ήταν η κατάσταση στο Μεσολόγγι πριν την έξοδο από τις τρεις πύλες, οι οποίες δεν οδήγησαν τους ελεύθερους πολιορκημένους στη νίκη. Τους οδήγησαν σε κάτι σπουδαιότερο, τους οδήγησαν στη δόξα και αυτή η δόξα έδωσε νέα πνοή και ορμή στην επανάσταση, η οποία ήδη από το 1824, λόγω των δύο εμφυλίων πολέμων, είχε αρχίσει να κάμπτεται. Έδωσε νέα πνοή και νέα ορμή στην επανάσταση πανευρωπαϊκά, αναζωπυρώθηκε σημαντικά ο φιλελληνισμός και οι ξένες μεγάλες δυνάμεις βλέποντας τη βαρβαρότητα της οθωμανικής αυτοκρατορίας έναντι ενός χριστιανικού λαού, λογαριάζοντας και τα συμφέροντά τους που θίγονταν από την ηρωική παράταση του αγώνα, άρχισαν σιγά-σιγά να αντιμετωπίζουν την ελληνική επανάσταση σαν κάτι που έπρεπε να αναγνωρίσουν.

Ήρθε το πρωτόκολλο της Πετρούπολης το 1826, ήρθε το πρωτόκολλο του Λονδίνου το 1827, λίγο πριν το Ναυαρίνο, ήρθε το Ναυαρίνο, το οποίο κατέστρεψε τον οθωμανικό στόλο και όλα αυτά επηρεάστηκαν και από τη δόξα και από την θυσία του Μεσολογγίου.

Ήρθε στην συνέχεια ο Καποδίστριας, κατελήφθη η Στερεά Ελλάδα, τα πράγματα άρχισαν να γυρίζουν και φτάσαμε αρχές του 1830, που η Ελλάδα αναγνωρίστηκε επισήμως διεθνώς με πρώτα σύνορα τις εκβολές του Σπερχειού, του Αλιάκμονα και του Αχελώου.

Και αυτές τις εκβολές του Σπερχειού και του Αχελώου τις χρησιμοποιήσαμε ως εφαλτήριο για να σηκώσουμε κεφάλι τα επόμενα χρόνια και να φτάσουμε ως εδώ».

Η  αντιμετώπιση του διεθνούς ορίζοντα  πρέπει να γίνει με την δική μας συνταγή της ψυχραιμίας και  των συμμαχιών μας

