ΕΕ: Σε τρία στάδια οι δασμοί στα αμερικανικά προϊόντα

Η Ευρωπαϊκή Ένωση ενέκρινε την επιβολή δασμών σε αμερικανικά προϊόντα συνολικής αξίας περίπου 21 δισεκατομμυρίων ευρώ (23,2 δισ. δολάρια), ως αντίποινα για τους δασμούς 25% που επέβαλε τον περασμένο μήνα ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, στις εξαγωγές χάλυβα και αλουμινίου της Ε.Ε.Τα αντίμετρα καταψήφισε μόνον η Ουγγαρία, αφού ο Βίκτορ Όρμπαν είναι ένθερμος υποστηρικτής του Ντόναλντ Τραμπ.

«Η ΕΕ θεωρεί τους δασμούς των ΗΠΑ αδικαιολόγητους και επιζήμιους, προκαλώντας οικονομική ζημιά και στις δύο πλευρές, καθώς και στην παγκόσμια οικονομία», επισημαίνεται στην ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενώ παράλληλα υπογραμμίζεται ότι η ΕΕ έχει δηλώσει ξεκάθαρα τη βούλησή της να βρεθεί μια «ισορροπημένη και αμοιβαία επωφελής» λύση, μέσα από τις διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ.

Η σημερινή ψηφοφορία έγκρισης από τα κράτη μέλη σημαίνει ότι -μετά την ολοκλήρωση των εσωτερικών διαδικασιών της Επιτροπής και τη δημοσίευση της εκτελεστικής πράξης- τα αντίμετρα θα τεθούν σε ισχύ. Οι δασμοί σε ορισμένα προϊόντα θα αρχίσουν να εισπράττονται από τις 15 Απριλίου.

«Αυτά τα αντίμετρα μπορούν να ανασταλούν ανά πάσα στιγμή, εάν οι ΗΠΑ συμφωνήσουν σε ένα δίκαιο και ισορροπημένο αποτέλεσμα από τις διαπραγματεύσεις», επισημαίνει στην ανακοίνωσή της η Επιτροπή.

Η κίνηση αυτή έρχεται να προστεθεί στον ολοένα εντεινόμενο διατλαντικό εμπορικό πόλεμο, με τις ΗΠΑ να έχουν επιβάλει επίσης έναν καθολικό δασμό 20% σχεδόν σε όλες τις εξαγωγές της Ε.Ε., καθώς και ξεχωριστό δασμό 25% στα αυτοκίνητα και σε ορισμένα ανταλλακτικά. Ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι θα ανακοινώσει επιπλέον δασμούς σε ξυλεία, μικροτσίπ και φαρμακευτικά προϊόντα. Συνολικά, οι νέοι δασμοί του Τραμπ επηρεάζουν προϊόντα της Ε.Ε. αξίας περίπου 380 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Σύμφωνα με το Bloomberg, ορισμένοι από τους ευρωπαϊκούς δασμούς θα τεθούν σε ισχύ στις 15 Απριλίου, μια δεύτερη λίστα θα εφαρμοστεί στα μέσα Μαΐου και μια τρίτη θα ξεκινήσει την 1η Δεκεμβρίου. Οι περισσότεροι από τους στοχευόμενους κλάδους θα υποστούν δασμούς 25%, ενώ ορισμένες κατηγορίες θα αντιμετωπίσουν επιβαρύνσεις 10%.

Το μπέρμπον αφαιρέθηκε από τη λίστα της Ένωσης κατόπιν πιέσεων από κράτη-μέλη, αφού ο Τραμπ απείλησε με δασμούς 200% σε κρασί, σαμπάνια και άλλα αλκοολούχα ποτά από τη Γαλλία και άλλες χώρες.

Ο Τραμπ έχει επανειλημμένα επιτεθεί στην Ε.Ε., τονίζοντας ότι δημιουργήθηκε για να «εκμεταλλεύεται» τις ΗΠΑ και ότι το πλεόνασμα στο εμπόριο αγαθών αποδεικνύει μια άδικη σχέση. Ο μέσος σταθμισμένος δασμός της Ε.Ε. ήταν 2,7% το 2023, σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου.

«Δημιουργούν κανόνες και ρυθμίσεις που έχουν έναν και μόνο σκοπό: να μην μπορείς να πουλήσεις το προϊόν σου σε αυτές τις χώρες», δήλωσε ο Τραμπ νωρίτερα αυτή την εβδομάδα. «Και δεν θα το επιτρέψουμε».

Ο Επίτροπος Εμπορίου της Ε.Ε., Μάρος Σέφτσοβιτς, συζήτησε τους όρους πιθανής εμπλοκής σε εμπορικά ζητήματα με τους αμερικανούς ομολόγους του το βράδυ της Τρίτης, σύμφωνα με εκπρόσωπο της Επιτροπής. Ωστόσο, οι συζητήσεις δεν έχουν αποδώσει ουσιαστικά αποτελέσματα και, σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν το θέμα, οι αμερικανοί αξιωματούχοι δεν διαθέτουν ακόμη σαφή διαπραγματευτική εντολή από τον Τραμπ.

