Ο μεγάλος ερμηνευτής Μανώλης Μητσιάς στο libre: Ο καθένας να κάνει ό,τι θέλει, ό,τι αγαπά

Ο Μανώλης Μητσιάς δεν χρειάζεται συστάσεις… μια μικρή εισαγωγή όμως πρέπει, πριν ο ίδιος ξεδιπλώσει στο libre και τον Χρόνη Διαμαντόπουλο, με λιτό και απέριττο λόγο μια διαδρομή πολλών δεκαετιών στο ελληνικό τραγούδι. Η φωνή του έχει ντύσει μελωδικά τις πιο ευαίσθητες στιγμές του τόπου μας, αναπόσπαστο κομμάτι της συλλογικής μας μνήμης. “Μετάφρασε” την ακριβή μας ποίηση… Ελύτης, Σεφέρης, Αναγνωστάκης, Λειβαδίτης, με χαρακτηριστική ευαισθησία και σεβασμό απέναντι στον λόγο. Έργα και ερμηνείες σταθμός, με αμεσότητα και βαθύ συναισθηματισμό. Θησαυρός της ελληνικής μουσικής, αληθινός υπηρέτης της τέχνης και του πολιτισμού.

Εισαγωγή-Κείμενο : Παναγιώτης Ι. Δρίβας

Με την ίδια ψυχή, την ίδια ανάγκη για σύνδεση και τα ίδια μάτια, όπως τότε, που πρωτοξεκινούσε, με την ενθάρρυνση του αρχιμάστορα, Μίκη Θεοδωράκη, ο Μανώλης Μητσιάς συνεχίζει στη διαδρομή των μεγάλων συγκινήσεων, των μεγάλων συναντήσεων, της ποίησης. Μιας ποίησης που υπερβαίνει την εποχή, κρατώντας πάνω – πάνω το πιο σημαντικό: την ελπίδα.

Το 1969 ξεκινάει τη δισκογραφική του πορεία με τον Μάνο Χατζιδάκι, με τον δίσκο “Επιστροφή”, και από τότε αρχίζει να συνεργάζεται με τους σπουδαιότερους Έλληνες συνθέτες και στιχουργούς: Μίκη Θεοδωράκη, Σταύρο Ξαρχάκο, Χρήστο Λεοντή, Δήμο Μούτση, Νότη Μαυρουδή, Λίνα Νικολακοπούλου, Νίκο Γκάτσο και άλλους.

• Δήμος Μούτσης: – Άγιος Φεβρουάριος (1971). Από τους πιο εμβληματικούς δίσκους του ελληνικού τραγουδιού. Η φωνή του Μητσιά αγγίζει τον λυρισμό της ποίησης του Ελευθερίου.
  Σταύρος Ξαρχάκος: “Στην Αθήνα μια βραδιά” – “Τη Ρωμιοσύνη μην την κλαις” (σε στίχους Γιάννη Ρίτσου και μουσική Μίκη Θεοδωράκη, σε ερμηνεία από τον Ξαρχάκο)
• Χρήστος Λεοντής: “Καταχνιά”, “Μαρκώ” (Πολιτικό τραγούδι, δραματικό και μεστό, με έντονη ποιητική διάσταση (ποίηση Τάσου Λειβαδίτη).
• Νότης Μαυρουδής: “Στου παραδείσου την πόρτα” (Μουσική και λόγος σε λεπτές ισορροπίες· ο Μητσιάς υπηρέτησε το έντεχνο με αξιοθαύμαστη ευαισθησία).
• Γιάννης Σπανός: “Σ’ αγαπώ”, “Ο δρόμος” (σε ζωντανές εκτελέσεις) Ο Μητσιάς έχει αποδώσει μοναδικά τραγούδια από το “Νέο Κύμα” αλλά και μεταγενέστερες δημιουργίες του Σπανού.
• Λαϊκές & Παραδοσιακές ερμηνείες: “Στης ψυχής μου το παραθύρι”, “Τα λόγια και τα χρόνια” (Απέδειξε ότι μπορεί να κινηθεί με άνεση και στο λαϊκό, χωρίς να χάνει την ποιότητά του).