«Γιορτάσαμε πριν από λίγα χρόνια, υπό αντίξοες συνθήκες, λόγω πανδημίας, τα 200 χρόνια από το ξέσπασμα της  επανάστασης. Τα γιορτάσαμε εντυπωσιακά και ξαναστοχαστήκαμε το ξεκίνημά μας, ξαναστοχαστήκαμε πόσο δύσκολα, πόσο αφάνταστα δύσκολα ξεκίνησε η ελευθερία στην Ελλάδα, ώστε κατανοώντας αυτή τη δυσκολία την ανυπέρβλητη, ιδίως οι γενιές οι δικές μας που δεν έζησαν πόλεμο και τρομακτικές κακουχίες, κατανοώντας λοιπόν το πώς ξεκινήσαμε να αντιληφθούμε το χρέος μας απέναντι σε εκείνους που μας χάρισαν την ελευθερία μας. Και αυτό το χρέος, είναι χρέος ευγνωμοσύνης,  προκοπής, ευημερίας και προστασίας της κυριαρχίας Ελλάδας που αυτοί μας χάρισαν».
Με αυτά τα λόγια ξεκίνησε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Τασούλας, την αντιφώνησή του προς τον  δήμαρχο Μεσολογγίου, Σπύρο Διαμαντόπουλο, κατά την διάρκεια του επισήμου γεύματος που παρέθεσε ο δήμαρχος για την 199η επέτειο της εξόδου των ελεύθερων πολιορκημένων και συνέχισε:
«Τα επόμενα χρόνια με σηκωμούς, αλλά και με χαμηλώματα, με καταστροφές, αλλά και με θριάμβους, διότι πρέπει να κάνουμε και την αυτοκριτική μας και τον αυτοεπαινό μας, φτάσαμε ως εδώ.  Μια χώρα μέσα στους μεγαλύτερους διεθνείς οργανισμούς, η οποία πλάθει καθημερινά το μύθο της ζωής της και καλούμαστε να είμαστε ταυτόχρονα ορισμένες φορές  και άνθρωποι των καιρών και άνθρωποι της ιστορίας. Θα ήταν προτιμότερο να είμαστε διαρκώς άνθρωποι των καιρών, άνθρωποι δηλαδή της διαχειρίσεως της καθημερινότητάς μας, αλλά έρχονται και ώρες που πρέπει να μεταβληθούμε και σε ανθρώπους της ιστορίας σαν τους ελεύθερους πολιορκημένους. Τι ήταν οι ελεύθεροι πολιορκημένοι.  Ήταν άνθρωποι των καιρών  που αντελήφθησαν  το χρέος τους  και αδελφωμένοι, χωρίς πείσματα και φθόνους, σε μία αδιάσπαστη  δέσμη ενότητας, αποφάσισαν την έξοδο  και κατέκτησαν κάτι περισσότερο από τη νίκη. Κατέκτησαν την αιώνια δόξα και πήρε πάλι πάνω της η επανάσταση και αναρριπίστηκε  και πάλι ο φιλελληνισμός και ξανασκέφθηκαν οι μεγάλες δυνάμεις ότι η παράταση της ελληνικής επανάστασης κόντρα στην οθωμανική αυτοκρατορία θίγει και τα συμφέροντα τους και ότι πρέπει να λήξει. Και άρχισε σιγά-σιγά από την έξοδο, από τις τρεις πύλες της ένδοξης κολάσεως, να μπαίνει η ελευθερία στην Ελλάδα. Από τις ίδιες πύλες, την ίδια στιγμή, άρχισε να μπαίνει σιγά-σιγά η ελευθερία στη χώρα μας. Και μετά την ανεξαρτησία την επίσημη του ‘30 μεγαλώναμε διαρκώς και φτάσαμε έως  σήμερα». 
Παράλληλα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας τόνισε ότι «θυμόμαστε τις δύσκολες στιγμές που έρχονται αυτούς τους ανθρώπους των καιρών, που έγιναν άνθρωποι της ιστορίας» και πρόσθεσε: «Μπορούμε και εμείς σήμερα, που ο διεθνής ορίζοντας είναι αλλοπρόσαλλος, είναι περίεργος, ένας διεθνής ορίζοντας, ο οποίος μας παραξενεύει με τις αλλαγές που φαίνεται να επέρχονται και στην γεωπολιτική και στην γεωοικονομία . Ωστόσο, πρέπει η αντιμετώπιση του διεθνούς ορίζοντα  να γίνει με την δική μας συνταγή,  με την συνταγή της ψυχραιμίας, των συμμαχιών μας, με  την συνταγή του ότι η Ελλάδα κατάφερε πάντα από την έναρξη της επανάστασης, σε εποχές ανακατατάξεων όπως και τώρα,  να κάνει την σωστή επιλογή  της ιστορίας».
Επίσης, ο Κωνσταντίνος Τασούλας σημείωσε ότι «οφείλουμε να ακολουθούμε το παράδειγμα των ελεύθερων πολιορκημένων όταν χρειάζεται και να  μην διστάσουμε ποτέ μετατρέψουμε  τους εαυτούς μας σε αυτό το υπέροχο παράδειγμα».