Το εκτελεστικό όργανο της Ένωσης εργάζεται σε ένα «πλαίσιο όρων» για πιθανές διαπραγματεύσεις, το οποίο περιλαμβάνει μείωση δασμών, ρυθμίσεις και πρότυπα. .

Η ψηφοφορία της Τετάρτης ανέδειξε την ενότητα των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων απέναντι στην κλιμακούμενη εμπορική διαμάχη του Τραμπ. Τα αμερικανικά μέτρα απειλούν να ακυρώσουν μεγάλο μέρος της προβλεπόμενης ανάπτυξης της ευρωζώνης για φέτος και του χρόνου, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Επιπλέον, η Επιτροπή, η οποία διαχειρίζεται τις εμπορικές υποθέσεις του μπλοκ, προετοιμάζει ένα νέο πακέτο αντίμετρων για να απαντήσει στους λεγόμενους αμοιβαίους δασμούς που τέθηκαν σε ισχύ την Τετάρτη. Η Επιτροπή σκοπεύει να ανακοινώσει τα σχέδιά της στις αρχές της επόμενης εβδομάδας και στη συνέχεια να ξεκινήσει διαβουλεύσεις με τα κράτη-μέλη, σύμφωνα με εκπρόσωπο.

Οι καθολικοί δασμοί έχουν σκοπό να στοχεύσουν όλα τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι εξαγωγές των ΗΠΑ στο εξωτερικό, όπως δασμοί, εσωτερικές ρυθμίσεις και φόροι, συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ. Η πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, έχει δηλώσει πως η Ε.Ε. «κρατά πολλά χαρτιά», συμπεριλαμβανομένων αντιποίνων σε υπηρεσίες και τεχνολογικές εταιρείες των ΗΠΑ.

Η Γαλλία, η Γερμανία και άλλες χώρες έχουν καλέσει την Επιτροπή να εξετάσει την ενεργοποίηση του εργαλείου κατά του εξαναγκασμού, του ισχυρότερου εμπορικού όπλου της Ένωσης, που έχει σχεδιαστεί για να απαντά σε χώρες που χρησιμοποιούν εμπορικά και οικονομικά μέσα με εκβιαστικό τρόπο, σύμφωνα με το Bloomberg.

• Το μπλοκ εξακολουθεί να επιδιώκει διαπραγματευτική λύση στη διαμάχη περί δασμών, όμως μέχρι στιγμής δεν έχει καταφέρει να εμπλακεί σε ουσιαστικές συνομιλίες με την αμερικανική κυβέρνηση.

Για την Ε.Ε., η διαμάχη σχετικά με τους αμερικανικούς δασμούς στα μέταλλα ξεκίνησε το 2018 κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ, όταν οι ΗΠΑ επέβαλαν δασμούς σχεδόν 7 δισ. δολαρίων σε ευρωπαϊκές εξαγωγές χάλυβα και αλουμινίου, επικαλούμενες λόγους εθνικής ασφάλειας. Τότε, οι αξιωματούχοι των Βρυξελλών απέρριψαν την άποψη ότι η Ε.Ε. αποτελούσε τέτοια απειλή.

Στην αρχική αυτή φάση, οι ΗΠΑ επέβαλαν δασμούς 25% στα προϊόντα χάλυβα και 10% στο αλουμίνιο, με εξαιρέσεις για ορισμένα προϊόντα. Το μπλοκ των 27 κρατών-μελών απάντησε στοχεύοντας πολιτικά ευαίσθητες εταιρείες με αντίποινα, όπως οι μοτοσυκλέτες της Harley-Davidson και τα τζιν της Levi Strauss. Τα μέτρα εφαρμόστηκαν ανά προϊόν και περιλάμβαναν γεωργικά προϊόντα και είδη ένδυσης, εκτός από τα προϊόντα χάλυβα και αλουμινίου.

Οι δύο πλευρές συμφώνησαν σε προσωρινή εκεχειρία το 2021, όταν οι ΗΠΑ προχώρησαν εν μέρει σε άρση των μέτρων και εισήγαγαν ποσοστώσεις άνω των οποίων επιβάλλονταν δασμοί στα μέταλλα, ενώ η Ε.Ε. «πάγωσε» όλα τα περιοριστικά μέτρα της.

Τα αντίμετρα της Κίνας

Νωρίτερα, η Κίνα ανακοίνωσε νέους δασμούς ύψους 84% στις ΗΠΑ, σε μια απάντηση στον εμπορικό πόλεμο του Ντόναλντ Τραμπ που θα προκαλέσει φόβους για περαιτέρω κλιμάκωση. Το κινεζικό υπουργείο Οικονομικών δήλωσε ότι θα επιβάλει δασμούς 84% στα αμερικανικά προϊόντα από την Πέμπτη, από 34% που είχε ανακοινωθεί προηγουμένως, σύμφωνα με το Reuters.

