Ειρηνευτικές συνομιλίες για Ουκρανία: Συμφωνίες για Μαύρη Θάλασσα και σπάνιες γαίες

Το κοινό κείμενο ΗΠΑ και Ρωσίας μετά τις πολύωρες συνομιλίες για τον πόλεμο στην Ουκρανία αναμένεται να οριστικοποιηθεί και να δημοσιευθεί σήμερα Τρίτη (25/3). Αμερικανοί και Ρώσοι αξιωματούχοι πραγματοποίησαν μαραθώνιες συνομιλίες στο Ριάντ με στόχο αρχικά την κατάπαυση πυρός στη Μαύρη Θάλασσα πριν από μια ευρύτερη συμφωνία εκεχειρίας στην Ουκρανία. Οι διαπραγματεύσεις διεξήχθησαν μετά τη συνάντηση των αντιπροσωπειών των ΗΠΑ και της Ουκρανίας επίσης στη Σαουδική Αραβία την Κυριακή.

Οι ομάδες από τη Μόσχα και την Ουάσιγκτον έθεσαν ως ζητούμενο να επιτραπεί η ελεύθερη ροή της ναυτιλίας, αν και η περιοχή δεν ήταν ο τόπος έντονων στρατιωτικών επιχειρήσεων τους τελευταίους μήνες.

«Πρόκειται πρωτίστως για την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας», είπε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ, σημειώνοντας ότι η συμφωνία του 2022 για τη ναυτιλία στη Μαύρη Θάλασσα δεν υλοποίησε τις υποσχέσεις που είχαν δοθεί στη Μόσχα.

Σύμφωνα με τον Σέρχι Λεσένκο, σύμβουλο του γραφείου του προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, οι διαπραγματεύσεις αφορούσαν πιθανή παύση των επιθέσεων κατά των λιμενικών υποδομών στη Μαύρη Θάλασσα. «Η συζήτηση αφορούσε μια αμοιβαία κατάπαυση του πυρός: δεν θα επιτεθούμε στις (ρωσικές) εγκαταστάσεις τους στη θάλασσα και στα ποτάμια, και δεν θα επιτεθούν στις εγκαταστάσεις μας, στα λιμάνια της Χερσώνας και του Μικολάιβ, στα λιμάνια της Μεγάλης Οδησσού», είπε ο Λεσένσκο, σύμφωνα με το «Kyiv Independent».

• «Κάναμε συμφωνία για τις σπάνιες γαίες, η οποία θα υπογραφεί πολύ σύντομα», δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ κατά τη διάρκεια συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου, μεταφέροντας τις πληροφορίες από τις μαραθώνιες διαπραγματεύσεις μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ στο Ριάντ της Σαουδικής Αραβίας.

Ειδικότερα, ο Αμερικανός πρόεδρος είπε σε δημοσιογράφους ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες συνομιλούν με την Ουκρανία σχετικά με το ενδεχόμενο αμερικανικές εταιρείες να αναλάβουν ουκρανικά εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής, αναφέρει το Reuters, όπως αναμεταδίδει ο Guardian.

«Τα πάμε πολύ καλά όσον αφορά την Ουκρανία και τη Ρωσία», πρόσθεσε ο Τραμπ.

Στο μεταξύ, πηγές με γνώση επί του θέματος, εικάζουν ότι το ενδιαφέρον του Τραμπ για τη Ζαπορίζια οφείλεται στο γεγονός ότι το Κίεβο είπε στις ΗΠΑ πως θα ήταν μια εξαιρετικά οικονομική πηγή ενέργειας που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την τροφοδοσία μονάδων εξόρυξης, ως μέρος του deal με τις σπάνιες γαίες και τα ορυκτά.

• Ο Ουκρανός Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι σε συνέντευξή του στο περιοδικό Time, μίλησε για τις συνεχιζόμενες διπλωματικές προσπάθειες των ΗΠΑ να τερματίσουν τον πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.

Μεταξύ άλλων επίσης είπε ότι ο Ντόναλντ Τραμπ «φαίνεται να είναι ο μόνος που φοβάται ο Πούτιν».

«Οι Ρώσοι φοβήθηκαν πραγματικά» σε ένα σημείο της ειρηνευτικής διαδικασίας, όταν οι ΗΠΑ απείλησαν να επιβάλουν κυρώσεις στο Κρεμλίνο για τις συνεχιζόμενες βομβαρδιστικές επιδρομές κατά της Ουκρανίας, εξήγησε ο Ζελένσκι.

Ο Ουκρανός πρόεδρος πρόσθεσε ότι με την πάροδο του χρόνου ελπίζει ότι ο Τραμπ θα συνειδητοποιήσει ότι ο Πούτιν είναι αναξιόπιστος και πιο αδύναμος από όσο φαίνεται.

Ανέφερε επίσης ότι η νίκη της Ρωσίας στον πόλεμο θα ήταν καταστροφή όχι μόνο για την Ουκρανία αλλά για ολόκληρη τη Δύση, συμπεριλαμβανομένων και των ΗΠΑ.

Ο Τραμπ και η ομάδα του δεν θα ανεχθούν κάτι τέτοιο, είπε ο Ζελένσκι καθώς όπως εξήγησε «βλέπουν τον ρόλο τους στην ιστορία» ως ισχυροί ηγέτες που μπορούν να επιτύχουν ένα αξιοπρεπές τέλος του πολέμου.

Η εικόνα στη Μαύρη Θάλασσα

Η Ουκρανία έχει προκαλέσει σημαντικές ζημιές στον ρωσικό στόλο της Μαύρης Θάλασσας από το 2022, αναγκάζοντας τη Μόσχα να μετακινήσει ορισμένα πλοία από τη βάση της στην Κριμαία.

Παρά τις ρωσικές επιθέσεις στα λιμάνια της, η Ουκρανία μπόρεσε να εξάγει σιτηρά, σιδηρομετάλλευμα και άλλα εμπορεύματα μέσω της Μαύρης Θάλασσας από τα τρία κύρια λιμάνια της στην περιοχή της Οδησσού σε επίπεδα παρόμοια με εκείνα πριν από τον πόλεμο.

• Ωστόσο, δεν μπόρεσε να χρησιμοποιήσει το λιμάνι του Mykolaiv, έναν άλλοτε σημαντικό εξαγωγικό κόμβο, και ο Ζελένσκι κάλεσε τους ηγέτες της ΕΕ νωρίτερα αυτό το μήνα να υποστηρίξουν την ιδέα μιας εκεχειρίας στη θάλασσα και στον αέρα.

Μια συμφωνία για τη Μαύρη Θάλασσα είναι πιο περιορισμένη από την ευρεία συμφωνία κατάπαυσης του πυρός 30 ημερών την οποία πρότειναν οι ΗΠΑ στις συνομιλίες στη Σαουδική Αραβία νωρίτερα αυτό το μήνα και όπως σχολιάζει το Reuters δίνει την δυνατότητα στην Ρωσία να απέχει από οποιαδήποτε άλλη πιο ουσιαστική συμφωνία εκεχειρίας.