Δένδιας: Οι νέοι να διαγνώσουν το ηχηρό παράδειγμα που οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι προσέφεραν

Κάλεσμα προς τους νέους, «να καταδυθούν στο γενετικό τους υλικό, να συνδιαλλαγούν, να συνομιλήσουν με το ελληνικό και χριστιανικό παρελθόν τους, να το αγαπήσουν, να το συντηρήσουν με πάθος και να διαγνώσουν το ηχηρό παράδειγμα που οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι προσέφεραν», απηύθυνε ο υπουργός Εθνικής ‘Αμυνας, Νίκος Δένδιας, εκφωνώντας τον πανηγυρικό της ημέρας, μετά το τρισάγιο που τελέστηκε σήμερα στον κήπο των ηρώων  στο Μεσολόγγι, για την 199η επέτειο της εξόδου των ελεύθερων πολιορκημένων. 
Παράλληλα, ο Νίκος Δένδιας τόνισε ότι «οι ελεύθεροι πολιορκημένοι επέδειξαν και απέδειξαν ότι η πατρίδα δημιουργείται και επιβιώνει μόνο με ανιδιοτελή προσφορά αίματος,  ως οι αμνοί του σύγχρονου Ελληνισμού, διότι από τη θυσία τους προήλθε η επέμβαση στο Ναβαρίνο που έσωσε την Επανάσταση».

Ακολουθεί το κείμενο της ομιλίας του υπουργού Εθνικής ‘Αμυνας , Νίκου Δένδια:
«Αποτελεί μέγιστη τιμή να παρίσταμαι όχι μόνο ως εκπρόσωπος της Κυβέρνησης, αλλά και ως απλός Έλληνας πολίτης, στην Ιερή Πόλη του Μεσολογγίου, στην 199η Επέτειο της Εξόδου.
Ο Διονύσιος Σολομός, με την ποιητική του μεγαλοφυία απέδωσε στους Υπερασπιστές του Μεσολογγίου τον λεκτικά αντιφατικό, αλλά βαθύτατα πραγματικό χαρακτηρισμό των ‘Ελεύθερων Πολιορκημένων’.  Με τον χαρακτηρισμό αυτό, διήλθαν την πύλη της εθνικής μνήμης, της εθνικής αλήθειας. Γιατί αλήθεια στα ελληνικά είναι η άρνηση της λήθης, της λησμονιάς. Είναι η διατήρηση της μνήμης στο σήμερα και κυρίως στο αύριο.
Η ‘Έξοδος του Μεσολογγίου’ δεν τιμάται ως ένα απλό σημαντικό ιστορικό γεγονός. Δεν μνημονεύεται μόνο ως  αυτό που κυρίως μόχλευσε τον Φιλελληνισμό. Δεν μπορούμε να ξεχάσουμε τους Φιλέλληνες που πολέμησαν εδώ.
Το γεγονός όμως έχει ευρύτερη, πολύ ευρύτερη σημασία. Αφορά την εδραία πίστη στην ελευθερία του ανθρώπου.

Η κοφτή, χωρίς μεγαλοστομίες, από κοινού απάντηση των λιμοκτονούντων, στην αγγλική διαμεσολάβηση που υπήσχετο ψωμί, φάρμακα και αμνηστία έναντι της παράδοσης, αποτελεί παρακαταθήκη αξιοπρέπειας: ‘Έχομεν διοίκησιν της οποίας ακολουθούμεν τας διαταγάς, χρεωστούντες και να πολεμούμεν και να αποθνήσκωμεν’.
Οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι κατέβαλαν ενσυνειδήτως και αγογγύστως υπέρτατο φόρο.  Ως αντίτιμο εισόδου, ‘μετά δάφνης’, στην αιωνιότητα της συλλογικής μνήμης του ελληνικού έθνους.
Με πλήρως διαφορετική διαδρομή ζωής, την ίδια επιλογή εξέφρασε ιδίως με τον θάνατό του στο Μεσολόγγι, ο Λόρδος Βύρων (Byron). Ένας από τους μεγαλύτερους ποιητές παγκοσμίως, ίσως ο κύριος εκφραστής του κινήματος του Ρομαντισμού.
‘The land of honourable Death is here’ (‘Η γη του έντιμου Θανάτου είναι εδώ’), διακηρύσσει στο ποίημα του ‘On this day I complete my Thirty Sixth Years’ (αυτή την ημέρα συμπληρώνω τα 36 μου χρόνια), προφητικά στις 22 Ιανουαρίου 1824, λίγους μήνες πριν πεθάνει, στις 19 Απριλίου 1824. Δεν εισήλθε στο 37ο έτος της ζωής του.