Η επιρροή του Μανώλη Μητσιά δεν περιορίζεται μόνο στη μουσική. Πολλοί νεότεροι καλλιτέχνες αναγνωρίζουν στο πρόσωπό του έναν δάσκαλο, ενώ το κοινό συνεχίζει να τον ακολουθεί με σεβασμό και αγάπη. Ο ίδιος, με διακριτικότητα, συνεχίζει να προσφέρει στο ελληνικό τραγούδι, τόσο μέσα από νέες ηχογραφήσεις όσο και μέσα από συνεργασίες με καλλιτέχνες κάθε γενιάς.

Ο Μανώλης Μητσιάς στο libre για τον Μίκη, τον Γκάτσο, τον Μούτση, τον Ξαρχάκο και όλους τους μεγάλους – Άγνωστα στιγμιότυπα μιας ζωής αφιερωμένης στη μουσική

Συνέντευξη: Χρόνης Διαμαντόπουλος

–Κύριε Μητσιά, τραγουδάτε πάνω από 50 χρόνια. Μια ολόκληρη ζωή. Την «ξεφυλλίζετε» συχνά τη ζωή που πέρασε;

Καμιά φορά . Έτσι για να θυμάμαι τα παλιά, να μην τα ξεχνάω. Να μην ξεχνιόμαστε με μερικούς ανθρώπους. Φυσιολογικά πράγματα.

–Πότε είπατε για πρώτη φορά ότι ο δρόμος του τραγουδιού είναι ο δικός σας δρόμος;

Ξεκίνησα για να σπουδάσω, αλλά μου έτυχαν διάφορα πράγματα.

Τελείως τυχαία, μπήκα στο τραγούδι.

Περικυκλωμένος από χωροφύλακες ο Μίκης, με υποδέχτηκε με σκοπό να με ακούσει και να μου πει αν αξίζω

Μπορεί να τραγουδούσα από μικρό παιδί, -έψελνα στην εκκλησία του χωριού μου, τραγουδούσα σε παρέες, σε καντάδες, χορωδίες-, αλλά ποτέ δεν είπα ότι θέλω να γίνω τραγουδιστής.

–Η αρχή το ήμισυ του παντός. Φέρετε ένα σπάνιο χάρισμα, αλλά η συγκυρία τότε περιείχε και σπουδαίους ανθρώπους. Συνθέτες, στιχουργούς κ.α. Αν σε ενθάρρυνε ένας Μίκης, ας πούμε, δεν ήταν λίγο πράγμα. Πώς τις θυμάστε τις συνεργασίες με αυτά τα μυθικά πρόσωπα;

Δε θα γινόμουν τραγουδιστής, αν δεν το άξιζα. Αν δεν είχα το «οκ» από κάποιους σπουδαίους ανθρώπους. Πήγα και συνάντησα τον Μίκη Θεοδωράκη το 1968, στο Βραχάτι.

Περικυκλωμένος από χωροφύλακες ο Μίκης, με υποδέχτηκε με σκοπό να με ακούσει και να μου πει αν αξίζω. Άκουγα πολλά ωραία λόγια μέχρι τότε.

Ξέρω ότι έδωσα την ψυχή μου για να τραγουδήσω αυτά τα τραγούδια. Αυτό

Χρειαζόμουν όμως την υπεύθυνη γνώμη από τον μεγαλύτερο Έλληνα συνθέτη. Με άκουσε, λοιπόν, μου έδωσε το «οκ» κι έτσι ξεκίνησε η διαδρομή μου.

Δεν ήθελα όμως ποτέ να γίνω τραγουδιστής μαγαζιών. Ήθελα να γίνω τραγουδιστής καριέρας. Ήθελα να αφήσω κάτι πίσω μου. Έτσι, με αυτό τον τρόπο, σημάδεψε την καριέρα μου ο Μίκης.

–Είστε συνυφασμένος και με τις μπουάτ. Με το κλίμα που επικρατούσε τη δεκαετία του ’60 και του ’70 στην Πλάκα. Σας λείπει αυτή η αμεσότητα με τον κόσμο που υπήρχε εξ ορισμού σε αυτά τα μικρά στέκια;

Πάρα πολύ και δε θα σας κρύβω ότι στο «Άλσος», που τραγουδούσα τον τελευταίο καιρό, ήταν σαν μια μικρή μπουάτ. Θέλω πολύ να τραγουδάει ο κόσμος μαζί μου.

