Παρασκήνιο: Γιατί αναβλήθηκε η επίσκεψη Ερντογάν στην Ιταλία- Σενάρια και πραγματικότητα

Η προγραμματισμένη επίσκεψη του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Ιταλία για τη διακυβερνητική σύνοδο κορυφής και το επιχειρηματικό φόρουμ που είχε προγραμματιστεί, αναβλήθηκε, με ιταλικές εφημερίδες να υποστηρίζουν ότι η απόφαση σχετίζεται με την επικείμενη επίσκεψη της πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η διακυβερνητική σύνοδος, που είχε προγραμματιστεί για τις 17 Απριλίου, αναμένεται να επαναπρογραμματιστεί για άγνωστη ημερομηνία.

Οι λόγοι της αναβολής παραμένουν αδιευκρίνιστοι από τις επίσημες αρχές και των δύο χωρών, αφήνοντας το περιθώριο για πολλές ερμηνείες.

Ασύμβατα προγράμματα των ηγετών ή πολιτικές εντάσεις;

Πηγές του ιταλικού Τύπου, συμπεριλαμβανομένων των εφημερίδων Corriere della Sera και La Repubblica, ανέφεραν ότι η Μελόνι ετοιμάζεται για ταξίδι στην Ουάσιγκτον την εβδομάδα 14-17 Απριλίου, με στόχο τη συζήτηση των δασμών και των οικονομικών σχέσεων με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ.

• Η La Repubblica επεσήμανε ότι η αναβολή της συνάντησης με τον Ερντογάν πιθανότατα οφείλεται σε “θέματα προγράμματος”, καθώς η Ιταλίδα πρωθυπουργός επιθυμεί να διατηρήσει το πρόγραμμά της ελεύθερο για την κρίσιμη συνάντηση με τον Τραμπ.

Ωστόσο, ορισμένοι πολιτικοί και αναλυτές εικάζουν ότι η αναβολή μπορεί να έχει και πολιτικές προεκτάσεις. Ο ευρωβουλευτής Ντάριο Ναρντέλα, πρώην δήμαρχος της Φλωρεντίας, ανέφερε στα κοινωνικά δίκτυα ότι η απόφαση μπορεί να σχετίζεται με τις πρόσφατες πολιτικές εξελίξεις στην Τουρκία, συμπεριλαμβανομένης της σύλληψης του δημάρχου Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου και των μαζικών διαδηλώσεων που ακολούθησαν. «Ελπίζουμε ότι η αναβολή δεν οφείλεται μόνο σε προγραμματισμό, αλλά και στην αμηχανία της Μελόνι να δεχτεί τον Ερντογάν μετά τις δημοκρατικές ανησυχίες για την Τουρκία», σχολίασε ο Ναρντέλα.

Συνέχιση της στρατηγικής συνεργασίας

Παρά την αναβολή της συνάντησης, οι διμερείς σχέσεις μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας φαίνεται να διατηρούνται σταθερές. Ο Ιταλός υπουργός Άμυνας Γκουίντο Κροσέττο επισκέφθηκε την Άγκυρα στις 7 Απριλίου, όπου συζήτησε θέματα ασφάλειας και στρατιωτικής συνεργασίας με τον Τούρκο ομόλογό του.

Επιπλέον, οι δύο χώρες έχουν ενισχύσει την αμυντική τους συνεργασία, με την τουρκική Baykar να εξαγοράζει την ιταλική Piaggio Aerospace και να συνεργάζεται με την Leonardo για την ανάπτυξη μη επανδρωμένων αεροσκαφών.

Ιστορικό των σχέσεων Μελόνι-Ερντογάν

Οι σχέσεις μεταξύ της Μελόνι και του Ερντογάν έχουν περάσει από διάφορες φάσεις. Το 2018, όταν ο Ερντογάν επισκέφθηκε τη Ρώμη, η Μελόνι (τότε στην αντιπολίτευση) τον καταδίκασε δημοσίως, γράφοντας: «Όχι στην Τουρκία στην ΕΕ, όχι στην ισλαμοποίηση της Ευρώπης».

Ωστόσο, μετά την άνοδό της στην εξουσία το 2022, η στάση της άλλαξε, με τη διπλωματική προσέγγισή της να γίνεται πιο πρακτική.

Τον Ιανουάριο του 2024, η Μελόνι επισκέφθηκε την Τουρκία για συνομιλίες σχετικά με τη μετανάστευση, το εμπόριο και την άμυνα, ενώ οι δύο ηγέτες έχουν συζητήσει τακτικά μέσω τηλεφώνου για ζητήματα όπως η Γάζα, η Ουκρανία και η Συρία.

Τι ακολουθεί;

Ενώ η νέα ημερομηνία για τη σύνοδο κορυφής δεν έχει ανακοινωθεί, η αναβολή εγείρει ερωτήματα σχετικά με τις προτεραιότητες της Ιταλίας στη διπλωματία της. Εάν η Μελόνι επιβεβαιώσει την επίσκεψή της στις ΗΠΑ, θα ενισχύσει την εικόνα της ως ηγέτη που εστιάζει στις σχέσεις με τη Βόρεια Αμερική, ενώ ταυτόχρονα διατηρεί μια προσεκτική στάση απέναντι στην Τουρκία.

Παράλληλα, η Τουρκία φαίνεται να συνεχίζει την οικονομική και στρατιωτική συνεργασία με την Ιταλία, παρά τις πολιτικές αντιδράσεις.

Προφανώς η αναβολή της επίσκεψης του Ερντογάν φαίνεται να οφείλεται σε λόγους που έχουν να κάνουν με το πρόγραμμα των δυο ηγετών, αλλά η πολιτική δυναμική μεταξύ των δύο χωρών παραμένει ένας παράγοντας που αξίζει παρακολούθησης.