Πέθανε εδώ, στο Μεσολόγγι, στου Μάρκου το χώμα, όπου βγήκε η Μεγάλη του Μπάιρον ψυχή, όπως γράφει στο Α’ σχεδίασμα των Ελεύθερων Πολιορκημένων ο μέγας Σολωμός.
Απευθύνομαι στους νέους Έλληνες. Αυτών η γνώμη και η γνώση έχουν κυρίως σημασία για το μέλλον της χώρας. Κατανοώ πλήρως την κόπωση, ίσως και την αποστροφή που διακατέχει τη νέα γενιά από τους κενόδοξους, ανούσιους πανηγυρικούς που ακούνε από τα σχολικά τους χρόνια. Κατανοώ πλήρως την απομυθοποίηση και αποιεροποίηση των πάντων που προκαλούν συμβαίνοντα στην ελληνική κοινωνία. Παρακαλώ όμως θερμά τις νέες Ελληνίδες και τους νέους Έλληνες, παρακαλώ να δουν μέσα από την ομίχλη του σήμερα. Παρακαλώ να δουν με τα μάτια της ψυχής τους, διότι μόνο έτσι διαφαίνεται αυτό που ο Ελύτης περιγράφει ως ‘Μακρινή Πατρίδα ·  Ρόδο μου Αμάραντο’.  
Παρακαλώ να καταδυθούν στο γενετικό τους υλικό, να συνδιαλλαγούν, να συνομιλήσουν με το ελληνικό και χριστιανικό παρελθόν τους, να το αγαπήσουν, να το συντηρήσουν με πάθος, να διαγνώσουν οι νέοι Έλληνες το ηχηρό παράδειγμα που οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι προσέφεραν.
Οι Μεγάλοι Νεκροί μιλούν και αν θέλεις κανείς μπορεί να τους ακούσει, είχε πει ο Κωνσταντίνος Τσάτσος στην πατρίδα μου, την Κέρκυρα, μιλώντας σε εκείνην την περίπτωση, για έναν άλλον ‘άγιο’ του Ελληνισμού, τον Ιωάννη Καποδίστρια.

Οι μαχόμενοι εδώ στο Μεσολόγγι δεν υπήρξαν αποδέκτες της οιασδήποτε κρατικής παροχής. ‘Αλλωστε δεν υφίστατο κράτος. Υπήρξαν πολίτες της Ελλάδας προ της ύπαρξης της ελληνικής Πολιτείας. Αμόρφωτοι οι πλείστοι, ασθενείς οι πλείστοι, τραυματίες οι πλείστοι, περιδεείς, λιμοκτονούντες, εξαθλιωμένοι οι πάντες, βρέθηκαν προ του μεγάλου πελάγους υπαρξιακής επιλογής.
Και ηρέμως και ελευθέρως επέλεξαν. Επέλεξαν με το αίμα των ιδίων, και ακόμα δυσκολότερα, επέλεξαν με το αίμα των οικογενειών τους. Επέλεξαν υπέρ Επανάστασης που έπνεε τα λοίσθια. Επέλεξαν υπέρ Πατρίδας που υπήρχε μόνο στην ψυχή τους. Επέλεξαν υπέρ εν τη γενέσει εθνικού αφηγήματος που υπήρχε μόνο στην καρδιά τους. Επέλεξαν να δώσουν για μια μελλοντική Πατρίδα τα πάντα, χωρίς την παραμικρή ελπίδα να λάβουν οτιδήποτε.