–Κι αυτό συμβαίνει τόσα χρόνια. Παρακολουθούσα ένα αφιέρωμα στον Λουκιανό και θα έλεγα πως για μένα η πιο συγκινητική στιγμή ήταν η δική σας στιγμή όταν μοιραστήκατε μνήμες και σκέψεις. Με τον Λουκιανό νιώσατε μια άλλη σύνδεση;

Με τον Λουκιανό και τον Μούτση πραγματικά είχα μια άλλη σύνδεση. Ήταν άνθρωποι, που έβαλαν μπροστά το στήθος τους, τη γνώμη και το μεράκι τους για να γίνω τραγουδιστής.

Ο Δήμος Μούτσης με την «Ελευσίνα», όταν ξεκίνησα και ο Λουκιανός με την «Πόλη μας».

Αυτοί οι δύο, εκτός από συνεργάτες, ήταν και φίλοι μου. Βγαίναμε, συζητούσαμε, γλεντούσαμε, καμιά φορά. Είχα μια άλλη σχέση μαζί τους.

–Πολύ σημαντικό αυτό. Κάποια τραγούδια «έχουν κλειδώσει» με τη φωνή σας. Το Ερωτικό, η Ελευσίνα, Μη χτυπάς σ’ ένα σπίτι κλειστό. Είναι το κάτι παραπάνω από την ψυχή σας. Το έχετε σκεφτεί;

Ξέρω ότι έδωσα την ψυχή μου για να τραγουδήσω αυτά τα τραγούδια. Αυτό.

-Μια ψυχή που εισπράττουμε όσα χρόνια και να περάσουν. Πόσο δύσκολο είναι να παραμείνει κανείς αφοσιωμένος και πάντα σε αυτό που αγαπά; Δίνετε συμβουλές;

Συμβουλές δεν δίνω ποτέ. Ο καθένας να κάνει ό,τι θέλει, ό,τι επιθυμεί, ό, τι αγαπά.

Νιώθω χαρούμενος, που υπάρχει αυτή η ανταπόκριση. Που γινόμαστε όλοι μια παρέα

Η στάση ζωής του καθενός είναι η καλύτερη συμβουλή για τον κάθε άνθρωπο.

–Σε ποιους στίχους συνοψίζεται άραγε η ελληνική πραγματικότητα σήμερα;

Δε μου είναι εύκολο να απαντήσω. Θα σας πω έναν στίχο του Νίκου Γκάτσου, από τραγούδι που έχει τραγουδήσει ο Νίκος Ξυλούρης, σε μουσική του Σταύρου Ξαρχάκου: «Μπάρμπα Γιάννη, Μακρυγιάννη, δεν μας τα ‘γραψες καλά, δες ο Έλληνας τι κάνει για ν’ ανέβει πιο ψηλά». Αυτό μου αρέσει πάρα πολύ και είναι παράδειγμα για τον Έλληνα.

–Στο θέατρο Άλσος, σας βρήκε η σεζόν που τελειώνει, με την Γιώτα Νέγκα. Πόσο ωραίο πράγμα μετά από τόσα χρόνια, ένας καλλιτέχνης να αντιλαμβάνεται και με το παραπάνω αυτή την επικοινωνία που απογειώνει η μουσική. Έτσι δεν είναι;

Ήταν πολύ επιτυχημένες οι εμφανίσεις με την Γιώτα Νέγκα. Μέχρι μπουάτ το κάναμε το Άλσος. Ο κόσμος έμεινε πάρα πολύ ευχαριστημένος. Νιώθω χαρούμενος, που υπάρχει αυτή η ανταπόκριση. Που γινόμαστε όλοι μια παρέα.

–Υπάρχει κάποιο τραγούδι που ερμηνεύετε στις συναυλίες με κλειστά τα μάτια φέρνοντας όλη εκείνη την εποχή στο εδώ και το τώρα;

Έχω πει πολλά μεγάλα τραγούδια. Το κάθε τραγούδι εκφράζει και μια εποχή. Η «Ελευσίνα» είναι αρχή και η αρχή είναι το ήμισυ του παντός. Φέρνω πάντα στη μνήμη την εποχή που τραγούδησα τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι. Μεγάλο τραγούδι είναι το και το «Ερωτικό» του Θάνου Μικρούτσικου. Δεν ξεχωρίζω κανένα.