Γάζα: Πληθαίνουν οι ενδείξεις για μια νέα συμφωνία εκεχειρίας

Καθώς η στρατιωτική κλιμάκωση στη Λωρίδα της Γάζας συνεχίζεται, πληθαίνουν οι ενδείξεις ότι μια νέα εκεχειρία μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς βρίσκεται προ των πυλών. Μεσολαβητές από την Αίγυπτο, τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Κατάρ εντείνουν τις προσπάθειές τους για την αποκατάσταση μιας συμφωνίας, ενώ οι τελευταίες εξελίξεις στο διπλωματικό επίπεδο και οι δηλώσεις ηγετικών προσώπων αφήνουν να εννοηθεί ότι οι συνομιλίες έχουν φτάσει σε ένα κρίσιμο σημείο. Η Χαμάς μιλά για μια «σχεδόν συμφωνία», ενώ ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ επιχειρεί να επαναφέρει την Ουάσιγκτον στο προσκήνιο, με νέες πιέσεις προς το Ισραήλ.

Την ίδια στιγμή, ο Μπένιαμιν Νετανιάχου εμφανίζεται παγιδευμένος ανάμεσα σε έναν επιθετικό στρατιωτικό σχεδιασμό και την αυξανόμενη εσωτερική και διεθνή πίεση για κατάπαυση του πυρός.

Οι εξελίξεις αυτές εκτυλίσσονται εν μέσω μιας βαθιάς ανθρωπιστικής κρίσης στη Γάζα, η οποία επιτείνεται από τις συνεχείς επιθέσεις, και μιας έντονης διαπραγματευτικής κινητικότητας που ενδέχεται να οδηγήσει σύντομα σε μια νέα, έστω προσωρινή, συμφωνία.

Σύμφωνα με ειδικούς που μίλησαν σε αραβικά μέσα ενημέρωσης, η στρατηγική του Μπενιαμίν Νετανιάχου, που συνοδεύεται από κλιμάκωση στη Γάζα από την κατάρρευση της συμφωνίας στις 18 Μαρτίου, μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπη με την πίεση για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων.

Ο Χουσάμ Μπαντράν, μέλος του πολιτικού γραφείου της Χαμάς, δήλωσε την Τετάρτη ότι βρίσκονται σε συνεχή επαφή με τους διαμεσολαβητές για να σταματήσει ο «πόλεμος εξόντωσης» κατά του παλαιστινιακού λαού, τονίζοντας πως «είμαστε σε διαρκή συντονισμό με τις παλαιστινιακές παρατάξεις».

Παράλληλα, κατηγόρησε τον Νετανιάχου και την κυβέρνησή του για την παρεμπόδιση κάθε συμφωνίας, επισημαίνοντας την παραβίαση της προηγούμενης συμφωνίας της 17ης Ιανουαρίου. Διέψευσε επίσης πως αντιπροσωπεία της Χαμάς βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο Κάιρο.

• Πηγές της Χαμάς ανέφεραν ότι οι πρόσφατες δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ στη συνάντησή του με τον Νετανιάχου στην Ουάσιγκτον βασίστηκαν σε «θετικές εξελίξεις» και ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ανανεώσει την ενεργή εμπλοκή τους στην υπόθεση, επιδιώκοντας σύντομα συμφωνία. Ο Τραμπ, κατά τη διάρκεια της συνάντησης, εξέφρασε την επιθυμία να απελευθερωθούν οι όμηροι και να τερματιστεί σύντομα ο πόλεμος, με τον Νετανιάχου να επιβεβαιώνει πως εργάζονται πάνω σε νέα συμφωνία.

Τον Μάρτιο παρουσιάστηκαν τρεις προτάσεις για την επίτευξη εκεχειρίας, χωρίς καμία να έχει προχωρήσει. Η πρώτη, στις 13 Μαρτίου, προήλθε από τον Στιβ Γουίτκοφ, ειδικό απεσταλμένο των ΗΠΑ για τη Μέση Ανατολή, αλλά απορρίφθηκε από τη Χαμάς. Ακολούθησε μια αιγυπτιακή πρόταση και, στη συνέχεια, μια ισραηλινή, χωρίς αποτέλεσμα, λόγω διαφωνιών για τον αριθμό των ομήρων που θα απελευθερώνονταν. Ωστόσο, την περασμένη Παρασκευή, η ισραηλινή ραδιοτηλεόραση ανέφερε την ύπαρξη νέας πρότασης από το Κάιρο.