Έτσι οι αμόρφωτοι, οι ασθενείς, οι τραυματίες, οι εξαθλιωμένοι, οι περιδεείς, οι λιμοκτονούντες, κατέστησαν ‘Ανθρωποι με Α κεφαλαίο. Εκ του ‘’Ανω Θρώσκω’, που σημαίνει κοιτάω ψηλά. Κατέστησαν Έλληνες με Ε κεφαλαίο. Πριν καν υπάρξει η νέα Ελλάς.
Επέδειξαν και απέδειξαν ότι η πατρίδα δημιουργείται και επιβιώνει μόνο με ανιδιοτελή προσφορά αίματος. Ως οι αμνοί του σύγχρονου Ελληνισμού, διότι από τη θυσία τους προήλθε η επέμβαση στο Ναβαρίνο που έσωσε την Επανάσταση.

Η Επανάσταση του ‘21 συγχρόνως με τη γενναιότητα κα τη θυσία εμπεριέχει ιστορίες ταπεινές, διαφθορά, εμφύλιους, ιστορίες ντροπής. Η Ιστορία της Ελλάδας εμπεριέχει ακραίες αντιφάσεις. Το ύψος και το βάθος. Την εθνική αρετή κα την εθνική μειοδοσία.
Την εθνική προσφορά και την ακραία διαφθορά.  Μέσα από τις διαχρονικές ακραίες αντιφάσεις ως δωρική στήλη υψώνεται προς τον ουρανό η μνήμη των  Ελεύθερων  Πολιορκημένων για να δηλώσει έναν ευγενέστερο δυνητικά προορισμό για τους Έλληνες.
Για τον λόγο αυτό, ‘Των Ελλήνων αυτών των Ελεύθερων Πολιορκημένων το Μέγα Μνημόσυνον’, όπως χαρακτηριστικά γράφει ο Γεώργιος Βλάχος στην Καθημερινή της 9ης Απριλίου 1933, ανεξάρτητα από τη συγκυρία θα ευρίσκει τους Έλληνες όλους, τους αληθινούς, τους υγιείς, τους κληρονόμους των εθνικών παραδόσεων, γονυπετείς και γονυκλινείς προ της μνήμης τους.
Όσα χρόνια και αν παρέλθουν, όσος καιρός και αν περάσει, αυτοί που εκπροσωπούν την Ελλάδα θα έρχονται εδώ με φύλλα δάφνης, αυτά τα οποία θα συλλέγει από την ελεύθερη γη ευγνώμων η ψυχή των Ελλήνων, για να τα καταθέτουν εδώ την Επέτειο της Εξόδου, εις το χώμα που επότισαν τα τιμιώτερα αίματα που έρρευσαν σε αρτηρίες Ελλήνων, εις το χώμα το οποίο δόξασε η πιο τρομακτική θυσία, εις το χώμα το οποίο αγίασε η πλέον ιδανική αρετή, εις το χώμα των Επισκόπων Ιωσήφ και Πορφυρίου, εις το χώμα του Ραζή, του Κίτσου Τζαβέλλα, του Μάρκου Μπότσαρη. Εις το χώμα του Λόρδου Βύρωνα, εις το χώμα των Ελεύθερων Πολιορκημένων, εις το χώμα της Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου».

Στην Ιερά Πόλη του Μεσολογγίου, ως εκπρόσωπος της Κυβέρνησης στις εκδηλώσεις εορτασμού της 199ης Επετείου της Ηρωικής Εξόδου των Ελεύθερων Πολιορκημένων.#Μεσολόγγι pic.twitter.com/Uq2swkF22S

— Nikos Dendias (@NikosDendias) April 13, 2025