Γιατί το Ισραήλ πιέζει για την εκκένωση της Ράφα;

Τις τελευταίες ημέρες, η κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας έχει εισέλθει σε μια νέα, ανησυχητική φάση, με το Ισραήλ να απαιτεί την εκκένωση της Ράφα – μιας πόλης που ήδη φιλοξενεί εκατοντάδες χιλιάδες εκτοπισμένους Παλαιστίνιους. Το αίτημα αυτό, που συνοδεύτηκε από τη δημοσιοποίηση ενός χάρτη εκκένωσης και τη ρίψη φυλλαδίων, εγείρει σοβαρά ερωτήματα. Δεν πρόκειται απλώς για μια στρατιωτική κίνηση στο πλαίσιο των συνεχιζόμενων επιχειρήσεων, αλλά για μια ευρύτερη στρατηγική που στοχεύει στην αναδιαμόρφωση του εδαφικού και δημογραφικού χάρτη της Γάζας.

Τι σημαίνει όμως αυτή η εκκένωση για την πορεία της σύγκρουσης; Πρόκειται για μια προσπάθεια αύξησης της πίεσης στη Χαμάς ή για την υλοποίηση ενός μεγαλύτερου σχεδίου ασφαλείας του Ισραήλ στη μελλοντική διαχείριση της περιοχής;

Το πρωί της Δευτέρας, ο ισραηλινός στρατός δημοσίευσε έναν χάρτη που απαιτεί από τους Παλαιστίνιους κατοίκους της Ράφα να εγκαταλείψουν πλήρως την πόλη. Αυτή η κίνηση είναι ασυνήθιστη, καθώς μέχρι τώρα το Ισραήλ απαιτούσε κυρίως την εκκένωση συγκεκριμένων τετραγώνων ή συνοικιών, συνήθως ως απάντηση σε εκτοξεύσεις ρουκετών από τις αντίστοιχες περιοχές.

Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτή τη φορά δεν είχαν εκτοξευθεί ρουκέτες από τη Ράφα ή τις γύρω περιοχές, γεγονός που κάνει το αίτημα ακόμα πιο δυσερμήνευτο. Παράλληλα, ζητήθηκε η εκκένωση και περιοχών στη Χαν Γιουνίς, γεγονός που υποδηλώνει ένα ευρύτερο σχέδιο.

Ο χάρτης εκκένωσης περιλαμβάνει τους δήμους Νάσρ, Σαούκα, καθώς και τις ανατολικές και δυτικές περιφερειακές περιοχές. Οι συγκεκριμένες περιοχές δεν είχαν μέχρι τώρα ισχυρή παρουσία των ισραηλινών στρατευμάτων, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) σχεδιάζουν να προωθηθούν στρατιωτικά στις επόμενες ώρες ή ημέρες.

• Εφόσον οι ισραηλινές δυνάμεις εισέλθουν σε αυτές τις περιοχές, θα αποκτήσουν τον πλήρη στρατιωτικό έλεγχο της Ράφα.

Παράλληλα, οι Ισραηλινοί διέταξαν την εκκένωση και των συνοικιών Σαλάμ, Μανάρα και Κιζάν Νατζάρ στα νοτιοανατολικά της Χαν Γιουνίς.

Σύμφωνα με επιτόπιες πηγές που επικαλούνται αραβικά μέσα ενημέρωσης η εκκένωση αυτών των περιοχών πιθανότατα εντάσσεται σε ένα σχέδιο δημιουργίας μιας «νεκρής ζώνης» που θα χρησιμεύσει ως μέτρο ασφαλείας.

• Οι IDF, αν προχωρήσουν στην πλήρη κατάληψη της Ράφα, θα ελέγχουν επίσης την οδό Μιράζ, έναν σημαντικό άξονα μετακίνησης. Αυτή η στρατηγική θυμίζει τις κινήσεις του Ισραήλ στη βόρεια Λωρίδα της Γάζας, όπου οι ισραηλινές δυνάμεις έχουν ήδη δημιουργήσει περιοχές που θεωρούνται μη προσβάσιμες από Παλαιστίνιους.

Η δημοσίευση του χάρτη εκκένωσης από τον ισραηλινό στρατό και η ρίψη φυλλαδίων από μη επανδρωμένα αεροσκάφη προκάλεσαν πανικό, οδηγώντας χιλιάδες Παλαιστίνιους να εγκαταλείψουν τις εστίες τους. Ο αριθμός των εκτοπισμένων υπολογίζεται σε περίπου 250.000, με πολλούς από αυτούς να έχουν ήδη εκτοπιστεί στο παρελθόν.

Αναλυτές εκτιμούν ότι το Ισραήλ δεν επιδιώκει απλώς να ασκήσει πίεση στη Χαμάς, αλλά και να δημιουργήσει μια ασφαλή ζώνη ελέγχου.

• Η ίδια τακτική φαίνεται να εφαρμόζεται και στις βόρειες περιοχές της Γάζας, όπως στις γειτονιές Ζεϊτούν, Σουτζαΐγια και Τουφάχ, καθώς και γύρω από τις πόλεις Τζαμπαλίγια και Μπέιτ Χανούν.

Σε αυτές τις περιοχές, ισραηλινές δυνάμεις σταθμεύουν σε στρατηγικά σημεία, πραγματοποιώντας στοχευμένους βομβαρδισμούς και εκκαθαριστικές επιχειρήσεις.

Οι ίδιες πηγές εκτιμούν ότι το κύριο σχέδιο του Ισραήλ είναι η δημιουργία μιας νεκρής ζώνης βάθους έως και ενός χιλιομέτρου κατά μήκος των περισσότερων συνόρων της Λωρίδας της Γάζας. Αυτό θα επιτρέψει στο Ισραήλ να διατηρήσει έναν έλεγχο ασφαλείας στην περιοχή, ανεξάρτητα από το αν θα υπάρξει συμφωνία κατάπαυσης του πυρός.

• Αυτό επιβεβαιώνεται και από τις δηλώσεις του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου κατά τη διάρκεια της εβδομαδιαίας συνεδρίασης της κυβέρνησής του, όπου τόνισε τη σημασία της στρατηγικής επιρροής του Ισραήλ στη Γάζα.

Αν το Ισραήλ προχωρήσει στη δημιουργία αυτής της ζώνης, η κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας θα αλλάξει δραστικά.

Ακόμα κι αν επιτευχθεί κάποια ειρηνευτική συμφωνία, η ύπαρξη μιας νεκρής ζώνης σημαίνει ότι το Ισραήλ θα μπορεί να διατηρεί στρατιωτικό έλεγχο από απόσταση, εξουδετερώνοντας κάθε κίνηση στην περιοχή. Αυτό θα περιπλέξει οποιαδήποτε προσπάθεια για μακροπρόθεσμη σταθεροποίηση της περιοχής.

Το επόμενο διάστημα θα δείξει αν αυτή η στρατηγική αποτελεί ένα προσωρινό μέτρο ή αν πρόκειται για έναν μακροπρόθεσμο σχεδιασμό που θα αλλάξει ριζικά την πραγματικότητα στη Γάζα.