Σύμφωνα με το κινεζικό πρακτορείο ειδήσεων, Xinhua, η Κίνα υποσχέθηκε την Τετάρτη (09.04.2025) να λάβει αντίμετρα με «σταθερή βούληση» και «άφθονα μέσα» μετά την αύξηση των δασμών από τον Ντόναλντ Τραμπ, ενώ προέτρεψε σε διάλογο για την επίλυση των αντίστοιχων ανησυχιών και τη σταθεροποίηση των διμερών σχέσεων. Μαζί με τους δασμούς 84%, η Κίνα ανακοίνωσε πως προσθέτει 12 αμερικανικές οντότητες στον κατάλογο ελέγχου εξαγωγών αλλά και 6 αμερικανικές επιχειρήσεις στον κατάλογο αναξιόπιστων οντοτήτων.

«Θέλω να τονίσω ότι δεν υπάρχει νικητής σε έναν εμπορικό πόλεμο και η Κίνα δεν επιθυμεί έναν εμπορικό πόλεμο, αλλά η κινεζική κυβέρνηση δεν θα καθίσει σε καμία περίπτωση με σταυρωμένα χέρια όταν τα νόμιμα δικαιώματα και συμφέροντα του λαού της πλήττονται και στερούνται», δήλωσε αξιωματούχος του υπουργείου Εμπορίου.

Ο αξιωματούχος έκανε τις παρατηρήσεις αυτές απαντώντας σε ερωτήσεις των μέσων ενημέρωσης σχετικά με μια λευκή βίβλο που κυκλοφόρησε την Τετάρτη από το Γραφείο Πληροφοριών του Κρατικού Συμβουλίου σχετικά με τη θέση της Κίνας σε ορισμένα θέματα που αφορούν τις οικονομικές και εμπορικές σχέσεις Κίνας-ΗΠΑ.

Κατά τη διάρκεια των 46 ετών από την εγκαθίδρυση διπλωματικών σχέσεων μεταξύ της Κίνας και των Ηνωμένων Πολιτειών, οι διμερείς εμπορικές και οικονομικές σχέσεις αναπτύχθηκαν με ταχείς ρυθμούς. Το εμπόριο μεταξύ των δύο χωρών έχει εκτοξευθεί από λιγότερο από 2,5 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ το 1979 σε σχεδόν 688,3 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ το 2024, σύμφωνα με τη Λευκή Βίβλο.

Σημειώνοντας ότι οι επιτυχίες της Κίνας και των Ηνωμένων Πολιτειών αποτελούν ευκαιρίες και όχι απειλές η μία για την άλλη, ο αξιωματούχος δήλωσε ότι η Κίνα ελπίζει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα άρουν αμέσως τη μονομερή επιβολή δασμών και θα συνεργαστούν με την Κίνα για την ενίσχυση του διαλόγου, τη διαχείριση των διαφορών και την προώθηση της συνεργασίας.

Η Κίνα είναι πρόθυμη να επικοινωνήσει με την αμερικανική πλευρά για βασικά διμερή οικονομικά και εμπορικά ζητήματα, να αντιμετωπίσει τις αντίστοιχες ανησυχίες τους μέσω διαλόγου και διαβουλεύσεων σε ισότιμη βάση και να προωθήσει από κοινού τη σταθερή, υγιή και βιώσιμη ανάπτυξη των οικονομικών και εμπορικών σχέσεων Κίνας-ΗΠΑ, σημείωσε ο αξιωματούχος.

Ο αξιωματούχος δήλωσε ότι είναι μια τυπική πράξη μονομέρειας, προστατευτισμού και οικονομικού εκφοβισμού για τις Ηνωμένες Πολιτείες να χρησιμοποιούν τους δασμούς ως όπλο άσκησης μέγιστης πίεσης και επιδίωξης ιδιοτελών συμφερόντων.

Υπό το πρόσχημα της επιδίωξης της «αμοιβαιότητας» και της «δικαιοσύνης», οι Ηνωμένες Πολιτείες επιδίδονται σε παιχνίδια μηδενικού αθροίσματος και, στην ουσία, επιδιώκουν «Πρώτα η Αμερική» και τον «αμερικανικό εξαιρετισμό», δήλωσε ο αξιωματούχος.

Η αντίδραση Τραμπ

Η πρώτη αντίδραση Τραμπ στα αντίμετρα της Κίνας είναι να καλέσει πίσω της αμερικανικές εταιρείες που λειτουργούν εργοστάσια σε χώρες του εξωτερικού.

“Είναι η καλύτερη εποχή να μεταφέρεις την εταιρεία σου στις ΗΠΑ, όπως έκανε η APPLE και τόσες άλλες. ΜΗΔΕΝΙΚΟΙ ΔΑΣΜΟΙ, και σχεδόν άμεσες ηλεκτρικές και ενεργειακές συνδέσεις και εγκρίσεις. Χωρίς περιβαλλοντικές καθυστερήσεις. ΜΗΝ ΠΕΡΙΜΕΝΕΙΣ, ΚΑΝΤΟ ΤΩΡΑ.

ΚΑΝΕ ΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ ΜΕΓΑΛΗ ΞΑΝΑ” έγραψε ο Τραμπ.