Ο Αχμέντ Φουάντ Ανουάρ, μέλος του Αιγυπτιακού Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων και ειδικός στα ισραηλινά θέματα, εκτιμά ότι υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις για μια επικείμενη συμφωνία. Αναφέρει μεταξύ άλλων τη συνομιλία Τραμπ – Νετανιάχου, τη διάθεση της Χαμάς για συμφωνία ώστε να επιταχυνθεί η παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, αλλά και τις αδιάλειπτες επαφές με τους μεσολαβητές. Επισημαίνει, επίσης, τη διαφορετική αμερικανική προσέγγιση αυτή τη φορά, εκτιμώντας ότι θα ασκηθούν έντονες πιέσεις προς το Ισραήλ ενόψει πιθανής επίσκεψης του Τραμπ στην περιοχή.

• Ο Μπαράκατ αλ-Φάρα, πρώην Παλαιστίνιος πρέσβης στην Αίγυπτο, προσθέτει πως η εσωτερική πίεση που αντιμετωπίζει ο Νετανιάχου ενδέχεται να τον οδηγήσει στην αποδοχή μιας προσωρινής εκεχειρίας για να αποφύγει κοινωνικές αναταράξεις. «Αυτό εξαρτάται από τις πιέσεις της Ουάσιγκτον», είπε, «και ιδιαίτερα από τη στάση του Τραμπ, που ίσως του υποδείξει την ανάγκη για αποκλιμάκωση».

Παρ’ όλα αυτά, οι επιχειρήσεις του ισραηλινού στρατού συνεχίζονται. Την Τετάρτη, ο στρατός ανακοίνωσε τη συνέχιση της χερσαίας επιχείρησης στη Γάζα και τη στοχοποίηση ενός «ανώτερου ηγέτη της Χαμάς», χωρίς να δώσει περαιτέρω στοιχεία. Από τις 18 Μαρτίου, οπότε και επανεκκίνησε ο πόλεμος, έχουν σκοτωθεί 1.482 άτομα και τραυματιστεί άλλα 3.688, σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας της Γάζας.

• Μέσα σε αυτό το σκηνικό, ο υπουργός Εξωτερικών της Αιγύπτου, Μπαντρ Αμπντελάτι, συναντήθηκε με τον Γουίτκοφ για να εξετάσουν τις κοινές προσπάθειες Αιγύπτου, ΗΠΑ και Κατάρ για σταθεροποίηση της κατάπαυσης του πυρός, προώθηση της δεύτερης φάσης και αποκλιμάκωση της κρίσης. Σε ανακοίνωσή του, το αιγυπτιακό Υπουργείο Εξωτερικών υπογράμμισε τη σημασία των συντονισμένων προσπαθειών ώστε να αποτραπεί η επέκταση της σύγκρουσης.

Ο Ανουάρ θεωρεί πως η ισραηλινή κλιμάκωση ενδέχεται να είναι ένα ακόμη γνωστό προοίμιο συμφωνίας, όπως έχει συμβεί και σε προηγούμενες περιπτώσεις. Τονίζει, επίσης, τη σημασία του αιγυπτιακού ρόλου, είτε με προτάσεις είτε με απευθείας επαφές. Εφόσον η Ουάσιγκτον κινηθεί αποφασιστικά, μπορεί να πιέσει αποτελεσματικά τον Νετανιάχου.

Τέλος, ο αλ-Φάρα δεν αποκλείει την επίτευξη μιας προσωρινής λύσης, ειδικά υπό το φως των εσωτερικών πιέσεων στο Ισραήλ, της διπλωματικής δραστηριότητας της Αιγύπτου και της κινητικότητας των ΗΠΑ, σε μια προσπάθεια να αναβιώσει η συμφωνία εκεχειρίας στη Γάζα.