Ανάλυση: Ο εμφύλιος της Δύσης-Απροσδόκητες συμμαχίες και στρατηγικές

Η Δύση βρίσκεται σε μια περίοδο βαθιάς εσωτερικής διχόνοιας, η οποία θυμίζει έναν εμφύλιο πόλεμο ιδεολογιών και πολιτικών στρατοπέδων. Οι αποφάσεις του πρώην προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, όπως η διακοπή της χρηματοδότησης του Radio Liberty και της Φωνής της Αμερικής, αποτελούν μόνο την κορυφή του παγόβουνου μιας ευρύτερης σύγκρουσης μεταξύ δεξιών-συντηρητικών και αριστερών-φιλελεύθερων δυνάμεων. Αυτή η αντιπαράθεση δεν περιορίζεται μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά εκτείνεται σε ολόκληρη τη Δύση, επηρεάζοντας τη γεωπολιτική, την οικονομία και την κοινωνική συνοχή.

Η εσωτερική αυτή διαμάχη, που κλιμακώνεται σε έναν κόσμο αντιμέτωπο με οικονομικές κρίσεις, μεταναστευτικά κύματα και πολιτισμικές αλλαγές, φαίνεται να καθορίζει όλο και περισσότερο τις πολιτικές επιλογές και τις στρατηγικές των δυτικών χωρών. 

Η διακοπή της χρηματοδότησης και η σύγκρουση των ιδεολογιών 

Η απόφαση του Τραμπ να διακόψει τη χρηματοδότηση του Radio Liberty και της Φωνής της Αμερικής προκάλεσε σοκ στους φιλοδυτικούς κύκλους, ιδιαίτερα σε χώρες όπως η Ουκρανία αλλά και στην ρωσική αντιπολίτευση. Πολλοί κατήγγειλαν ότι ο Τραμπ «πρόδωσε τη δημοκρατία» και έκανε ακριβώς αυτό που η KGB της ΕΣΣΔ ονειρευόταν: να σιωπήσουν οι φωνές της ελευθερίας. Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι πιο πολύπλοκη.

• Οι ενέργειες του Τραμπ δεν ήταν τυχαίες, αλλά αποτέλεσμα μιας βαθύτερης σύγκρουσης μεταξύ δεξιών και αριστερών δυνάμεων στις ΗΠΑ και σε ολόκληρη τη Δύση. 

Ο Λευκός Οίκος κατήγγειλε ότι τα μέσα αυτά είχαν γεμίσει με «αριστερούς» και υποστηρικτές του Δημοκρατικού Κόμματος, οι οποίοι προώθησαν μια «αριστερή προκατάληψη» στη δημοσιογραφία τους. Η απόφαση να διακοπεί η χρηματοδότηση ήταν μια ριζοσπαστική απάντηση σε αυτή την κατάσταση, με στόχο να σταματήσει η «προπαγάνδα του Δημοκρατικού Κόμματος».

Αυτή η κίνηση αποκαλύπτει ένα βαθύτερο πρόβλημα: η Δύση βρίσκεται σε μια εσωτερική σύγκρουση, όπου οι δύο πλευρές κατηγορούν η μία την άλλη για προδοσία των δυτικών αξιών. 

Η εσωτερική σύγκρουση και η «δεξιά στροφή» 

Η σύγκρουση μεταξύ δεξιών και αριστερών δυνάμεων δεν είναι νέο φαινόμενο, αλλά έχει κλιμακωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Η άνοδος του Τραμπ και άλλων δεξιών ηγετών στην Ευρώπη, όπως ο Βίκτορ Όρμπαν και η Μαρίν Λε Πεν, αποτελεί απάντηση σε μια σειρά κρίσεων που αντιμετωπίζει η Δύση. Η οικονομική ύφεση, η αποβιομηχάνιση, οι μεταναστευτικές ροές και οι κοινωνικές αλλαγές έχουν δημιουργήσει ένα κλίμα δυσαρέσκειας, το οποίο οι δεξιές δυνάμεις εκμεταλλεύονται. 

Οι αριστερές-φιλελεύθερες ελίτ, από την άλλη πλευρά, έχουν χάσει μέρος της λαϊκής τους βάσης, καθώς οι πολιτικές τους θεωρούνται αποσυνδεδεμένες από τις ανάγκες της εργατικής τάξης και της μεσαίας τάξης. Η αντιπαράθεση μεταξύ των δύο στρατοπέδων έχει φτάσει σε σημείο να θυμίζει εμφύλιο πόλεμο, με κάθε πλευρά να κατηγορεί την άλλη για «προδοσία» και «υπονόμευση της δημοκρατίας». 

Η γεωπολιτική διάσταση της σύγκρουσης 

Η εσωτερική αυτή σύγκρουση έχει και σημαντικές γεωπολιτικές επιπτώσεις. Ο Τραμπ έχει προσπαθήσει να βελτιώσει τις σχέσεις με τη Ρωσία, προκειμένου να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία και να ενισχύσει τη θέση του στην αντιπαράθεση με τους φιλελεύθερους.

Αντίθετα, οι Ευρωπαίοι φιλελεύθεροι έχουν στραφεί προς τη δημιουργία ενός «κοινού μετώπου» με την Κίνα, σε μια προσπάθεια να αντιταχθούν στον Τραμπ και στη «δεξιά στροφή» που εκπροσωπεί. 

Αυτή η αντιπαράθεση έχει δημιουργήσει μια παράδοξη κατάσταση, όπου οι παραδοσιακοί γεωπολιτικοί εχθροί της Δύσης, όπως η Ρωσία και η Κίνα, γίνονται πιθανοί σύμμαχοι για τις διάφορες πλευρές της εσωτερικής σύγκρουσης. Η Ευρώπη, για παράδειγμα, αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά προβλήματα και εξαρτάται από την αμερικανική αγορά, αλλά συνεχίζει να εμπλέκεται σε συγκρουσιακή ρητορική με τις ΗΠΑ.

Αυτή η κατάσταση δείχνει ότι η λογική του εμφυλίου πολέμου μπορεί να οδηγήσει σε απροσδόκητες συμμαχίες και στρατηγικές. 

Οι επιπτώσεις για την Ουκρανία και το μέλλον της Δύσης 

Η Ουκρανία, όπως και άλλες χώρες που εξαρτώνται από τη Δύση, βρίσκεται σε μια δύσκολη θέση. Η εσωτερική σύγκρουση στις ΗΠΑ και την ΕΕ έχει επηρεάσει αρνητικά τη στήριξη που λαμβάνει, καθώς οι ενέργειες των δυτικών χωρών καθορίζονται όλο και περισσότερο από την εσωτερική τους πολιτική δυναμική και όχι από γεωπολιτικές προτεραιότητες. 

Το μέλλον της Δύσης εξακολουθεί να καλύπτεται από την «ομίχλη του εμφυλίου πολέμου». Η ένταση της εσωτερικής σύγκρουσης είναι πρωτοφανής από τη δεκαετία του 1920-1930, και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πώς θα τελειώσει αυτός ο «εμφύλιος πόλεμος των ιδεολογιών».  

Το σίγουρο είναι ότι η Δύση δεν μπορεί πλέον να θεωρηθεί μια ενιαία γεωπολιτική δύναμη, αλλά ένα πεδίο μάχης μεταξύ αντιμαχόμενων δυνάμεων, οι οποίες καθορίζουν τις πολιτικές και τις στρατηγικές της με βάση τις εσωτερικές τους αντιθέσεις.